Ετικέτα: γη

Επιβλητικά βράχια, πηγές, ποτάμια, μοναχικά δέντρα, ηλιοκαμένα αγριόχορτα, ασημένια αγκάθια, αμμουδιές, παραλίες, απέραντη θάλασσα, το λιακωτό στα σπίτια, γκρεμισμένα τείχη, στενά πλακόστρωτα στα νησιά, λευκά ξωκλήσια, άνθρωποι, κίνηση, ζωή και ένας ήλιος που ταξιδεύει.

Η ομορφιά αυτού του τόπου που αρνείται να γίνει εμπόρευμα.

Ένα εξαιρετικό βίντεο που παρήγαγαν οι Κώστας Γκολέμης (Media offline) και Φώτης Τραγανουδάκης (Public eye Studio). Τη μουσική που δημιουργήθηκε ειδικά για το συγκεκριμένο βίντεο επιμελήθηκε η Τάνια Γιαννούλη.

Στο βίντεο ακολούθησαν την τεχνική του τάιμ-λάπς (timelapse = πάροδος του χρόνου ή κινούμενη εικόνα). Δηλαδή παιδιά, αυτό το ντοκιμαντέρ τέχνης που το βλέπουμε εμείς σαν ταινία, δεν γυρίστηκε με τις μηχανές που γυρίζουν τις ταινίες (κινηματογραφική μηχανή ή βίντεο κάμερα), αλλά με φωτογραφική μηχανή. Οι δημιουργοί στήσανε τις μηχανές τους στα σημεία που επέλεξαν και τράβηξαν χιλιάδες καρέ (= φωτογραφίες), για πολλές ώρες. Μετά, ένωσαν αυτά τα καρέ σε ένα ενιαίο έργο.

Επειδή ο χρόνος που περνούσε από το κάθε καρέ στο επόμενο, ήταν ελάχιστος, το μάτι μας δεν προλαβαίνει να δει τη διαφορά, και έχουμε την ψευδαίσθηση ότι η λήψη έγινε συνεχόμενη και όχι καρέ καρέ. Στην ίδια λογική βασίζεται και το κινούμενο σχέδιο, για αυτό και ονόμασαν την τεχνική ‘κινούμενη εικόνα’.

Πηγή:

The insider

Αφού τους προηγούμενους μήνες κάναμε ένα μεγάλο ταξίδι στο διάστημα, ήρθε η στιγμή να προσγειωθούμε. Μπήκαμε λοιπόν εχθές (Τετάρτη 11/1) στο διαστημόπλοιό μας, πήραμε τους φορητούς υπολογιστές μας στα χέρια, και όλοι μαζί, με προσεκτικές και συντονισμένες κινήσεις, προσγειώσαμε το διαστημόπλοιο στην Ελλάδα, στην Αθήνα, στο Λυκαβηττό, στην ταράτσα του σχολείου μας. Όλα αυτά βέβαια μέσω της προσομοίωσης της κίνησης που μας προσέφερε το «γκουγκλ ερθ» (google earth), το οποίο μπορείτε κι εσείς να κατεβάσετε στον υπολογιστή σας μέσω της διεύθυνσης: http://www.google.com/earth/download/ge/agree.html

Τώρα που πατήσαμε τα πόδια μας στη Γη, λέμε να πάρουμε την ιστορία από την αρχή. Να αναζητήσουμε και να μάθουμε πώς υποθέτουν οι επιστήμονες ότι φτιάχτηκε ο πλανήτης μας, ποιες ήταν οι πρώτες μορφές ζωής που δημιουργήθηκαν, ποια ήταν τα πρώτα ζώα που έζησαν εδώ, πώς ήταν και πώς ζούσαν οι πρώτοι άνθρωποι, εκείνοι οι τόσο μακρινοί μας πρόγονοι.

Έτσι θα αρχίσουμε από τη Προϊστορία (προ+ιστορία= πριν από την ιστορία = πριν από την περίοδο για την οποία έχουμε γραπτές μαρτυρίες). Κατόπιν θα περάσουμε στην Ιστορία και θα μιλήσουμε για τους πρώτους πολιτισμούς και την αρχαιότητα και τέλος περνώντας από την αναγέννηση και το διαφωτισμό ευελπιστούμε ότι θα προλάβουμε να φτάσουμε στο σήμερα και το σύγχρονο πολιτισμό. 

Από ό,τι καταλαβαίνετε έχουμε να κάνουμε ένα μεγάλο ταξίδι. Και ενώ μέχρι σήμερα το ταξίδι μας ήταν στο χώρο, τώρα το ταξίδι θα γίνει στο χρόνο. Παρκάρουμε λοιπόν το διαστημόπλοιό μας στην ταράτσα, αφού δεν θα το ξαναχρειαστούμε, και το καλύπτουμε καλά για να το προστατέψουμε από τα καιρικά φαινόμενα. Τώρα πρέπει να κατασκευάσουμε μία καλή Χρονομηχανή, να την εξοπλίσουμε με τα πιο σύγχρονα μηχανήματα, και να αποθηκεύσουμε αρκετά τρόφιμα, νερό και ρούχα για όλες τις καιρικές συνθήκες.

Χρειαζόμαστε και βιβλία, πολλά βιβλία, επιστημονικά βιβλία, μέσα στα οποία θα γράφουν ό,τι ανακάλυψαν οι επιστήμονες για όλα αυτά τα χρόνια. Από τους γνωστούς μας αστρονόμους αλλά και τους γεωλόγους θα μάθουμε πώς και πότε γεννήθηκε η Γη. Από τους παλαιοντολόγους θα μάθουμε πώς εμφανίστηκε και πώς αναπτύχτηκε η ζωή στη Γη. Από τους ανθρωπολόγους θα μάθουμε για τους ανθρώπινους πολιτισμούς, από τους αρχαιολόγους θα μάθουμε για την περίοδο της αρχαιότητας, από τους ιστορικούς θα μάθουμε την ιστορία των ανθρώπων μέχρι σήμερα και από τους φυσικούς και του χημικούς θα μάθουμε τους νόμους της φύσης.

