Πατήστε εδώ για να δείτε το video

Σχετικά με το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο και την διαδικτυακή εκδήλωση (15.04.2022) που οργάνωσε ο Κύκλος ιδεών σε συνεργασία με το Κέντρο Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Μελετών (CEMES), «Το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο υπό το φως του πολέμου», (την οποία μπορείτε να δείτε στο παραπάνω video):

Η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να παραχωρήσει στις αρχές του 2019 το καθεστώς της αυτοκεφαλίας στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία με την έκδοση του σχετικού Πατριαρχικού και Συνοδικού Τόμου που ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος παρέδωσε στον Μητροπολίτη Κιέβου Επιφάνιο, προκάλεσε την οξεία αντίδραση του Πατριαρχείου Μόσχας που έπαυσε να μνημονεύει του ονόματος του Οικουμενικού Πατριάρχη, το οποίο και αφαίρεσε από τα δίπτυχα.  Στην ακραία αυτή ενέργεια δεν ακολούθησε το Πατριαρχείο Μόσχας καμία άλλη ορθόδοξη εκκλησία είτε μνημονεύει του ονόματος του Επιφάνιου ως προέδρου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας ( Αλεξάνδρεια, Κύπρος, Ελλάδα ) είτε όχι.  Ήταν εξαρχής προφανές ότι το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα που εκκρεμούσε επί δεκαετίες εκτός από την εκκλησιολογική, κανονολογική και ποιμαντική του διάσταση είχε και μια διάσταση πολιτική, για την ακρίβεια γεωπολιτική.  Η ρωσική στρατιωτική εισβολή και ο πόλεμος στην Ουκρανία με τις βάρβαρες πράξεις που τον συνοδεύουν θεωρείται η πρώτη θερμή πράξη ενός νέου ψυχρού (;) πολέμου  μεταξύ Δύσης και Ρωσίας ο οποίος τοποθετείται στα ευρύτερα συμφραζόμενα του συσχετισμού των δυνάμεων και της ισορροπίας μεταξύ Δύσης και Κίνας. Όλα τα μεγάλα θέματα μετατρέπονται και πάλι σε εκκρεμότητες: η πυρηνική απειλή και ανάσχεση, η μορφή της παγκοσμιοποίησης, η λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων, η ασφάλεια και η ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης, η εσωτερική αντοχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας και η σύγκρουσή της με τις ποικίλες εκδοχές αυταρχισμού και ολοκληρωτισμού, η κατάσταση στα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο.  Ο πόλεμος στην Ουκρανία που διεξάγεται σε πολλαπλά επίπεδα, καθιστά πολύ πιο ευανάγνωστες τις  εξελίξεις σε σχέση με το λεγόμενο ουκρανικό αυτοκέφαλο. Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνο η ουκρανική εκκλησιαστική ταυτότητα ως κρίσιμο τμήμα της ουκρανικής εθνικής ταυτότητας, αλλά ευρύτερα η θέση της Ορθοδοξίας – και γενικότερα των θρησκειών και των εκκλησιών – μέσα σε αυτό τον νέο κόσμο που είναι ρευστός, αβέβαιος, βίαιος και βιώνει αλλεπάλληλες κρίσεις.  Οι εξελίξεις στην Ουκρανία επιβάλλουν καταρχάς μια αναδρομική αξιολόγηση των στάσεων ως προς το ουκρανικό αυτοκέφαλο. Κυρίως όμως θέτουν το θεμελιώδες ερώτημα αν μπορεί και πώς να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία; Στο μεταπολεμικό σκηνικό ποια  μπορεί και πρέπει  να είναι η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας;  Η νέα εποχή, εποχή δυστυχώς μεγάλων κρίσεων, αναδεικνύει τη σημασία της  κατά κυριολεξία οικουμενικής διακονίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου.   Η  αλληλουχία των θεμάτων αυτών ήταν το αντικείμενο της διαδικτυακής εκδήλωσης που οργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών, σε συνεργασία με το CEMES,  την Παρασκευή 15 Απριλίου 2022.

