Δυο παιδιά που παλεύουν να πιάσουν το φως. Ξανά και ξανά, χωρίς να κουράζονται, χωρίς να απογοητεύονται. Η διάρκεια της γοητείας, αυτό είναι νιότη.
Ο φακός αδυνατεί να τα συλλάβει. Ξεφεύγουν χορεύοντας πάνω στις αισθήσεις, σε μια απόδραση στον αδύνατο, πραγματικό κόσμο που φτιάχνουν.
Keith Carter. Fireflies (πυγολαμπίδες). 1992
Διονύσιος Σολωμός
Ελεύθεροι Πολιορκημένοι
Σχεδίασμα Β’ – απόσπασμα
“Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ’ έφθασε μ’ ασπούδα,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
που ευώδιασε τον ύπνο της μεσα στον άγριο κρίνο”
Όπως περιέγραψα σε προηγούμενο άρθρο, στα πλαίσια της παράστασης πραγματοποιήσαμε πολλές παράλληλες δράσεις, έτσι ώστε η παράσταση να γίνει η αφορμή για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο εργασίας.
Μία από τις δράσεις ήταν η ανάλυση κάθε αποσπάσματος των Ελεύθερων Πολιορκημένων που έλεγαν τα παιδιά. Το ποίημα είναι πλούσιο σε εικόνες εξαιρετικής ομορφιάς. Μία από αυτές είναι η εικόνα της πεταλούδας που παίζει με τον ίσκιο της πάνω στη λιμνοθάλασσα. Τα παιδιά εμπνεύστηκαν από τον ως άνω στίχο του Σολωμού, και ζωγράφισαν τον ποιητικό λόγο.
Σήμερα, για άλλη μια φορά, ο Αλέξης άφησε στη βαλίτσα του ένα γρίφο, ο οποίος μας οδήγησε στο σημείο όπου είχε κρύψει ένα χάρτη θησαυρού. Ο χάρτης οδήγησε στην ανακάλυψη μιας τσάντας όπου υπήρχαν 24 λύρες (όργανα) φτιαγμένα από χαρτόκουτα. Είναι οι λύρες από το σχεδίασμα των ελεύθερων πολιορκημένων:
“Το χάραμα επήρα του ήλιου το δρόμο
κρεμώντας τη λύρα τη δίκαιη στον ώμο”
Έδειξα στα παιδιά έργα του Μιρό και εμπνευσμένοι από τα έργα του, αλλά και από τη δική τους φαντασία, ζωγράφισαν τις λύρες τους. Το αποτέλεσμα είναι θαυμαστό!
Και κάποιες από τις λύρες στην τελική τους εκδοχή. Είναι χάρμα οφθαλμών!
Σημείωση: Εάν θέλουμε μπορούμε να προσθέσουμε χορδές από λεπτό σχοινί.
.
Σύνδεσμοι:
Βικιπαίδεια, Λύραυλος, η ιστορία της λύρας
Σχετικό άρθρο:
τρεις από τους χάρτες του Αλέξη
Ο Αλέξης (Ακριθάκης) έγινε με τον καιρό ο αγαπημένος φίλος και συνεργάτης μας. Κάθε μέρα μας αφήνει έναν γρίφο στη βαλίτσα του, και κάθε μέρα ο γρίφος αυτός μας οδηγεί σε νέες ανακαλύψεις.
Μέσα από τους γρίφους του λοιπόν οδηγηθήκαμε στον αρχαίο αιγυπτικό χάρτη και αρχίσαμε να μελετάμε τη ζωή των Αρχαίων Αιγυπτίων (3.100 – 30 πχ). Στο ταξίδι με τη χρονομηχανή, επόμενος σταθμός μετά τους Πρωτόγονους ήταν η Αίγυπτος. Προτίμησα λοιπόν να μας οδηγήσει σε αυτούς, με παιγνιώδη τρόπο, ο Αλέξης.
ο χάρτης- κάτοψη της αίθουσας μας που μας εισάγει στην αρχαία Αίγυπτο
Τα παιδιά έφεραν όσα βιβλία είχαν για την Αίγυπτο στο σπίτι τους και στήσαμε μία επαρκή επιστημονική βιβλιοθήκη για τις αναζητήσεις μας.
Μια μέρα ο γρίφος τους Αλέξη μας οδήγησε στην αυλή του σχολείου όπου, σε μια τσάντα βρήκαμε χαρτονένιες πυραμίδες. Κάθε παιδί έγραψε τα δικά του ιερογλυφικά γράμματα στην πυραμίδα του.
είναι η κάτοψη του σχολείου μας και της αυλής μας
Μια άλλη μέρα ο γρίφος μας οδήγησε στην ανακάλυψη του δαχτυλιδιού της Κλεοπάτρας.