Για να είμαστε σίγουροι ότι θα τα καταφέρουμε στο ταξίδι μας, λέμε να πάρουμε μαζί μας και κάποιους επιστήμονες, αυτοπροσώπως (!). Αϊνστάιν και Γαλιλαίος έχουν από καιρό κατοχυρώσει τη θέση τους, αλλά λέμε να προσθέσουμε και τον Κοπέρνικο, τον Νεύτωνα και τον Δαρβίνο μια και μιλάμε για εξέλιξη, τον Λεβί Στρος από τους ανθρωπολόγους, τον Κέπλερ από τους αστρονόμους, τον Ευκλείδη με τη Γεωμετρία του παρέα με τον Αριστοτέλη για να μας δώσει τους απαραίτητους ορισμούς και τις κατηγορίες, τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι που με την τέχνη, την ευφυΐα και τη δημιουργικότητά του είναι απαραίτητος σύντροφος, και τέλος τον Στίβεν Χόκινγκ, όχι μόνο για να πάρουμε και κανέναν ζωντανό, αλλά για να κάνει απντέιτ (up-date, στα ελληνικά: ενημέρωση, εκσυγχρονισμός) σε όσα μας λένε οι προηγούμενοι!

Έχουμε λοιπόν δουλειά. Ετοιμαστείτε σωματικά (γυμναστείτε καλά, πάρτε βιταμίνες), διανοητικά (οξύνετε την περιέργεια, τα κριτήρια και τον ορθό σας λόγο) και ψυχικά (οπλιστείτε με θάρρος, υπομονή και επιμονή), προσδεθείτε και… φύγαμε! Το ταξίδι στο χρόνο, αρχίζει!

Σύνδεσμοι για ένα ταξίδι με τη μηχανή του χρόνου:

http://www.astronomia.gr/wiki/index.php?title=%CE%A4%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B4%CE%B9_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CE%A7%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B4%CE%B9_%CF%83%CF%84%CE%BF_%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF

http://www.scienceinschool.org/2009/issue11/timetravel/greek

http://egpaid.blogspot.com/2009/02/blog-post_17.html

κι ένα βίντεο (στα αγγλικά) στο οποίο δείχνει πώς να φτιάξετε μια μηχανή του χρόνου http://tvxs.gr/news/binteo/pos-na-ftiaksete-mia-mixani-toy-xronoy

1) Το σχήμα της Γης

Σήμερα γνωρίζουμε ότι η γη είναι σφαιρική. Ποιες ήταν όμως οι αντιλήψεις για τη Γη στην πορεία του χρόνου;

Διάφοροι πολιτισμοί, όπως τις Βαβυλώνας και της Αρχαίας Αιγύπτου, πίστευαν ότι η Γη είναι επίπεδη.

ένας ταξιδιώτης φθάνει στο τέλος της 'επίπεδης γης' (1888)

Η απόρριψη αυτής της αντίληψης και η αντικατάστασή της από την αντίληψη μιας σφαιρικής Γης, ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα.

“Ο Θαλής ο Μιλήσιος πίστευε ότι η Γη ήταν ένας επίπεδος δίσκος που επέπλεε σ’ έναν ωκεανό χωρίς όρια…”

Ο Παρμενίδης είχε συλλάβει την ιδέα μιας σφαιρικής γης.

Ο Πυθαγόρας, παρατηρώντας το σφαιρικό σχήμα της έκλειψης της σελήνης, υποστήριξε ότι η γη δεν θα μπορούσε να είναι ούτε επίπεδη ούτε κυλινδρική, παρά μόνο σφαιρική (το ίδιο υποστήριξε για όλα τα ουράνια σώματα).

2)     Κίνηση και ακινησία

Το 1543 δημοσιεύτηκε το βιβλίο De revolutionibus orbium coelestium (Περί της περιστροφής των ουρανίων σφαιρών) του Κοπέρνικου που άλλαξε την πορεία της επιστήμης. Στο βιβλίο αυτό ο Κοπέρνικος υποστηρίζει ότι η Γη κινείται γύρω από τον Ήλιο.

Μέχρι τότε κυριαρχούσε το Πτολεμαϊκό γεωκεντρικό σύστημα, το οποίο υποστήριζε ότι η γη είναι ακίνητη και γύρω της κινούνται ο ήλιος, η σελήνη και οι άλλοι πλανήτες ή απλανείς αστέρες. Το σύστημα αυτό βασιζόταν στον «αφελή εμπειρισμό» της άμεσης παρατήρησης.

ο κόσμος βάσει της αντίληψης του Πτολεμαίου

Ο Κοπέρνικος υποστήριξε ότι η κίνηση του ήλιου είναι μια ψευδαίσθηση, και στην πραγματικότητα η Γη κινείται γύρω από τον Ήλιο (ηλιοκεντρικό μοντέλο) και στήριξε το μοντέλο του σε μαθηματικές μετρήσεις.

Στα επόμενα χρόνια νέες αστρονομικές παρατηρήσεις από τον Κέπλερ και τον Γαλιλαίο (με το νέο όργανο που ανακάλυψε, το τηλεσκόπιο), ενίσχυσαν, διόρθωσαν και επιβεβαίωσαν το ηλιοκεντρικό μοντέλο.

