giannisTs blog

Ψάχνοντας στα σκουπίδια ενός εργοστασίου ανακύκλωσης, ερευνητές στην Ιαπωνία ανακάλυψαν το πρώτο γνωστό βακτήριο που διασπά το πολυαιθυλένιο, γνωστό και ως PET, ένα από τα πιο διαδεδομένα και άφθαρτα πλαστικά.

Πρόκειται για το Ideonella sakaiensis 201-F6 το οποίο σύμφωνα με δημοσίευμα του Fast Company είναι το μοναδικό είδος που μπορεί να τραφεί και να διασπάσει το τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο (ΡΕΤ), την πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται για την κατασκευή πλαστικού.

Το βακτήριο, λειτουργεί διασπώντας το PET σε μια άλλη ουσία που ονομάζεται MHET και στη συνέχεια χρησιμοποιεί ένα ένζυμο που διασπά το PET στα εξ ων συνετέθη.

Αν και η παραπάνω διαδικασία κάνει το βακτήριο να ακούγεται ως μια θαυματουργή λύση στο αυξανόμενο πρόβλημα συσσώρευσης πλάστικών που αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες μόλυνσης του πλανήτη, με δεδομένο ότι παράγονται 300 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού ετησίως, οι Ιάπωνες επιστήμονες έχουν να αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό εμπόδιο. Το εν λόγω βακτήριο είναι πολύ αργό.

Σχολιάζοντας τη μελέτη σε συνοδευτικό άρθρο στο ίδιο τεύχος του Science, ο Ούβε Μπορνσόιερ, βιοχημικός στο Πανεπιστήμιο του Γκράιφσβαλντ στη Γερμανία, ένα λόγο για «μείζον επίτευγμα».

«Η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα σε συμπληγάδες. Συντρίβεται ανάμεσα στη λιτότητα και στα κλειστά σύνορα. Κρατά κλειστά τα σύνορα στους κατατρεγμένους και ανοιχτές τις πόρτες της σε πολιτικές ακραίας λιτότητας. Θα πρέπει να επαναβεβαιώσουμε τις κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής μας και να συνομολογήσουμε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο».

Με τα λόγια αυτά ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ξεκίνησε την παρέμβασή του στη συνέντευξη τύπου που δόθηκε με την ευκαιρία της διεθνούς συνάντησης στο Παρίσι που οργάνωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς Πιέρ Λοράν, με θέμα : «Η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει».

«Η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα ενώπιον των συνεπειών των επιλογών της» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός και αναφέρθηκε στις συρράξεις στις οποίες συμμετείχαν ευρωπαϊκές χώρες όπως στο Ιράκ, τη Λιβύη, τη Συρία, ενώ εδώ και σαράντα χρόνια έχει αποδειχθεί ανίκανη να λύσει το Παλαιστινιακό.

«Σήμερα, η Ευρώπη έντρομη ανακαλύπτει ότι το πρόβλημα φθάνει στην αυλή της. Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης αντιδρούν με νευρικό κλονισμό (…) όχι γιατί δεν θα μπορούσαν να απορροφήσουν στον κοινωνικό τους ιστό 1-2 εκατ. προσφύγων, αλλά γιατί οι πολιτικές λιτότητας έχουν θρέψει στο υπογάστριο της Ευρώπης το τέρας του φασισμού (…) στο οποίο δίνουν τροφή με το να αντιδρούν σπασμωδικά. Για παράδειγμα το αποτέλεσμα των εκλογών στη Σλοβακία» τόνισε.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε στη συνέχεια την υποκρισία που γίνεται με το θέμα της εθνικής κυριαρχίας.

Έχουμε να κάνουμε με «δύο μέτρα και σταθμά» είπε συγκρίνοντας τις αντιδράσεις των χωρών που μονομερώς κλείνουν τα σύνορα διότι κατά τη γνώμη τους υπερτερεί η εθνική κυριαρχία, με τις αντιδράσεις τους για την Ελλάδα μετά τις εκλογές που έφερε το ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Τότε σύσσωμοι οι 27 θέλησαν να επιβάλουν ως μονόδρομο τη λιτότητα σε μια χώρα που δημοκρατικά είχε εκλέξει μια κυβέρνηση με διαφορετικό πρόγραμμα. Οδηγηθήκαμε σε ένα θρίλερ που το αποτέλεσμα ήταν « take it or leave » ή το παίρνετε ή βγαίνετε εκτός ευρώ και θα σας δώσουμε βοήθεια σαν να επρόκειτο για χώρα του τρίτου κόσμου.

Αυτές οι αντιφάσεις και η αδυναμία της Ευρώπης την οδηγεί σε μεγάλο αδιέξοδο, ανέφερε.

Ο κ. Τσίπρας δήλωσε ότι η αγωνία και προσπάθεια είναι το πως θα μπορέσει η Ευρώπη να επιστρέψει στις ιδρυτικές της αξίες, της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας, της κοινωνικής συνοχής.

Παρά το ότι είμαστε απογοητευμένοι από την πορεία της επιμένουμε να παλέψουμε στο πλαίσιό της και όχι έξω από αυτό.

Εντούτοις οφείλουμε σήμερα περισσότερο παρά ποτέ να κρούσουμε τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον και την πορεία της, κατέληξε ο Αλέξης Τσίπρας.

Σε ερώτηση Τούρκου δημοσιογράφου για την αναμενόμενη συμφωνία ανάμεσα σε ΕΕ- Τουρκία για το προσφυγικό και την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, ο Έλληνας πρωθυπουργός απάντησε:

«Ήμουν από την αρχή και παραμένω, υπερασπιστής της άποψης ότι στην προσπάθεια λύσης για την προσφυγική κρίση, η Ευρώπη θα πρέπει να συνεργασθεί με την Τουρκία, το Λίβανο και την Ιορδανία. Μα πάνω από όλα μέσω μιας διπλωματικής λύσης να τερματιστεί ο πόλεμος, να διατηρηθεί η εκεχειρία για να σταματήσουν οι ροές των προσφύγων. Μια ουσιαστική συνεργασία και διευθέτηση με την Τουρκία είναι ο μόνος δρόμος» υπογράμμισε και πρόσθεσε :

«Είμαι αναφανδόν υπέρ της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας, όχι γιατί υποστηρίζω ότι στην Τουρκία αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν προβλήματα σε σχέση με το κράτος δικαίου, ή την ελευθερία του τύπου, αλλά ακριβώς επειδή χρειάζονται μεταρρυθμίσεις. Πρέπει να υπερασπισθούμε και να υποστηρίξουμε την ενταξιακή πορεία, που θα λειτουργήσει ως μοχλός για τις μεταρρυθμίσεις».

Σχετικά με τη νοοτροπία που κυριαρχεί στην Ευρώπη, ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε :

Δεν θα πρέπει να κοιτάμε το δένδρο και να μη βλέπουμε το δάσος. Το δάσος είναι, ότι σήμερα η ηγεμονεύουσα άποψη στην Ευρώπη, είναι αυτή που λέει «να μην έλθει κανένας ξένος, κανένας μουσουλμάνος, κανένας πρόσφυγας». Είναι υποκριτικό να λέμε τι θα γίνει με το διεθνές δίκαιο εάν βρεθεί μια λύση με την Τουρκία και να μην λένε τι γίνεται με το διεθνές δίκαιο τώρα που έχουν κλείσει τα σύνορα μονομερώς και δεν δέχονται κανέναν πρόσφυγα.

Η προσφυγική κρίση είναι πρόβλημα ολόκληρης της Ευρώπης , οι χώρες που αρνούνται την ιδρυτική αξία της αλληλεγγύης και του επιμερισμού της ευθύνης, θα πρέπει να έχουν συνέπειες, να έχουν οικονομικές κυρώσεις. Διαφορετικά δεν υπάρχουν κοινοί κανόνες στην Ευρώπη».

«Έχει αποτύχει η λογική της ελαστικής εργασίας όπου έχει εφαρμοσθεί»

«Έχει αποτύχει η λογική της ελαστικής εργασίας όπου έχει εφαρμοσθεί» δήλωσε ο πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρας κληθείς να σχολιάσει την προσπάθεια της γαλλικής κυβέρνησης να περάσει μεταρρύθμιση του κώδικα εργασίας, δίνοντας διευκολύνσεις στις επιχειρήσεις, στις σχέσεις με τους εργαζόμενους.

