Άνθρωποι που ποτέ δεν μολύνθηκαν από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2 διαθέτουν φυσική ανοσία έναντι του χάρη σε προϋπάρχοντα αντισώματα στον οργανισμό τους. Ο συντονισμός της έρευνας έγινε από Ελληνες επιστήμονες που εργάζονται στο Λονδίνο (Γεώργιο Κασσιώτη, απόφοιτο του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ και Ελένη Ναστούλη απόφοιτο του Τμήματος Ιατρικής του ΕΚΠΑ).
Τέσσερις κορωνοϊοί (229Ε, NL63, OC43 και HKU1) προκαλούν ήπιες λοιμώξεις με συμπτώματα τύπου κοινού κρυολογήματος στον άνθρωπο. Αυτές οι ήδη γνωστές λοιμώξεις από κορωνοϊούς στον άνθρωπο οδήγησαν στην υπόθεση ότι θα μπορούσε να υπάρχει διασταυρούμενη ανοσολογική απόκριση μεταξύ των κορωνοϊών και πιθανά μια προϋπάρχουσα “αντι-κορωνοϊική ανοσία” θα μπορούσε να δρα προστατευτικά και έναντι του SARS-CoV-2.
Ομάδα επιστημόνων από το Ινστιτούτο Francis Crick και το University College του Λονδίνου, με επικεφαλής τους Ελληνικής καταγωγής ερευνητές Γεώργιο Κασσιώτη (απόφοιτο του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ και Ελένη Ναστούλη απόφοιτο του Τμήματος Ιατρικής του ΕΚΠΑ) μελέτησαν το φαινόμενο της προϋπάρχουσας χυμικής (δηλ. μέσω αντισωμάτων) ανοσίας έναντι του SARS-CoV-2 σε άτομα που δεν είχαν ποτέ μολυνθεί από τον SARS-CoV-2. Η εργασία δημοσιεύθηκε* στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Science, παρέχοντας στην επιστημονική κοινότητα πολύ χρήσιμα στοιχεία για την κατανόηση της φυσικής πορείας της λοίμωξης, αλλά και την ευαισθησία που εμφανίζουν συγκεκριμένες ομάδες στη λοίμωξη από τον SARS-CoV-2.
Η ομάδα των Κασσιώτη και Ναστούλη χρησιμοποιώντας κυτταρομετρία ροής εντόπισε προϋπάρχουσα χυμική ανοσία σε άτομα που δεν είχαν μολυνθεί ποτέ από το νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2. Οι ερευνητές διαπίστωσαν στο αίμα των δειγμάτων αντισώματα της τάξης G (IgG) τα οποία αντιδρούσαν με την υπομονάδα S2 της πρωτεΐνης της ακίδας του ιού SARS-CoV-2 και πιθανότατα δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια προηγούμενων εποχιακών λοιμώξεων από άλλους κορωνοϊούς, σαν αυτούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα. Η παρουσία αυτών των αντισωμάτων IgG ήταν πολύ πιο συχνή στην ομάδα των παιδιών και εφήβων (ηλικίας 1 έως 16 ετών) που δεν είχαν μολυνθεί από τον SARS-CoV-2. Επιπλέον, οι οροί από τα μη μολυσμένα άτομα (ενήλικες και παιδιά) παρουσίασαν σημαντική και ειδική ικανότητα εξουδετέρωσης του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2. Το σημαντικό αυτό γεγονός επιβεβαιώθηκε και σε πειράματα καλλιέργειας κυττάρων μολυσμένων με ψευδοτύπους του νέου κορωνοϊού, όπου και φάνηκε καθαρά η εξουδετερωτική ικανότητα των προϋπαρχόντων IgG αντισωμάτων στο ορό μη μολυσμένων ατόμων. Αντίθετα, οροί από μη μολυσμένα άτομα που δεν είχαν όμως προϋπάρχοντα αντισώματα, δεν μπόρεσαν να εξουδετερώσουν τον SARS-CoV-2.
Παρόλο που η διασταυρούμενη ανοσία δεν φαίνεται να είναι μακροχρόνια, η προϋπάρχουσα ανοσολογική μνήμη τόσο από τα Τ όσο και από τα Β λεμφοκύτταρα μπορεί ενδεχομένως να επηρεάσει τη φυσική λοίμωξη, και εφ’ ενός μεν να συμβάλλει στην εκδήλωση ηπιότερων συμπτωμάτων στα μολυνθέντα άτομα με COVID-19, αφ’ ετέρου δε να μειώσει σημαντικά τη μετάδοση και διασπορά του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2.
Τέλος, η στόχευση της περιοχής S2 θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για ένα καθολικό εμβόλιο, που θα έχει δράση έναντι πολλών κορωνοϊών ταυτόχρονα.
*Βιβλιογραφία. Ng K, … Eleni Nastouli and George Kassiotis 6/11/2020. Preexisting and de novo humoral immunity to SARS-CoV-2 in humans. Science (https://science.sciencemag.org/…/11/05/science.abe1107).
https://www.facebook.com/konstantinos.triantaphyllidis/posts/1259497311096609
