Δροσάκη, Ελ. Εν Θεσσαλονίκη. Αθήνα: Εντός.
serious identity issues
28 Οκτ 2024 από Νατάσα Μερκούρη
Δροσάκη, Ελ. Εν Θεσσαλονίκη. Αθήνα: Εντός.
22 Οκτ 2024 από Νατάσα Μερκούρη
Στις 19/10/2024 ο Στέλιος Γιαννακουλόπουλος, αγαπημένος μαθητής και μέλος του “Βλέμματος εφήβων”, μας παρουσίασε την πρώτη του ποιητική συλλογή Τα κοινά από τις εκδόσεις Αγγελάκη. Μεγάλη χαρά και περηφάνεια για το έργο του Στέλιου και για την τόλμη του να το εναποθέσει στο βλέμμα μας.
Δύο λόγια για τη γνωριμία μου με τον Στέλιο…
Δεν θα μακρηγορήσω, γιατί απόψε θα πρέπει ν’ ακουστεί πρωτίστως ο λόγος του Στέλιου.
Με τον Στέλιο συνεργαστήκαμε τρία χρόνια. Διαβάζαμε μαζί ποίηση και Ιστορία, και κάναμε θέατρο. Σε όλες αυτές τις δραστηριότητες μού εμπιστευόταν τις σκέψεις του, μοιραζόταν μαζί μου ποιήματά του και τις ιδέες του για τις παραστάσεις μας στο «Βλέμμα εφήβων».
Την προσωπικότητα του Στέλιου, έτσι όπως τον γνώρισα από εξωσχολικές δραστηριότητες, διατρέχει η στοχαστική διάθεση. Με ό,τι και αν καταπιαστεί, θα αναζητήσει το βαθύτερο νόημα. Και δεν εννοώ μόνο την επιστημονική ερμηνεία, που και γι’ αυτήν τρέφει μεγάλη αγάπη, αλλά τη δική του νοηματοδότηση.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό, αλληλένδετο με το προηγούμενο, είναι η προσωπική του ματιά όταν δημιουργεί, είτε αυτό είναι ποίηση είτε θέατρο. Το βλέμμα του θα πέσει σε πτυχές και λεπτομέρειες που οι υπόλοιποι δεν έχουμε προσέξει ή δεν έχουμε καν σκεφτεί. Δεν μπορώ παρά να θυμηθώ το ποίημά του για το ρολόι. Από τα πρώτα που μου είχε διαβάσει. Ένας μικρός καλλιτέχνης του λόγου.
Σήμερα, τον βλέπω να προοδεύει, να έχει προχωρήσει πολύ από εκεί που σταματήσαμε. Συμμετέχει στον θεατρικό όμιλο του σχολείου του. Στέλιο, πρόσεχε μόνο μην καθιερωθείς στον ρόλο του κακού!
Τον βλέπω να χαίρει σεβασμού και να δέχεται αγάπη και στήριξη από ανθρώπους γύρω του, γιατί το αξίζει, το έχει κερδίσει.
Του εύχομαι να βρει την ελευθερία που ταιριάζει στο μυαλό του. Παρατήρησα ήδη πως έχει αρχίσει να «καθαρίζει» τον ποιητικό του χώρο. Πέταξε τους τίτλους!
Στέλιο μου, σου εύχομαι με όλη μου την καρδιά να φτιάξεις μια δική σου φόρμα σκέψης και δημιουργίας, όπου θα νιώθεις ελεύθερος, και να παρασύρεις κι εμάς στο δημιουργικό σου σύμπαν.
Αθήνα, 19/10/2024
Δείτε το πρόγραμμα και το βίντεο της εκδήλωσης.
29 Ιούν 2024 από Νατάσα Μερκούρη
Φιλοθέη, 13 Δεκεμβρίου 2023
Αγαπημένο μου ημερολόγιο,
Σήμερα ολοκληρώθηκε η πρώτη δράση του Service as action για τη φετινή σχολική χρονιά. Επισκεφθήκαμε με το Γ1 την Ελληνική Εταιρία Προστασίας και Αποκατάστασης Αναπήρων Προσώπων.
Λοιπόν, το Γ1 ρώτησε κι έμαθε πόσα παιδιά κάνουν εκεί τις θεραπείες τους κι έφτιαξε μια χειροποίητη χριστουγεννιάτικη κάρτα για το καθένα χωριστά. Έφτιαξαν -νομίζω- 65 κάρτες και μερικά origami. Κανονική γραμμή παραγωγής!