«Πιστεύω ότι είναι μια εργατική αντίληψη» εξήγησε, «που αποδεδειγμένα , όπου έχει εφαρμοσθεί έχει αποτύχει. Η λογική της ελαστικής εργασίας, η λογική της κατάλυσης του πλαισίου της εργασιακής νομοθεσίας και των κατακτήσεων όλων των προηγούμενων χρόνων στην Ευρώπη, με το επιχείρημα ότι θα δώσει μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα και ώθηση στην οικονομία, έχει αποτύχει.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δεκαπέντε ερωτήσεις και απαντήσεις που απαντάνε σε μια σειρά από ζητήματα που αφορούν στο ενιαίο μισθολόγιο (ν. 4354/2015) εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Αναλυτικά:

Α. Επί του πεδίου εφαρμογής (άρθρο 7).

1. Υπάγονται οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης στις διατάξεις του νέου νόμου (4354/2015);

Οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης υπάγονται στις διατάξεις του νέου μισθολογίου, όπως ακριβώς υπάγονταν και στις διατάξεις του προηγούμενου νομοθετικού πλαισίου (ν. 4093/2012), δεδομένου ότι πληρούν τα κριτήρια που θέτει ο νόμος 4354/2015 στην περ. στ της παρ. 1 του άρθρου 7.

Β. Επί της μισθολογικής κατάταξης των υπαλλήλων (άρθρο 9).

1. Σε ποια κατηγορία κατατάσσονται υπάλληλοι, οι οποίοι ανήκουν σε κλάδο ΔΕ αλλά δεν κατέχουν το τυπικό προσόν της κατηγορίας τους (π.χ. Οδηγοί του Κλάδου ΔΕ οδηγών οι οποίοι δεν κατέχουν απολυτήριο Λυκείου αλλά Γυμνασίου και τριετή εμπειρία);

Οι εν λόγω υπάλληλοι κατατάσσονται στα Μ.Κ. της ΥΕ κατηγορίας, ανεξαρτήτως του κλάδου που υπηρετούν, όπως προβλέπεται και από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 8 του νέου νόμου. Σε αυτήν την περίπτωση δεν εφαρμόζεται η προωθημένη εξέλιξη κατά ένα Μ.Κ., όπως προβλέπεται ρητά από το νόμο μόνο για τους υπαλλήλους ΠΕ ή ΤΕ χωρίς πτυχίο που κατατάσσονται στα Μ.Κ. της ΔΕ κατηγορίας.

2. Υπάλληλοι που, μέχρι 31-12-2015, έχουν μεταταγεί σε ανώτερη κατηγορία, κατατάσσονται στη νέα κατηγορία με το σύνολο της υπηρεσίας τους;

Υπάλληλοι που έχουν μεταταγεί σε ανώτερη κατηγορία κατατάσσονται στα Μ.Κ. της νέας τους κατηγορίας με το συνολικό χρόνο υπηρεσίας τους. Π.χ. υπάλληλος με 20 χρόνια υπηρεσίας στη ΔΕ κατηγορία, ο οποίος έκανε μετάταξη στην ΠΕ κατηγορία λίγο πριν την εφαρμογή του νέου νόμου, θα καταταγεί στην ΠΕ κατηγορία και στο ΜΚ που αντιστοιχεί στο σύνολο της υπηρεσίας του (20 έτη). Το ίδιο ισχύει και για τους υπαλλήλους που θα κάνουν μετάταξη σε ανώτερη κατηγορία και μετά την εφαρμογή του νέου νόμου (1-1-2016).

3. Οι δικηγόροι με σχέση πάγιας και περιοδικής έμμισθης εντολής, πέραν της προβλεπόμενης από το νόμο κατάταξής τους, μπορούν να αναγνωρίσουν περαιτέρω προϋπηρεσία ή μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών για προωθημένη μισθολογική εξέλιξη;

Οι ως άνω δικηγόροι κατατάσσονται στα Μ.Κ. που προβλέπονται ρητά από το νόμο. Δεν παρέχεται η δυνατότητα καμίας μισθολογικής εξέλιξης. Συνεπώς, δικηγόρος που κατατάσσεται σε συγκεκριμένο μισθολογικό κλιμάκιο παραμένει σε αυτό καθ όλη τη διάρκεια της θητείας του και μέχρι την με οποιονδήποτε τρόπο αποχώρησή του. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που Δικηγόρος σε Πρωτοδικείο αναβαθμίζεται σε Δικηγόρο σε Εφετείο ή και στον Αρειο Πάγο, αυτός θα καταταγεί στο αντίστοιχο Μ.Κ. με αύξηση του βασικού μισθού, η οποία όμως αύξηση θα συμψηφίζεται με την τυχόν καταβάλλουσα προσωπική διαφορά.

4. Πέραν του βασικού μισθού ποιες άλλες παροχές ή επιδόματα δικαιούνται οι δικηγόροι με σχέση πάγιας και περιοδικής έμμισθης εντολής;

Οι εν λόγω δικηγόροι, πέραν του βασικού μισθού, δικαιούνται τη χορήγηση οικογενειακής παροχής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του νέου νόμου, την καταβολή επιδόματος θέσης ευθύνης του άρθρου 16 (εφόσον πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις του σχετικού άρθρου), το επίδομα απομακρυσμένων παραμεθορίων περιοχών του άρθρου 19, καθώς και την τυχόν προσωπική διαφορά του άρθρου 27.

5. Το προσωπικό ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, που προσλαμβάνεται μετά την 1-1-2016, μπορεί να αναγνωρίσει χρόνο προϋπηρεσίας για την κατάταξή του στα ΜΚ της κατηγορίας του;

Το προσωπικό ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, που προσλαμβάνεται μετά την 1-1-2016, κατατάσσεται στο εισαγωγικό ΜΚ της κατηγορίας του. Το εν λόγω προσωπικό με αίτησή του μπορεί να ζητήσει την αναγνώριση προϋπηρεσίας του, η οποία όμως σε κάθε περίπτωση για τα έτη 2016 και 2017 δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προωθημένη μισθολογική εξέλιξη λόγω της αναστολής της μισθολογικής εξέλιξης όλων των υπαλλήλων για τα δύο αυτά έτη. Η συνολική προϋπηρεσία των υπαλλήλων αυτών είναι δυνατόν να αναγνωρισθεί και χρησιμοποιηθεί από 1-1-2018 και εφεξής.

Γ. Επί του χρόνου και τρόπου μισθολογικής εξέλιξης (άρθρο 11).

1. Ποιων φορέων οι προϋπηρεσίες αναγνωρίζονται;

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 α του άρθρου 11, είναι δυνατή η αναγνώριση προϋπηρεσίας (ανεξαρτήτως του τυπικού προσόντος με το οποίο διανύθηκε) που έχει προσφερθεί σε φορείς που κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κοινοποιούμενου νόμου αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 7 (Δημόσιο, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και ΔΕΚΟ κεφ. Α΄ του ν. 3429/2005) των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σχέση εξαρτημένης εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου (αποκλειομένων σε κάθε περίπτωση των συμβάσεων μίσθωσης έργου). Κατά συνέπεια δεν αναγνωρίζονται προϋπηρεσίες σε φορείς που σήμερα δεν εφαρμόζουν τις διατάξεις του νέου μισθολογίου π.χ. ΔΕΗ, ΟΤΕ κλπ. Επίσης δεν αναγνωρίζονται προϋπηρεσίες σε φορείς που σήμερα δεν υφίστανται, εκτός εάν έχουν ενσωματωθεί ή απορροφηθεί από άλλο φορέα ο οποίος σήμερα υπάγεται στις διατάξεις του νέου νόμου, οπότε είναι δυνατή η αναγνώριση σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος.

Δ. Επί της αποζημίωσης για εργασία καθ υπέρβαση του υποχρεωτικού ωραρίου (άρθρο 20).

1. Τι υπερωριακή αποζημίωση δικαιούνται οι μετακλητοί υπάλληλοι σε γραφεία Υπουργών κλπ που δεν κατέχουν οργανική θέση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 63/2005, καθώς και οι υπάλληλοι που υπηρετούν στα γραφεία Διοικητών και Υποδιοικητών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης;

Οι υπάλληλοι που είναι αποσπασμένοι ή έχουν διατεθεί στα γραφεία μελών της Κυβέρνησης κλπ και δεν κατέχουν οργανική θέση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Π.Δ. 63/2005, καθώς και οι υπάλληλοι που υπηρετούν στα γραφεία Διοικητών και Υποδιοικητών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, δικαιούται υπερωριακή αποζημίωση σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. Α2 του άρθρου 20.

Ε. Επί του καθορισμού αποδοχών ειδικών κατηγοριών (άρθρο 22).

