10η ΕΝΟΤΗΤΑ : Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Την ίδια εποχή οι Αχαιοί ήρθαν από το Βορρά κι εγκαταστάθηκαν στην κεντρική και νότια Ελλάδα. Αυτοί είναι οι πρώτοι Έλληνες. Γνώρισαν τον Κυκλαδικό και το Μινωικό πολιτισμό και επηρεάστηκαν δημιουργώντας το δικό τους πολιτισμό που ονομάστηκε Μυκηναϊκός. Πήρε το όνομά του από τις Μυκήνες, που βρίσκεται στην Πελοπόννησο, κοντά στο Άργος, και ήταν το μεγαλύτερο κέντρο του πολιτισμού. Άλλα μυκηναϊκά κέντρα ήταν η Θήβα, ο Ορχομενός, η Αθήνα, η Ιωλκός, η Πύλος, η Σπάρτη, η Τίρυνθα.
Ήταν έμποροι. Με τα πλοία τους ταξίδευαν σε όλη τη Μεσόγειο κι έφταναν μέχρι την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη και την Κύπρο. Κατέλαβαν την Κρήτη και αργότερα την Τροία που ήταν πολύ σημαντική για το εμπόριο λόγω της θέσης της.
Ο Γερμανός ερευνητής Ερρίκος Σλήμαν ήταν ο πρώτος που έκανε ανασκαφές και ανακάλυψε τις Μυκήνες.
Η ακρόπολη των Μυκηνών:
Χτίστηκε πάνω σε ένα λόφο, με τεράστιες πέτρες και κυκλώπεια τείχη. Μέσα στην ακρόπολη βρισκόταν το ανάκτορο, όπου κατοικούσε ο βασιλιάς με την οικογένειά του. Στο ισόγειο υπήρχε μια μεγάλη αίθουσα, το μέγαρο, με τον θρόνο του βασιλιά και μια στρογγυλή εστία στο κέντρο, όπου έκαιγε η φωτιά. Εκεί ο βασιλιάς έκανε συμπόσια και διασκέδαζε με τους φίλους του. Δίπλα από το μέγαρο υπήρχαν δωμάτια και λουτρά για τη βασιλική οικογένεια.
Οι τοίχοι του ανακτόρου ήταν στολισμένοι με όμορφες τοιχογραφίες που παρίσταναν σκηνές πολεμικές και κυνηγιού. Μέσα στην ακρόπολη υπήρχαν αποθήκες, εργαστήρια, θησαυροφυλάκια, σπίτια για τους φρουρούς, τους αξιωματούχους και τους τεχνίτες, υπόγειες δεξαμενές νερού και το ιερό των θεών. Η πόλη των Μυκηνών, όπουζούσε ο λαός, ήταν χτισμένη γύρω από την ακρόπολη. Οι κάτοικοι όμως, όταν πλησίαζαν εχθροί, έμπαιναν όλοι μέσα στην ακρόπολη για προστασία.
Η καθημερινή ζωή:
Οι Μυκηναίοι ήταν καλοί έμποροι και πουλούσαν αγγεία, λάδι, κρασί, όπλα, κοσμήματα ενώ αγόραζαν χρυσό, ασήμι, χαλκό, ελεφαντόδοντο και πολύτιμες πέτρες. Ήταν και σπουδαίοι πολεμιστές και ιππείς. Επειδή είχαν πολλούς εχθρούς έφτιαχναν τείχη γύρω από τις ακροπόλεις τους και γυμνάζονταν. Είχαν χάλκινες πανοπλίες, με θώρακα, περικνημίδες, ασπίδα και κράνη από χαλκό ή από δόντια αγριόχοιρου και πολεμούσαν πάνω σε άρματα που τα έσερναν άλογα. Έκαναν πολλές γιορτές και διασκέδαζαν τρώγοντας, πίνοντας και κάνοντας αγώνες. Αγαπούσαν πολύ τη μουσική και δεν έλειπε ποτέ ο αοιδός, που έπαιζε τη λύρα και τραγουδούσε ηρωικά τραγούδια.