Όλη η προετοιμασία όμως δεν ήταν παρά το ελάχιστο μπροστά στην ίδια την επίσκεψη. Δεν με ξάφνιασε αυτό που είδα αλλά η έντασή του.
Σήμερα παρακολούθησα κορίτσια κι αγόρια να μεταμορφώνονται σε ενήλικες, να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των φροντιστών, να πλησιάζουν ενστικτωδώς τα μικρά και να τα ενθαρρύνουν, παιδιά έτοιμα να αναλάβουν την ευθύνη άλλων παιδιών, μαθήτριες και μαθητές να μην ντρέπονται να αγκαλιάσουν και να χαϊδέψουν, να χαίρονται με τον ενθουσιασμό των μικρών, ακόμα και με κάποια αμηχανία, να μη θέλουν να φύγουν -ούτε καν για φαγητό… φαντάσου!
Τι σου κάνει η αγάπη κι η χαρά όταν βγαίνουν αφιλτράριστες…
Εύχομαι να μην ξεχάσουν ποτέ στο μέλλον το μάθημα που πήραμε σήμερα: η αξιοπρέπεια αυτών των παιδιών δεν μας άφησε να τα λυπηθούμε αλλά μας έκανε να τα θαυμάσουμε.
Όταν έρθει η ώρα να εκφωνήσω τον λόγο μου στην αποφοίτηση, θα πω: Αξιότιμε κύριε president, κύριε συνδιευθυντά, κυρία διευθύντρια, αγαπητοί γονείς, αγαπημένα μας παιδιά, σήμερα μπορώ με βεβαιότητα να πω: φέτος ήταν μια πολύ καλή χρονιά!
Καληνύχτα, καλό μου ημερολόγιο. Ραντεβού τον Σεπτέμβρη.
*Έργο της μαθήτριας Ο.Δ. του β2 του Γυμνασίου Κολλεγίου Αθηνών
28 Ιούν 2024 από Νατάσα Μερκούρη
Αναπνοές
Σάββατο 13/4/2024, ώρα 16:00
Κολλέγιο Αθηνών, Θέατρο Χωρέμη
Θεατρική αναπαράσταση κειμένων δημιουργικής γραφής μαθητών/-τριών του τμήματος γ2 του ΓΚΑ με θέμα την ελευθερία και τον τρόπο που τη βιώνει ή τη στερείται κανείς, καθώς και εκφραστική ανάγνωση ομόθεμων ποιημάτων.
Στο δρώμενο συμμετέχουν οι μαθήτριες και μαθητές του γ2 του Γυμνασίου Κολλεγίου Αθηνών: Αναστασία Γαλάνη, Τζένη Γερολυμάτου, Μάγια Γεωργούση, Μαρίνα Γιαννακοπούλου, Κωνσταντίνος Δελλής.
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος
Τα κείμενα των μαθητών που ακούστηκαν στην παράσταση προέκυψαν από ασκήσεις δημιουργικής γραφής.
Στην παράσταση ακούστηκαν επίσης αποσπάσματα από τα ποιήματα:
Τριστάν Τζαρά, Πώς να φτιάχνετε ένα ντανταϊστικό ποίημα
Γιώργης Παυλόπουλος, Τα Αντικλείδια
Μιροσλάβ Χόλουμπ, Η πόρτα
Γιάννης Κοντός, Μαγική εικόνα
Θεοκλής Κουγιάλης, Το ταξίδι
Κώστας Καρυωτάκης, Θέλω να φύγω πια από δω
Κώστας Καρυωτάκης, Στο Άγαλμα της Ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο
Ανδρέας Κάλβος, Ωδή ΣΤ’
Διονύσιος Σολωμός, Ελεύθεροι πολιορκημένοι, Σχεδίασμα Β’, 7
Μανόλης Αναγνωστάκης, Ποιητική
Γιάννης Ρίτσος, Το χρέος των ποιητών
Μιχάλης Κατσαρός, Όταν
Οδυσσέας Ελύτης, Ο μικρός ναυτίλος
2ο Διεθνές Νεανικό Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος Κορίνθου – «Κόρινθος, Μητρόπολη και Αποικίες»
Η συζήτηση για το 2ο Διεθνές Νεανικό Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος Κορίνθου ακόμα κρατεί. Στον απόηχο αρθρώνονται σκέψεις και κομβικής σημασίας επιδιώξεις για το μέλλον του θεσμού.