3)     Γιατί νομίζουμε ότι κινείται ο ήλιος και όχι η γη;

Πώς βλέπω τη Γη όταν είμαι στο χώμα και πώς τη βλέπω όταν ανεβαίνω σε ένα αεροπλάνο ή σε ένα διαστημόπλοιο; Τι είναι αυτό που αλλάζει; Αλλάζει η Γη ή η θέση από την οποία εγώ τη βλέπω;

Όταν είμαι σε ένα λιβάδι και περνάει ένα τρένο τι βλέπω; Βλέπω ένα τρένο να περνάει. Όταν όμως είμαι επάνω στο τρένο και κοιτάζω από το παράθυρο τότε τι βλέπω; Βλέπω να περνούν τα λιβάδια. Κινούνται τα λιβάδια; Τι είναι αυτό που άλλαξε στις δύο υποθέσεις μας; Η θέση του παρατηρητή.

Συμπέρασμα: Κάθε παρατήρηση είναι σχετική με τη θέση (το χώρο ή το χρόνο) στην οποία βρίσκεται ο παρατηρητής.

ΕΠΙΜΕΤΡΟ (για γονείς)

Α) Η αντίληψη των παιδιών για τον κόσμο είναι ανάλογη της αντίληψης της ανθρωπότητας στην πορεία του χρόνου. Είναι σαν να ξαναγράφεται από κάθε άτομο η εξέλιξη της γνώσης της ανθρωπότητας. Τα παιδιά μαθαίνουν μόνο όταν επανεφευρίσκουν τη γνώση.

«Τα παιδιά κατανοούν μόνο αυτά που επινοούν τα ίδια, γι’ αυτό κάθε φορά που προσπαθούμε να τα διδάξουμε κάτι υπερβολικά γρήγορα, τα εμποδίζουμε να επανεφεύρουν τον εαυτό τους.» Ζαν Πιαζέ

Β) Είναι σημαντικό να μάθουν τα παιδιά να βγαίνουν από τη θέση τους (μέσω υποθετικών σεναρίων) και να παρατηρούν το ίδιο αντικείμενο, την ίδια κατάσταση πραγμάτων, το ίδιο γεγονός, από μία άλλη θέση. Μία τέτοια κίνηση είναι σημαντική και για τις σχέσεις που θα αναπτύξουν στη ζωή τους. Είναι σημαντικό να μάθουν να μπαίνουν στη θέση του άλλου.

Ποια είναι η διαφορά της μέρας από τη νύχτα;

Γιατί έχουμε μέρα και νύχτα;

Όπως είδαμε στις εποχές, η γη κινείται γύρω από τον ήλιο. Εκτός από την κίνηση αυτή, η γη κάνει και μία δεύτερη κίνηση: κινείται γύρω από τον εαυτό της (γύρω από τον άξονά της). Για να κάνει μία ολόκληρη περιστροφή γύρω από τον εαυτό της χρειάζεται περίπου 24 ώρες (ένα εικοσιτετράωρο).

Εδώ μπορείτε να δείτε την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της (φυσικά η κίνηση που θα δείτε είναι πολύ πιο γρήγορη από την πραγματική) και εδώ μπορείτε να δείτε πού είναι μέρα και πού νύχτα αυτή τη στιγμή.

Δείτε ακόμη ένα πολύ γλυκό ανιμέισον για τη μέρα και τη νύχτα: http://www.youtube.com/watch?v=UU9bxNNvR2M&NR=1

Συζητώντας για τις τέσσερις εποχές μιλήσαμε για τη γη και την κίνησή της γύρω από τον ήλιο. Στην ιστορική ανασκόπηση των αντιλήψεων των ανθρώπων σχετικά με τη γη και τον ήλιο, αναφερθήκαμε στον Γαλιλαίο.

Είπα στα παιδιά πως ο τότε «Αρχηγός του κράτους» ζήτησε από τον Γαλιλαίο να απαρνηθεί τη θεωρία του (η οποία υποστήριζε ότι η γη κινείται γύρω από τον ήλιο) αλλιώς θα τον σκότωνε. Έτσι ο Γαλιλαίος αναγκάστηκε να συμφωνήσει με την τότε κυρίαρχη αντίληψη που υποστήριζε ότι η γη είναι ακίνητη στη μέση του κόσμου.

Τότε ο Γιώργος Κ. ρώτησε: «Δηλαδή ο Γαλιλαίος είπε ψέματα;»

Το δίλημμα που ετέθη από τον Γιώργο Κ. ήταν πολύ σημαντικό: Τι είναι σημαντικότερο; Η ζωή μας ή η αλήθεια;

Ζήτησα λοιπόν από τα παιδιά να μπουν στη θέση του Γαλιλαίου και να πουν τι θα έκανε το καθένα τους. Εσείς πόσες απαντήσεις θα δίνατε σε αυτή την ερώτηση; Δύο (θα έλεγα ψέματα – θα έλεγα αλήθεια); Ε, λοιπόν τα παιδιά έδωσαν τέσσερις απαντήσεις!

Κάποιοι απάντησαν με μεγάλη άνεση: «Θα έλεγα ψέματα!» (λογικότατη απάντηση – σιγά μην καθόταν να τους σκοτώσουν!)

Κάποιοι άλλοι (λίγοι) είπαν πως θα έλεγαν την αλήθεια κι ας τους σκότωναν (φέρουν μέσα τους πολύ βαρύ το ¨δέον γενέσθαι¨)

Η Κριστίνα βγήκε από το δίλημμα και έδωσε μία τρίτη απάντηση: «Αφού θα ήξερα ότι ο ‘Αρχηγός’ πιστεύει άλλα πράγματα, θα κρατούσα από την αρχή κρυφή την έρευνά μου και έτσι δεν θα μάθαινε ποτέ τι πιστεύω και δεν θα με κυνηγούσε.»

