Δράση Ι-Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου

Η γλώσσα των εικόνων -Rian Visser (Ριάν Φίσερ)

Μπορείς να ζωγραφίσεις κάτι

για τα λόγια

και για τα πράγματα που λέω;

Μετά να ζωγραφίσεις

ένα κενό στην ημέρα,

το κρύο,

τον αέρα,

έναν κόμπο στον λαιμό

ή μια ώρα κακή,

τον βήχα και

τον αναστεναγμό,

τη μυρωδιά απ’ το ζεστό ψωμί,

τον χρόνο,

μια στιγμή,

το τέλος μα και του ονείρου

την αρχή

τον τόπο όπου κάποτε,

τον τόπο όπου ποτέ,

τον τόπο όπου σύντομα

κάτι μεγάλο θα συμβεί,

τον πόνο από μια πληγή,

της θάλασσας τη γεύση

αλμυρή.

Είναι πολλά, πάρα πολλά,

αυτά που θα ήθελα να δω,

τον έρωτα,

μια μέρα που θα ‘ρθει

κάποτε, μπορεί.

Φτιάξε εικόνες

από το ποίημά μου,

ελεύθερα να αισθανθείς,

κι αν από εμένα προέρχονται

τα λόγια αυτά

είναι δικά

σου τώρα πια.

(Μετάφραση από τα ολλανδικά: Μαργαρίτα Μπονάτσου)

7

9

8

3

1

6

4

5

13

11

10

12

Δράση Ι

Ενημέρωση των μαθητών/μαθητριών στην ολομέλεια για το νόημα εορτασμού της ημέρας, τη σπουδαιότητα ενασχόλησης με βιβλία/παιδικά αναγνώσματα και τα οφέλη που προσκομίζουν. Κατάθεση εμπειριών από τους/τις εκπαιδευόμενους/-νες, ανταλλαγή απόψεων και διατύπωση σκέψεων όπως «Τα βιβλία μας ταξιδεύουν παντού», «Τα βιβλία γεννούν εικόνες στο μυαλό μας».

Παρουσίαση της αφίσας που φιλοτεχνήθηκε από τη συγγραφέα και εικονογράφο Janneke Ipenburg και περιγραφή αυτής. Απαγγελία του ποιήματος της Rian Visser από την παιδαγωγό, σκιτσογράφηση από τους μαθητές/μαθήτριες των εικόνων που αυθορμήτως γεννιούνται στο μυαλό τους κατά την ακρόαση, εμβάθυνση στα νοήματα του ποιήματος, επανάληψη ακρόασης και απόλαυση του ρυθμού της γραφής.

Το μήνυμα της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (IBBY) για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 02.04.2025

afisa

Η γλώσσα των εικόνων -Rian Visser (Ριάν Φίσερ)

Μπορείς να ζωγραφίσεις κάτι

για τα λόγια

και για τα πράγματα που λέω;

Μετά να ζωγραφίσεις

ένα κενό στην ημέρα,

το κρύο,

τον αέρα,

έναν κόμπο στον λαιμό

ή μια ώρα κακή,

τον βήχα και

τον αναστεναγμό,

τη μυρωδιά απ’ το ζεστό ψωμί,

τον χρόνο,

μια στιγμή,

το τέλος μα και του ονείρου

την αρχή

τον τόπο όπου κάποτε,

τον τόπο όπου ποτέ,

τον τόπο όπου σύντομα

κάτι μεγάλο θα συμβεί,

τον πόνο από μια πληγή,

της θάλασσας τη γεύση

αλμυρή.

Είναι πολλά, πάρα πολλά,

αυτά που θα ήθελα να δω,

τον έρωτα,

μια μέρα που θα ‘ρθει

κάποτε, μπορεί.

Φτιάξε εικόνες

από το ποίημά μου,

ελεύθερα να αισθανθείς,

κι αν από εμένα προέρχονται

τα λόγια αυτά

είναι δικά

σου τώρα πια.