Κατ’ αρχάς, το 2ο Διεθνές Νεανικό Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος Κορίνθου δεν είναι μία μεμονωμένη εκδήλωση, μια απλή κορινθιακή νεανική γιορτή. Πρόκειται για δράση («Το Αρχαίο Δράμα στην Εκπαίδευση του 21ου αιώνα») η οποία στηρίζεται σε στιβαρό επιστημονικό σχεδιασμό με άξονες την παιδαγωγική οπτική του Θεάτρου στην Εκπαίδευση και τη μελέτη γύρω από την πρόσληψη του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος από τους νέους. Δίνει τη δυνατότητα σε μαθητές, νέους και τους εκπαιδευτικούς/εμψυχωτές τους να «ξαναδιαβάσουν» το αρχαίο δράμα και να το νοηματοδοτήσουν εκ νέου, από τη δική τους πλευρά, για να ανακαλύψουν τα σημεία όπου οι πανανθρώπινες ιδέες του εφάπτονται με το σήμερα.
Το Φεστιβάλ που υπήρξε η πηγή έμπνευσης ήταν αυτό στο Palazzolo Acreide στη Σικελία, που μετρά δεκαετίες ζωής (από το 1991) κι αποτελεί εκπαιδευτικό παράδειγμα πολιτιστικής και οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής.
Όπως ακούστηκε και στο συνέδριο, ζητούμενο είναι όχι η «μίμηση» ενός άλλου φεστιβάλ, αλλά η ανάπτυξη ενός ολόκληρου θεσμού μέσα από την καλλιτεχνική παρουσίαση της δουλειάς των ομάδων αλλά και από αλληλοτροφοδοτούμενες επιμορφωτικές δράσεις, επιστημονικές και καλλιτεχνικές, καθώς και από ανταλλαγές επισκέψεων, που θα εκταθούν σε όλο το υπό δημιουργία Δίκτυο Πόλεων και θα απευθύνονται στις ομάδες εκείνες που θα ήθελαν να συμμετάσχουν στο Φεστιβάλ σε επόμενες διοργανώσεις.
Πίσω από τη δράση, όπως αυτή παρουσιάστηκε όλο το τριήμερο στη γεμάτη αίθουσα του Δημοτικού Θεάτρου, κρύβεται όγκος οργανωτικής δουλειάς, αλλά πρωτίστως ένα σύνολο ζυμώσεων και προβληματισμών, ατομικών και συλλογικών, σε επίπεδο ιδεών και στόχων του θεσμού, πριν καν αυτός υλοποιηθεί την πρώτη χρονιά.
Όλοι όσοι εργαστήκαμε για την επιτυχία της διοργάνωσης, επενδύσαμε στην ομαδική δουλειά, τη συνεργασία και τη συμπερίληψη, ώστε να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα του θεσμού. Μακρόπνοη επιδίωξη των διοργανωτών είναι να βρει η κάθε πόλη του Δικτύου Πόλεων, με τους φορείς της, τη δική της θέση στον θεσμό και με αυτόν τον τρόπο να διασφαλίσει τη συνέχισή του.
Απτό παράδειγμα αυτής της οπτικής είναι η αξιέπαινη απόφαση συνέχισης του θεσμού από δύο διαδοχικές δημοτικές αρχές, με επικεφαλής την πρώτη χρονιά τον πρώην δήμαρχο Β. Νανόπουλο και τη δεύτερη χρονιά τον νυν δήμαρχο Ν. Σταυρέλη. Αποτελεί η στάση τους πρότυπο σκέψης και δράσης για τους υπόλοιπους δήμους. Έστησαν μια πλατφόρμα νεανικής δημιουργίας κι αλληλεπίδρασης, με στόχο το όφελος της Κορίνθου αλλά και όλων των αρχαίων αποικιών της, κάνοντας τη συμπερίληψη και τη συνεργασία πράξη.
Τη διοργάνωση υποστηρίζει από την πρώτη στιγμή το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, το οποίο συμβάλλει καθοριστικά με τις διεθνείς επαφές του, το κύρος και την τεχνογνωσία του στην επιτυχία του νέου θεσμού.