Ο Σπύρος απάντησε κάτι τελείως διαφορετικό: «Θα πολεμούσα τον ‘Αρχηγό’!» «Μα ο ‘Αρχηγός’ ήταν δυνατός και είχε στρατό» του είπα. «Τότε θα έφτιαχνα κι εγώ έναν στρατό από επιστήμονες!» μου απάντησε ο Σπύρος. Ο Σπύρος θα έκανε επανάσταση. Επανάσταση εναντίον της επιβολής, του σκοταδιού, του ψέματος, της παλιάς αντίληψης.

Οι δύο τελευταίες απαντήσεις παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον γιατί βγαίνουν έξω από το δίλημμα, αμφισβητώντας το πλαίσιο των παραδοχών εντός του οποίου το δίλημμα τίθεται.

Ποιο είναι το δοσμένο πλαίσιο παραδοχών στο δικό μας δίλημμα;

• Οι αντιλήψεις του Επιστήμονα και του Αρχηγού είναι γνωστές.
• Ο Αρχηγός έχει διαφορετικές αντιλήψεις από τον Επιστήμονα.
• Ο Αρχηγός είναι ο δυνατός και επιβάλλει τη γνώμη του με τη βία.

Συνεπώς ο επιστήμονας έχει δύο επιλογές: ή θα συμφωνήσει με τον Αρχηγό λέγοντας ψέματα, ή θα διαφωνήσει με τον Αρχηγό λέγοντας αλήθεια, με αντίτιμο τη ζωή του.

Η Χριστίνα βγήκε από το πλαίσιο αρνούμενη την πρώτη παραδοχή: Κι αν οι αντιλήψεις του επιστήμονα δεν ήτανε γνωστές; Το σκεπτικό της είναι το ακόλουθο: Αν ήμουν ο Γαλιλαίος δεν θα αναγκαζόμουν να πω ψέματα – απλώς δεν θα κοινοποιούσα την αλήθεια.

Ο Σπύρος δεν αρνήθηκε απλώς μία παραδοχή (την τρίτη), πήγε ακόμη πιο πέρα και αρνήθηκε ένα αυτονόητο: Ο Αρχηγός και μόνο ο Αρχηγός έχει τη δύναμη. Γιατί να είναι μόνο ο Αρχηγός δυνατός; Γιατί να αποδεχθούμε τη δύναμη του Αρχηγού ως δεδομένη και να μην την αμφισβητήσουμε;

Τα παιδιά θα αντιμετωπίσουν στη ζωή τους πολλά διλήμματα και σε κάποια από αυτά η μόνη απάντηση βρίσκεται έξω από το δίλημμα. Είναι λοιπόν σημαντικό να αναζητάνε λύσεις εκτός του δοσμένου πλαισίου, να κρίνουν και να αμφισβητούν τις παραδοχές που τους δίνονται. Άλλωστε η πορεία της εξέλιξης της κοινωνίας, της σκέψης και της τέχνης, είναι μία πορεία που γράφτηκε μέσα από την αμφισβήτηση των δεδομένων, των πλαισίων, των αυτονόητων.

Αυτή είναι η σελίδα όπου για πρώτη φορά ο Γαλιλαίος γράφει τις παρατηρήσεις του από το δορυφόρο του Άρη, οι οποίες τον οδήγησαν στην αμφισβήτηση της κυρίαρχης τότε αντίληψης ότι όλα τα ουράνια σώματα κινούνται γύρω από τη γη (πηγή: Wikipedia)

σχέδιο του Τσαρούχη για το σκηνικό της παράστασης του έργου του Σαίξπηρ "Τρικυμία"

Το θέμα αυτής της περιόδου είναι οι τέσσερις εποχές. Αφού δημιουργήσαμε έργα που αναπαριστούσαν τη φύση με ποικίλους τρόπους και τεχνοτροπίες, ήμασταν έτοιμοι να περάσουμε από την αναπαράσταση στη φαντασία. Συζητώντας για το τι μπορούμε να κάνουμε με τις τέσσερις εποχές η Αλίκη πρότεινε να παίξουμε θέατρο.

Για να παίξουμε ένα θεατρικό έργο πρέπει πρώτα να κάνουμε τα ακόλουθα:

Να γράψουμε το έργο (να γίνουμε οι συγγραφείς)

Να ορίσουμε έναν σκηνοθέτη

Να δούμε ποιοι είναι οι ρόλοι του έργου και να κάνουμε τη διανομή στου ηθοποιούς

Να φτιάξουμε σκηνικά και κοστούμια (σκηνογράφοι – ενδυματολόγοι)

μακέτα κοστουμιού του Μόραλη για τις Ικέτιδες του Αισχύλου (Εθνικό Θέατρο, σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, Επίδαυρος, 1964)

Έτσι όλοι μαζί φτιάξαμε μια ιστορία. Οι ήρωες της ιστορίας μας ήταν οι τέσσερις εποχές και το δέντρο. Επειδή τα παιδιά της τάξης είναι 20 και οι ήρωες του έργου μόνο 5 είπαμε στα παιδιά να προτείνουν κάτι ώστε να παίξουν όλα τα παιδιά και να μη μείνει κανένας παραπονεμένος. Η λύση που βρήκαμε ήταν να παίξουν το ρόλο της κάθε εποχής περισσότερα από ένα παιδιά. Χωρίσαμε ένα χαρτί στα τέσσερα, και τα παιδιά επέλεξαν σε ποια εποχή ήθελαν να μπουν. Ένα παιδί (η Λάουρα) ήθελε να γίνει δέντρο. Έτσι ολοκληρώσαμε το έργο της διανομής που ήταν η ακόλουθη:

ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ: Μαρία, Ιζαμπέλα, Μαλάινα, Άλκης, Γρηγόρης

ΧΕΙΜΩΝΑΣ: Μυρτώ Σ., Χρήστος, Άγγελος, Σπύρος, Γιώργος Κ.

