Στις 31 Δεκεμβρίου 2019,οι Κινεζικές αρχές ενημέρωσαν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) σχετικά με συρροή περιστατικών πνευμονίας άγνωστης αιτιολογίας, που εκδηλώθηκε στην πόλη Wuhan της επαρχίας Hubei στην Κίνα. Στις 7 Ιανουαρίου ανακοινώθηκε η απομόνωση ενός νέου ιού από κλινικά δείγματα των ασθενών, ο οποίος αναγνωρίστηκε ως το παθογόνο αίτιο της συρροής. Ο νέος ιός, ο οποίος πήρε το προσωρινό όνομα 2019-nCoV, ανήκει στην οικογένεια των κοροναϊών, στην οποία ανήκουν ιοί που προκαλούν λιγότερο σοβαρή νόσο, όπως το κοινό κρυολόγημα, αλλά και άλλοι που προκαλούν σοβαρότερη νόσο, όπως οι ιοί SARS-CoV και MERS-CoV. Περιστατικά λοίμωξης από το νέο κοροναϊό έχουν καταγραφεί κυρίως στην Κίνα και άλλες χώρες στην Ασία, στην Αυστραλία, στην Ευρώπη και στη Β. Αμερική. Στην Ευρώπη έχουν επιβεβαιωθεί εργαστηριακά περιστατικά λοίμωξης από το νέο κοροναϊό στη Γαλλία και τη Γερμανία.
Σκοπός των οδηγιών αυτών είναι η ενημέρωση των εργαζομένων και των μαθητών των σχολικών μονάδων όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, των φροντιστηρίων και γενικά των πάσης φύσεως εκπαιδευτικών μονάδων της χώρας, σχετικά με τη λοίμωξη από το νέο κοροναϊό 2019-nCoV, τα προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς του και τις απαραίτητες ενέργειες σε περίπτωση εμφάνισης περιστατικού ύποπτου για λοίμωξη από αυτόν.
Α. Πληροφορίες για τη λοίμωξη από το νέο κοροναϊό 2019-nCoV
Ο 2019-nCoV είναι στέλεχος κοροναϊού που απομονώνεται για πρώτη φορά από τον άνθρωπο. Με βάση τα υπάρχοντα επιδημιολογικά δεδομένα, είναι πιθανό ότι αναπτύχθηκε αρχικά σε κάποιο ζωικό είδος και στη συνέχεια πέρασε στον άνθρωπο.
Με βάση τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα, φαίνεται ότι ο νέος κοροναϊός πιθανότατα μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων που αποβάλλονται από άτομο που νοσεί, μέσω βήχα ή πταρμού, ή με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις αναπνευστικού (δηλαδή μέσω μολυσμένων χεριών). Ο χρόνος επώασης της νόσου, δηλαδή το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της μόλυνσης και της εκδήλωσης των συμπτωμάτων, δεν έχει ακόμη πλήρως καθοριστεί και υπολογίζεται σε 2-14 ημέρες (μέσος χρόνος επώασης περίπου 5 ημέρες).
Το συχνότερο σύμπτωμα είναι ο πυρετός. Άλλα συμπτώματα με τα οποία μπορεί να εκδηλωθεί η λοίμωξη είναι βήχας, φαρυγγαλγία, αρθραλγίες, μυαλγίες, καταβολή, ή δύσπνοια. Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν ήπια νόσο. Σε περίπτωση βαρύτερης νόσησης, ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει πνευμονία με σοβαρή οξεία αναπνευστική δυσχέρεια και να χρειαστεί νοσηλεία σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Άτομα με υποκείμενα νοσήματα και ηλικιωμένοι πιθανώς διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρότερης νόσησης. Μέχρι στιγμής, το ποσοστό των περιστατικών που είχαν θανατηφόρο κατάληξη είναι περίπου 2%.
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα υποχωρούν μόνα τους. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια που να προσφέρουν προστασία έναντι των κοροναϊών.
Β. Ειδικά προληπτικά μέτρα για την αποφυγή ενδεχόμενης διασποράς του νέου κοροναϊού 2019-nCoV εντός των εκπαιδευτικών μονάδων
Μέλη της εκπαιδευτικής μονάδας (π.χ. μαθητές, σπουδαστές, φοιτητές, εργαζόμενοι, κλπ.) με ιστορικό ταξιδιού στην πόλη Wuhan της επαρχίας Hubei στην Κίνα, ή άλλες περιοχές με συνεχιζόμενη μετάδοση του ιού ή ιστορικό στενής επαφής* με επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον νέο κοροναϊό 2019-nCoV, εντός των προηγούμενων 14 ημερών, οι οποίοι είναι ασυμπτωματικοί, συστήνεται να περιορίσουν τις επαφές τους, να απέχουν από τα μαθήματα ή την εργασία τους, μέχρις ότου παρέλθουν τουλάχιστον 14 ημέρες από την ημερομηνία επιστροφής τους από το ταξίδι στην πόληWuhan (ή σε περιοχές με συνεχιζόμενη μετάδοση του ιού) ή την ημερομηνία τελευταίας στενής επαφής τους με επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από το νέο κοροναϊό 2019-nCoV και να παρακολουθούν στενά την υγεία τους.