Επιδιώκουμε το Φεστιβάλ και οι παράλληλες δράσεις του να γίνουν σημείο αναφοράς για την πόλη, πέρα από τα πρόσωπα, τωρινά και μελλοντικά. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από τον καθένα μας χωριστά και ως τέτοιο αγωνιζόμαστε να εδραιωθεί στη συνείδηση των συμπολιτών μας.
Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος, επιστημονική συνεργάτης του Φεστιβάλ
Το 2ο Διεθνές Νεανικό Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος Κορίνθου πραγματοποιήθηκε φέτος υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Πελοποννήσου και του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κορινθίας – Τμήμα Σχολικών Δραστηριοτήτων.
Στο Φεστιβάλ φέτος συμμετείχαν θεατρικές ομάδες από την Ιταλία, την Αλβανία, την Κόρινθο, τη Λευκάδα, την Άρτα, τη Νέα Προποντίδα, την Κέρκυρα και τον Δήμο Ακτίου – Βόνιτσας.
Πληροφορίες: https://www.facebook.com/profile.php?id=100092514843633
27 Ιούν 2024 από Νατάσα Μερκούρη
Μεταβαλλόμενες δημοκρατίες: η ελληνική περίπτωση
«Είναι η δημοκρατία μου και δική σου δημοκρατία;».
Τετάρτη, 19 Ιουνίου 2024
Ώρα: 20:00
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Υπόγειο -2
Η παράσταση «Μεταβαλλόμενες Δημοκρατίες: η ελληνική περίπτωση» αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού project «Changing democracies».
Συμμετέχουν οι μαθήτριες και οι μαθητές του 7ου Γυμνασίου Καλλιθέας (αλφαβητικά):
Ηρώ Αντωνοπούλου | Αγγελική Τουτούσκινα |
Νίκος Βρατσίδης | Βίβιαν Τριποτσέρη |
Αλέξης Γαραντζιώτης | Καλλιόπη Χιονίδη |
Πηνελόπη Ερεσσείου | Νίκη Χιονίδη |
Κωνσταντίνα Κανελλοπούλου | Αναστασία Ψωμιάδη |
Κριστιάν Κούντλα |
Eπιμέλεια της παράστασης: Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος, μέλος του ΟΙΕΕ
Μουσική διδασκαλία: Αδάμ Παπασπύρου, μουσικός, εκπαιδευτικός
Την παιδαγωγική ευθύνη της ομάδας είχε η Βασιλική Σπήτα, φιλόλογος, διευθύντρια του 7ου Γυμνασίου Καλλιθέας.
Η Μαρίζα Τσούρτη πήρε συνεντεύξεις από τους Ν. Βατόπουλο, Β. Δεσποτίδη και Π. Πιζάνια, τις οποίες βιντεοσκόπησε ο Θοδωρής Μάρκου.
Φορέας υλοποίησης στην Ελλάδα: Όμιλος για την Ιστορική Εκπαίδευση στην Ελλάδα (ΟΙΕΕ)
Λίγα λόγια το πρόγραμμα:
Το πρόγραμμα εξετάζει τη μετάβαση, σε ευρωπαϊκές χώρες, από αυταρχικά καθεστώτα στη δημοκρατία. Βασίζεται σε μαρτυρίες ανθρώπων από 10 ευρωπαϊκές χώρες και καταγράφει τις εμπειρίες, τις προσδοκίες, τις ματαιώσεις και τα σχόλιά τους σχετικά με το περιεχόμενο της δημοκρατίας και τα προβλήματα της σύγχρονης μετα-δημοκρατίας.
Στόχο έχει να θέσει ερωτήματα και να συμβάλει στον διάλογο, με αφορμή αυτές τις προσωπικές αφηγήσεις ατόμων από διαφορετικά περιβάλλοντα, για την ενίσχυση της ιδιότητας του ενεργού πολίτη στις σημερινές ρευστές πολιτικές συνθήκες.
Περιλαμβάνει: συνεντεύξεις και επεξεργασία τους, ανταλλαγή επισκέψεων στις χώρες που συμμετέχουν, έκθεση που συνοδεύεται από εργαστήρια, χοροθέατρο, συζητήσεις, επιμορφώσεις, ερευνητικό κομμάτι και παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού.