Μετείχαν στη συζήτηση :

Ο Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ (που προήδρευσε εκ προσώπου της ΑΘΠ της ενωτικής συνόδου που εξέλεξε τον Μητροπολίτη Επιφάνιο και συγκρότησε την Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας)

Ο ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ κ. Πέτρος Βασιλειάδης  

Ο ομότιμος Καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ. Ιωάννης Κονιδάρης  και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, Καθηγητής της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, πρώην αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών που συντόνισε την συζήτηση.

Λαμπρή εκδήλωση με θέμα “Η πίστη των Επαναστατημένων Ελλήνων στην Παναγιά” πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της περασμένης Δευτέρας, 16.08.2021, στον αύλειο χώρο της Ιεράς Μονής Δαμάστας, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Στην εκδήλωση που τελούσε υπό την αιγίδα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος ομιλητές ήταν  ο  Δρ. Χαράλαμπος Ανδρεόπουλος, Συντονιστής Θεολόγων Στερεάς Ελλάδος και ο Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός επιστήμων-Συγγραφέας, διοικητικό στέλεχος των Γραφείων της Ιεράς Συνόδου. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο  Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ.κ. Συμεών και η  Οσιολογιωτάτη Ηγουμένη, μοναχή Ιωάννα.

• Η ομιλία του Συντονιστή Θεολόγων Στερεάς Ελλάδος  

  (πατήστε πάνω στο σύνδεσμο/link, για να αναγνώσετε το κείμενο).

• Η δημοσίευση στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος

Το Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο – Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο Λαμίας πραγματοποίησε διαδικτυακή εορταστική εκδήλωση με θέμα: «Η Ιερατική Εκπαίδευση στα χρόνια της Τουρκοκρατίας», στο πλαίσιο αφενός μεν των επετειακών εκδηλώσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, αφετέρου δε του εορτασμού της εβδομάδος των Ιερατικών Κλήσεων, τις οποίες διοργανώνει κάθε χρόνο η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος σε συνεργασία με τα κατά τόπους Εκκλησιαστικά Λύκεια – Εκκλησιαστικά Γυμνάσια της χώρας κατά την Γ΄ εβδομάδα της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

• Αναλυτικά για την εκδήλωση και το video αυτής στο ιστολόγιο Θεολόγοι Στερεάς Ελλάδος

Την καταλυτική συμβολή που είχε η Εκπαίδευση – τα ελληνικά Γράμματα – τόσο για την διατήρηση της εθνικής μας ιδιοπροσωπίας, παρά τα πολλά – 400 – χρόνια σκλαβιάς, καθώς και την δυναμική που προσέδωσε στο νέο ελληνικό Κράτος, η Εκπαίδευση, ως θεσμός ανασυγκρότησης και ανάπτυξης του τόπου, ανάδειξαν οι εισηγήσεις της διαδικτυακής Ημερίδας με θέμα «1821 και Εκπαίδευση» οργάνωσε το Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ) Στερεάς Ελλάδος, τη Τρίτη, 22-03-2021, στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Στην ίδια Ημερίδα παρουσιάσθηκαν και εισηγήσεις που τεκμηριώνουν τον καθοριστικό ρόλο που διεδραμάτισε η Εκκλησία προ και μετά την Επανάσταση του 1821 ώστε να διασωθεί η γλώσσα κι ευρύτερα να διατηρηθεί ζωντανή η Παιδεία των Ελλήνων και να παραμείνουν αναλλοίωτα τα ήθη, τα έθιμα και οι τοπικές παραδόσεις που αποτελούν δομικά στοιχεία της ιδιοπροσωπίας του ελληνικού λαού.

Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Στην ημερίδα, η οποία στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία καθώς την παρακολούθησαν μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας Webex και του ιστoτόπου Youtube πάνω απο 1.000 εκπαιδευτικοί Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, χαιρέτισε η Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ζωή (Ζέττα) Μακρή, η οποία συνεχάρη το ΠΕΚΕΣ Στερεάς Ελλάδος για την επιλογή του θέματος, τους Συντονιστές – μέλη της Επιστημονικής και Οργανωτικής Επιτροπή της Ημερίδας για την άριστη οργάνωση και τους ομιλητές για τις λίαν ενδιαφέρουσες θεματικές επιλογές των εισηγήσεών τους και ευχήθηκε συνέχιση των δημιουργικών παιδαγωγικών και επιστημονικών δράσεων του ΠΕΚΕΣ, δηλώνοντας ότι το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΑΙΘ) θα σταθεί αρωγός. Aναφερομένη στο θέμα της Ημερίδας η Υφυπουργός Παιδείας ανέφερε, μεταξύ άλλων, στην παρέμβασή της ότι «οι λέξεις έθνος, παιδεία, θρησκεία, ελευθερία, πατρίδα είναι συνυφασμένες με την Εκπαίδευση και τώρα και τότε. Η εκπαιδευτική πραγματικότητα στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης είχε βασικά και δυναμικά συστατικά της, την ελληνική γλώσσα, τα ελληνικά γράμματα, τον ελληνικό πολιτισμό, τον ελληνικό αγώνα για ανεξαρτησία, την ελληνική ψυχή». Η κ. Υφυπουργός εξέφρασε, επίσης, την ικανοποίηση και τη χαρά της για το γεγονός της πολυάριθμης παρουσίας στην Ημερίδα αρχιερέων της Στερέας Ελλάδος (οι 4 εκ των 6) καθώς και αρχιερέως άλλης μητροπολιτικής περιφερείας, ως εκπροσώπου της Εκκλησίας της Ελλάδος, θεωρώντας, σημειολογικά, πολύ θετική την εικόνα, η οποία αντικατοπτρίζει την άριστη σχέση Πολιτείας και Εκκλησίας, ενώ δεν παρέλειψε να εξάρει τον γενικότερο ρόλο που διεδραμάτισε η Εκκλησία προ και μετά την Επανάσταση του 1821, ως τροφός του Γένους.

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ – ΤΟΠΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ

Εν συνεχεία, επευλογώντας την Ημερίδα, απηύθυναν χαιρετισμούς, κατά σειρά: O Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, ως εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την ιδιότητα του Προέδρου της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος, αρμοδίας για τις επετειακές εκδηλώσεις που διοργανώνει η Εκκλησία για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Ο κ. Ιγνάτιος συνεχάρη το ΠΕΚΕΣ για τη πρωτοβουλία διεξαγωγής της Ημερίδας καθώς και για τη θεματολογία της, ενώ εξέφρασε την μεγάλη χαρά και ικανοποίηση για την πρόσκληση που απηύθυνε το ΠΕΚΕΣ Στερεάς στον ίδιο καθώς και στους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες της Στερεάς Ελλάδος, ως ένδειξη τόσο σεβασμού, όσο και διάθεσης συνεργασίας για θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως π.χ. το γεγονός της ελληνικής Επανάστασης του 1821 με τις επιμέρους εθνικές, ιστορικές και θρησκευτικές / εκκλησιαστικές διαστάσεις του. Ακολούθως, σύντομους χαιρετισμούς απηύθυναν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεώργιος, Καρπενησίου κ. Γεώργιος και ο οικείος (ως εδρεύων στη Λαμία, όπου και η έδρα του ΠΕΚΕΣ Στερεάς) Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, ενώ δια μηνύματος που διεβίβασε στον Συντονιστή Θεολόγων του ΠΕΚΕΣ, χαιρέτισε και επευλόγησε την Ημερίδα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καρυστίας και Σκύρου (και αντιπρόδρος της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας) κ. Σεραφείμ. Παραβρέθηκε, επίσης, και χαιρέτισε την Ημερίδα η Διευθύντρια της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Στερεάς Ελλάδος Δρ. Ελένη Μπενιάτα, η οποία συνεχάρη το ΠΕΚΕΣ καθώς και τους εκπαιδευτικούς – εισηγητές για τον κόπο τους να αναδείξουν την ιστορική αξία της σχέσεως της Εκπαίδευσης με το γεγονός της εθνικής παλιγγενεσίας του 1821. Εκ μέρους των τοπικών πολιτικών αρχών παραβρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμούς ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδος κ. Φώτης Σπανός, ο Αντιπεριφερειάρχης Θ.Ε. Φθιώτιδος κ. Αθαν. Καρακάντζας και ο Εντεταλμένος Σύμβουλος του Δήμου Λαμιέων κ. Αθαν. Παπαχρήστος.