Οι Μυκηναίες φορούσαν μακριές πολύχρωμες φούστες και μπλούζες με μακριά μανίκια. Χτενίζονταν όμορφα, έφτιαχναν μπούκλες, βάφονταν και στολίζονταν με πολλά κοσμήματα. Οι άντρες φορούσαν χιτώνες, κούρευαν τα μαλλιά τους κι άφηναν γενειάδα και μουστάκι. Άντρες και γυναίκες φρόντιζαν πολύ το σώμα τους. Έκαναν λουτρά και αλείφονταν με αρωματικά λάδια. Κάθε πόλη είχε το βασιλιά της και είχε μεγάλη εξουσία. Όταν ήθελε να ανακοινώσει κάτι, καλούσε το λαό στην αγορά. Κανείς δεν τολμούσε να μην υπακούσει στις αποφάσεις του.
Θρησκεία:
Λάτρευαν τη Μεγάλη Θεά, που ήταν θεά της βλάστησης, της άγριας φύσης και των άγριων ζώων, αλλά κυρίως πολλούς από τους θεούς του Ολύμπου, όπως τον Δία, την Ήρα, την Αθηνά, τον Ποσειδώνα και άλλους. Δεν έκτιζαν μεγάλους ναούς και τους λάτρευαν σε μικρά ιερά και σε ιερά άλση. Τους πρόσφεραν φρούτα, σπόρους, γάλα και μέλι και πολλές φορές στο βωμό τους θυσίαζαν ζώα. Πίστευαν ότι οι νεκροί ζουν μετά το θάνατό τους. Γι’ αυτό έφτιαχναν μεγαλοπρεπείς τάφους με θολωτή οροφή και τοποθετούσαν τους βασιλικούς νεκρούς. Μερικές φορές σκέπαζαν το πρόσωπό τους με χρυσές προσωπίδες.
Κοντά τους έβαζαν τα προσωπικά τους αντικείμενα: κοσμήματα, κύπελλα, αγγεία, όπλα. Όλα αυτά ονομάζονται κτερίσματα. Στους θολωτούς τάφους, που βρίσκονται κοντά στην ακρόπολη των Μυκηνών, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πολλά κτερίσματα χρυσά, ασημένια, χάλκινα και πήλινα.
Γραφή:
Μιλούσαν ελληνικά και επηρεασμένοι από τη γραφή των Μινωιτών ανακάλυψαν ένα άλλο είδος γραφής που ονομάζεται Γραμμική Β ́ και είναι η πρώτη ελληνική γραφή. Έγραφαν με ένα μυτερό ξυλαράκι πάνω σε πλάκες φτιαγμένες από μαλακό πηλό. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν πολλές τέτοιες πλάκες σε ανασκαφές που έκαναν στην Πύλο, στην Κνωσό κι αλλού. Οι επιστήμονες κατάφεραν να διαβάσουν τη Γραμμική Β ́.
Τέχνη:
Οι Μυκηναίοι επηρεασμένοι από τους Μινωίτες άρχισαν να στολίζουν τα ανάκτορα και τα σπίτια τους με τοιχογραφίες. Τα θέματά τους όμως ήταν σκηνές από ιερές τελετές πολεμικές και κυνηγιού. Οι αγγειοπλάστες κατασκεύαζαν πολλών ειδών αγγεία από πηλό και κρύσταλλο. Οι μεταλλοτεχνίτες έφτιαχναν χάλκινα αγγεία και σκεύη, πανοπλίες, ξίφη με στολισμένες λαβές και μαχαίρια χρυσά λουλούδια, πουλιά και σκηνές κυνηγιού, χρυσές προσωπίδες για τους νεκρούς, χρυσά κύπελλα και πλήθος κοσμήματα.
Οι γλύπτες έφτιαχναν αγαλματάκια από πηλό και ελεφαντόδοντο αλλά και μεγαλύτερα γλυπτά από πέτρα, όπως το πέτρινο ανάγλυφο των δύο λιονταριών που στολίζει την είσοδο της ακρόπολης των Μυκηνών. Οι Μυκηναίοι ή Αχαιοί απέκτησαν μεγάλη δύναμη και πλούτη.
Μετά τον Τρωικό πόλεμο όμως, άρχισαν να χάνουν σιγά-σιγά τη δύναμή τους.