1.Ποιες είναι οι αποδοχές Εκτελεστικού Γραμματέα Περιφέρειας;

Οι αποδοχές του Εκτελεστικού Γραμματέα Περιφέρειας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 242 του ν. 3852/2010 καθορίζονται στα 2/3 της αντιμισθίας του Περιφερειάρχη.

ΣΤ. Επί των μεταβατικών διατάξεων (άρθρο 26).

1. Σε περίπτωση που ο υπάλληλος προσκομίσει μετά την πρώτη κατάταξη του νέου νόμου, μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών ή προϋπηρεσία που δύναται να αναγνωρισθεί σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του νόμου, από πότε ισχύει τόσο η προωθημένη κατάταξη του υπαλλήλου, όσο και τα οικονομικά αποτελέσματα αυτής;

Σε περίπτωση που ο υπάλληλος, μετά την 1-1-2016, προσκομίσει είτε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών είτε προϋπηρεσία, αυτά θα αναγνωριστούν από τα αρμόδια όργανα και τόσο η προωθημένη μισθολογική εξέλιξη όσο και τα οικονομικά αποτελέσματα αυτής θα ισχύσουν από 1-1-2018. Εξαίρεση αποτελούν μόνο οι μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών ή η προϋπηρεσία που αποτελούν υποχρεωτικό προσόν διορισμού, για διορισμούς μετά την 1-1-2016, οπότε σε αυτήν την περίπτωση αναγνωρίζονται από την ημερομηνία διορισμού του υπαλλήλου.

2.Υπάλληλος, ο οποίος μετατάσσεται από φορέα σε άλλο φορέα, δικαιούται να αναγνωρίσει το συνολικό χρόνο υπηρεσίας του;

Υπάλληλος που μετατάσσεται τόσο από φορέα σε φορέα όσο και από κατώτερη κατηγορία σε ανώτερη, αναγνωρίζει το συνολικό χρόνο υπηρεσίας του κατά την μετάταξή του και εφεξής. Αντίθετα υπάλληλος, που παραιτείται από μια θέση προκειμένου να διοριστεί σε νέα, εισέρχεται με το εισαγωγικό Μ.Κ. της κατηγορίας του και υποβάλλει αίτηση για την αναγνώριση του χρόνου υπηρεσίας που είχε στον προηγούμενο φορέα. Σε αυτήν την περίπτωση όμως, λόγω της αναστολής της μισθολογικής εξέλιξης για τα έτη 2016 2017, τόσο η μισθολογική του εξέλιξη όσο και τα οικονομικά αποτελέσματα αυτής θα έχουν ισχύ από 1-1-2018.

3. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 26, η μισθολογική κατάταξη των υπηρετούντων υπαλλήλων στα μισθολογικά κλιμάκια πραγματοποιείται σύμφωνα με τα τυπικά τους προσόντα, το χρόνο υπηρεσίας στο φορέα που υπηρετούν, καθώς και το χρόνο υπηρεσίας, που έχει αναγνωριστεί από το φορέα αυτόν, μέχρι και στις 31-12-2015. Για την κατάταξη λοιπόν των υπαλλήλων θα ληφθούν υπόψη και τα πλασματικά έτη υπηρεσίας, όπως στις περιπτώσεις των παραολυμπιονικών ή των υπαλλήλων με ασφάλιση σε βαρέα και ανθυγιεινά (ν. 3660/2008);

Για την πρώτη κατάταξη των ως άνω υπαλλήλων λαμβάνεται υπόψη όλος ο χρόνος υπηρεσίας (πραγματικός και πλασματικός) που είχε αναγνωριστεί από την υπηρεσία μέχρι 31-10-2011 και κατ επέκταση μέχρι 31-12-2015. Αντίθετα, τόσο με τις διατάξεις του προηγούμενου νόμου (ν. 4024/2011) όσο και με του νέου (ν. 4354/2015) παρόμοιος χρόνος δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη για υπαλλήλους που είτε διορίστηκαν μετά την 1-11-2011 ή θα διοριστούν μετά την 1-1-2016.

Ζ. Επί της διασφάλισης αποδοχών (άρθρο 27).

1. Η προσωπική διαφορά συμψηφίζεται με τη χορήγηση οικογενειακής παροχής ή επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας ή απομακρυσμένων παραμεθορίων περιοχών μετά την 1-1-2016;

Η προσωπική διαφορά της παρ. 1 του άρθρου 27 μειώνεται από κάθε αύξηση των αποδοχών των υπαλλήλων, λόγω μισθολογικής εξέλιξης, πλην αυτής που προέρχεται από αλλαγή μισθολογικού κλιμακίου λόγω αξιολόγησης (σύμφωνα με το άρθρο 12) ή τη χορήγηση επιδόματος θέσης ευθύνης. Στην περίπτωση χορήγησης οικογενειακής παροχής ή επιδομάτων επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας ή απομακρυσμένων παραμεθορίων περιοχών, λόγω συνδρομής των όρων και των πραγματικών συνθηκών καταβολής τους, τα σχετικά ποσά δεν συμψηφίζονται με την υπάρχουσα προσωπική διαφορά.

2. Η αύξηση του βασικού μισθού λόγω μετάταξης σε ανώτερη κατηγορία μειώνει την προσωπική διαφορά;

Ναι. Η αύξηση του βασικού μισθού λόγω μετάταξης σε ανώτερη κατηγορία συμψηφίζεται με το ποσό της προσωπικής διαφοράς.

3. Σε περίπτωση που υπάλληλος αναλαμβάνει καθήκοντα προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης, ο νέος του βασικός μισθός χορηγείται άμεσα αυξημένος ή η προβλεπόμενη αύξηση χορηγείται σε τέσσερις δόσεις;

Στην περίπτωση που υπάλληλος, μετά την 1-1-2016, αναλαμβάνει καθήκοντα προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης λαμβάνει άμεσα τον νέο αυξημένο βασικό μισθό, αλλά η καταβαλλόμενη αύξηση συμψηφίζεται με το ποσό της τυχόν προσωπικής διαφοράς.

 Αυτή είναι η Γάζα των Ανταρτών ..έτσι μαθαίνει στα παιδιά της την Αλληλεγγύη και την αδερφοσύνη

Ένας δημοσιογράφος κατασκευάζει μια είδηση για να σφυγμομετρήσει τις γνώμες και τις αντιδράσεις των νέων της πιο πυκνοκατοικημένης Λωρίδας της γης, 360 Τετραγωνικό χιλιόμετρο και πληθυσμό τώρα 2.000.000 κατοίκους με πυκνότητα 6.000 κατ./Τετραγωνικό χιλιόμετρο, δηλαδή με ελληνικά δεδομένα για να μπορείτε να συγκρίνετε είναι μικρότερη της Άνδρου και μεγαλύτερη της Κάρπαθου.

Και όμως σ’ αυτή τη μικρή Λωρίδα της γης η επικρατέστερη στη νέα γενιά γνώμη, για να μην πω όλη, δέχεται να έρθουν στη Γάζα ένα εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Συρία…»Θα ζούμε μαζί τους..»και στα ίδια μας τα σπίτια» τους και «θα πηγαίνουμε μαζί στο σχολείο» και «θα διαβάζουμε μαζί» και «θα κάνουμε μαζί δουλειές και ας έχει 70% ανεργίας» ..»μακάρι να έρθουν σε μας και να μην πάνε αλλού..είναι αδέρφια μας..» Ξέρεις πόσο χαίρομαι να έχω έναν ακόμα αδελφό ..έναν ακόμα φίλο;;;»

Αυτές οι απαντήσεις που δίνουν αυτά τα όμορφα πρόσωπα της Γάζας είναι γερό χαστούκι σε κάθε ρατσιστή και φασίστα στον κόσμο μας ..

Nasim Hanna Alatras

Τα τελευταία χρόνια  έχω διαπιστώσει ότι σχεδόν ποτέ δεν ανατρέχω σε αναμνήσεις, ότι έχω καβαλήσει το σήμερα και επιταχύνω προς το αύριο. Ότι σπάνια κοιτάω πίσω προς το χτες. Έγραψα λοιπόν αυτό το κείμενο όχι από νοσταλγία για την παιδική μου ηλικία, όχι σαν γυμναστική για το Αλτσχάιμερ αλλά για να νιώσω ότι η τροχιά μου σε αυτόν κόσμο είναι μια συνεχόμενη γραμμή. Συντόνισα λοιπόν τη μηχανή του χρόνου στη δεκαετία του 80 και ταξίδεψα προς τα πίσω. Μην περιμένετε εδώ να ακούσετε τις σημαντικές νεανικές μου στιγμές που με καθόρισαν. Το κλίμα της καθημερινότητας θα προσπαθήσω να σας θυμίσω. Η ελαφρότητα κυριαρχεί στην περιγραφή μου και πως αλλιώς θα μπορούσε να συμβεί όταν συνδυάσετε την παιδική αφέλεια που είχα τότε, και που ελπίζω κάτι από αυτή να μου έχει μείνει και σήμερα, με την γλυκιά αθωότητα μιας ολόκληρης εποχής, εκεί γύρω στα 80s .