Η ιστοσελίδα εμπλουτίζεται με οπτικοακουστικό υλικό που συνομιλεί με τις αφηγήσεις. https://www.changingdemocracies.eu/
Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2023 και ολοκληρώνεται το 2025.
25 Οκτ 2023 από Νατάσα Μερκούρη
[25/10/2023]
Κάθε επέτειος λειτουργεί για όλους μας ως φορέας μνήμης. Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να θυμηθούμε και να τιμήσουμε. Αυτό είναι μία πράξη που στη σχολική σας ζωή, παιδιά, θα επαναλαμβάνεται μέχρι να ολοκληρώσετε και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Αυτά, όμως, που σήμερα γιορτάζουμε τελείωσαν και κλείστηκαν σε βιβλία. Ή μήπως όχι; Ο Οδυσσέας Ελύτης είχε γράψει «Όλα μένουν. Εγώ φεύγω. Εσείς να δούμε τώρα.» Για να δούμε εμείς τώρα… Τι σημαίνει για εμάς αυτή η επέτειος; Υπάρχει σήμερα κάτι στο οποίο καλούμαστε να πούμε «όχι»; Ας τα εξετάσουμε όλα με τη σειρά…
Κατ’ αρχάς, ίσως δεν είναι σωστό να χρησιμοποιώ α’ πληθυντικό, γιατί πολύ πιθανό άλλα να ισχύουν για εσάς, άλλα για εμάς, τους πιο μεγάλους. Ας ξεκινήσουμε από αυτό που έχουμε κοινό και οι δύο πλευρές, ότι, δηλαδή, αντιμετωπίζουμε τον Β’ Παγκόσμιο ως ιστορικό γεγονός με το οποίο δεν φαίνεται να έχουμε άμεση σχέση. Δεν ζήσαμε ούτε την άνοδο του φασισμού και του ναζισμού ούτε τις μάχες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ούτε το Ολοκαύτωμα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και θανάτου στην Ευρώπη.
Ο σύγχρονος τρόπος διδασκαλίας της Ιστορίας, εντούτοις, τονίζει την ανάγκη η κάθε γενιά χωριστά να δίνει νόημα στην Ιστορία, συνδέοντας το τότε με το δικό της τώρα, ψάχνοντας το σημείο επαφής. Κι αυτό το σημείο, για αρχή τουλάχιστον, για τη δική σας γενιά είναι η αναβίωση του φασισμού και του ναζισμού, η αναβίωση μιας ιδεολογίας που χωρίζει τους ανθρώπους σε καλούς και κακούς, στους δικούς μας και τους ξένους, σε όσους συμφωνούν μαζί μας και όσους πρέπει να αφανιστούν. Τη συναντάμε στην καθημερινότητά μας. Οπότε εμείς, με τη μνήμη ενός πολέμου που ξεκίνησε από τον φασισμό, ισοπέδωσε χώρες και ανθρώπους, και με το φάντασμα του ναζισμού μπροστά μας τι θα κάνουμε;
Ας δούμε τις επιλογές μας: να μείνουμε αμέτοχοι θεατές [πού να μπλέκεις τώρα…], να συνταχθούμε με αυτή την ιδεολογία [μας είπαν ότι εμείς είμαστε ανώτεροι… δεν ξέρουμε ακριβώς γιατί, αλλά έτσι μας είπαν] ή να αντιδράσουμε με τον τρόπο που μπορεί ο καθένας. Αν επιλέξουμε τα δύο πρώτα, είναι βέβαιο ότι η εξέλιξη δεν θα είναι καλή. Μας το έδειξε η Ιστορία. Ας μάθουμε πια κάτι από αυτή: η άνοδος αυτής της ιδεολογίας σημαίνει την κάθοδο της ανθρωπιάς. Είναι ποσά αντιστρόφως ανάλογα.
Αν επιλέξουμε να στηρίξουμε σθεναρά την ανθρωπιά, να εξετάσουμε ποιες είναι οι δυσκολίες. Η δυσκολία το 1940 πήρε τη μορφή του βάναυσου και απάνθρωπου κατακτητή, που άφησε έναν κόσμο νεκρών και έσβησε κάθε ίχνος πολιτισμού στην Ευρώπη.
