Ευχαριστούμε την ΝΙΚΟΛΟΥΔΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ, γιατί αυτό το εργαστήριο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης ,για τις νηπιαγωγούς και τα νήπια προκειμένου να βγούμε από τη γυάλα της μονοπολιτισμικότητας»  και να
συναισθανθούμε τον/την οποιοδήποτε/οποιαδήποτε «άλλον» όπως αναφέρει και η ίδια. ‘Έχει δημιουργηθεί- λανθασμένα- η αντίληψη
ότι όλοι/ες τριγύρω μας πρέπει να είναι σαν κι εμάς και μας ξενίζει, όταν η εικόνα
του/της άλλου/ης διαφέρει από τη δική μας, πολύ περισσότερο, όταν αυτός/ή ο/η
άλλος/η είναι άτομο με αναπηρία. Συνήθως προβαίνουμε σε αντιδράσεις οίκτου ή
συμπόνοιας και δεν αντιλαμβανόμαστε ότι τα άτομα με αναπηρία είναι άτομα που
έχουν τα ίδια δικαιώματα με εμάς και ότι πρέπει να αντιμετωπίζονται με ισοτιμία και
κοινωνική δικαιοσύνη.

Γνωρίζοντας το σημαντικό ρόλο που μπορεί να παίξει το σχολείο για την
ανατροπή αυτής αντίληψης και επιδιώκοντας να νιώθουν όλοι/ες καλά μέσα σε ένα
κλίμα αποδοχής και σεβασμού, κατανοούμε την αναγκαιότητα υλοποίησης
προγραμμάτων κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης για την καλύτερη
διαχείριση αυτών των ζητημάτων.

Στόχος του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η ευαισθητοποίηση σε θέματα
αναπηρίας μέσα από την καλλιέργεια της συναισθηματικής ανάπτυξης με έμφαση
στα άτομα με προβλήματα όρασης. Μέσα από μία σειρά δραστηριοτήτων και με την
καλλιέργεια των κατάλληλων δεξιοτήτων θα επιχειρήσουμε να εξοικειωθούμε με την
εικόνα του τυφλού παιδιού, να «μπούμε» στον κόσμο των ατόμων με προβλήματα
όρασης, να αντιληφθούμε-στο βαθμό που μας επιτρέπεται- την καθημερινότητά
τους, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Θα προβληματιστούμε για το ρόλο και τη
στάση που έχουμε οι υπόλοιποι/ες απέναντι στα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα
άτομα με προβλήματα όρασης και θα επιχειρήσουμε να αναλάβουμε δράση. Δεν
είναι όμως μόνο τα παιδιά της ευρύτερης ομάδας που χρειάζεται να αποδεχτούν την
εικόνα του παιδιού με αναπηρία, αλλά και τα ίδια τα παιδιά με αναπηρία να αρχίζουν
να εξοικειώνονται και να αποδέχονται την αυτοεικόνα τους. Η εξοικείωση αυτή θα
περιορίσει τις περιπτώσεις κοινωνικού αποκλεισμού.

Με απώτερο σκοπό την απόκτηση συμπεριληπτικής κουλτούρας, είναι
προφανές ότι θα πρέπει να καλλιεργούμε διαρκώς τις κατάλληλες δεξιότητες στα
παιδιά, ώστε να αποκτήσουν τη διαπολιτισμική ετοιμότητα και να αποδεχτούν τη
διαφορετικότητα. Ο σχεδιασμός του συγκεκριμένου προγράμματος αποτελεί μία
πρόταση- ένα βήμα- προς αυτή την κατεύθυνση
Στην προσχολική και στην πρώτη σχολική ηλικία η απόκτηση γνώσεων, η
διαμόρφωση στάσεων και η καλλιέργεια δεξιοτήτων είναι πιο αποτελεσματικές όταν
προσεγγίζονται με βιωματικές τεχνικές. Για αυτό το λόγο η επιλογή των
δραστηριοτήτων έγινε με τέτοιον τρόπο, αφενός να έχουν μία φυσική ροή και
αφετέρου να είναι ελκυστικές, βιωματικές (όπου είναι εφικτό) και να παρουσιάζουν