Τα κορίτσια και τα αγόρια  

Διαβάζαμε περιοδικά με διάφορα cartoons που για κάποιο αδιευκρίνιστο λόγο όλα τα λέγαμε Μίκυ Μάους .Όλοι (αγόρια –κορίτσια) αφήναμε φράντζες και άκρως επιμελημένες αφέλειες κοκαλωμένες από το πολύ τζελ. Τα αγόρια όλα γυμναζόντουσαν με το ίδιο όργανο για να κάνουν κορμάρα που το λέγανε bullworker και παίζανε με στρατιωτάκια και με μπίλιες. Τα κορίτσια παίζανε λάστιχο και σχοινάκι. Όλοι είχαμε στο σχολείο τις ίδιες χακί στρατιωτικές τσάντες που απαραίτητα είχαμε γράψει πάνω «Doors» και που δεν χώραγαν όλα τα σχολικά βιβλία γι’ αυτό και τα μισά βιβλία τα κρατάγαμε στα χέρια.

Τα κορίτσια διάβαζαν τα περιοδικά «Μανίνα» και «Κατερίνα» και κολλούσαν αφίσες στο δωμάτιό τους με τον Γαρδέλη, τον Μιχαλόπουλο και την Αλιμπέρτη. Έφτιαχναν λευκώματα που στο μυαλό των αγοριών ήταν καταγεγραμμένα ως η βασικότερη διαφορά τους από τα κορίτσια. Τα αγόρια διάβαζαν «Μπλεκ» , «Αγόρι» και «Μικρό Σερίφη» και μάλωναν για το ποια είναι η πιο όμορφη σεξοβόμβα της εποχής ,η Ούρσουλα Άντρες , η Μπο Ντέρεκ ή η Φάρα Φώσετ. Ποτέ μου βέβαια δεν κατάλαβα γιατί, αφού αυτές ήταν ολόιδιες.

Τότε ήταν στη μόδα και τα τζιν που τα φόραγες ,έμπαινες στην μπανιέρα και αυτά υποτίθεται ότι έπαιρναν το σχήμα του κορμιού σου. Επίσης ήταν στη μόδα να σιδερώνουμε στάμπες πάνω στα μπλουζάκια. Που μας έβρισκες που μας έχανες, ή με τα ρούχα να μουλιάζουμε μέσα στη μπανιέρα ή με ένα ηλεκτρικό σίδερο στο χέρι. Θυμάμαι τα κορίτσια με τις βάτες στα ρούχα που η σημερινή ματιά μου τις ανακηρύσσουν ως το πιο κιτς αξεσουάρ εκείνης της εποχής. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις κολόνιες Μυρτώ, Tosca και 4711 που ειδοποιούσαν από μακριά ότι πλησίαζε θηλυκό; Τότε ήταν που έγινε και μόδα οι γυναίκες να βάζουν αντηλιακό. Μόνο όμως οι γυναίκες, για τους άντρες ήταν ντροπή .Έτσι λοιπόν οι γυναίκες πριν το μπάνιο βάζανε αντηλιακό coppertone και μετά κρέμα νιβέα στο μπλε τσίγκινο κουτάκι. Οι άντρες απλά υπομένανε τα εγκαύματα από τον ήλιο και ίσως και από εκεί βγήκε και η έκφραση «ηλιοκαμένοι».

Οι δύο μουσικές φυλές : «καρεκλάδες» vs. «ροκάδες»

Ήταν τότε που κυριαρχούσε το glam and glitter της disco.Οι Duran Duran ,οι Bee Gees, οι Boney M ,οι Wham που ακόμα δεν κατάλαβα γιατί τα λέγανε διπλά «wake me up before you go- go». Όμως μαζί με την disco υπήρχε και η ταυτόχρονη έκρηξη του ροκ που όπως όλα έφτανε στη χώρα μας λίγο καθυστερημένα.

Είχαν δημιουργηθεί λοιπόν οι μουσικές φυλές των «καρεκλάδων» (δηλαδή οι ντισκόβιοι) από τη μία και των «ροκάδων» που ακούγανε Doors ,Who ,Led Zeppelin ,Deep Purple κ.λ.π. από την άλλη. Και ήταν υποχρεωτικό να ανήκεις σε μια από τις δύο φυλές. Βλέπετε τότε η μουσική που ακούγαμε καθόριζε το ντύσιμο ,την συμπεριφορά ,τις παρέες σου και ήταν τρόπος ζωής. Η μουσική στην εποχή μας δεν ήταν ποτέ συνοδευτική, όπως συνήθως είναι σήμερα. Μάλιστα τότε μαζευόμασταν παρέες στα σπίτια και ακούγαμε μουσική μη κάνοντας τίποτα άλλο ταυτόχρονα. Ακόμα και τις στιγμές που δεν ακούγαμε μουσική όλες μας οι κουβέντες πάλι γύρω από την μουσική περιστρέφονταν. Η μουσική προερχόταν από δίσκους βινυλίου και ο καθένας από εμάς είχε και από μια συλλογή. Αντιγράφαμε μουσική χρησιμοποιώντας κασέτες οι οποίες πολλές φορές μάσαγαν την ταινία. Εμείς όμως δεν μασάγαμε με τίποτα και με υπομονή ,που σήμερα μάλλον δεν θα είχαμε, καθόμασταν με τις ώρες γυρνώντας ένα μολύβι για να ξεμπλέξουμε την ταινία .Εκτός από τα κασετόφωνα που έπαιζαν κασέτες υπήρχαν και τα walkman που ήταν κάτι σαν τα mp3 της εποχής. Μεταξύ άλλων ακούγαμε και πολύ ραδιόφωνο. Τους πειρατικούς σταθμούς της εποχής και ανελλιπώς τον Άκη Έβενη και τον 2.67 (Μιχάλη Τσαουσόπουλο) όπου παίζανε τα τοπ δέκα τραγούδια της Αμερικής και της Αγγλίας κάθε εβδομάδας. Οι ροκάδες όμως άκουγαν περισσότερο τον Γιάννη Πετρίδη.

Οι δύο μουσικές φυλές λοιπόν ήταν σε πόλεμο. Μάλιστα οι «καρεκλάδες» όπως λένε οι κακές γλώσσες ονομάστηκαν έτσι από τις καρέκλες που τους πέταγαν, καμία φορά, οι «ροκάδες»  στο κεφάλι ,όταν άναβαν τα αίματα. Όμως σε αυτές τις πολεμικές συγκρούσεις κανείς δεν είχε τραυματιστεί, ήταν περισσότερο για πλάκα. Ο πόλεμος αυτός μεταξύ της μιας φυλής που άκουγε Χαριτοδιπλωμένο και Ρακιντζή και της άλλης φυλής που άκουγε Ian Gillan (των Deep Purple) τελείωσε και επισήμως όταν μια μέρα ακούσαμε με το στόμα ανοιχτό τον Ian Gillan να τραγουδάει Ρακιντζή .Μεμιάς  ξενερώσαμε και οι δύο φυλές. Η μουσική συμφιλίωση ήταν γεγονός και αποφασίσαμε ότι όλοι μπορούμε να τα ακούμε όλα αρκεί να περνάμε ωραία. Αυτό άλλωστε ήταν και το κοινό ζητούμενο της εποχής, να περνάμε ωραία.
 

Η τηλεόραση    

Την εποχή εκείνη είχαμε μόνο δύο τηλεοπτικά κανάλια τα οποία ήταν και κρατικά (ΕΡΤ 1 και ΕΡΤ 2).Οι τηλεοράσεις ήταν οι περισσότερες ασπρόμαυρες και ο χειρισμός γινόταν με το χέρι. Το τηλεκοντρόλ ήταν τότε μια συσκευή επιστημονικής φαντασίας της σειράς  Star Trek. Οι σειρές με τις οποίες ταυτιζόμασταν αφορούσαν ίντριγκες μεγιστάνων του πλούτου όπως η Δυναστεία (με τη σατανική Αλέξις)  και το Ντάλας. Μη μου πιείτε ότι δεν θυμάστε την ερώτηση «Ποιος πυροβόλησε τον Τζέι Αρ;» που έγινε θέμα μέχρι και στο δελτίο ειδήσεων;

Ήταν μια εποχή που η ένδειξη «διακοπή για τεχνικούς λόγους » παρόλο που ήταν καθημερινό συχνό φαινόμενο, δεν μας τσίτωνε τα νεύρα. Είχαμε υπομονή. Και δεν είχαμε ακόμα πολλές απαιτήσεις.