(Μετάφραση από τα ολλανδικά: Μαργαρίτα Μπονάτσου)

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025

Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, την ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Την καθιέρωσε η Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα (Internatinal Board on Books for Young People – IBBY) to 1966. Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της οργάνωσης αυτής ετοιμάζει ένα μήνυμα και μια αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο, με σκοπό να τονίσουν την αξία των βιβλίων και της ανάγνωσης και να ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την ανάπτυξη και τη διάδοση της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους.

Το 2025 υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το τμήμα των Κάτω Χωρών. Το μήνυμα γράφτηκε* από τη συγγραφέα και ποιήτρια Rian Visser. Το 2022, η Riαη Visser κέρδισε το Zilveren Griffel και το Gouden Poëziemedaille («Χρυσό μετάλλιο ποίησης»). Το εικαστικό της αφίσας φιλοτεχνήθηκε από τη συγγραφέα και εικονογράφο Janneke Ipenburg, έργα της οποίας ήταν υποψήφια, στη ευρεία λίστα, των World Illustration Awards.

Το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου φρόντισε να μεταφραστεί το μήνυμα από τα ολλανδικά από τη Μαργαρίτα Μπονάτσου, η οποία εργάστηκε εθελοντικά, και παροτρύνει όλους τους φορείς οι οποίοι ενδιαφέρονται για τα παιδιά και τα βιβλία τους να συμβάλουν στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου. Η αφίσα με το μήνυμα τυπώθηκε στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Πατάκη και διανέμεται με τη φροντίδα τους.

* Το ποίημα προέρχεται από την εικονογραφημένη ποιητική συλλογή Alle wensen uan de wereld (2021) της Rian Visser με εικόνες της Janneke Ipenburg. Το βιβλίο αυτό τιμήθηκε με το Zilveren Griffel στις Κάτω Χώρες και το Gouden Poëziemedaille (Χρυσό Μετάλλιο Ποίησης) στο Βέλγιο.



Λήψη αρχείου



Λήψη αρχείου

8 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών.

Ω.Π.2

«Ντύσαμε τις παιδικές αγάπες μας

 με νωπά φύκια.

Προσφέραμε στους θεούς της ακρογιαλιάς

όστρακα στιλπνά και βότσαλα…

Σεπτή καρδιά

ανύποπτη παιδική καρδιά

που ποτέ δεν αρνιέσαι…»

~ «Το εμβατήριο του Ωκεανού», απόσπασμα, Γιάννης Ρίτσος.*

Μ.Π

Το έργα μας: “Ωκεανός”, ομαδο-συνεργατικές συνθέσεις μεικτής τεχνικής: 1) ζωγραφική με μαρκαδόρους και κηροπαστέλ, χαρτοκοπτική, χαρτοκολλητική, 2) ζωγραφική με μαρκαδόρους και δαχτυλομπογιές, χαρτικοπτική, χαρτοκολλητική.

ΣΤΑΔΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ

(στάδια δημιουργίας)

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ 1

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ 2 ΠΛΑΙΣΙΟ

ΕΡΓΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

(λεπτομέρειες)

8 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών.

**********

*Γιάννης Ρίτσος, 1940, «Το εμβατήριο του ωκεανού», Αθήνα: Γκοβόστης. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Γιάννης Ρίτσος [1961] 1977, «Ποιήματα Α΄(1930-1942), 22η έκδ. Αθήνα: Κέδρος.

Το απόσπασμα ανακτήθηκε από το διαδίκτυο στις 10/06/2023. Χρησιμοποιείται μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Πηγές: https://ermisnews.gr/

              https://www.greek-language.gr/

“Ο ήλιος ο ηλιάτορας”, Οδυσσέας Ελύτης.

ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ.1

Οδυσσέας Ελύτης  

Ο ήλιος ο ηλιάτορας

ΑΦΗΓΗΤΗΣ

Ο ήλιος ο ηλιάτορας

ο πετροπαιχνιδιάτορας

από την άκρη των ακρώ

κατηφοράει στο Ταίναρο

Φωτιά ‘ναι το πιγούνι του

χρυσάφι το πιρούνι του

4.1

Ο ΗΛΙΟΣ

Ε σεις στεριές και θάλασσες

τ’ αμπέλια κι οι χρυσές ελιές

ακούτε τα χαμπέρια μου

μέσα στα μεσημέρια μου

«Σ’ όλους τους τόπους κι αν γυρνώ

Μόνον ετούτον αγαπώ!»