η θήκη του δαχτυλιδιού της Κλεοπάτρας
Την Πέμπτη, μέσω του γρίφου, βρήκαμε ένα κείμενο που αποκωδικοποιούσε τα σύμβολα (ιδεογράμματα) των ιερογλυφικών που ήταν γραμμένα στον πρώτο αιγυπτικό χάρτη.
Κάτω δεξιά είναι γραμμένο σε ιερογλυφικά το ‘μήνυμα του χάρτη’
Σήμερα, ο Αστερίξ και ο Οβελίξ μας ξενάγησαν στο βασίλειο της Κλεοπάτρας.
ο χάρτης που ζωγράφισε ένα παιδί με τον κρυμμένο θησαυρό
Και η περιπέτεια συνεχίζεται.
Σύνδεσμος:
Αν θέλετε να παρακολουθήσετε σε κινούμενο σχέδιο το έργο Αστερίξ και Κλεοπάτρα των Γκοσινί (σενάριο) και Ουντερζό (εικονογράφηση), πατήστε εδώ.
Σχετικά άρθρα:
Όταν δίνουμε τη δυνατότητα στους αρχιτέκτονες να δημιουργήσουν, τότε τα αποτελέσματα είναι θαυμαστά!
Χτισμένο γύρω από ένα δέντρο, το νηπιαγωγείο Fuji στο Τόκιο της Ιαπωνίας, είναι μια “οπτική οδός που ενώνει την ενέργεια της παιδικής ηλικίας με τη φύση”. Σχεδιασμένο από την ομάδα Tezuka Architects το 2007.
Είναι το νηπιαγωγείο tellus στη Στοκχόλμη, σχεδιασμένο από την ομάδα Tham-Videgård-Arkiteker.
Εκτός από την υπέροχη αισθητική, ο σχεδιασμός εξασφαλίζει τη μέγιστη ενεργειακή απόδοση για το νηπιαγωγείο.
Το νηπιαγωγείο Sighartstein στην Αυστρία, έχει σχεδιαστεί από την ομάδα kadawittfeldarchitektur. Μεγάλα παράθυρα, φως και ήλιος, όλη η φύση μέσα στην αίθουσα!
Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι το Νηπιαγωγείο Taka-Tuka-Land στο Βερολίνο (Γερμανία) προοριζόταν για προσωρινό κτίριο – ευτυχώς το νηπιαγωγείο ήταν τόσο επιτυχημένο, που το κτίριο σώθηκε. Είναι εμπνευσμένο από το κλασικό παραμύθι “Πίπη Φακιδομύτη” και τις επισκέψεις της στη μυθική χώρα Τάκα-Τούκα.
Το νηπιαγωγείο Els Colors βρίσκεται στη Βαρκελώνη (Ισπανία) και σχεδιάστηκε από την ομάδα RCR Architects (2002). Στόχος των αρχιτεκτόνων ήταν να δημιουργήσουν ένα κτίριο άνετο και ευχάριστο που να επιτρέπει να ανθίσει η φαντασία των παιδιών.
Σύνδεσμοι:
Για περισσότερες ιδέες επισκεφθείτε τους ακόλουθους συνδέσμους: 1, 2, 3, 4.
Μετά τη χθεσινή πρώτη γνωριμία με τον Αλέξη Ακριθάκη, τα παιδιά έμειναν να αναρωτιούνται ποιος είναι και πώς μπήκε στην αίθουσά μας. Αποφασίσαμε λοιπόν να ψάξουμε καλύτερα τη βαλίτσα, μήπως βρούμε κάτι που θα μας βοηθήσει να απαντήσουμε στα ερωτήματά μας.
Και να, μέσα στη βαλίτσα βρήκαμε κρυμμένο ένα δεύτερο γράμμα που έγραφε:
“Αγαπημένα μου παιδιά. Σας έχω φέρει ακόμη κάτι, αλλά για να το βρείτε πρέπει να λύσετε τρεις γρίφους.