Είμαστε η γενιά που τραγουδούσε τις διαφημίσεις και χρησιμοποιούσε τα σλόγκαν από αυτές στην καθημερινές της κουβέντες. Και ποιος δεν έχει τραγουδήσει το «σοκολάτα Carnation να πίνεις» ή το «μεγαλώνει μεγαλώνει γερά παιδιά». Και ποιος δεν έχει ψελλίσει το «βερνίκι νυχιών Madison ,όπως Αμερική». Τώρα που το σκέφτομαι  μάλλον το ζητούμενο εκείνη την εποχή ήταν τελικά να γίνουμε «όπως Αμερική».

Αυτό που θυμάμαι έντονα από εκείνη την εποχή ήταν ότι παρά το γεγονός ότι είχαμε ουσιαστικά 1,5 τηλεοπτικό κανάλι όλοι βλέπαμε πολύ τηλεόραση, όλοι βλέπαμε τα πάντα. Από παιδικές σειρές μέχρι πολεμικά και καουμπόικα. Από την «Πίπη την φακιδομύτη» μέχρι τα ουέστερν του Τζον Γουέιν και του Ρόμπερτ Μίτσαμ. Από τους Dukes μέχρι τους Waltons και το «καληνύχτα John-Boy».Ήταν τότε που απαραιτήτως μια φορά την εβδομάδα μαζευόταν όλη η οικογένεια και έβλεπε την ελληνική ταινία. Μια εκπομπή που δεν έχανε κανένας νεαρός της εποχής ήταν το Μουσικόραμα. Τότε βλέπετε μπορεί να ακούγαμε όλη μέρα μουσική αλλά εικόνα δεν είχαμε. Τα μουσικά βίντεο ήταν σπάνια και περιμέναμε με αγωνία να παρακολουθήσουμε 6-7 βίντεο τη βδομάδα σε αυτή την εκπομπή. Μια φορά την εβδομάδα, συνήθως όλη η οικογένεια, έβλεπε το talent show της εποχής , το «Να η ευκαιρία». Κάθε Κυριακή τα αρσενικά έβλεπαν «Αθλητική Κυριακή» αφού πρώτα είχαν ακούσει στο ραδιόφωνο την περιγραφή των αγώνων ποδοσφαίρου.

Εκείνη την εποχή λοιπόν η τηλεόραση επέλεγε μόνη της τι θα δούμε και όλοι τα βλέπαμε όλα. Με αποκορύφωμα ότι έφτασε κάποια στιγμή όλη η Ελλάδα να βλέπει φανατικά τένις : Μπιόν Μπόργκ εναντίον Τζον Μακενρόου στους άντρες και Ναβρατίλοβα εναντίον Κρις Εβερτ Λόιντ στις γυναίκες. Αυτά είχε το κατάστημα, αυτά καταναλώναμε αλλά ήμασταν ευχαριστημένοι γιατί σπάνια βρισκόμασταν μπροστά στην TV μόνοι μας. Ναι ήμασταν η εποχή της παρέας και η τηλεόραση τότε ,αντί να απομονώνει όπως κάνει σήμερα, έφτιαχνε παρέες.

Τα πάρτι, τα φλερτ και οι παρέες

Στα πάρτι της εποχής χορεύαμε μπλουζ. Για εμάς τα αγόρια η στιγμή αυτή ήταν η πιο στενή επαφή που θα μπορούσαμε να έχουμε με ένα κορίτσι, αφού τα φλερτ ήταν μεν πολλά αλλά εντελώς αθώα. Ευτυχώς που υπήρχε και αυτό το παιχνίδι που το λέγανε «μπουκάλα» και κλέβαμε κανένα φιλί. Τα φτιάχναμε και τα χαλάγαμε συνεχώς μεταξύ μας αλλά σπάνια ολοκληρώναμε τις σχέσεις μας ,άλλο τι κοκορευόμασταν εμείς τα αγοράκια στις παρέες. Τρώγαμε συνεχώς χυλόπιτες αλλά αυτό το θεωρούσαμε μέρος του παιχνιδιού και δεν μας πείραζε. Εκείνη την εποχή ήταν πολύ σημαντικό ,να χορεύεις. Αν δεν χόρευες θεωρούσουν ξενέρωτος. Στις ντισκοτέκ της εποχής όπως η Αυτοκίνηση και η Barbarella γινότανε το αδιαχώρητο και έτσι για πρώτη φορά στην ιστορία αυτά τα μαγαζιά βάλανε «πόρτα». Ήταν η εποχή που όλοι πίνανε τεκίλα σανράιζ ή rosso antico με πορτοκάλι και ξεβιδωνόντουσαν στο χορό κάτω από την ντισκο-μπάλα. Από την άλλη ήταν και η εποχή που οι ροκ συναυλίες γέμιζαν γήπεδα.

Τότε δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα (μόνο ο Mr Spock είχε στο Star Trek ).Οι πιο πολλοί δεν είχαν ούτε ακίνητα τηλέφωνα. Ακόμα δεν μπορώ να καταλάβω πως κανονίζαμε 10-15 άτομα να βρεθούμε στο τάδε μέρος την τάδε ώρα και ήμασταν όλοι εκεί. Παίζαμε στις αλάνες, πηγαίναμε μεγάλες βόλτες με τα ποδήλατα, καβαλάγαμε παπάκια τρικάβαλο ,κάναμε σούζες με τις μηχανές endurο, πίναμε νερό από οποία βρύση βρίσκαμε μπροστά μας, πηγαίναμε στα ουφάδικα για να παίξουμε pac-man ή φλιπεράκια και σπάζαμε πλάκα λέγοντας ανέκδοτα ή κάνοντας φάρσες. Και τα καλοκαίρια οι πιο μεγάλοι από εμάς «Μύκονο και Σαντορίνη σαν ερωτευμένοι πιγκουίνοι». ‘Ήμασταν έξω όλοι μέρα και σε μια διαρκή κίνηση. Αλητεύαμε αλλά κανένας ενήλικας δεν μας θεωρούσε αλήτες. Για σκεφτείτε τι θα έλεγαν οι σημερινοί ενήλικες σε αντίστοιχη περίπτωση. Είχαμε πολύ λιγότερα πράγματα από αυτά που έχουν οι σημερινοί νέοι και ίσως γι’ αυτό κάναμε πολύ περισσότερα. Δινόμασταν χωρίς φόβο στην αναζήτηση της επόμενης εμπειρίας.   

Το σχολείο

Τότε το 17 στα μαθήματα ήταν το άριστα. Λίγοι ήταν οι καλοί μαθητές σε κάθε τάξη και αυτοί που θέλανε  να σπουδάσουν στο Πανεπιστήμιο. Πολλά κορίτσια μάθαιναν δακτυλογραφία σε σχολές τύπου Didacta για να βρουν δουλειά ως γραμματείς που τότε θεωρούνταν μια θέση περιωπής για μια γυναίκα ,ή τέλειωναν έναν Αμάραντο για να γίνουν κομμώτριες. Η τοπ δουλειά όμως ήταν αεροσυνοδός στην Ολυμπιακή αεροπορία. 9 στα 10 κορίτσια αυτό απάνταγαν στην ερώτηση : «τι θες να γίνεις όταν μεγαλώσεις»; Το όνειρο των γονέων για τα αγόρια τους ήταν να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι ή αξιωματικοί. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές ήταν πολύ αυστηροί ,κυριολεκτικά τους τρέμαμε. Μερικοί μάλιστα έριχναν και καμία ψιλή και για τους γονείς οι δάσκαλοι είχαν πάντα δίκιο ακόμα και αν σου έβαζαν χαμηλούς βαθμούς ή άμα μάζευες καμία ξανάστροφη.

Τι ήταν τελικά τα 80s

Είχαν υπερβολή ,είχαν λάμψη είχαν θόρυβο .Είχαν ελαφρότητα και αθωότητα μαζί. Αυτή  αθωότητα του κόσμου εκφράζεται μέσα από την επιλογή του να πιστέψει τον παραμυθά της εποχής που φώναξε «αλλαγή» ,το 81. Ήταν η εποχή που προσέφερε απενοχοποίηση στο να περνάμε ωραία. Ναι το να περνάμε ωραία ήταν τότε το ζητούμενο που ήρθε σαν απάντηση στις προηγούμενες δεκαετίες (του 60 και του 70) που επιζήτησαν με πάθος να αλλάξουν τον κόσμο.