4.2

ΑΝΕΜΟΙ

Άκου κι εμάς που μόλις εγυρίσαμε

νησιά και πολιτείες που γνωρίσαμε

Κρήτη και Μυτιλήνη Σάμο κι Iκαριά

Νάξο και Σαντορίνη Ρόδο Κέρκυρα

Σπίτια μεγάλα κι άσπρα σπίτια βουερά

πάνω στη μαύρη πέτρα πάνω στα νερά

Ξάνθη Θεσσαλονίκη Βέροια Καστοριά

Γιάννενα Μεσολόγγι Σπάρτη και Μυστρά

Καμπαναριά και στέγες μες στη συννεφιά

κι όλα μαζί μια λύπη και μιαν ομορφιά

**********

Ποίημα: “Ο ήλιος ο ηλιάτορας”, Οδυσσέας Ελύτης

Πηγή: http://ebooks.edu.gr/

Χρησιμοποιείται μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Οι δημιουργίες μας:

Ατομικά ιχνογραφήματα με μαρκαδόρους και κηροπαστέλ.

Πεταλούδες.

ΚΟΛΛΑΖ 1 2

ΚΟΛΛΑΖ 2 1

Πεταλούδες

Ω

να

και

πάλι

ήρθαν

ζωηρές

όμορφες

υπέροχες

μοναδικές

πεταλούδες!

Ροπαλικός στίχος/ροπαλική ποίηση (rhopalic versus)

Η ποίηση στην οποία κάθε διαδοχική λέξη διαθέτει από την προηγούμενή της μία επιπλέον συλλαβή ή ένα παραπάνω γράμμα. Η έναρξη γίνεται με λέξη μονοσύλλαβη, την οποία διαδέχεται δισύλλαβη, έπειτα τρισύλλαβη, τετρασύλλαβη κ.ο.κ. Εναλλακτικά, το κείμενο μπορεί να συντίθεται από ακολουθία λέξεων ενός, δύο, τριών, τεσσάρων κ.ο.κ. γραμμάτων. Έχοντας αυτά τα δομικά χαρακτηριστικά, το ποίημα σχηματικά θυμίζει ρόπαλο.

Προτάσεις αξιοποίησης:

Κατανοούμε το ποίημα, περιγράφουμε τις εικόνες του, εκφράζουμε τα συναισθήματα/σκέψεις που μας δημιουργεί.

Μαθαίνουμε τους στίχους του και εξασκούμαστε στην απαγγελία του. Ζητούμε από τα παιδιά να παραταχθούν σε σειρά και με την υπόδειξη της παιδαγωγού έκαστο να εκφωνεί μια λέξη, εκείνη που συμφωνήσαμε πως του αντιστοιχεί.

1 3

2 3

3 4

4 2

5 2

7 1

8 2

Οι δημιουργίες μας:

Ατομικά ιχνογραφήματα με μαρκαδόρους για τη φόρμα της πεταλούδας και ξυλομπογιές για το φόντο.

Πηγή έμπνευσης για τα έργα μας μία δημιουργία του Αλέξανδρου Χάτσιου, του οποίου η τέχνη μας συναρπάζει. Ευχαριστούμε θερμά την Takis Chatsios Gallery που μας επέτρεψε να  χρησιμοποιήσουμε και να αξιοποιήσουμε το έργο στην τάξη.

Αλέξανδρος Χάτσιος

Εορταστικές εκδηλώσεις

ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ

Στο πλαίσιο εορτασμού της επετείου της 28η Οκτωβρίου υλοποιήθηκαν οι ακόλουθες προγραμματισμένες δραστηριότητες:

– Ιστορικά γεγονότα και αξιολόγηση των γνώσεων που απέκτησαν/αφομοίωσαν οι μαθητές/μαθήτριες μέσω επαναληπτικής συζήτησης, διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων (Ιστορία).