ΑΝΟΙΞΗ: Αναστασία, Μυρτώ Π.Κ., Αλίκη, Μαριάννα

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ: Κριστίνα, Διονυσία, Αλέξανδρος, Γιώργος Α., Ιωάννα

Είπαμε στα παιδιά να σκεφτούν και να προτείνουν κοστούμια για το έργο. Ο Αλέξανδρος, η Μαριάννα και η Διονυσία ζωγράφισαν στο σπίτι τους κοστούμια για τις εποχές και μας τα παρουσίασαν. Εμπνευσμένοι από αυτά αποφασίσαμε να ζωγραφίσουμε τέσσερα πουκάμισα (αυτά που έχουμε για να φοράνε οι ζωγράφοι στα καβαλέτα μας), ένα για κάθε εποχή. Ζητήσαμε από τα παιδιά να βρουν ένα σύμβολο για την κάθε εποχή. Κατέληξαν στα ακόλουθα: χιονάνθρωπος για το χειμώνα, λουλούδια και πεταλούδες για την άνοιξη, καράβια και ψάρια για το καλοκαίρι και φύλλα για το φθινόπωρο. Κάθε ομάδα πήρε ένα πουκάμισο και το ζωγράφισε με το σύμβολό της. Το δέντρο θα φορούσε μία μεγάλη καφέ μαντίλα στο σώμα και για κλαδιά θα είχε τα χέρια του. Για σκηνικό θα χρησιμοποιούσαμε το χώρο του κύκλου που έχει μόνιμα το μεγάλο δέντρο της εποχής στον τοίχο.

κοστούμι του Διονύση Φωτόπουλου για τις "Βάκχες" του Ευριπίδη

Αφού ολοκληρώσαμε το έργο της προετοιμασίας ήμασταν έτοιμοι για να παίξουμε το έργο μας: «Οι τέσσερις εποχές».

Με ‘α-μπε-μπα-μπλομ’ επιλέξαμε ένα παιδί από κάθε ομάδα εποχής. Εκείνο φόρεσε το πουκάμισο και οι υπόλοιποι γίνανε βοηθοί του. Το δέντρο πήρε τη θέση του στο κέντρο του σκηνικού. Ακριβώς πίσω του, σε ένα όρθιο παγκάκι, στερεώσαμε δύο πλαστικά κλαδιά ανθισμένης αμυγδαλιάς που έχουμε στο σχολείο. Συμφωνήσαμε ότι με τη φαντασία μας τα κλαδιά θα τα βλέπαμε χωρίς άνθη, σε όλες τις άλλες εποχές εκτός από την άνοιξη. Φτιάξαμε μία πύλη (με ένα παγκάκι) και την ονομάσαμε πύλη των εποχών.

Πρώτα πήρε τη θέση του το φθινόπωρο. Τα παιδιά του φθινοπώρου καλημέρισαν το δέντρο, συζήτησαν για λίγο μαζί του και άρχισαν να το στολίζουν με φύλλα που πήραμε από τη γωνιά της παρατήρησης(τα είχαν φέρει στην τάξη τα παιδιά τις προηγούμενες μέρες).

Τα παιδιά του χειμώνα πήραν τη θέση τους στη πύλη των εποχών. Εκεί συνάντησαν την ομάδα του φθινοπώρου και αφού συζήτησαν για λίγο, τους παραχώρησε τη θέση της και έφυγε. Τα παιδιά του χειμώνα συζήτησαν με το δέντρο, μάζεψαν όλα τα φύλλα αφήνοντας το δέντρο γυμνό, και άπλωσαν παντού λευκό χιόνι (χιόνι δεν είχαμε, συνεπώς άπλωναν ένα φανταστικό χιόνι).

Στην πύλη των εποχών έγινε η αλλαγή εποχής και μπήκαν τα παιδιά της άνοιξης που στόλισαν το δέντρο με λουλούδια και πεταλούδες (χρησιμοποιήσαμε τα λουλούδια και τις πεταλούδες από τσόχα που μας έχει φέρει η μαμά της Κριστίνας).

Η τελευταία αλλαγή εποχής έγινε και μπήκε η ομάδα του καλοκαιριού. Μάζεψε τα λουλούδια και τις πεταλούδες εκτός από τα κόκκινα (η Διονυσία πρότεινε να φανταστούμε ότι δεν ήταν πια λουλούδια αλλά μήλα, και το υιοθετήσαμε) και τα πράσινα, που πάλι με τη φαντασία μας τα ονομάσαμε φύλλα.

σκηνικό από παράσταση για τις τέσσερις εποχές του Κουέστ Θίατερ Ενσέμπλ (Quest Theatre Ensemble), Σικάγο

Έτσι ολοκληρώθηκε η πρώτη εξολοκλήρου δική μας παράσταση (από την ιδέα μέχρι την πράξη) που ανεβάσαμε στο νηπιαγωγείο μας.

Σημείωση: Δείτε εδώ τα κοστούμια που ζωγράφισαν τα παιδιά για το θεατρικό.

Η εποχή είναι μία από τις διαιρέσεις του έτους. Το έτος σε περιοχές της γης όπως η Ελλάδα (δηλαδή στις εύκρατες περιοχές) χωρίζεται τυπικά σε τέσσερις εποχές:

• την ΑΝΟΙΞΗ
• το ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
• το ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ
• και το ΧΕΙΜΩΝΑ

Όμως γιατί χωρίζουμε το έτος σε εποχές; Τι διαφορετικό έχει η κάθε εποχή από την άλλη;

Αυτό που διακρίνει την κάθε εποχή είναι το κλίμα, ο καιρός. Παρατηρώντας τον καιρό που έχουμε την κάθε εποχή θα διαπιστώσουμε τα ακόλουθα:

Το Φθινόπωρο έχουμε πολλές βροχές. Οι ηλιόλουστες μέρες λιγοστεύουν. Η θερμοκρασία αρχίζει να πέφτει. Κάνει λίγο κρύο.