ΟΙ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ

Το κυρίως μέρος της Ημερίδας ξεκίνησε με την ομιλία του αναπλ. Καθηγητή Νεοελληνικής Ιστορίας και Ιστορίας της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Αντωνίου Σμυρναίου ο οποίος στην εισήγησή του, που είχε ως θέμα «Μια παιδαγωγούσα Επανάσταση», παρέθεσε τις παιδαγωγίες που εξέπεμψε, κατά τη διάρκειά της αλλά και μετά απ΄ αυτή, η Επανάσταση του 1821, παιδαγωγίες υπό την έννοια των μηνυμάτων και διαδικασιών που εκπαίδευσαν ανθρώπους τότε, αλλά και εκπαιδεύουν όλους μας έκτοτε, σε έναν βαθύτατο στοχασμό πάνω στην ελευθερία της ανθρώπινης φύσης και – οσάκις αυτή παραβιάζεται – στο όραμα της απελευθέρωσης από τον οποιονδήποτε δυνάστη, όπως συνέβη με την περίπτωση του ηρωϊκου αγώνα των Ελλήνων, με την εξέγερση του 1821 κατά των Οθωμανών. Η διδάσκουσα, ως μέλος ΕΔΙΠ, στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημίας Αθηνών Δρ. Χριστίνα Κολοβού, παρουσιάζοντας την εισήγησή της «Το ελληνικό βιβλίο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και η Παιδεία του Γένους», αναφέρθηκε στη συμβολή των θεολογικών γραμμάτων στη διατήρηση της ελληνορθόδοξης ταυτότητας των υπόδουλων Ελλήνων μέσω των πολλών και εξαιρετικών εκδόσεων πατερικών κειμένων σε τυπογραφεία της Βενετίας. Ακολούθησε ο Συντονιστής Εκπ/κού Έργου (ΣΕΕ) κλάδου ΠΕ01 Θεολόγων του ΠΕΚΕΣ Θεσσαλίας Δρ. Νικόλαος Παύλου με τίτλο της εισηγήσεώς του «“Ηξεύρεις γράμματα;”. Oι εξομολογήσεις των κατοίκων του Γαρδικίου Κρεμαστής Λαρίσης (νυν Πελασγίας Φθιώτιδας), ως τεκμήριο Παιδείας στη Τουρκοκρατία» παρουσίασε ιστορικά στοιχεία για τη συμβολή κληρικών της περιοχής στην γλωσσική εκπαίδευση των τότε υπόδουλων κατοίκων. Το θέμα, επίσης, τοπικής ιστορίας «Διονύσιος ο εκ Φουρνά και η Παιδεία στην περιοχή των Αγράφων» επέλεξε και παρουσίασε ο Οργανωτικός Συντονιστής του ΠΕΚΕΣ Στερεάς Ελλάδος (ΣΕΕ κλ. ΠΕ70) Δρ. Χρίστος Μαρκαντώνης αναδεικνύοντας το παιδαγωγικό / εκπαιδευτικό έργο που επιτέλεσε στη περιοχή αυτή των Αγράφων ο ιεροδιάκονος και αγιογράφος Διονύσιος μέσω της σχολής που οργάνωσε και λειτούργησε στα χρόνια της τουρκοκρατίας στην Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής του Φουρνά (Ευρυτανίας), την οποία ο ίδιος είχε ιδρύσει. Κατά την δεύτερη – απογευματινή – συνεδρία ο Διευθυντής του Γενικού Λυκείου Κύμης, εκπαιδευτικός κλ. ΠΕ02 Φιλολόγων, Μ.Sc. Βασίλειος Μάστορης, αναπτύσσοντας την εισήγησή του «Παιδεία και Εθνική Ιδεολογία. Το ’21 και η αλήθεια» εστίασε στο κοινοτικό πνεύμα των Ελλήνων που λειτούργησε και στην Επανάσταση του 1821 αποτελώντας ένα ισχυρό πλεονέκτημα που συνέβαλε στην νικηφόρα πορεία της. Τις