Αγαπημένα μας παιδιά, γονείς, κηδεμόνες,

Ελπίζουμε η εβδομάδα σας να κυλάει ευχάριστα και να είστε όλοι γεροί, δυνατοί και αισιόδοξοι! 9 Δεκεμβρίου σήμερα και η αντίστροφη μέτρηση για την αγαπημένη γιορτή μικρών και μεγάλων έχει αρχίσει! Τα Χριστούγεννα δεν είναι μια απλή γιορτή. Είναι η αγαπημένη γιορτή των παιδιών, την οποία προσμένουν πάντοτε με χαρά! Αυτή η περίοδος του έτους, έχει αναμφίβολα ξεχωριστή σημασία για όλους και ιδιαίτερα σε αυτή την δύσκολη περίοδο που διανύουμε, το χριστουγεννιάτικο πνεύμα, που βρίσκεται διάχυτο γύρω μας, μας βοηθά να γεμίσουμε την καθημερινότητά μας με νότες χαράς, θαλπωρής και αισιοδοξίας. Πάμε, λοιπόν, μέσα από την γλυκιά μελωδία του μικρού Τυμπανιστή, ένα από τα πιο όμορφα χριστουγεννιάτικα τραγούδια, να μεταφερθούμε στην μαγική και κατανυκτική νύχτα της γέννησης του Χριστού.

Ποια συναισθήματα σας δημιουργούνται ακούγοντας αυτή την μελωδία; Σε τι αναφέρεται το τραγούδι; Ποια πρόσωπα παίρνουν μέρος;

Πάμε να δούμε τι ξέρουμε για τα Χριστούγεννα;

Μέσα σε αυτό το γιορτινό κλίμα, ας συνεχίσουμε βλέποντας τα πιο γνωστά έθιμα αυτής της γιορτής.

Τα κάλαντα

Κάλαντα, πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα (1872, ιδιωτική συλλογή).

Τι απεικονίζει η παραπάνω εικόνα; Πόσα πρόσωπα απεικονίζονται; Πού βρίσκονται; Tι κάνουν; τι εποχή του χρόνου είναι; Τι χρώματα χρησιμοποιούνται; Aποτυπώνει μια ομάδα μικρών παιδιών ντυμένα με παραδοσιακά ενδύματα, που κρατούν παραδοσιακά όργανα και ψάλουν τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα, στην αυλή ενός παλιού αγροτικού σπιτιού.

Ας παίξουμε ένα παιχνίδι! Πάμε να φτιάξουμε το παζλ του Πίνακα  Κάλαντα του Νικηφόρου Λύτρα!

Στα παλιότερα χρόνια δεν υπήρχαν ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, εφημερίδες και γενικότερα ΜΜΕ οπότε τα κάλαντα προανήγγειλαν τον ερχομό της εορταστικής περιόδου. Ομάδες παιδιών αφηγούνταν με μουσικό ρυθμό τη γέννηση του Χριστού και την ανατροφή του θείου Βρέφους. Ο νοικοκύρης ή η νοικοκυρά έσπευδε να ανταμείψει τα παιδιά αποβλέποντας με αυτή την πράξη στη μελλοντική αφθονία των αγαθών για το σπίτι τους. Τα κάλαντα είναι από τις λίγες παραδόσεις που συνεχίζονται μέχρι και σήμερα στον ίδιο βαθμό από τα παιδιά. Η λέξη κάλαντα προέρχεται από τη λατινική “calenda” (καλένδα), που σημαίνει αρχή του μήνα, ωστόσο το έθιμο προϋπήρχε στην Ελλάδα. Στην αρχαιότητα τα παιδιά κρατούσαν ένα κλαδί ελιάς ή δάφνης, στολισμένο με καρπούς και άσπρο μαλλί (η λεγόμενη Ειρεσιώνη), γύριζαν και τραγουδούσαν και τους έδιναν δώρα. Αργότερα το έθιμο υιοθετήθηκε και από τους Ρωμαίους. Τα κάλαντα ψάλλονται κυρίως από παιδιά αλλά και από ενήλικα άτομα, είτε μεμονωμένα είτε καθ’ ομάδας, που περιέρχονται οικίες, καταστήματα, δημόσιους χώρους κ.λπ. με τη συνοδεία του πατροπαράδοτου σιδερένιου τριγώνου, αλλά ενίοτε και άλλων μουσικών οργάνων (φυσαρμόνικας, ακορντεόν, τύμπανου, φλογέρας κ.λπ.). Τα παιδιά ρωτούν συνήθως «Να τα πούμε;» και περιμένουν την απάντηση «Να τα πείτε».  Στα χριστουγεννιάτικα κάλαντα έχουν καταμετρηθεί περισσότερες από τριάντα παραλλαγές μόνο στον Ελλαδικό χώρο.