Το χειμώνα η θερμοκρασία πέφτει πολύ. Κάνει κρύο. Πολλές φορές πέφτει και χιόνι. Οι ηλιόλουστες μέρες είναι ελάχιστες.

Την Άνοιξη η θερμοκρασία ανεβαίνει σιγά σιγά. Οι ηλιόλουστες μέρες αρχίζουν να γίνονται όλο και περισσότερες.

Το Καλοκαίρι κάνει ζέστη. Ο ουρανός είναι καθαρός και οι μέρες είναι όλες ηλιόλουστες.

Οι εποχές διαδέχονται η μία την άλλη με την ίδια πάντα σειρά, σε έναν ατέρμονο κύκλο, για αυτό αναφερόμαστε στον κύκλο των εποχών. Όμως γιατί έχουμε τέσσερις εποχές; Γιατί αλλάζει ο καιρός και δεν είναι σταθερός; Γιατί οι εποχές είναι πάντα ίδιες και διαδέχονται η μία την άλλη με την ίδια πάντα σειρά;

Παρατηρήσαμε τη φύση και οδηγηθήκαμε σε ένα «γιατί». Ακολουθήσαμε βήμα βήμα τη μέθοδο της επιστήμης: Παρατήρηση – ερώτημα. Τώρα, για να προχωρήσουμε επιστημονικά, θα πρέπει να οδηγηθούμε σε μία «υπόθεση» η οποία να απαντά στο ερώτημα: «Γιατί αλλάζει ο καιρός με την ίδια σταθερότητα στο χρόνο;»

Μπορούμε να κάνουμε πολλές υποθέσεις (και αφήνουμε τα παιδιά να κάνουν ό,τι υποθέσεις θέλουν), όμως επιστημονική θεωρία θα γίνει μόνο η υπόθεση η οποία μπορεί να επιβεβαιωθεί και πειραματικά.

Για να δούμε λοιπόν ποια υπόθεση των επιστημόνων έχει επιβεβαιωθεί και είναι σήμερα η επικρατέστερη θεωρία για την αιτία που έχουμε 4 εποχές.  

ΑΙΤΙΑ ή ΓΙΑΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΕΠΟΧΕΣ;

Τι είναι αυτό που ζεσταίνει τη γη; Ο ήλιος. Όταν οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν κάθετα σε μια περιοχή της γης τη ζεσταίνουν. Όσο πιο πλάγια πέφτουν οι ακτίνες, τόσο λιγότερο τη ζεσταίνουν.

Με δεδομένο ότι η γη είναι σφαιρική και γυρίζει γύρω από τον ήλιο, η επικρατούσα σήμερα επιστημονική θεωρία για την αλλαγή και τη σταθερή διαδοχή των εποχών είναι η ακόλουθη:

Ο άξονας της γης ως προς την κίνησή της γύρω από τον ήλιο, δεν είναι κάθετος. Έτσι, κατά την διάρκεια του χειμώνα (ή του καλοκαιριού) το ένα ημισφαίριο του πλανήτη είναι περισσότερο εκτεθειμένο στις ακτίνες του ήλιου από το άλλο, όπως δείχνει το πιο κάτω σχήμα (στο σχήμα αυτό η γη σχεδιάστηκε μεγαλύτερη από ό,τι είναι σε σχέση με τον ήλιο, γιατί μας ενδιαφέρει να δείξουμε μόνο την ακτινοβολία που δέχεται η γη, και όχι την αναλογία του μεγέθους τους):

Στο παραπάνω σχήμα, το βόρειο ημισφαίριο (στο οποίο είναι και η Ελλάδα) έχει ΧΕΙΜΩΝΑ, γιατί η ηλιακή ακτινοβολία που δέχεται είναι λίγη, και κατά συνέπεια έχουμε κρύο καιρό. Αντιθέτως το νότιο ημισφαίριο (π.χ η Αυστραλία) έχει ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ γιατί δέχεται όλη την ηλιακή ακτινοβολία και το ζεσταίνει.

Η έκθεση στις ακτίνες του ηλίου αλλάζει καθώς η Γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο. 

Στο παραπάνω σχήμα, όταν η γη βρίσκεται αριστερά του ήλιου, στην Ελλάδα (και σε όλο το βόρειο ημισφαίριο) έχουμε ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ. Παρατηρήστε το σχήμα: Οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν κάθετα στο Βόρειο ημισφαίριο.

Όταν η γη βρίσκεται νότια του ήλιου, στην Ελλάδα έχουμε ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ. Όταν βρίσκεται δεξιά του ήλιου έχουμε ΧΕΙΜΩΝΑ και όταν βρίσκεται βόρεια του ήλιου έχουμε ΑΝΟΙΞΗ.

Ο κύκλος των εποχών στο Βόρειο Ημισφαίριο είναι αντίθετος με αυτές του άλλου. Για παράδειγμα, όταν είναι καλοκαίρι στο Βόρειο Ημισφαίριο, τότε στο Νότιο Ημισφαίριο επικρατεί χειμώνας, και αντίστροφα και όταν είναι άνοιξη στο Βόρειο Ημισφαίριο είναι φθινόπωρο στο Νότιο Ημισφαίριο, και αντίστροφα.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το ακόλουθο βίντεο, όπου αναπαριστάται η κίνηση της γης γύρω από τον ήλιο σε σχέση με τον άξονά της: “Η γη και ήλιος. Τα έτη και οι εποχές”

http://www.youtube.com/watch?v=d7zzn1QjzwY

ΠΗΓΕΣ: Δυστυχώς δεν έχουμε στοιχεία για τις φωτογραφίες και τα σχέδια που χρησιμοποιούμε (εκτός από το σχέδιο της γης με τις ακτίνες του ήλιου που το πήραμε από τη βικιπαιδεια). Ευχαριστούμε εκ των προτέρων τους δημιουργούς για την άδεια χρήσης.