Μέλη της εκπαιδευτικής μονάδας με ιστορικό ταξιδιού στην πόλη Wuhan της επαρχίας Hubei στην Κίνα, ή άλλεςπεριοχές με συνεχιζόμενη μετάδοση του ιού ή ιστορικό στενής επαφής* με επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον νέο κοροναϊό 2019-nCoV, εντός των προηγούμενων 14 ημερών, που εμφανίζουν οποιοδήποτε σύμπτωμα λοίμωξης αναπνευστικού (π.χ. πυρετό, βήχα, δύσπνοια, κλπ.), θα πρέπει άμεσα να απομονωθούν και να υποβληθούν σε ιατρική εκτίμηση το συντομότερο δυνατό. Πριν την ιατρική εκτίμηση, συστήνεται τηλεφωνική ενημέρωση του ιατρού και του ΕΟΔΥ( τηλ. 2105212054) σχετικά με το περιστατικό. Σε περίπτωση που εμφανίζουν σοβαρή νόσο, θα πρέπει να ενημερωθεί άμεσα το ΕΚΑΒ και ο ΕΟΔΥ. Η έγκαιρη ενημέρωση των ιατρών, του ΕΚΑΒ και του ΕΟΔΥ αποσκοπεί στη λήψη των κατάλληλων μέτρων και την αποφυγή του ενδεχομένου έκθεσης άλλων ατόμων.
Γ. Γενικά προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς ιών του αναπνευστικού, περιλαμβανομένου του νέου κοροναϊού 2019-nCoV, στο περιβάλλον των εκπαιδευτικών μονάδων (σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας με ΑΔΑ: ΨΠΗΗ465ΦΥΟ-ΑΒΕ).
Τα προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς αναπνευστικών ιών περιλαμβάνουν οδηγίες ατομικής υγιεινής και καθαρισμού και απολύμανσης χώρων, επιφανειών και αντικειμένων.
1. Οδηγίες ατομικής υγιεινής:
Παραμονή κατ’ οίκον και αποχή από την παρακολούθηση μαθημάτων ή την εργασία οποιουδήποτε ατόμου εμφανίζει συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού
Αποφυγή στενής επαφής, εφόσον αυτό είναι δυνατό,με οποιοδήποτε άτομο εμφανίζει συμπτώματα από το αναπνευστικό, όπως βήχα ή πταρμό.
Αποφυγή επαφής χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης.
Αποφυγή κοινής χρήσης των μολυβιών, των στυλό, των μαρκαδόρων και άλλων προσωπικών αντικειμένων.
Σε βήχα ή φτέρνισμα, κάλυψη της μύτης και του στόματος με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα ή με χαρτομάντιλο, απόρριψη του χρησιμοποιημένου χαρτομάντηλου στους κάδους απορριμάτων και επιμελές πλύσιμο των χεριών.
Απαγορεύεται τα παιδιά να πίνουν νερό απευθείας από τη βρύση με το στόμα.
Τακτικό και επιμελές πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20’’,πριν τη λήψη τροφής και μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα, και προσεκτικό στέγνωμα χεριών με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης και απόρριψή τους στους κάδους απορριμάτων.
Εναλλακτικά του πλυσίματος χεριών, μπορεί να εφαρμοστεί καλό τρίψιμο των χεριών με αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα ή χαρτομάντιλα με αλκοόλη. Το μπουκάλι με το αλκοολούχο διάλυμα να βρίσκεται κοντά στην έξοδο της αίθουσας διδασκαλίας και να χρησιμοποιείται υπό την εποπτεία του εκπαιδευτικού της τάξης.
2. Οδηγίες καθαρισμού και απολύμανσης:
Συστηματικός και επαρκής αερισμός όλων των χώρων κυρίως στα διαλείμματα.
Πέρα από τις συνήθεις εργασίες καθαρισμού, συχνός καθαρισμός των λείωνεπιφανειών που χρησιμοποιούνται συχνά (π.χ. πόμολα, χερούλια, κουπαστή από σκάλες ή κιγκλίδωμα, βρύσες κλπ) με κοινά καθαριστικά, δηλαδή υγρό σαπούνι και νερό, ή διάλυμα οικιακής χλωρίνης 10% (1 μέρος οικιακής χλωρίνης αραιωμένο σε 10 μέρη νερό) ή αλκοολούχο αντισηπτικό.
Οι εργασίες καθαρισμού να γίνονται με χρήση γαντιών και στολή εργασίας και τα γάντια, μετά τη χρήση τους, να απορρίπτονται.
Η χρήση γαντιών μιας χρήσης δεν αντικαθιστά σε καμιά περίπτωση το πλύσιμο των χεριών.
Επισημαίνεται ότι οι παρούσες οδηγίες έχουν συνταχθεί με βάση τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα και ενδέχεται να τροποποιηθούν, καθώς εξελίσσεται η επιδημία.
*Σημείωση: Ως στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον 2019-nCoV ορίζεται: o Επαφή, πρόσωπο με πρόσωπο, με επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον 2019-nCoV, διάρκειας τουλάχιστον 15’, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες ή o Παραμονή στον ίδιο κλειστό χώρο με επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον 2019-nCoV για περισσότερο από 2 ώρες