Σήμερα τι βάζει σε κίνδυνο την ανθρωπιά μας; Ίσως η απαξίωση οποιασδήποτε δράσης αφορά τη δημόσια ζωή συνολικά. Αναμασάμε συχνά ό,τι ακούμε: «Όλοι ίδιοι είναι», «Ακόμα κι αν ψηφίσουμε, τίποτα δεν θ’ αλλάξει». Κι έτσι, γινόμαστε κι εμείς μέρος αυτού που όλοι λένε και το οποίο σπανίως έχουν ψάξει αν έχει πράγματι καθολική ισχύ. Κι αυτή η απαξίωση μάς οδηγεί στην αδράνεια και στην ενασχόληση μόνο με τις ατομικές μας υποθέσεις, μας κάνει ιδιώτες, όχι πολίτες. Η αδράνεια: να άλλο ένα εμπόδιο.
Πρόσφατα είδαμε πόσο εύκολα έγιναν συμπολίτες μας θύματα της περιβαλλοντικής κρίσης. Πόσο εύκολο είναι να βρεθείς στην πλευρά του ξεριζωμένου, του κατεστραμμένου. Διάβαζα στα κοινωνικά δίκτυα μαρτυρίες εθελοντών που έσπευσαν στην πλημμυρισμένη Θεσσαλία. Ο Γιώργος από την Ξάνθη, υπεύθυνος πωλήσεων σε εταιρεία, είπε: «Τι να κάνω, να κάτσω να πίνω καφέ το σαββατοκύριακο και να γίνεται αυτό γύρω μου;». Η στάση του ήταν για μένα ένα φωτεινό σημείο: ανθρωπιά και δράση. Ας ξεκινήσουμε την αντίσταση, λοιπόν, κάνοντας αυτόν τον κόσμο λίγο πιο φιλόξενο.
Όσο γρηγορότερα αντιληφθούμε πόσο αναγκαία είναι η συλλογικότητα, τόσο πιο γρήγορα θα σηκώσουμε το βλέμμα και θα πάψουμε να ικανοποιούμαστε καταναλώνοντας εικόνες, πρότυπα, hashtags, likes. Χρειαζόμαστε μόνο μια μικρή παύση για στοχασμό. Δεν γίνεται όλα να περνάνε από πάνω μας σαν να φορά η ψυχή μας αδιάβροχο. Να σκεφτούμε πρώτα αν θέλουμε να είμαστε άνθρωποι κι έπειτα να το πραγματοποιήσουμε κάνοντας ένα βήμα για να έρθουμε πιο κοντά με τους διπλανούς μας, να βοηθάμε όπου και όταν χρειάζεται, και γενικά να έχουμε την έγνοια τους.
Αγαπημένα παιδιά, στη ζωή υπάρχουν πράγματα πολύ μεγαλύτερα από τον καθένα μας χωριστά. Υπάρχουν συγκινήσεις που έρχονται όταν διεκδικούμε και πετυχαίνουμε κάτι όλοι μαζί. Αυτή η χαρά είναι τόσο μεγάλη, που σε κάνει να κλαις. Θα την αφουγκραστείτε σε φωτογραφίες από την απελευθέρωση της Αθήνας τον Οκτώβρη του 1944.
Βλέπετε, λοιπόν, πώς η Ιστορία του τότε εφάπτεται με τη ζωή μας σήμερα. Οπότε κρατήστε από τη σημερινή γιορτή ένα «όχι» σε ό,τι μας στερεί την ανθρωπιά μας. Αντισταθείτε με θάρρος και επιλέξτε το «ναι» σε ό,τι μας συσπειρώνει με τους άλλους, σε ό,τι ζητάει να αφήσουμε λίγο πίσω το εγώ μας, για να ζήσουμε όλοι πιο ανθρώπινα.
Βλέπουμε την ανθρωπιά να λιγοστεύει. Ας μην την αφήσουμε να εξαντληθεί.
Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος
Κολλέγιο Αθηνών, πανηγυρικός για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου
3 Σεπ 2023 από Νατάσα Μερκούρη
[3/9/2023]
ϘΟΡΙΝΘΟΣ: Οὐδέ Ϙόππα γιγνώσκων;[1]
Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος
Μπροστά στον ναό του Απόλλωνα στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Κορίνθου, παρουσιάστηκε στις 29 Αυγούστου 2023 η όπερα του C. W. Gluck «Ορφέας και Ευρυδίκη» από την ομάδα της Merano Academy σε μουσική διεύθυνση Richard J. Sigmund. Την εκδήλωση οργάνωσε το Καλογεροπούλειο Ίδρυμα και η Merano Academy από την Ιταλία, και φιλοξενήθηκε γενναιόδωρα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας.