ποικιλία, ώστε να αποτελούν κίνητρο για τα παιδιά. Είναι δραστηριότητες
ευαισθητοποίησης, αλλά και δράσεις ανοιχτές στην κοινωνία. Ορισμένες από τις
δραστηριότητες του συγκεκριμένου προγράμματος μπορούν να ενσωματωθούν στη
σχολική καθημερινότητα και πέραν της υλοποίησης του προγράμματος. Στο
ημερήσιο σχολικό πρόγραμμα δίνεται πολύ συχνά η ευκαιρία για να επεξεργαστούν
και να καλλιεργηθούν ήπιες δεξιότητες, όπως αυτή της ενσυναίσθησης, της
ευαισθητοποίησης, της υπευθυνότητας, της πρωτοβουλίας, της πολιτειότητας.
Καλλιεργώντας τις κοινωνικές δεξιότητες τα παιδιά μαθαίνουν να συνυπάρχουν, να
συνομιλούν με σεβασμό, να ανταλλάσσουν ιδέες. Αναλαμβάνοντας δράση και
προσπαθώντας να επιλύσουν προβλήματα τα παιδιά μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα,
να σκέφτονται κριτικά. «Μπαίνοντας» για λίγο στη θέση του άλλου, μαθαίνουν να
νοιάζονται, να συναισθάνονται. Όταν αυτά τα προγράμματα αρχίζουν να
εφαρμόζονται από τις μικρές ηλικίες και συνεχίζονται σε όλες τις βαθμίδες της
εκπαίδευσης, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να διαμορφώσουμε ενεργούς και
υπεύθυνους τους πολίτες του αύριο.

Εκτός των Δεξιοτήτων Ζωής και των Δεξιοτήτων του 21ου αιώνα (4c’s), κατά τη
διάρκεια του προγράμματος καλλιεργούνται και Δεξιότητες του Νου, καθώς και
Δεξιότητες Τεχνολογίας και Επιστήμης.

Παρακάτω θα παραθέσουμε κάποιες ενδεικτικές δραστηριότητες που πραγματοποιήσαμε προκειμένου τα παιδιά να έχουν καταστεί ικανά να:

-σκεφτούν κριτικά
– συνεργαστούν
-εκφραστούν μέσω των δημιούργηματών τους.

-Τα παιδιά καλούνται στον κύκλο να παίξουν
τυφλόμυγα.
-Συζητούν για τις δυσκολίες που
συνάντησαν.
-Ανταλλάσσουν απόψεις και χωρίζονται σε
ομάδες
-Αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης των
δυσκολιών που συνάντησαν.
-Ανακοινώνουν στην ολομέλεια τις
προτάσεις τους.
-Στο τέλος του εργαστηρίου κάθονται όλα τα
παιδιά στον κύκλο. Ακούγεται μία απαλή
μουσική και ένα- ένα παιδί λέει με μια λέξη,
τι θα «κρατήσει» από αυτό το εργαστήριο.
Ο/Η εκπαιδευτικός καταγράφει τις ιδέες
τους.

Διαβάσαμε το βιβλίο <<Φένια η αγαπημένη των ήχων>>

Κατά τη διάρκεια ανάγνωσης τα παιδιά
καλούνται να απαντήσουν σε σχετικές
ερωτήσεις (π.χ. Τι είναι το λευκό μπαστούνι
που κρατάει η Φένια στα χέρια της; Γιατί
νομίζετε ότι τα μουσικά παιχνίδια και οι ήχοι
της φύσης, είναι από τις αγαπημένες
απασχολήσεις της Φένιας; κ.ά.).
-Ζωγραφίζουν τη Φένια και τους ήχους που
της αρέσουν.
-Δημιουργούν ένα ομαδικό κολάζ με τις
ζωγραφιές τους.
-Στο τέλος του εργαστηρίου κάθονται όλα τα  παιδιά στον κύκλο. Ακούγεται μία απαλή
μουσική και ένα- ένα παιδί λέει με μια λέξη,
τι θα «κρατήσει» από αυτό το εργαστήριο.