– Τραγούδια σχετικά με την επέτειο (Μουσική).

– Παρουσίαση/επεξεργασία του παραμυθιού «Αριστοφάνη Ειρήνη», διασκευή για παιδιά Ζαραμπούκα Σοφία, εκδόσεις: ΚΕΔΡΟΣ (Γλώσσα, Παιδική Λογοτεχνία).

ΕΙΡΗΝΗ

– Χορός (σε κυκλική διάταξη και παιχνίδι εναλλαγών κίνησης) του τραγουδιού «Αν όλα τα παιδιά της γης» σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου (Ψυχοκίνηση, Ρυθμική Αγωγή, Ποίηση).

– Παρέλαση στον χώρο του σχολείου (Φυσική Αγωγή).

**********

– Εικόνα άρθρου: «Αν όλα τα παιδιά της γης», παιδικό ιχνογράφημα με μαρκαδόρους.

Ροπαλικοί στίχοι ή φράσεις

Επιστροφή στο σχολείο

.jpg

Πρώτη μέρα στο Νηπιαγωγείο

Ω

να

δύο

τόσο

μικρά

παιδιά

σχολείο

βρέθηκαν.

Απόλαυσαν

ζωγράφισαν

τραγούδησαν

συναντήθηκαν

επικοινώνησαν

πανευτυχισμένα

φωτοστεφανωμένα!

 

(Χαρά Χ. Καλλιανίδου)

***

Νηπιαγωγείο

Ε

μα

ναι!

Μαζί

πλέον

μιλάνε

σχολάνε

ολόγλυκα

πανέμορφα

χαμογελάνε.

Νηπιαγωγείο

μοναδικότατα

μαγευτικότατα

εξιδανικευμένα

κοινωνικοποίεις!

 

(Χαρά Χ. Καλλιανίδου)

Ροπαλικός στίχος/ροπαλική ποίηση (rhopalic versus)

Η ποίηση στην οποία κάθε διαδοχική λέξη διαθέτει από την προηγούμενή της μία επιπλέον συλλαβή ή ένα παραπάνω γράμμα. Η έναρξη γίνεται με λέξη μονοσύλλαβη, την οποία διαδέχεται δισύλλαβη, έπειτα τρισύλλαβη, τετρασύλλαβη κ.ο.κ. Εναλλακτικά, το κείμενο μπορεί να συντίθεται από ακολουθία λέξεων ενός, δύο, τριών, τεσσάρων κ.ο.κ. γραμμάτων. Έχοντας αυτά τα δομικά χαρακτηριστικά, το ποίημα σχηματικά θυμίζει ρόπαλο.

 

Προτάσεις αξιοποίησης:

Κατανοούμε τα ποιήματα, περιγράφουμε τις εικόνες τους, εκφράζουμε τα συναισθήματα/σκέψεις που μας δημιουργούν.

Μαθαίνουμε τους στίχους και εξασκούμαστε στην απαγγελία τους. Ζητούμε από τα παιδιά να παραταχθούν σε σειρά και με την υπόδειξη της παιδαγωγού έκαστο να εκφωνεί μια λέξη, εκείνη που συμφωνήσαμε πως του αντιστοιχεί.

Το πρώτο ποίημα ενδείκνυται και για δραματοποίηση σε ζεύγη. Αμφότερα μπορούν να αξιοποιηθούν τις πρώτες ημέρες ως παιχνίδια γνωριμίας και σύνδεσης των μελών της ομάδας.

**********

*Ευχαριστώ θερμά τη φιλόλογο Ματίνα Γκούτζιου, εκ της οποίας άντλησα γνώση για τους ροπαλικούς στίχους ή φράσεις και -κατόπιν- αποπειράθηκα να ετοιμάσω δύο μικρά ποιήματα-παιχνίδια που θα δουλέψουμε στην τάξη με τους/τις μαθητές/μαθήτριες. 

*Κολλάζ, έργα μαθητών που με απεικονίζουν, 2021 και 2022