ΓΡΙΦΟΣ 1ος
Όχι μεγάλο, ούτε μικρό
από ένα ξύλο είναι φτιαχτό
Πολλά τετράγωνα έχει γραμμένα
Εξήντα τέσσερα συγκεκριμένα
Τι είναι;
Εκεί σας έχω αφήσει κάτι! Τα λέμε σε λίγο
Αλέξης”
Τα παιδιά έλυσαν τον 1ο γρίφο και βρήκαν κάτω από τη σκακιέρα ένα κομμάτι ενός παλιού χάρτη (ζωγράφισα το χάρτη αυτό ειδικά για το πρόγραμμα και είναι η κάτοψη της αίθουσάς μας). Πίσω από το χάρτη έγραφε:
“ΓΡΙΦΟΣ 2ος
Είναι μικρό και στρογγυλό
Ύφασμα έχει πιο μαλακό
Ανοίγει, κλείνει σαν το κουτί
Μοιάζει καπέλο, ποιος θα το βρει;
Καλή επιτυχία! Αλέξης”
Τα παιδιά έλυσαν και το 2ο γρίφο και βρήκαν κάτω από ένα διακοσμητικό κουτί σε σχήμα καπέλου, το δεύτερο κομμάτι που χάρτη. Πίσω από 2ο κομμάτι έγραφε:
“ΓΡΙΦΟΣ 3ος και τελευταίος!
Είναι μεγάλο, πολύ σκληρό
λευκό σαν χιόνι και παγερό
Δυο μέτρα μπόι, δυο πόρτες έχει
όχι, δεν τρώει και ούτε τρέχει
Αν λύσετε και τον 3ο γρίφο, θα βρείτε το 3ο κομμάτι του χάρτη, βάσει του οποίου θα βρείτε αυτό που σας άφησα.
Αλέξης”
Λύνοντας και τον 3ο γρίφο τα παιδιά βρήκαν μέσα στο ψυγείο μας το 3ο κομμάτι του χάρτη. Ένωσαν τα 3 κομμάτια και ακολουθώντας τα σημάδια, βρήκαν έναν εξωτερικό σκληρό δίσκο, κάτω από τον καναπέ μας.
Ο σκληρός δίσκος είχε ένα αρχείο με όλα τα έργα του Ακριθάκη. Αλλά αυτά θα τα περιγράψουμε σε ένα επόμενο άρθρο.
Σημείωση:
Τα παιδιά αναρωτιούνται ακόμη εάν πράγματι υπάρχει ο Δράκος που είναι ζωγραφισμένος στο χάρτη, και εάν υπάρχει πού είναι κρυμμένος – βάσει του χάρτη θα ήταν κάπου κοντά στο κόκκινο χαλί μας.
Κάπου στην αίθουσα έχει τοποθετηθεί μια βαλίτσα. Πέφτοντας επάνω της, αρχίζω να αφηγούμαι την ακόλουθη ιστορία που γράφτηκε ειδικά για το πρόγραμμα.
Η ιστορία μιας βαλίτσας:
Μια όμορφη βροχερή ημέρα, περπατούσα αμέριμνη στο δρόμο και … μπαμ (!), έπεσα πάνω σε μια βαλίτσα.
Πώς βρέθηκε εδώ αυτή η βαλίτσα;
Ποιος την άφησε;
Γιατί την ετοίμασε;
Τι ήθελε να κάνει;
Τι βάζουμε σε μια βαλίτσα;
Γιατί (και από τι) θέλουμε να φύγουμε;
Γιατί θέλουμε να ταξιδέψουμε;
Πού θέλουμε να πάμε;
Τι αναζητάμε;
Πού θα θέλατε να πάμε με αυτή τη βαλίτσα;
Αν βρίσκατε μία βαλίτσα τι θα κάνατε;
Να την ανοίξουμε;
Υποθέστε τι έχει μέσα και αιτιολογήστε γιατί.
Τι δεν θα μπορούσε να έχει μέσα;
Εσείς τι θα θέλατε να έχει;
Κάποτε λοιπόν ζούσε ένας ζωγράφος που αγαπούσε πολύ τις βαλίτσες. Έφτιαχνε βαλίτσες από ό,τι έβρισκε: ξύλα, χαρτόνια, υφάσματα και λαμαρίνες. Βαλίτσες μονόχρωμες και πολύχρωμες, ζωγραφισμένες ή κατασκευασμένες, μεγάλες ή μικρές.
Γιατί λέτε να έφτιαχνε βαλίτσες;
Τι χαρακτήρα θα είχε αυτός ο ζωγράφος; Τι θα του άρεσε να κάνει; Τι θέλει να μας πει μέσα από το θέμα που επέλεξε;
Μα τι βλέπω! Εδώ έχει ένα γράμμα (στη θέση όπου γράφουμε το όνομα του ιδιοκτήτη, έχει ένα διπλωμένο γράμμα – το διαβάζω).