Στόχος μου δεν είναι η θεατρική και οπερατική κριτική, εξάλλου δεν διαθέτω τις ειδικές γνώσεις. Σε κάποιες επισημάνσεις θα προχωρήσω, που αφορούν συνολικά την εκδήλωση.
Συμμετείχα ως αφηγήτρια στα ελληνικά, δηλαδή συνετέλεσα διευκολυντικά, διαμεσολαβητικά ανάμεσα στους καλλιτέχνες και στο κοινό, και δεν διεκδικώ άλλη θέση. Απόλαυσα το αποτέλεσμα της δουλειάς του μαέστρου και της ομάδας. Ισορροπημένο, χωρίς πρωταγωνιστές-ντίβες, με χορωδούς που υπηρετούσαν τους ρόλους τους, νεανική ορχήστρα με ταλαντούχους μουσικούς, που έθεταν το ταλέντο τους στη συλλογική δημιουργία. Και όλα αυτά, υπό την καθοδήγηση ενός σκηνοθέτη που ήταν σαφές σε κάθε παρατηρητικό θεατή ότι λειτουργούσε πρώτα ως δάσκαλος και έπειτα ως καλλιτέχνης.
Ήταν όνειρο ζωής για τον Richard Sigmund, όπως μας εκμυστηρεύτηκε, να παρουσιάσει τη δουλειά του με σκηνικό τον ναό του Απόλλωνα. Όταν ικανοποιήθηκε κάθε αίτημά του για τη χρήση του χώρου, με ιδιαίτερο σεβασμό τοποθέτησε τους καλλιτέχνες του στον χώρο έτσι ώστε να μην προκαλέσουν την παραμικρή ζημιά (με γυμνά πόδια πάνω στις πέτρες και τα ξερά χόρτα). Η Εφορεία Αρχαιοτήτων παραχώρησε ευγενικά τον χώρο, κι αυτό όλοι οι συντελεστές το αναγνώρισαν και το συνυπολόγισαν.
Μια γενικότερη τοποθέτηση τώρα: Είναι πολύ σημαντικό να ανοίγονται οι δημόσιοι αυτοί χώροι σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και στους πολίτες. Είναι ζήτημα εκδημοκρατισμού και συλλογικής παιδείας να έχουν οι πολίτες και οι ξένοι επισκέπτες πρόσβαση σε χώρους με ιστορική αξία.
Είναι εξίσου σημαντικό οι καλλιτέχνες και το κοινό να κατανοούν πού βρίσκονται. Δεν είναι υποχρέωση καμίας Εφορείας ανά την επικράτεια να φιλοξενεί καλλιτεχνικά δρώμενα. Το ότι αυτό παρέχεται, χωρίς κόστος, δεν σημαίνει ότι οι φιλοξενούμενοι θα φέρονται ως «κτήτορες». Ο χώρος είναι «κτῆμα» όλων, διαχρονικά. Δεν είναι το προσωπικό σπίτι του καθενός, όπου πρώτα αποζητά τη βολή του τοποθετώντας π.χ. την καρέκλα όπου βολεύει, καπνίζοντας ή καταναλώνοντας ποτό και φαγητό. Είναι το «σπίτι» της Ιστορίας του τόπου, ένας δημόσιος χώρος, αρχαιολογικός, ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας. Ως εκ τούτου, η στάση όλων οφείλει να είναι ανάλογη, αν γνωρίζουμε βέβαια στοιχειώδεις κανόνες συμπεριφοράς. Και εξηγούμαι, η παρατήρηση είναι συνολική και δεν αφορά την παραπάνω εκδήλωση.
Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να θέσω μερικά ερωτήματα. Πόσοι από το εκάστοτε κοινό έχουν περιηγηθεί στον αρχαιολογικό χώρο; Πόσοι γνωρίζουν ποια είναι τα παρακείμενα στον ναό ευρήματα; Πόσοι γνωρίζουν τον ρόλο και τις μακροχρόνιες ανασκαφές της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αρχαία Κόρινθο; Για την ιστορική διαχρονία της πόλης μας πόσοι έχουν αναρωτηθεί; Γνωρίζω ότι έχουν ληφθεί θεσμικά αποφάσεις που αφορούν την ανάπλαση, την ανάδειξη και την εξωστρέφεια του χώρου. Πόσες από αυτές, κατά την υλοποίησή τους, έχουν «φτάσει» ως μήνυμα και ως πράξη στους πολίτες;
Δεν αρκεί να συρρέουμε σε τέτοιες εκδηλώσεις πρώτον χωρίς κανέναν σεβασμό εν γένει για τον χώρο, ειδικά για τους «οικοδεσπότες», δηλαδή την Εφορεία Αρχαιοτήτων, τη διοίκησή της και τους υπαλλήλους της, και δεύτερον για το θεαθῆναι, χωρίς καμία διάθεση να γνωρίσουμε την ιστορία του τόπου μας, που αποτελεί και μέρος της παγκόσμιας Ιστορίας, αλλά ταυτόχρονα να επαιρόμαστε γι’ αυτήν. Αυτός είναι ο προσωπικός μου προβληματισμός.
Για να μη μακρυγορώ, θα ήθελα, τέλος, να ευχαριστήσω θερμά τον σκηνοθέτη Richard J. Sigmund για τη βελούδινη συνεργασία, τη Μαρία Χρισταρά, πρόεδρο του Καλογεροπούλειου Ιδρύματος, που μου προσέφερε την ευκαιρία να συμμετάσχω σε μια τόσο σημαντική εκδήλωση, τη Μίνα Οικονόμου, ταμία του Καλογεροπούλειου Ιδρύματος, η οποία με την οργανωτικότητά της φρόντισε να εξαλείψει το άγχος όλων μας, και τέλος την Γιώτα Κασίμη, Έφορο Αρχαιοτήτων, για την αψεγάδιαστη φιλοξενία, που πάντα εκκινεί από την παιδευτική της διάθεση απέναντι στην κοινότητα.
Η παράσταση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρεια Πελοποννήσου – Peloponnese Region, του Κε.π.α.π Δήμου Κορινθίων, με τη βοήθεια του κ. Ντρέκη, χάρη στη γενναιοδωρία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας που παραχώρησε ευγενώς τον χώρο.
Οι φωτογραφίες αντλήθηκαν από τον ιστότοπο του Τουριστικού και Πολιτιστικού Δικτύου We Love Corinth, που συμμετείχε στην εκδήλωση ως χορηγός προβολής.
Η φωτογραφία του νομίσματος αντλήθηκε από σχετικό ιστότοπο (Ravel 103).
[1] Φράση που χρησιμοποιούνταν για να χαρακτηρίσουν κάποιον εντελώς αδαή. Το Ϙ (κόππα) είναι γράμμα που εμφανίζεται στο αλφάβητο των αρχαίων Κορινθίων. Μετεξελίχθηκε στο λατινικό Q.
30 Ιούλ 2023 από Νατάσα Μερκούρη
Μαθήματα δημοκρατίας: Θέατρο ντοκουμέντο για τη μεταπολίτευση από την ομάδα «Βλέμμα Εφήβων» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Πολύ φιλόδοξος τίτλος, πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα. Σαν να απλώνουμε τα πόδια μας έξω από το πάπλωμα. Αλλά, όταν αποφασίζει κανείς να πραγματευτεί θέματα όπως η μεταπολίτευση, δεν μπορεί παρά να τολμήσει.
Οι έφηβοι του φετινού «Βλέμματος εφήβων» ήταν πιο τολμηροί από προηγούμενες χρονιές. Είναι βέβαιο ότι δεν είχαν «άγνοια κινδύνου». Ήταν ένας συνδυασμός νεανικής περιέργειας, άγουρης πολιτικής σκέψης και αποφασιστικότητας να δουν όσα κρύβονταν κάτω από το χαλί.
Διαβάστε τη συνέχεια στην ιστοσελίδα του ethnos.gr.
Eυχαριστούμε θερμά τις κυρίες Παρασκευή Μόλαρη και Μαίρη Τσίνου για τη στήριξη και τη φιλοξενία.
18 Ιούλ 2023 από Νατάσα Μερκούρη
Μαθήματα δημοκρατίας: Είπαν για εμάς (σχόλια θεατών)