Τα ανιμέισον με γενικό τίτλο: «Τα ζώα σώζουν τον πλανήτη» (animals save the planet) είναι μία σειρά ανιμέισον με ζώα στη υπηρεσία διάσωσης του πλανήτη που αγαπάμε στο νηπιαγωγείο μας. Στα 11 επεισόδια της σειράς τα ζώα μας μαθαίνουν πώς θα μπορούσαμε να ζήσουμε μία φιλική προς το περιβάλλον ζωή.

Ο ακόλουθος σύνδεσμος δείχνει το Ρινόκερο να κάνει μπάνιο με το νερό που του ρίχνει από την προβοσκίδα του ο Ελέφαντας. Μπορεί να απολαμβάνει το μπάνιο του και να τραγουδάει ευτυχισμένος, αλλά ξεχνάει ότι περιμένουν και άλλοι να χρησιμοποιήσουν το νερό. Έτσι ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ!!!

http://www.youtube.com/watch?v=h8Ek3v1RBEU

Όλη τη σειρά θα τη βρείτε  στον ακόλουθο σύνδεσμο:΄

http://www.environmentteam.com/2010/04/11/the-animals-save-the-planet-watch-all-11-cartoons/

Παραγωγή:  Animal Planet & Discovery Communications

Καλή διασκέδαση!

πορτρέτο του Γαλιλαίου από τον Justus Sustermans (1636)

Ο Γαλιλαίος (Galileo Galilei, 15 Φεβρουαρίου 1564 – 8 Ιανουαρίου 1642) ήταν Ιταλός αστρονόμος, φιλόσοφος και φυσικός.

Γεννήθηκε στην Πίζα της Ιταλίας και από νωρίς έδειξε σημεία μιας αξιοσημείωτης ιδιοφυίας. Ο πατέρας του ήταν ξεπεσμένος απόγονος ευγενούς Φλωρεντινής οικογένειας και μοχθούσε για να βοηθήσει το γιο του να αποκαταστήσει τη δόξα της οικογένειας. Επιβάλλοντας μεγάλες στερήσεις στον εαυτό του και τα άλλα παιδιά του, ο πατέρας του μπόρεσε να στείλει τον Γαλιλαίο στο σχολείο και αργότερα στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, όπου ο Γαλιλαίος γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή. Όταν κάποτε του σώθηκαν τα χρήματα άφησε το σχολείο και γύρισε στη Φλωρεντία, όπου εκείνη την εποχή ζούσε η οικογένειά του.

Ένας πλούσιος οικογενειακός φίλος, ο μαρκήσιος Γκουϊνταμπάλντο, φρόντισε να βρει ο Γαλιλαίος δουλειά κάνοντας διαλέξεις περί Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβα και αργότερα, ως επίσημος μαθηματικός στον Μεγάλο Δούκα της Τοσκάνης.

Ο Γαλιλαίος άρχισε να ευημερεί, αλλά δεν του έμενε καιρός να σπουδάζει Ιατρική. Η φήμη του Γαλιλαίου άρχισε να απλώνεται. Οι ευγενείς, ακόμη και βασιλείς των διαφόρων χωρών της Ευρώπης παρακολουθούσαν τις διαλέξεις του και σύντομα έφτασε να ομιλεί σε ακροατήριο που το αποτελούσαν πάνω από 2.000 διακεκριμένες προσωπικότητες της Ευρώπης.

Ο Γαλιλαίος ήταν τώρα ελεύθερος να αξιοποιήσει τα χαρίσματά του. Ο κόσμος τον εκτιμούσε και τον σεβόταν, αν και υπήρχαν και μερικοί που τον φοβόταν και τον μισούσαν. Κανένα πεδίο γνώσεως δεν ήταν για τον Γαλιλαίο απρόσφορο για έρευνα, κανείς νόμος ή ανόητη προκατάληψη δεν είχαν τόση δύναμη ώστε να τον εμποδίσουν από την εργασία του. Αντιμετώπισε έναν κόσμο που έμενε προσηλωμένος στην άγνοια και απέδειξε ότι το θάρρος είναι μια αρετή χρήσιμη όχι μόνο στα πεδία των μαχών.

Ο Γαλιλαίος συνέβαλλε σημαντικά στην επιστημονική επανάσταση του 17ου αιώνα. Ανάμεσα σε άλλα, βελτίωσε το τηλεσκόπιο και το χρησιμοποίησε πρώτος συστηματικά για αστρονομικές παρατηρήσεις, ανακάλυψε τους τέσσερις δορυφόρους του Δία, ανακάλυψε τις ηλιακές κηλίδες και κατέγραψε πρώτος τις κινήσεις τους, εφηύρε τους νόμους του εκκρεμούς που χρησιμοποιήθηκαν στα ρολόγια, διατύπωσε το νόμο της πτώσεως των σωμάτων (που αποδεικνύει ότι η βαρύτητα επιδρά στην ταχύτητα των σωμάτων όταν υψώνονται ή πέφτουν), εφηύρε το θερμόμετρο και τον αναλογικό διαβήτη (που ακόμη χρησιμοποιείται στα γεωμετρικά σχέδια), και υποστήριξε τις θεωρίες του Κοπέρνικου για το Ηλιακό σύστημα.