“Αγαπημένα μου παιδιά. Άκουσα ότι κι εσείς αγαπάτε τις βαλίτσες και τα ταξίδια, όπως εγώ. Για αυτό αποφάσισα να σας αφήσω αυτή τη βαλίτσα. Ό,τι έχει μέσα είναι τα δικά μου δώρα για εσάς που με μάθατε πώς να ζωγραφίζω. Με όλη μου την αγάπη. Αλέξης Ακριθάκης”
Τι λέτε λοιπόν να έχει η βαλίτσα;
Να την ανοίξουμε;
Ανοίγουμε τη βαλίτσα. Μέσα έχει 24 βαλίτσες από χοντρό ανακυκλωμένο χαρτόνι χαρτοκιβωτίων.
Μα ποιος είναι ο Αλέξης;
Τον γνωρίζει κάποιος από εσάς;
Πώς και πότε μπήκε στην αίθουσά μας;
Λέτε να είναι αληθινός ή φανταστικός;
Παρατήρηση, ανάλυση των έργων
Δείχνοντας ένα πάουερ πόιντ με τις βαλίτσες του Ακριθάκη, σταματάω στα έργα, προτρέπω τα παιδιά να τα παρατηρήσουν, να τα περιγράψουν, να πουν τι νιώθουν, με τι θα μπορούσαν να τα παρομοιάσουν, να τα κρίνουν λέγοντας τι τους αρέσει και τι όχι και γιατί.
Στο τέλος τους ζητάω να πουν ποια είναι η αγαπημένη τους βαλίτσα και να αιτιολογήσουν γιατί την επιλέγουν.
Ατομική δημιουργία / έκφραση
Μετά την παρατήρηση και συζήτηση πάνω στα έργα, προτείνω στα παιδιά να δημιουργήσουν τη βαλίτσα τους, με όποιο υλικό και τρόπο επιλέξουν (ζωγραφική ή κατασκευή ή μικτή τεχνική), εμπνευσμένοι από το έργο του δημιουργού που τους αρέσει περισσότερο.
(αυτή είναι η βαλίτσα μας: μέσα έχει μείνει η κατάσταση που καταγράψαμε
με πράγματα που υπέθεταν τα παιδιά ότι έχει η βαλίτσα
και το γράμμα του Ακριθάκη)
“Χρειάστηκε να γεράσω για να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί.”
Joan Miró, 1893-1983, Ισπανός ζωγράφος
Εάν ισχύει αυτό που έγραψε ο Μιρό και θα ασπάζονταν οι περισσότεροι από τους μεγάλους ζωγράφους, εάν τα παιδιά είναι φύσει καλλιτέχνες, τότε ποιος ο λόγος να κάνουμε οποιοδήποτε πρόγραμμα αισθητικής αγωγής στα παιδιά;
Συμφωνώντας με τον Μιρό ο Πικάσσο θα πει “κάθε παιδί είναι καλλιτέχνης” για να προσθέσει όμως αμέσως μετά, “το θέμα είναι πώς θα παραμείνει καλλιτέχνης μεγαλώνοντας”. Με τη ρήση του αυτή ο Πικάσσο αρθρώνει το βασικό σκοπό της Αισθητικής αγωγής στο Νηπιαγωγείο: να ενισχύσει και να αναπτύξει, να δώσει νέα ερεθίσματα και να απελευθερώσει τη δημιουργική ικανότητα που έχουν τα νήπια.
Στα πλαίσια αυτού του σκοπού, αυτές τις ημέρες δουλεύουμε στο νηπιαγωγείο μας ένα δικό μας Σχέδιο Εργασίας για τον ζωγράφο Αλέξη Ακριθάκη.
Γιατί ο Ακριθάκης
Ο ζωγράφος Αλέξης Ακριθάκης είναι ένας από τους σημαντικότερους έλληνες ζωγράφους του εικοστού αιώνα. Έργα του φιλοξενούνται στην εθνική πινακοθήκη αλλά και σε πολλά μουσεία και πινακοθήκες παγκοσμίως. Είναι σημαντικό λοιπόν για τα νήπια, να έρθουν σε επαφή με το έργο ενός σπουδαίου δημιουργού.
Το έργο του Ακριθάκη διακρίνεται από μία μαγική αφηγηματικότητα και μία παιδική γραφή. Τα στοιχεία αυτά το καθιστούν εύκολα προσεγγίσιμο από τα παιδιά, αφού η προσωπική του εικαστική γλώσσα τους είναι προσφιλής.
Τα έργα του είναι αφηγηματικά και συμβολικά. Αντικατοπτρίζουν την ιδέα της ένωσης της τέχνης με τη ζωή. Τα παιδιά μπορούν να ‘διαβάσουν’ την ιστορία που αφηγείται, να αναγνωρίσουν και να αποκωδικοποιήσουν τα σύμβολα (πχ. βαλίτσα), να γνωρίσουν τη σχέση τέχνης και ζωής, να νιώσουν την τέχνη ως κομμάτι της ζωής τους.