 Τα κινήματα αυτά  του 60 και του 70 ήταν καταδικασμένα να αποτύχουν αφού το σύστημα τα αντιμετώπισε με την παλιά δοκιμασμένη συνταγή : Αντί να τα πολεμήσει ,τα έκανε μόδα. Όμως και τα 80s μια μόδα ήταν χωρίς όμως να σέρνουν πίσω τους κανένα απολύτως βαρυσήμαντο κίνημα ,άρα και κανενός είδους ενοχικό σύμπλεγμα. Από αυτή την άποψη κάποιοι μπορεί να τα θεωρήσουν κενού περιεχομένου και ελαφριά και κάποιοι άλλοι ως πιο γνήσια και έντιμα. Διαλέγετε και παίρνετε.  

ΥΓ. Για ένα πράγμα είμαι σίγουρος. Ότι αν μετά από τριάντα χρόνια επιχειρήσει ο γιος μου να γράψει ένα κείμενο για την εποχή της δικής του παιδικής ηλικίας θα ξεκίναγε την αφήγησή του ως εξής : «Γύρω στο 2016 ,τότε που είχαμε πρωτόγονα μέσα επικοινωνίας όπως το facebook, κινητά τηλέφωνα με touch-screen και τα αυτοκίνητα ακόμα δεν πετούσαν…..»

Δημήτρης Τσιριγώτης. Φυσικός

Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που προσελκύουν ελάχιστους φοιτητές και δεν ικανοποιούν καμία γνωσιακή ανάγκη ή ανάγκη της αγοράς. «Δίδυμα» ή «τρίδυμα» πανεπιστημιακά τμήματα τα οποία απέχουν μεταξύ τους μόλις λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ερευνητικά ινστιτούτα σε παραμεθόριες περιοχές που αναζητούν ρόλο ύπαρξης.

Αυτές, είναι μερικές μόνο από τις στρεβλώσεις στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας τις οποίες διαπιστώνει η αρμόδια επιτροπή Διαλόγου, προτείνοντας «λελογισμένες» συγχωνεύσεις ΤΕΙ, ενοποίηση ομοειδών τμημάτων Πανεπιστημίων, καθώς και αλλαγή του μοντέλου διοίκησης των Ερευνητικών Κέντρων ώστε να πάψει να είναι «διευθυντο-κεντρικό». Παράλληλα, εισηγείται τη θέσπιση πρότυπων μεταπτυχιακών σπουδών (ένα ανά περιφέρεια και δύο για την Αττική) σε συνεργασία Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ) και Ερευνητικών Κέντρων (ΕΚ), καθώς και αναμόρφωση των υπαρχόντων.

Ειδικότερα, η πρόταση της υποεπιτροπής Διαλόγου, την οποία παρουσίασε η Χαρά Καλημέρη  στην «Ημερήσια του Σαββάτου» και συντάχθηκε από τον πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, Κώστα Γαβρόγλου και τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Σπύρο Γεωργάτο, τονίζει την ανάγκη λήψης σειράς μέτρων με στόχο τη συγκρότηση ενιαίου χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας όπου πανεπιστημιακοί και ερευνητές θα μπορούν είτε να μετακινούνται, ανάλογα με τις ανάγκες και μετά από αξιολογικές κρίσεις, είτε να έχουν «διπλή ιδιότητα» με τη χορήγηση ειδικών επιμισθίων.

«Χρειάζονται απαραιτήτως μέτρα που αντιμετωπίζουν τον κατακερματισμό, τις αλληλεπικαλύψεις και την πολυτυπία των κανόνων διοίκησης ανάμεσα στα ΑΕΙ και τα ΕΚ. Μείζονα θέματα προς αντιμετώπιση είναι καταρχήν η ποιοτική αναβάθμιση των ΤΕΙ και η αντιμετώπιση του γεωγραφικού κατακερματισμού των Πανεπιστημίων. Αυτά όμως τα θέματα συναρτώνται με πολλά άλλα, όπως το ζήτημα της τεχνικής εκπαίδευσης στο σύνολό της, το ζητούμενο της περιφερειακής ανάπτυξης, το πρόβλημα της ανεργίας και το κόστος για τη μεταφορά ή τη denovo δημιουργία υποδομών που χρειάζονται προσεκτική μελέτη», τονίζουν οι συντάκτες της πρότασης, επί της οποίας κόμματα και φορείς καλούνται το αμέσως επόμενο διάστημα να καταθέσουν τις θέσεις τους.

Σύμφωνα με την πρόταση, «σε βραχυ-μεσοπρόθεσμη βάση, εκσεσημασμένα προβλήματα (όπως π.χ., η λειτουργία ΤΕΙ που προσελκύουν ελάχιστους φοιτητές ή ταυτίζονται θεματικά με αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα) πρέπει να αντιμετωπισθούν με ένα πρόγραμμα λελογισμένων συγχωνεύσεων ή/και οριζόντιας μετακίνησης προσωπικού. Για τα Πανεπιστήμια, το ελάχιστο που θα έπρεπε να προωθηθεί είναι η ενοποίηση ομοειδών τμημάτων που βρίσκονται σε ιδρύματα της ίδιας γεωγραφικής ζώνης, αλλά ανήκουν σε διαφορετικά ιδρύματα».

Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται ακόμη λόγος για «ΤΕΙ που δεν αντέχουν σε κανένα είδος αξιολόγηση και δεν ικανοποιούν καμία γνωσιακή ανάγκη ή ανάγκη της αγοράς παρουσιάζεται το φαινόμενο πανεπιστημιακά τμήματα να βρίσκονται διασκορπισμένα και σε ικανή απόσταση το ένα από το άλλο υπάρχουν, τέλος, «υπό συγκρότηση» Ινστιτούτα σε παραμεθόριες περιοχές να αναζητούν έναν πραγματικό ρόλο ύπαρξης, ενώ στη σφαίρα των βιοϊατρικών επιστημών, εμφανίζεται διπλασιασμός και τριπλασιασμός της ίδιας θεματικής περιοχής μέσα σε μια γεωγραφική επιφάνεια λίγων τετραγωνικών χιλιομέτρων».

Σε ό,τι αφορά δε, τα ερευνητικά κέντρα η πρόταση της υποεπιτροπής αναφέρει ότι, κατά αντιστοιχία προς το διοικητικό καθεστώς των ΑΕΙ, θα μπορούσαν να προσαρμοσθούν σε ένα μοντέλο διαχείρισης πιο συμμετοχικό στο οποίο το επιστημονικό προσωπικό, οι εργαζόμενοι και οι απασχολούμενοι μεταπτυχιακοί και μεταδιδακτορικοί υπότροφοι θα έχουν έναν σημαντικότερο ρόλο.

Προϋποθέσεις
«Τα μέτρα που προτείνονται έχουν σημαντικά δημοσιοοικονομικά οφέλη και ορισμένα εξ αυτών είναι άμεσα εφαρμόσιμα. Παρόλα ταύτα, η αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που περιγράφτηκαν πρέπει να γίνει με απόλυτα θεσμικό και συναινετικό τρόπο, υιοθετώντας δύο βασικούς κανόνες», αναφέρουν οι συντάκτες της πρότασης, εξηγώντας ότι:

α) οι όποιες αναδιαρθρώσεις θα πρέπει να εγγυώνται τα εργασιακά δικαιώματα του προσωπικού,

β) η ομογενοποίηση και ο εξορθολογισμός των κανόνων θα πρέπει να γίνει με την προοπτική της περαιτέρω ανάπτυξης των υπαρχουσών θεματικών και την εξασφάλιση της ποιότητας.

Σε ό,τι αφορά την πρόταση περί ενιοποίησης του χώρου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας, οι συντάκτες τονίζουν ότι με τον τρόπο αυτό θα αντιμετωπιστούν μια σειρά χρονίων προβλημάτων όπως;

     Ελλείμματα προσωπικού και κρισίμων μαζών σε ΑΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα
     Γεωγραφική απομόνωση επιμέρους ερευνητικών μονάδων, σε συνδυασμό με κατακερματισμό ή εκτεταμένες αλληλεπικαλύψεις ερευνητικών δραστηριοτήτων
     Αυξημένο λειτουργικό κόστος, σε συνδυασμό με σχετικά μειωμένη αποτελεσματικότητα στη διεκπεραίωση ερευνητικών προγραμμάτων
     Μειωμένη αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων στην «αλυσίδα της καινοτομίας» (βασική έρευνα-εφαρμοσμένη έρευνα-εμπορική αξιοποίηση καινοτόμων εφαρμογών)
     Πολυτυπία εργασιακών σχέσεων και διοικητικών/διαχειριστικών πρακτικών στα ΕΚ
     Ακαδημαϊκή και μισθολογική ανισοτιμία των εργαζομένων στα ΑΕΙ και τα ΕΚ.