Κάλαντα Χριστουγέννων

 

Το Χριστόψωμο

Το «Ψωμί του Χριστού», όπως λέει και το όνομά του το έφτιαχναν οι νοικοκυρές την Παραμονή των Χριστουγέννων, με ευλάβεια και ειδική μαγιά. Όταν πλάσουν το ζυμάρι, παίρνουν τη μισή ζύμη και φτιάχνουν μια κουλούρα, ενώ με την υπόλοιπη φτιάχνουν ένα σταυρό με λωρίδες και τον τοποθετούν πάνω στο ψωμί. Στο κέντρο βάζουν ένα άσπαστο καρύδι και στην υπόλοιπη επιφάνεια σχεδιάζουν σχήματα με το μαχαίρι ή με το πιρούνι, όπως λουλούδια , φύλλα, καρπούς κ.ά .Για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, το Χριστόψωμο είναι ευλογημένο ψωμί. Το κόβουν ανήμερα τα Χριστούγεννα, ανταλλάσσοντας ευχές.

Μπορείτε κ εσείς να φτιάξετε το δικό σας χριστόψωμο!

Διαδικασία
Σε λεκάνη διαλύουμε τη μαγιά και τη ζάχαρη σε μισή κούπα χλιαρό νερό. Προσθέτουμε μια κούπα αλεύρι και φτιάχνουμε μια αραιή ζύμη. Σκεπάζουμε και αφήνουμε σε χλιαρό μέρος να φουσκώσει για 15 περίπου λεπτά. Στο διάστημα αυτό βράζουμε το γλυκάνισο σε ένα φλιτζάνι του καφέ νερό το στραγγίζουμε και το αφήνουμε να γίνει χλιαρό.
Προσθέτουμε στην ήδη φουσκωμένη ζύμη μας το υπόλοιπο αλεύρι, το βούτυρο, το αυγό, το γλυκάνισο και το υπόλοιπο νερό και ζυμώνουμε μέχρι να έχουμε μια μαλακή και ελαστική ζύμη.
Σε ταψί λαδωμένο διαμέτρου 22 περίπου εκατοστών τοποθετούμε τη ζύμη μας κρατώντας λίγη για το στόλισμα του ψωμιού. Συνήθως κάνουμε ένα σταυρό και στα τέταρτα που δημιουργούνται κάνουμε φύλλα αρνάκια πουλάκια δεντράκια .

Χριστουγεννιάτικο δέντρο

Εκείνος που καθιέρωσε το έλατο σαν χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν, σύμφωνα με την αγγλική παράδοση, ο Άγιος Βονιφάτιος, μετά τον 8ο αιώνα.  Ο άγιος θέλησε να εξαλείψει την μέχρι τότε αποδιδόμενη ιερότητα των “ειδωλολατρών” στην βελανιδιά (δρύ) αντικαθιστώντας την με το έλατο, δηλαδή το δέντρο των Χριστουγέννων.  Το στόλισμα όμως του δέντρου αποδίδεται ότι καθιερώθηκε από τον Μαρτίνο Λούθηρο (ιδρυτή της Προτεσταντικής Εκκλησίας), όταν περπατώντας μια νύχτα στα δάση, είδε τα χειμωνιάτικα αστέρια να λάμπουν μέσα στα κλαδιά.  Τότε, συνέλαβε την ιδέα να βάλει το δέντρο μέσα στο σπίτι και να το στολίσει με κεριά που θα συμβόλιζαν τον έναστρο ουρανό απ’ όπου ήρθε ο Χριστός στον κόσμο. Το έθιμο αυτό, όπως και να έχει, δεν είναι ελληνικό.  Ελληνικό είναι το καραβάκι που εμφανίστηκε λίγο μετά την τουρκοκρατία.  Με την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, οι Έλληνες προσπάθησαν να αναπτύξουν τη ναυτιλία και το εμπόριο.  Έτσι, όταν κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, οι ναυτικοί γύριζαν στα σπίτια τους για τις γιορτές, οι νοικοκυρές στόλιζαν ένα καράβι.

Διατηρώντας την Χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα, πάμε να διασκεδάσουμε και να ακονίσουμε το μυαλό μας με παιχνίδια που έχουν θέμα τα Χριστούγεννα και τα Μαθηματικά!

Πάμε να ξεμπερδέψουμε τα στολίδια!

Ελπίζουμε να περάσατε καλά και να διασκεδάσατε μαζί μας! Ανανεώνουμε γι αύριο το ραντεβού μας στην διαδικτυακή μας τάξη για να συνεχίσουμε την εξ αποστάσεως εκπαίδευση με νέες ευχάριστες και χριστουγεννιάτικες δραστηριότητες!

Με εκτίμηση ,
Η Προϊσταμένη και οι Εκπαιδευτικοί του 5^ου Νηπιαγωγείου Αμαρουσίου