Στα επόμενα άρθρα θα παρουσιάσω κάποιες από τις δραστηριότητες του Σχεδίου Εργασίας που δουλεύουμε. Όλο το σχέδιο μπορείτε να το βρείτε αναρτημένο στην προσωπική μου σελίδα, εδώ .
Σύνδεσμοι:
Για το βιογραφικό του Ακριθάκη από την Εθνική Πινακοθήκη, εδώ.
Δείτε ακόμη ένα πολύ καλό αφιέρωμα του Γιώργου Νομικού στο ‘artic’, εδώ.
Διαβάζοντας τον μικρό πρίγκιπα, αποφασίσαμε να φτιάξουμε τους δικούς μας ήρωες, ανακυκλώνοντας και δημιουργώντας πάνω σε παλιές χαρτόκουτες.
Κάθε παιδί έφτιαξε το δικό του αεροπλάνο του Αντουάν:
Αλλά και το δικό του δέντρο Μπαομπάμπ με μεγάλες ρίζες.
Και φυσικά έφτιαξε το δικό του Μικρό Πρίγκιπα αλλά και το προβατάκι του:
Τέλος, συγκεντρώσαμε κουτιά ζαχαροπλαστείου (οι γονείς βοήθησαν σε αυτό, όπως και σε όσα κάνουμε στοσχολείο μας) και με αυτά κάθε παιδί έφτιαξε τον πλανήτη του πρίγκιπα, στονοποίο έβαλε τους ήρωές του, για να τους πάρει μαζί του στο σπίτι του και να τοσυντροφεύουν κάθε μέρα.
Αυτή την περίοδο αρχίσαμε να διαβάζουμε σε συνέχειες την ιστορία του ‘μικρού πρίγκιπα’.
Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι βιβλίο του Γάλλου συγγραφέα Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ. Η ιστορία του βιβλίου είναι η ακόλουθη: ο αφηγητής (ο ίδιος ο Αντουάν) πέφτει με το αεροπλάνο του -που έχει πάθει βλάβη- στην έρημο. Εκεί συναντά ένα ασυνήθιστο παιδί (το μικρό πρίγκιπα), γνωρίζονται και γίνονται φίλοι. Ο μικρός πρίγκιπας διηγείται στον Αντουάν το ταξίδι του στους πλανήτες και τους ανθρώπους που συνάντησε εκεί και του περιγράφει τον πλανήτη του, τα μπαομπάμπ και το μικρό του λουλούδι.
Τα ακόλουθα λόγια της αλεπούς προς το μικρό πρίγκιπα είναι χαρακτηριστικά της γλυκύτητας και της ομορφιάς του βιβλίου:
“Είσαι υπεύθυνος για πάντα, γι’ αυτό που έχεις εξημερώσει.”
“Ο χρόνος που πέρασες με το τριαντάφυλλό σου είναι αυτό που το κάνει ξεχωριστό για σένα.”
Το έργο είναι δημοφιλές και κυκλοφορεί σε πολλές εκδόσεις (Πατάκης, Ψυχογιός, Ζαχαρόπουλος). Εγώ το γνώρισα από τις εκδόσεις Ηριδανός, με Πρόλογο και Μετάφραση του Στρατή Τσίρκα. Στη συγκεκριμένη έκδοση αναφέρονται τα ακόλουθα:
“Γραμμένο το 1940, στις Η.Π.Α. όπου είχε καταφύγει ο Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ όταν κατάρρευσε η Γαλλία, το μικρό αυτό αριστούργημα πρωτοεκδόθηκε γαλλικά στη Νέα Υόρκη κι αμέσως ακολούθησε η μετάφραση του στ’ αγγλικά. Κι ενώ διαρκούσε ακόμη ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, αλλεπάλληλες εκδόσεις του “Μικρού πρίγκιπα” κυκλοφορούσαν γαλλικά στην Ελβετία, τη Λατινική Αμερική, τη Β. Αφρική και το Λίβανο, αλλά και μεταφράσεις του σε πολλές γλώσσες. Ένα χρόνο αργότερα, την 31 Ιουλίου 1944, παραμονή ακριβώς της απελευθέρωσης της Γαλλίας, ο Σαιντ-Εξυπερύ, που εκτελούσε την έννατη πολεμική του αποστολή, ξέρει καλά, ενώ εξαφανίζεται με το αεροπλάνο του στ’ ανοιχτά της Κορσικής, κυνηγώντας γερμανικά καταδιωχτικά, πως ο μικρός του πρίγκηπας έγινε ήδη ένα σύμβολο, ένα φωτεινό σημείο. Έγινε ένα αστέρι συναντίληψης κι επικοινωνίας, όλων εκείνων, που πάνω από τον όλεθρο του πολέμου και τις χιτλερικές θηριωδίες, δεν έπαψαν να μένουν πιστοί στις αξίες του ανθρώπου, στο απαραβίαστο του εσωτερικού του κόσμου, στο δικαίωμα του ν’ αγωνίζεται για να δώσει ένα νόημα στη ζωή, και για την ευτυχία του.”