Η εμπιστοσύνη στο θεσμό του Δημόσιου Σχολείου – όλων των βαθμίδων – της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών όπως καταγράφεται από τα παραπάνω στοιχεία της δημοσκόπησης της MRB είναι ένα πολύ θετικό γεγονός.

Οι ερωτηθέντες σε ποσοστό 68% δηλώνουν ότι εμπιστεύονται τα Πανεπιστήμια και τα Σχολεία.

Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι από τον Δεκέμβριο του 2014, που είχε γίνει η αντίστοιχη μέτρηση, δηλαδή όλο το διάστημα διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, το Δημόσιο Σχολείο όλων των βαθμίδων παρουσιάζει αύξηση βαθμού εμπιστοσύνης κατά 17%, ποσοστό αύξησης μεγαλύτερο από κάθε άλλο θεσμό.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η διακύμανση των ποσοστών της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων του κάθε κόμματος ξεχωριστά.

Ερωτώμενος ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκος Φίλης για τα δημοσκοπικά ευρήματα δήλωσε:

«Με μεγάλη ικανοποίηση διάβασα τα στοιχεία της MRB σύμφωνα με τα οποία το δημόσιο πανεπιστήμιο και τα δημόσια σχολεία είναι οι δύο θεσμοί που εμπιστεύεται περισσότερο η ελληνική κοινωνία. Αυτό σημαίνει ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο και σχολείο είναι δύο θεσμοί βαθιά ριζωμένοι στη συνείδηση του ελληνικού λαού και αντέχουν, παρά τις δραματικές συνέπειες της κρίσης αλλά και τη χρόνια και συστηματική συκοφάντησή τους.

Γνωρίζουμε ότι το δημόσιο σχολείο και πανεπιστήμιο έμειναν όρθια χάρη στις προσπάθειες των δασκάλων όλων των βαθμίδων που στήριξαν και στηρίζουν το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα με ανιδιοτέλεια και μεράκι όλα αυτά τα πέτρινα χρόνια της κρίσης και των δημοσιονομικών καταναγκασμών. Η εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας αποτελεί πρωτίστως εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του Έλληνα εκπαιδευτικού.

Ως Υπουργείο Παιδείας αναλαμβάνουμε πλήρως την ευθύνη να φανούμε αντάξιοι αυτής της εμπιστοσύνης και να εργαστούμε ακόμα πιο εντατικά για ένα σχολείο που θα δικαιώνει τις προσδοκίες της ελληνικής κοινωνίας.»

Έρικα Τζαγκαράκη

Κατά τον ύστερο μεσαίωνα η διάλεκτος του νησιού εξελίχθηκε σε λόγια γλώσσα, και εκφράστηκε μέσα από την ποίηση του Κορνάρου του Χορτάτση και άλλων, το κρητικό θέατρο και τα λαϊκά τετράστιχα -μαντινάδες- των οποίων η θεματολογία μπορεί να είναι από σκωπτική έως φιλοσοφική. Σήμερα η κρητική διάλεκτος δεν κινδυνεύει με εξαφάνιση, όπως συχνά συμβαίνει σε μειονοτικές διαλέκτους που δεν διδάσκονται, καθώς κυρίως στο νότο, αποτελεί την μόνη προφορική γλώσσα και συνεχίζει και να εξελίσσεται. Η κρητική διάλεκτος ομιλείται εκτός από την Κρήτη, στο χωριό Χαμιντιέ της Συρίας και στα παράλια της Μικράς Ασίας όπου εγκαταστάθηκαν μουσουλμάνοι Κρητικοί το 1923.

Στην κρητική διαλέκτο οι αδύνατοι τύποι των προσωπικών αντωνυμιών μπορούν να μπαίνουν πριν και μετά το ρήμα σχεδόν σε οποιαδήποτε περίπτωση, σε αντίθεση με την νέα ελληνική και την καθαρεύουσα, παραδείγματα: κατέχω το, ξανοίγω σε, μανίζω ντως, γρικώ ντου, ετα το χτύπα, επαε τα θέσε.
Ο αόριστος των ρημάτων καταλήγει με τον δωριζμό –ξα αντί του -σα της νέας ελληνικής και της καθαρεύουσας, για παράδειγμα: εζίγωξα, εστέγνωξα, εστέργιωξα.
H κρητική διάλεκτος όντας φυσικά διαμορφωμένη, δεν επιτρέπει χασμωδίες, για παράδειγμα: τρώγω αντί του τρώω, κλαίγω αντί του κλαίω κτλ.
Πολλοί τύποι της γενικής πτώσης της δωρικής εγκαταλείφθηκαν στην κρητική διάλεκτο κατά το μεσαίωνα, ενώ άλλοι τύποι της ελληνιστικής περιόδου αναβίωσαν στις μέρες μας μέσα από το ενιαίο εκπαιδευτικό σύστημα στην καθαρεύουσα και στα νέα ελληνικά. Για παράδειγμα στην κρητική διάλεκτο θα λέγαμε περιφραστικά ‘’η γεύση από το αίμα’’  και ποτέ  ‘’η γεύση του αίματος’’ Η χρήση τέτοιων τύπων που έχουν αναβιώσει τεχνητά σε συνδυασμό με την κρητική διάλεκτο έχει αντιαισθητικό αποτέλεσμα.
Σε αντίθεση με την νέα ελληνική, στα κρητικά παίρνουν τελικό »νι» άρθρα αντωνυμίες και επιρρήματα μόνο όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν, ανεξάρτητα από το γένος και το είδους της. Για παράδειγμα Πληθυντικός: των ανθρώπω, όλω τω χωργιώ, τω μπολλώ λογιώ. Όταν ακολουθεί αρσενικό: το δάσκαλο, τον αδερφό. Άκλιτα: δε θέλω, δεν αλλάζω, μη μιλείς, μη γρικάς, μην έργας. Το επίρρημα-σύνδεσμος σαν: σα κουτέντα, σαν οψάργας,

