Λίγες μέρες μετά τις εαρινές μας διακοπές είμαστε έτοιμοι για μια εξωτερική εξόρμηση. Και τι καλύτερο από την επίσκεψη στη φύση που ενώ είναι τόσο κοντά μας παραμένει για πολλούς ανεξερεύνητη; Στα πλαίσια του Περιβαλλοντικού Προγράμματος που έχουμε οργανώσει σχετικά με την ύπαρξη του νερού γύρω μας και διατρέχουν τα τμήματα της σχολικής μας μονάδας, θελήσαμε να γνωρίσουμε μαζί με τα παιδιά του πρωινού τμήματος, έναν από τους πιο γνωστούς υγρότοπους της Αν. Αττικής, αυτόν της Βραυρώνας.
Η εκπαιδευτική επίσκεψη συντονίστηκε εξαιρετικά από την εμψυχώτρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, Μαρία Τσιμπίδη και τη συνοδεία της κα Ειρήνης και της κα Σοφίας του πρωινού υποχρεωτικού προγράμματος.
Η κα Μαρία μας υποδέχτηκε στην είσοδο του Αρχαιολογικού Μουσείου Βραυρώνας όπου πήραμε το δεκατιανό μας.
Στη συνέχεια ακολουθήσαμε το μονοπάτι μέσα στον Υγρότοπο με πρώτη στάση σε ένα ξέφωτο για να μιλήσουμε για τους κανόνες προστασίας μιας περιοχής NATURA 2000 αλλά και για την αισθητηριακή μας ενεργοποίηση. Κλείσαμε τα μάτια, ακούσαμε τους ήχους γύρω μας, μυρίσαμε τα αρώματα της φύσης παρατηρήσαμε προσεχτικά τι μας περιβάλλει και τρίψαμε δυνατά τα χεράκια μας για να τα προετοιμάσουμε για την εξερεύνηση. Ουσιαστικά, βιώσαμε την περιοχή της επίσκεψης ως «ηχότοπο». Ήχοι της φύσης (από τα πουλιά, τα ζώα, το αέρα) σε συνδυασμό με τους ήχους που παράγει το ανθρωπογενές περιβάλλον (αυτοκίνητα, αεροπλάνα, μηχανοκίνητα σκάφη, δυνατές φωνές, μηχανήματα) αποτέλεσε ιδανική συνθήκη για να αντιληφθούν τα παιδιά τι σημαίνει «ηχορύπανση» και πως αυτή επηρεάζει τη ζωή των πουλιών- κατοίκων του βιότοπου.
Στο σημείο αυτό, αποφασίσαμε και το όνομα της ομάδας μας:
Οι ΑΕΤΟΙ και είπαμε το σύνθημά μας!
Επόμενη στάση:βοτανολογική παρατήρηση. Η κα Μαρία μας έδειξε κάποια από τα βασικά φυτά που υπάρχουν στην περιοχή και αποτελούν τη χλωρίδα του Υδρότοπου. Μάλιστα, μας παρουσίασε ένα είδος λειχήνων που αναπτύσσονται πάνω στα κλαδιά των θάμνων και γίνονται πράσινες όταν βρέχονται.
Τρίτη στάση, η παρατήρηση των πουλιών. Η κα Μαρία έστησε τα τηλεσκόπια και μας μοίρασε κιάλια για να εντοπίσουμε τα πουλιά στο νησάκι απέναντι από την παραλία. Δυστυχώς, οι ζεστές καιρικές συνθήκες δε μας επέτρεψαν να δούμε αρκετά πουλιά γιατί είχαν κρυφτεί μέσα στα φυλλώματα για τη δροσιά τους. Εντούτοις, είχαμε την ευκαιρία να εντοπίσουμε τη θέση μας στο χάρτη που μας έδωσε η κα Μαρία, να μάθουμε ότι δεν επιτρέπεται να περπατάμε στην προστατευόμενη περιοχή γιατί τα μεταναστευτικά πουλιά εναποθέτουν τα αυγά τους στην χαμηλή βλάστηση του Υγροτόπου.
Και επειδή η εξερεύνηση ταυτίζεται με τη φύση των παιδιών, δεν έχασαν χρόνο και με το «αετίσιο» μάτι τους εντόπισαν ένα γυάλινο μπουκάλι μισοθαμμένο στην άμμο καθώς και άλλα αντικείμενα που δεν ταίριαζαν με το χώρο.
Στη συνέχεια, επιστρέψαμε στον αρχαιολογικό χώρο του Ναού της Αρτέμιδος όπου κάναμε μια ωραία στάση για παίξουμε ένα παιχνίδι: «Η θήκη της Βραυρώνας». Κάθε μαθήτρια/-τής, αφού έχουμε χωριστεί σε ομαδούλες, παρατήρησε το φυσικό περιβάλλον της περιοχής και προσπάθησε να αναγνωρίσει στοιχεία που δεν είναι ορατά με μια πρώτη ματιά. Ο συνδυασμός ομαδικού πνεύματος, αναζήτησης, περιπλάνησης και ανακάλυψης δημιούργησαν θετικά συναισθήματα που συσχετίστηκαν (συνειδητά και ασυνείδητα) με τη φύση.
Η επίσκεψή μας ολοκληρώθηκε με την περιήγηση στο φιλόξενο αρχαιολογικό χώρο του Ναού της Αρτέμιδας. Στην είσοδο του μουσείου μάλιστα μας περίμενε και μια έκπληξη: ένας οδηγός για άτομα με αναπηρία όρασης όπου μπορούσαν να ακουμπήσουν τρισδιάστατα αντίγραφα ζώων που κατοικούν στον Υγρότοπο καθώς και οδηγίες με τη γραφή Braille.
Η επιστροφή με το λεωφορείο μας επέτρεψε να συζητήσουμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον για την εμπειρία μας και να παρατηρήσουμε τον χάρτη που είχε ο Μικρός Οδηγός Αναγνώρισης Πουλιών που μας χάρισε η υπέροχη εμψυχώτρια Μαρία Τσιμπίδη.
Θεωρούμε ότι τέτοιες βιωματικές δράσεις σε φυσικούς τόπους δημιουργούν το πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη της οικολογικής συνείδησης των μαθητών στοχεύοντας σε πιο περιβαλλοντικά εγγράμματους ενήλικες.
Υπεύθυνες εκπαιδευτικοί της εκπαιδευτικής επίσκεψης
Ειρήνη Μαγκουσάκη
Σοφία Πανταζίδου (επιμέλεια άρθρου)