παιδαγωγικές απόψεις του Ρήγα (Φεραίου / Βελεστινλή) παρουσίασε στην ομότιτλη εισήγησή της η Διευθύντρια του 1ου Γενικού Λυκείου Χαλκίδος, εκπ/κός κλ. ΠΕ02 Φιλολόγων, M.Ed., Mαρία Ματθαίου, ενώ, στη συνέχεια των εργασιών, για τον «παιδαγωγικό ρόλο και τη συμβολή του Αγ. Κοσμά του Αιτωλού κατά την προεπαναστατική περίοδο στη Δυτική Ελλάδα» μίλησε η Διευθύντρια του Γυμνασίου Γαλαξιδίου, εκπαιδευτικός κλ. ΠΕ06 Αγγλικής Φιλολογίας (ΠΕ06), M. Ed. και υποψ. Δρ. Ευαγγελία Γεωργούλα. Την διαδέχθηκε στο “βήμα” η εκπαιδευτικός κλ. ΠΕ70, M.Sc., Βασιλική Λάππα, η οποία στην εισήγησή της “Αναζητώντας τα χνάρια στου Ελληνισμού στα χειρόγραφα της Ιεράς Μονής Προυσσού”, παρουσίασε ενδιαφέροντα, εκκλησιαστικής προελεύσεως, τεκμήρια για την εκπαίδευση στα χρόνια της τουρκοκρατίας στη περιοχή της Ευρυτανίας τα οποία και εν συνόψει περιέγραψε τονίζοντας την ιστορική τους αξία. Τον κύκλο των εργασιών της Ημερίδος ολοκλήρωσε και έκλεισε ο Συντονιστής Εκπ/κού Έργου (ΣΕΕ) κλάδου ΠΕ01 Θεολόγων του ΠΕΚΕΣ Στερεάς Ελλάδος, Δρ. Χαράλαμπος Ανδρεόπουλος, ο οποίος με την εισήγησή του «Η περί Παιδείας και Εκκλησίας μέριμνα του Ιωάννη Καποδίστρια» περιέγραψε το όραμα του πρώτου μετά την απελευθέρωση Κυβερνήτη της Ελλάδος για μια Εκπαίδευση, όπου Πολιτεία και Εκκλησία θα συνοδοιπορούσαν χρησιμοποιώντας ως “όπλα” τους το ελληνικό πνεύμα και την ελληνορθόδοξη παράδοση, καθόσον ο Καποδίστριας πίστευε – και το διεκήρυττε – ότι «αποτελεί Θεία τιμή το να αναθρέψει κάποιος Ελληνόπαιδες με τας γνώσεις της ιεράς μας θρησκείας, να τους εκπαιδεύσει στην πάτριον γλώσσα και να τους προπαρασκευάσει για ανώτερες σπουδές». Εκ παραλλήλου, ο κ. Ανδρεόπουλος παρουσίασε το μεγάλο και σπουδαίο εκπαιδευτικό έργο του Καποδίστρια, που, όπως υποστήριξε ο ομιλητής, όμοιό του δεν υπάρχει στη νεώτερη ελληνική ιστορία, ένα έργο που συντελέσθηκε σε διάστημα μόλις μιας 4ετίας (1828-1831) περιλαμβάνοντας την ίδρυση εκατοντάδων σχολείων γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, εκκλησιαστικών, στρατιωτικών, εμπορικών, αγροτικών σχολών / σχολείων και ορφανοτροφείων σ΄ όλες τις απελευθερωμένες περιοχές της Ελλάδος.

* Τις εργασίες συντόνισαν τα μέλη της Οργανωτικής και Επιστημονικής Επιτροπής της διαδικτυακής Hμερίδας που ήταν οι: Δρ. Χρίστος Μαρκαντώνης Οργανωτικός Συντονιστής ΠΕΚΕΣ Στερεάς Ελλάδος, Δρ. Χαράλαμπος Ανδρεόπουλος, Συντονιστής ΕΕ κλ. ΠΕ01 Θεολόγων, Δρ. Παναγιώτα Δημητρίου Συντονίστρια ΕΕ κλ. ΠΕ02 Φιλολόγων και Δρ. Ελένη Παπαντωνίου Συντονίστρια ΕΕ κλ. ΠΕ02 Φιλολόγων.

Πηγή: Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο [www.sch.gr]

Aναδημοσίευση: Iερά Μητρόπολη Φθιώτιδος

• Η εκδήλωση σε Video