Υποθέτουμε ότι στο σχολείο μας θα έρθει να
φοιτήσει ένα παιδί με προβλήματα όρασης.
-Τα παιδιά αναρωτιούνται για τα
προβλήματα που θα αντιμετωπίσει το παιδί
αυτό σε σχέση με το χώρο.
-Καλούνται να διαμορφώσουν το χώρο χωρίς
γωνίες και εμπόδια, σύμφωνα με όσα είχε
πει η Φένια.
-Χωρίζονται σε τέσσερις ομάδες και
αναλαμβάνουν αρμοδιότητες. Κάθε ομάδα
υλοποιεί τις ρουτίνες της τάξης, έχοντας
κλειστά τα μάτια.
-Τρώνε, ζωγραφίζουν, παίζουν με
πλαστελίνη, έχοντας ανά ομάδα για δέκα
λεπτά κλειστά τα μάτια.
-Παίζουν: «Αισθητηριακά παιχνίδια αφής»,
Μάντεψε ποιος;», «Γίνε οδηγός μου>>.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Τα παιδιά καλούνται να παρατηρήσουν το
βιβλίο της Φένιας και διάφορα άλλα βιβλία
που είναι γραμμένα με τη μέθοδο Braille.
-Δείχνουμε την αλφάβητο Braille.
-Τα παιδιά προβληματίζονται για το τι
μπορεί να σημαίνουν οι κουκίδες.
-Διατυπώνουν υποθέσεις και καταλήγουν σε
συμπεράσματα.
-Επιχειρούν να «σπάσουν τον κώδικα».
-Αναζητούν πού αλλού έχουν δει τις
ανάγλυφες κουκίδες στην καθημερινότητά
τους.
-Σε χαρτόνια κανσόν μεγέθους Α4
σχεδιάζουν με πλαστικά καπάκια το
περίγραμμα κύκλων, σύμφωνα με το
υπόδειγμα από τη μέθοδο Braille.
-Κολλάνε μπαλάκια από εφημερίδα, σε
τόσους κύκλους και σε τέτοιο σχηματισμό,
ώστε σύμφωνα με την αλφάβητο Braille, να«γράψουν» το αρχικό του ονόματός τους.
-Συμπληρώνουν σχετικό φύλλο εργασίας.
-Στο τέλος του εργαστηρίου κάθονται όλα τα
παιδιά στον κύκλο. Ακούγεται μία απαλή
μουσική και ένα- ένα παιδί λέει με μια λέξη.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-Ζωγραφίζουν και «γράφουν» με τον δικό
τους τρόπο τις δυσκολίες που συναντούν τα
άτομα με προβλήματα όρασης, τους
τρόπους επίλυσης που προτείνουν και τους
τρόπους που μπορούν τα ίδια να
βοηθήσουν, όταν συναντούν ένα άτομο με
προβλήματα όρασης.
-Με τα έργα των παιδιών και σε συνεργασία
μαζί τους, ο/η εκπαιδευτικός δημιουργεί μία
ηλεκτρονική αφίσα στο
www.postermywall.com και την αναρτά στο
ιστολόγιο(blog) του Νηπιαγωγείου ή του
Δημοτικού Σχολείου.
-Διοργανώνουν μία έκθεση με όλα τα
δημιουργήματα (φωτογραφίες, κατασκευές,
καταγραφές, κ.ά.).
-Καλούν τα παιδιά του άλλου τμήματος και
τους γονείς τους, τους ξεναγούν στην έκθεση
και τους παρουσιάζουν τη δουλειά τους.
-Συμπληρώνουν τα σχετικά φύλλα αυτοαξιολόγησης.
-Επιλέγουν ποια από τα έργα τους θέλουν
να μπουν στο portfolio. Απαντούν στις
σχετικές ερωτήσεις.
-Στο τέλος του εργαστηρίου κάθονται όλα τα
παιδιά στον κύκλο. Ακούγεται μία απαλή
μουσική και ένα- ένα παιδί λέει με μια λέξη,
τι του άρεσε από το πρόγραμμα. Ο/Η
εκπαιδευτικός καταγράφει τις ιδέες τους.