Ακολούθως μπορείτε να δείτε ένα ανιμέισον του μικρού πρίγκιπα, που είχε προβληθεί από την τηλεόραση της βουλής.
https://www.youtube.com/watch?v=icIrzbxADys
Πηγές / Σύνδεσμοι:
Ανάλυση του έργου εδώ
Πληροφορίες Βικιπαίδεια
Θεατρική Παράσταση:
Το βιβλίο έχει διασκευαστεί σε θεατρικό έργο και έχει ανέβει σε διάφορες παραστάσεις. Φέτος βρήκαμε μία παράσταση – για πληροφορίες εδώ και εδώ.
Η παράσταση του Εγωιστή Γίγαντα άρχιζε με θέατρο σκιών που το έπαιζαν τα παιδιά. Τα ίδια έφτιαξαν και τις δικές τους φιγούρες από χαρτόνι για το θέατρο.
Τρεις από αυτές είναι οι ακόλουθες:
ο άνεμος
ένα δένδρο και ένα παιδί
«Κάποιες φορές ακόμη σκέφτομαι εκείνο το χαμένο ον. Ειδικά τις στιγμές που ανεπαίσθητα αντιλαμβάνομαι πλάι μου κάτι που δεν ταιριάζει με το περιβάλλον. Ξέρετε, κάτι κάπως περίεργο, θλιμμένο, χαμένο. Τις τελευταίες μέρες βλέπω όλο και λιγότερα τέτοια όντα. Ίσως να μην υπάρχουν πλέον χαμένα όντα. Ή ίσως, ίσως να έχω πάψει να τα προσέχω, όντας πολύ απασχολημένος κάνοντας άλλα πράγματα υποθέτω!»
Έτσι τελειώνει το καταπληκτικό ανιμέισον «Το χαμένο πράγμα / ον», που θυμίζει το Μπραζίλ, αλλά και τον πίνακα του Κλέε «Έξω ο κόσμος είναι πολύχρωμος» (ή κάπως έτσι). Δυστυχώς δεν το βρήκα με ελληνικούς υπότιτλους, όμως εσείς παιδιά μπορείτε να καταλάβετε την υπόθεση από τις κινήσεις και τις εκφράσεις των ηρώων.
Ο πρωταγωνιστής, ένα αγόρι, βρίσκει στην παραλία ένα ‘χαμένο ον’. Ρωτάει όποιον συναντάει, αλλά κανένας δεν το ξέρει ούτε ξέρει τι είναι. Πηγαίνει στο φίλο του τον επιστήμονα αλλά ούτε κι εκείνος μπορεί να τον βοηθήσει. Παίρνει λοιπόν το ον στο σπίτι του αλλά οι γονείς του αρνούνται να το φιλοξενήσουν. Καταλήγει στο γραφείο ευρέσεως χαμένων πραγμάτων (εδώ είναι το σκηνικό τελείως Μπραζίλ) όπου του δίνουν να συμπληρώσει ένα πακέτο από χαρτιά. Για καλή του τύχη ο καθαριστής του χώρου τον πληροφορεί ότι υπάρχει και ένας άλλος κόσμος, η ουτοπία. Το αγόρι βρίσκει την ουτοπία, έναν κόσμο όμορφο και πολύχρωμο, αφήνει εκεί το χαμένο ον, και επιστρέφει στην μουντή και γκρίζα καθημερινότητά του.
«The Lost Thing», 2010, by Shaun Tan & Andrew Ruhemann, Passion Pictures & Screen Australia
OSCAR winner – best short animated film at the 83rd Academy Awards
Δείτε το κείμενο των ελληνικών υπότιτλων εδώ (lexilogia.gr).
Σύνδεσμοι:
http://www.shauntan.net/film1.html
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_02/02/2011_430974
Τίποτε δεν είναι πιο ευχάριστο και όμορφο, από την ελεύθερη δημιουργία των παιδιών.
Σήμερα, κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων, μια ομάδα παιδιών, αντί να παίξει στις γωνιές, αποφάσισε να ανοίξει ένα «δημιουργικό εργαστήρι», όπως το ονομάσαμε.
