Πριν περάσουμε στην παρουσίαση των εργαστηρίων, νομίζω ότι θα ήταν σκόπιμο να ξεκινήσουμε από δεδομένα θεωρητικά αλλά και κάποια που αφορούν στην καθημερινή πρακτική στην εκπαίδευση. Κατ’ αρχήν, η αναγκαιότητα της θεατρικής παιδείας σε κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης είναι πλέον δεδομένη παγκοσμίως και, όπου τίθεται υπό συζήτηση ή -ακόμα χειρότερα- υπό αμφισβήτηση, αυτό μάλλον σημαίνει ότι δρομολογείται οπισθοδρόμηση σε θέματα εκπαίδευσης και πολιτισμού.
Σύμφωνα με το ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα, στόχος του σύγχρονου σχολείου είναι να προετοιμάζει τους μαθητές, ώστε να διαχειρίζονται με κριτική σκέψη, σε πνεύμα συλλογικότητας, τις συνθήκες μέσα στις οποίες θα κληθούν να ζήσουν. Ένα αναλυτικό πρόγραμμα όμως που βασίζεται στον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας δεν αρκεί για να καλύψει τις σύγχρονες απαιτήσεις. Οπότε, προκύπτει η ανάγκη να στραφούμε σε νέες διδακτικές μεθόδους, τις οποίες θα αναζητήσουμε στο χώρο του θεάτρου ως τόπου συνάντησης όλων των τεχνών.
Ο σχεδιασμός αυτού του κύκλου εργαστηρίων έγινε στο πλαίσιο της ευρύτερης στοχοθεσίας του Αναλυτικού Προγράμματος και του Διαθεματικού Πλαισίου Σπουδών, με γνώμονα τις βασικές αρχές του θεάτρου στην εκπαίδευση. Ο όρος «θέατρο στην εκπαίδευση» περιλαμβάνει το θεατρικό παιχνίδι, τη δραματοποίηση, το εκπαιδευτικό δράμα, τα θεατροπαιδαγωγικά προγράμματα, καθώς και ποικίλες θεατρικές τεχνικές και δραστηριότητες που μπορεί να εφαρμόσει κανείς είτε στη διδασκαλία των διάφορων διδακτικών αντικειμένων είτε στη δουλειά με μαθητική ή νεανική θεατρική ομάδα. Από τη μέχρι τώρα εφαρμογή του στο πλαίσιο αναλυτικών προγραμμάτων αλλά και έξω από αυτά προκύπτει ότι το θέατρο στην τυπική και μη τυπική εκπαίδευση είναι -αυτονόητα- μορφή τέχνης, αυτόνομο διδακτικό αντικείμενο, διδακτική μέθοδος και μέσο κοινωνικής παρέμβασης.
Το θέατρο στην εκπαίδευση στοχεύει, σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, στην ανάπτυξη και καλλιέργεια των δεξιοτήτων των μαθητών, κυρίως της επικοινωνίας, στη διαμόρφωση της ταυτότητάς τους, στην ανάπτυξη της συναισθηματικής τους νοημοσύνης, στη δημιουργία ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων, πολιτών με κοινωνική συνείδηση, σε περιβάλλον αυτενέργειας, συνεργατικότητας, δημοκρατικής σκέψης και πρακτικής. Έμφαση δίνεται στην παιδαγωγική αξία της χρήσης του θεάτρου στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στη στοχοθεσία όμως περιλαμβάνεται και η απόκτηση γνώσεων για τη δημιουργία και την αποτίμηση του καλλιτεχνικού προϊόντος. Πόσα από τα παραπάνω όμως προβλέπεται να επιτευχθούν μέσα από τη διδασκαλία της πρώτης μορφής θεάτρου, του αρχαίου δράματος;
Αν διατρέξει κανείς το ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, θα παρατηρήσει τα εξής για το μάθημα της θεατρικής παιδείας. Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, η θεατρική αγωγή ενσωματώνεται στο μάθημα της Αισθητικής Αγωγής μαζί με τα εικαστικά και τη μουσική. Στη δευτεροβάθμια, το μάθημα του Θεάτρου εντάσσεται στις σχολικές δραστηριότητες και στη διαθεματικότητα ή προτείνεται ως μάθημα επιλογής σε μία μόνο τάξη (Α’ Λυκείου) είτε περιορίζεται στην κειμενοκεντρική διδασκαλία μέσα από το διδακτικό αντικείμενο Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (Αντιγόνη του Σοφοκλή).
Εξαίρεση αποτελούν τα σχολικά εγχειρίδια του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας από μετάφραση (Δραματική Ποίηση- Ελένη του Ευριπίδη, Όρνιθες του Αριστοφάνη) στη Γ’ Γυμνασίου. Σε αυτά προβλέπεται ομάδα ερωτήσεων και εργασιών εστιασμένων στην παραστασιακή πλευρά των θεατρικών κειμένων («Ας γίνουμε θεατές») καθώς και πληθώρα φωτογραφιών από παραστάσεις, παλαιότερες και σύγχρονες, αρχαίου δράματος, κυρίως των υπό εξέταση έργων.
Το θέατρο στην εκπαίδευση στοχεύει, σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, στην ανάπτυξη και καλλιέργεια των δεξιοτήτων των μαθητών, κυρίως της επικοινωνίας, στη διαμόρφωση της ταυτότητάς τους, στην ανάπτυξη της συναισθηματικής τους νοημοσύνης, στη δημιουργία ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων, πολιτών με κοινωνική συνείδηση, σε περιβάλλον αυτενέργειας, συνεργατικότητας, δημοκρατικής σκέψης και πρακτικής. Έμφαση δίνεται στην παιδαγωγική αξία της χρήσης του θεάτρου στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στη στοχοθεσία όμως περιλαμβάνεται και η απόκτηση γνώσεων για τη δημιουργία και την αποτίμηση του καλλιτεχνικού προϊόντος. Πόσα από τα παραπάνω όμως προβλέπεται να επιτευχθούν μέσα από τη διδασκαλία της πρώτης μορφής θεάτρου, του αρχαίου δράματος;
Αν διατρέξει κανείς το ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, θα παρατηρήσει τα εξής για το μάθημα της θεατρικής παιδείας. Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, η θεατρική αγωγή ενσωματώνεται στο μάθημα της Αισθητικής Αγωγής μαζί με τα εικαστικά και τη μουσική. Στη δευτεροβάθμια, το μάθημα του Θεάτρου εντάσσεται στις σχολικές δραστηριότητες και στη διαθεματικότητα ή προτείνεται ως μάθημα επιλογής σε μία μόνο τάξη (Α’ Λυκείου) είτε περιορίζεται στην κειμενοκεντρική διδασκαλία μέσα από το διδακτικό αντικείμενο Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (Αντιγόνη του Σοφοκλή).
Εξαίρεση αποτελούν τα σχολικά εγχειρίδια του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας από μετάφραση (Δραματική Ποίηση- Ελένη του Ευριπίδη, Όρνιθες του Αριστοφάνη) στη Γ’ Γυμνασίου. Σε αυτά προβλέπεται ομάδα ερωτήσεων και εργασιών εστιασμένων στην παραστασιακή πλευρά των θεατρικών κειμένων («Ας γίνουμε θεατές») καθώς και πληθώρα φωτογραφιών από παραστάσεις, παλαιότερες και σύγχρονες, αρχαίου δράματος, κυρίως των υπό εξέταση έργων.
Πλήρες κείμενο: παρουσίαση (στο τέλος της σελίδας)
Αφήστε μια απάντηση