Αναφέρεται ως ο «πατέρας της σύγχρονης Αστρονομίας» και ο πρώτος φυσικός με τη σύγχρονη σημασία του όρου, καθώς ήταν ο πρώτος που αντικατέστησε την υποθετική-επαγωγική μέθοδο με την πειραματική και εισηγήθηκε τη μαθηματικοποίηση της φυσικής. Η σταδιοδρομία του συνέπεσε με αυτή του Γιοχάνες Κέπλερ. Η θεωρία του ηλιακού συστήματος υποστήριξε ότι η Γη και οι άλλοι πλανήτες, στρέφονται γύρω από τον Ήλιο. Η κοινή αντίληψη της εποχής ήταν ότι ο Ήλιος, η Σελήνη και τα άστρα γύριζαν γύρω από τη Γη, η οποία έμενε ακίνητη.

Επειδή ο Γαλιλαίος τόλμησε να αντιταχθεί στην παραδεδεγμένη διδασκαλία, δημιούργησε πολλούς εχθρούς, και τον θεώρησαν αιρετικό. Η σύγκρουσή του με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αναφέρεται πολλές φορές ως παράδειγμα σύγκρουσης της εξουσίας με την ελευθερία της σκέψης και ειδικά με την επιστήμη στην Δυτική κοινωνία, αν και στην πραγματικότητα, μετά την κατασκευή του τηλεσκοπίου από τον Γαλιλαίο το 1609 και τις παρατηρήσεις του, ο διωγμός, πρωτογενώς, εξυφάνθηκε στο χώρο των αριστοτελικών επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Πάδοβας, που αμφέβαλαν για την εγκυρότητα των αστρονομικών του ανακαλύψεων και αγωνίστηκαν να συγκεντρώσουν υποψίες για το άτομο του στα μάτια των εκκλησιαστικών αρχών. Την ποινή φυλάκισης του Γαλιλαίου μετέτρεψε σε κατ’ οίκον περιορισμό ο Πάπας Ουρβανός Η’, ενώ τρεις από τους δέκα καρδιναλίους δικαστές αρνήθηκαν να υπογράψουν την καταδίκη του.

Αν και τον ανάγκασαν να αποκηρύξει δημόσια τις πεποιθήσεις του, ο Γαλιλαίος μυστικά εξακολουθούσε να πιστεύει στην ηλιοκεντρική θεωρία του και ποτέ δεν άλλαξε γνώμη. Από την ιστορία του Γαλιλαίου έμεινε παροιμιώδης η φράση: “Και όμως κινείται”. Κατά την παράδοση, ο Γαλιλαίος τελειώνοντας την απαγγελία της “απαρνήσεως” των πεποιθήσεών του, που έκανε γονατιστός μπροστά στην Ιερά Εξέταση και καθώς σηκωνόταν, χτύπησε το πόδι του στο έδαφος και πρόσθεσε: “Και όμως κινείται” (εννοώντας τη Γη). Στην πραγματικότητα, τη φράση αυτή ή δεν την είπε ποτέ ή κι αν την είπε δεν την άκουσαν οι δικαστές του. Γιατί τότε δεν θα ξέφευγε την καταδίκη του σε θάνατο “επί της πυράς”. Πάντως η φράση αυτή απέμεινε σαν σύμβολο της δύναμης της επιστήμης έναντι σε κάθε προσπάθεια να σκεπαστεί το φως της αληθινής γνώσης.

Ο τάφος του μεγάλου επιστήμονα βρίσκεται στον Καθεδρικό Ναό του Σάντα Κρότσε (του Τιμίου Σταυρού) της Φλωρεντίας. Ανά τους αιώνες, χιλιάδες κόσμου έχουν επισκεφτεί το μέρος εκείνο για να τιμήσουν τη μνήμη του μεγάλου ανδρός που είχε το θάρρος να κηρύξει εκείνο που πίστευε σ’ έναν κόσμο που του ήταν εχθρικός. Τη χρονιά του θανάτου του Γαλιλαίου γεννήθηκε ο Ισαάκ Νεύτων, που βασιζόμενος μεταξύ άλλων στη δουλειά του Γαλιλαίου και του Κέπλερ ολοκλήρωσε την επιστημονική επανάσταση στον τομέα της φυσικής και έθεσε τα θεμέλια της κλασικής φυσικής. Ο Πάπας αποκατέστησε τη μνήμη του Γαλιλαίου στις 31 οΚΤΩΒΡΊΟΥ 1992, 300 χρόνια μετά το διωγμό του.

Είπε:

“Το βιβλίο της φύσης είναι γραμμένο με μαθηματικούς χαρακτήρες.”

“Κανείς δε δίδαξε ποτέ κανέναν τίποτα, απλώς τον βοήθησε να το μάθει μόνος του.”

Πηγή: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ – ΒΙΚΙΦΘΕΓΜΑΤΑ

Διαβάστε ακόμη:

• Το έργο ¨Ο Βίος του Γαλιλαίου¨του Μπέρτολτ Μπρεχτ, από το αρχείο του Εθνικού Θεάτρου: http://www.nt-archive.gr/playDetails.aspx?playID=297
• “Ο Βίος του Γαλιλαίου”, του Μπρεχτ, από την Εφηβική Σκηνή της Δ/νσης Δ/θμιας Εκπ/σης Καβάλας http://dide.kav.sch.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=282:2011-05-06-08-03-31&catid=28:2009-01-25-08-42-41&Itemid=42
• Γαλιλαίος: http://www.physics4u.gr/faq/galileo.html
• “1633: Ο Γαλιλαίος αναγκάζεται να αποκηρύξει την ηλιοκεντρική του θεωρία” http://tvxs.gr/news/%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CF%83%CE%AE%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B1/1633-%CE%BF-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BA%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%B7%CF%81%CF%8D%CE%BE%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B7%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1
• “1609, Γαλιλαίος, Κέπλερ: Από τον κλειστό κόσμο στο άπειρο σύμπαν
  400 ΧΡΟΝΙΑ από τότε που άνοιξε ο δρόμος για τη σύγχρονη αστρονομία”  http://www.tovima.gr/society/article/?aid=248325