Με δική τους πρωτοβουλία, πήρανε την κούτα της «Ανακύκλωσης» (μέσα στην κούτα αποθηκεύουμε συσκευασίες τροφίμων, ζελατίνες, χαρτιά περιτυλίγματος, αυγοθήκες, ρολά χαρτιού υγείας και γενικά διάφορα ‘άχρηστα υλικά’, για να τα ανακυκλώσουμε, δημιουργώντας με αυτά διάφορες κατασκευές), χρώματα, ψαλίδια, πινέλα, υφάσματα και κόλλες, και φτιάξανε τις δικές τους δημιουργίες.
Η απόλαυση και η χαρά των παιδιών ήταν ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους καθ’ όλη τη διάρκεια των κατασκευών.
Δούλευαν αδιάκοπα, χωρίς να σηκώσουν κεφάλι. Αντάλλασσαν ιδέες, επηρεάζονταν και εμπνέονταν ο ένας από τον άλλον.
Aυτό που έκαναν σήμερα τα παιδιά είναι τέχνη: ελεύθερη δημιουργία που σε γεμίζει χαρά.
Σημείωση: Δεν είχα το χρόνο να τα φωτογραφίσω όλα τα έργα και έτσι παρουσιάζω μόνο ένα δείγμα.
Αυτές τις μέρες κάναμε διάφορες μάσκες. Αυτές είναι οι πιο αγαπημένες μας.
Ο Πάμπλο Πικάσο (Pablo Picasso) είναι από τους σπουδαιότερους ζωγράφους στην ιστορία της ζωγραφικής. Γεννήθηκε το 1881 στην Ισπανία και από το 1900 μέχρι το τέλος (1973) του, ζούσε στη Γαλλία.
«Η Τραγωδία» (The Tragedy), 1903, λάδι σε καμβά, Εθνική Πινακοθήκη της Τέχνης, Ουάσινγκτον, ΗΠΑ
Στο παραμύθι μας, ο μπαμπάς του Πάμπλο, λέει πως η ζωή είναι αλλαγή και κίνηση. Τα λόγια του μπαμπά θα μπορούσε να τα έχει πει ο ίδιος ο Πικάσο. Καθοριστικό στοιχείο του έργου του Πικάσο είναι η αλλαγή και η κίνηση.
«Αγόρι με πίπα» (Boy with a Pipe), 1905, λάδι σε καμβά, ροζ περίοδος, Ιδιωτική συλλογή.
Ο Πικάσο ήταν ένας ανατρεπτικός ζωγράφος που δεν αμφισβήτησε μόνο την κυρίαρχη τεχνοτροπία, αλλά δεν δίστασε να ανατρέψει και να αλλάξει ακόμη και το δικό του έργο. Έτσι, μπορούμε να περιγράψουμε τη ζωγραφική του Πικάσο, μόνο αν τη χωρίσουμε σε περιόδους.
«Μητέρα και Παιδί» (Mother and Child), 1906, μαύρο κραγιόν σε χαρτί, ροζ περίοδος, Μουσεία Τέχνης του Χάρβαρντ, Μουσείο Φογκ, ΗΠΑ.
Ο κυριότερες από τις περιόδους αυτές είναι:
Μπλε ή Γαλάζια περίοδος (1901 – 1904): Το όνομά της το πήρε από το μπλε χρώμα που κυριαρχεί στους πίνακες αυτής της περιόδου. Κατά την μπλε περίοδο ο Πικάσο ζωγραφίζει φτωχούς και περιθωριοποιημένους ανθρώπους της εποχής του. Οι λεπτές και όρθιες (δείγμα της επιρροής του Θεοτοκόπουλου) μορφές του, κινούμενες σε ένα κλειστό και κρύο τοπίο (λόγω της ψυχρότητας του μπλε), με την ένταση και τη σκληρότητα των γραμμών τους, καταγγέλλουν την εξαθλίωση και την εγκατάλειψη της κοινωνίας.
Πορτρέτο του Αμπρουάζ Βολάρ (Portrait of Ambroise Vollard), 1910, λάδι σε καμβά, Μουσείο Καλών Τεχνών Πούσκιν, Μόσχα, Ρωσία.
Ροζ ή Ρόδινη περίοδος (1905 – 1907): Το όνομά της το πήρε και πάλι από τους ρόδινους-γήινους (ώχρα, κεραμιδί, καφέ, κίτρινα, κόκκινα, πορτοκαλί κλπ) τόνους που κυριαρχούν στα έργα. Οι πίνακες αυτής της περιόδου είναι πιο φωτεινοί και χαρούμενοι από τους προηγούμενους, οι μορφές συνεχίζουν να είναι ισχνές αλλά είναι και αιθέριες, έχουν λεπτή κίνηση και αποπνέουν έντονο συναίσθημα. Αν τα έργα της πρώτης περιόδου είναι καταγγελτικά (καταγγέλλουν μία κατάσταση), τώρα γίνονται λυρικά (γεμάτα συναίσθημα). Θέμα των έργων του είναι οι εργαζόμενοι στο τσίρκο, οι αρλεκίνοι, οι χορεύτριες και οι ακροβάτες του. Κάποια από τα έργα αυτής της περιόδου ενέπνευσαν και εικονογραφούν το παραμύθι μας.
Πορτρέτο του Κανβάιλερ (Portrait of Kahnweiler), 1910, λάδι σε καμβά, Ινστιτούτο τέχνης του Σικάγο, ΗΠΑ.
Αναλυτικός κυβισμός (1907 – 1912): Μαζί με τον ζωγράφο Ζωρζ Μπρακ (Georges Braque), ο Πικάσο αναπτύσσει την τεχνοτροπία του Κυβισμού. Σύμφωνα με τον Κυβισμό, ο ζωγράφος, δεν ζωγραφίζει μόνο τη μία όψη του αντικειμένου του, αλλά όλες τις όψεις του, από κάθε οπτική γωνία. Είναι σαν να παίρνουμε πολλές φωτογραφίες γύρω από ένα αντικείμενο και μετά να τις κόβουμε, να τις ενώνουμε και να τις συνθέτουμε σε ένα έργο. Ο Πικάσο ήθελε μέσω του κυβισμού να αποδράσει από το ένα επίπεδο του πίνακα αποδίδοντας τον όγκο του αντικειμένου, όχι όμως ξεγελώντας το μάτι, αλλά δίνοντας του ό,τι θα έβλεπε σε ένα γλυπτό. Ταυτοχρόνως, ήθελε μέσω του κυβισμού να απελευθερωθεί από τα στενά όρια της πιστής απόδοσης, ανασυνθέτοντας με ελεύθερο τρόπο, αναδημιουργώντας το αντικείμενο.
«Νεκρή φύση με πλεχτό καρέκλας» (Still-Life with Chair Caning). 1911/12, λάδι και κολάζ σε καμβά, Μουσείο Πικάσο, Παρίσι, Γαλλία.
Συνθετικός κυβισμός (1912 – 1915): Η περίοδος κατά την οποία ο Πικάσο και ο Μπρακ εξέλιξαν τον κυβισμό, χρησιμοποιώντας την τεχνική του κολάζ (μικτή τεχνική κατά την οποία επάνω στο έργο κολλάμε διάφορα υλικά, με συνηθέστερο το χαρτί).
«Κιθάρα» (Guitar), 1913, Μικτή τεχνική, Μουσείο μοντέρνας Τέχνης (ΜΟΜΑ), Νέα Υόρκη, ΗΠΑ.
Παρά το γεγονός ότι ο κυβισμός τον έκανε γνωστό σε όλο τον κόσμο, ο Πικάσο άλλαξε και πάλι την τεχνική του, αναζητώντας νέους τρόπους έκφρασης μέσω της τέχνης του.
«Γυναίκα με καπέλο με φούντες και εμπριμέ μπλούζα» (Woman in a Hat with Pompoms and a Printed Blouse), 1962, ιδιωτική συλλογή
Στο ύστερο έργο του επηρεάστηκε από την πριμιτίβ (πρωτόγονη) τέχνη αφρικανικών φυλών, από την ναΐφ (φυσική, αδιαμεσολάβητη, απλή) ζωγραφική ζωγράφων όπως ο Ρουσώ, αλλά και από τα πιο ανατρεπτικά έργα των σύγχρονών του ζωγράφων, δημιουργώντας πάντα νέες φόρμες, αναζητώντας νέες μορφές έκφρασης.
Σχέδια Νο.95, (Sketchbook No. 95), 1927
Το έργο του Πικάσο δεν περιγράφεται μέσα σε μία σελίδα, και αυτό γιατί ήταν ο ορισμός του επαναστάτη στην τέχνη.
Λουόμενοι με Παραλία (Bathers with Beach), 1928, λάδι σε καμβά, Ιδιωτική συλλογή
Σύνδεσμοι:
http://www.e-telescope.gr/el/arts-and-culture/211-picasso
http://www.all-art.org/art_20th_century/picasso5.html
http://www.abcgallery.com/P/picasso/picasso.html
Σχετικά άρθρα:
τα έργα των παιδιών ή “τρία πουλάκια κάθονταν…”, οι σαλτιμπάγκοι
Υποστηριζόμενο από blogs.sch.gr & Θέμα βασισμένο στο Lovecraft από τον Anders Norén