Κρητικές λέξεις από Α
αγγέλαμος,ο      = αγρια ταγή(βρώμη)
άζουδος           =άτυχος,δυστυχισμένος,κακότυχος
αθιβολή,η          =κουβέντα,συζήτηση
αθιούν               =ανθίζουν,αθιώ=ανθίζω
αθός                  =ανθός
ακλούθιε           =ακολούθισε
ακλουθώ           =ακολουθώ
αλάργο              =μακριά
αλέτι,το             =άδικο
αλλαξ’ οπίσω     =γύρισε πίσω
αλωνάρης           =ο Μήνας Ιούλιος.ο Μήνας που ανωνεύγουν=αλωνίζουν
αμάλαγο             =δίχως πονηριά,αγνό
αμάλαγος          =άθικτος,ανέπαφος,αγνός
αματέ,η             =ματιά,αμαθιά,η=βλέμα,νεύμα,ματιά
άμε                     =πήγαινε
αμέτε                  =πηγαίνετε
αναβουλώ           =βουλιάζω
αναδώσει            =βραχεί,πάρει υγρασία
αναδίδω              =υγραίνομαι
ανάλεμα             =παραποίηση του ανάθεμα που μπαίνει να ακυρώση τη κατάρα
αναντρανίσει      =αναθρέψει
αναντρανίζω       =ανορθώνομαι,ανυψώνομαι,ανασηκώνομαι
αναπνιά               =ανάσα ,αναπνοή
αναστορούμαι     =επαναφέρω στη μνήμη μου,θυμούμαι
ανάφτει                =ανάβει
ανάφτω                =ανάβω
αναχουρχουδεύω =ανακατεύω,ανακινώ
ανέ                       =εάν,αν,αν τυχόν,εφόσον,περίπου
ανεζητώ               =ψάχνω,αναζητώ,νοσταλγώ
ανημένω              =αναμένω,περιμένω
αντάρες                =μπόρες
αντάρα                 =ομίχλη,μπόρα
αντέτι ,το             =έθιμο,συνήθεια,ιδιοτροπία
αντιδείρω            =περνώ απέναντι
αντιντέρνω          =περνώ απέναντι
αξεδιάλυτος        =αυτός που δέν έχει εξηγηθεί η φανερωθεί
αόρια                   =όρη
απογιαγέρνει       =επιστρέφει
αποδέλοιποι        =υπόλοιποι,λοιποί,απομένοντες
απόι,το                =το αγιάζι,η δροσούλα τής αυγής
αποκαμαρώνει    =θαυμάζει,καμαρώνει
αποκλαμένα        =όσα είχα αποκλάψει,τελειώνω το κλάμα
απολιχνίσαμε      =τελειώσαμε το λίχνισμα
αποσκιάζω          =κάθομαι στην σκιά,προστατεύω,καλύπτω
αποσπέρας          =αποβραδίς,απο το βράδυ,το περασμένο βράδυ
αποστειρώξω      =στραγγίξω,αποστειρώνω,στερεύω,στειρώνω,ξεραίνομαι
αποστροφές        =αναμνήσεις
αποτσακίζει        =αλλάζει κατεύθυνση
αποφανίζομαι     =επιδεικνύομαι,προβάλομαι,παρουσιάζομαι με ευπρέπεια
αργαδινή,η         =βραδυά
αρμί,το               =άκρη,κορφή,κορυφογραμμή.ψηλό σημείο,ύψωμα
αροδαμός,ο        =το νέο φύλλωμα τών δέντρων τήν Ανοιξη,νέο κλωνάρι
ασημοκουκλωμένος=σκεπασμένος με ασήμι
ασκιανάδα          =ίσκιος,ασκιανός
άσπρουγας         =ασπρόχωμα
ασφεντηλιά        =ο ασφόδελος,μικρό άγριο φυτό
ατζοπηδάς          =χοροπηδάς,εκτινάσεις τα πόδια,αναπηδάς
άφτω                  =ανάβω
άχτι,το                =απωθημένο,εκδίκηση,ανταπόδοση κακού
αβαρεσά                τεμπελιά, οκνηρία
αβατζέρνω              πλεονάζω, περισσεύω
αβιζέρνω               εφιστώ τη προσοχή καποιου, ειδοποιώ
αβοθρακός ή αφορδακός     Βάτραχος
αγαπητερά                  με αγάπη, με στοργή, συμπαθητικά
αγαπητερός               αυτός που με την συμπεριφορά του γίνεται αγαπητός
αγαστεροπιάνω          αναπτύσσομαι ομαλά
αγγελοσκιάζομαι        σκιάζομαι από τον άγγελό μου, βλέπω προμηνήματα του θανάτου μου
άγγουρος                     νεαρός, νέος
αγγουροφαίνεται        μου κακοφαίνεται
αγγριγιεύω                γίνομαι άγριος, αγριεύω, ερεθίζω κάποιον, τον εξάπτω
αγιάερτος                  αγύριστος, δεν έχει γυρίσει ακόμα
αγίδα                         συμπαράσταση, ενίσχυση
αγκαλιδέ                   ότι χωράει μια αγκαλιά
αγκανάδος                αγανακτισμένος, οργισμένος, άκεφος
αγκανάρηση             αγανάκτηση, εξόργιση
αγκανίζω               γκαρίζω, φωνάζω δυνατά
αγκίνιαστος            άθικτος, αχρησιμοποίητος
αγοϊζω                 παρεκτρέπομαι, οργιάζω
αγριμοπόδαρος          αυτός μου έχει πόδια γρήγορα και δυνατά όπως το αγρίμι
αγρουλιά               η άγρια ελιά που δεν έχει εμβολιασθεί
αδέλοιπος              αποδέλοιπος, υπόλοιπος
αδιαρίζομαι            σπεύδω , επείγομαι
αδιάρμιστος            ακατάστατος , αταχτοποίητος
αδιαφόρετος            ο μάταιος , ο ανωφελής
αδικοθανατίζω          βρίσκω κακό και άδικο θάνατο
αδυναμίζω              χάνω τις δυνάμεις μου, εξαντλούμαι σωματικά
αερινίζει              αρχίζει να πνέει δροσερός αέρας
άζουδος                άτυχος, κακότυχος
αθάλη                  θερμή στάχτη
αθιβολή                κουβέντα, συζήτηση
αθρακοβόλη             στάχτη με αναμμένα κάρβουνα
αίγα                   η γίδα
αϊπλίκι                ελλάτωμα , κουσούρι
ακάνιαστο              αμέστωτο πουλί πυ δε μπορεί να πετάξει ακόμα καλά
ακούω                  μτφ. μυρίζω
αλάργο                 μακρυά (από κάτι – κάποιον)
αλαργοξορίζω           στέλνω πολύ μακρυά, στην ξενιτιά
αλαργοξορισμένο        ξορισμένο μακριά, ξενιτεμένο μακριά
αμάλαγος               παρθενικός, αμόλευτος, απάτητος
αμάχη                  το μίσος, η έχθρα
αμοναχός               μοναχός, μόνος
αναμαζώνομαι           ησυχάζω, ηρεμώ, γυρίζω στα παλιά
ανάπλαγο               ακαλλιέργητος αγρός, η πλαγιά
ανάρια                 ισχνά, πάνω-πάνω
άνε                    αν, εαν
ανεκουλουρίδα          στριφογύρισμα, σβουριξιά
ανεργιάζω              καταλαβαίνω, το παίρνω χαμπάρι
απανοβαρτάς            ρουφιάνος, ανέντιμος
απηλογούμαι            απαντώ, αποκρίνομαι
απής                   αφού, αφότου
απόκειας               έπειτα, μετά
απόκειας               και μετά
απού                   που, όπου
αράσω                  ορμώ από αγάπη
αρμηνεύω               λέω, στέλνω μήνυμα
αρωδαμοί               τρυφεροί βλαστοί
ασάλευτος              ακίνητος , ακούνητος
ασπάλαθος              αγκαθωτό φυτό που υπάρχει στην Κρήτη
αφεδιά σου             εσύ
άφτω                   ανάβω, φλογίζομαι
Κρητικές λέξεις από Β
        
βαίζα,τα                   =καμώματα
βγάνει με                 =με βγάζει ,με οδηγεί
βεγγέρα,η                =κουβέντα,αποσπερίδα,η παρέα στίς αυλές
βεγγερίζει                =κουβεντιάζει τα απόβραδα στίς γειτονιές
βεγγερίζω                =αποσπερίζω
βιόλα,η                     =λουλούδι,όμορφη κοπελιά(μεταφορικά)
βλαστοσύρω            =βγάζω βλαστούς
βλαστοσύρνω          =σέρνω,πετάω βλαστούς
βλαστοσέρνω          =πετάω βλαστούς
βολά,η                     =φορά
βουλήσει                 =καταστραφεί,βουλιάξει
βουλώ                     =βουλιάζω
βούργια,βουργιάλι  =μικρός σάκος,σακίδιο που μεταφέρετε στήνπλάτη
βρουχούνται            =ακούγονται υπόκοφα
βρουχούμαι             =βρυχούμαι,μουγκρίζω
βυζαστάρι               =μωρό,μικρό,το βυζανιάρικο το απογαλακτισμένο αρνάκι
βαβαλίζω               περιποιούμαι, φροντίζω
βαβούλι                εξουσιάζω κάποιον απόλυτα πχ. (έχω κάποιον στο βαβούλι μου)
βαγίζω                 φροντίζω ιδιαίτερα κάποιον
βάγκα                  χαντάκι, μεγάλο αυλάκι
βάλια                  τα βάσανα
βαλίδικος              εύφορος , γόνιμος , καρποφόρος
βαρδαλές               μέρος αδιαπέραστο, φράγμα αδιάβατο
βαρέ                   βαριά (σαν επίρρημα) π.χ. το πήρε πολλά βαρέ
βαρεμένη               η έγκυος
βαρθακός ή αβορθακός   βάτραχος
βαρμένος               υοποθετημένος, ταχτοποιημένος
βαρμός                 το μπάσιμο, η είσοδος
βαροκαμπανίζω          είμαι βαρύς στο ζύγισμα
βαροκάρδιστη           κακή ψυχική διάθεση, στεναχώρια
βαρώ                   πληγώνω, χτυπάω
βαστώ                  προέρχομαι, κατάγομαι
βατσιναμάτης           αυτός που έχει στη μούρη του μαύρα στίγματα σαν τα βάτσινα (βατόμουρα)
βγαίνω                 ανεβαίνω (εβγήκα στο δώμα), μου αξίζει (του βγαίνει να τονε δείρουνε), μου ανήκει , μου αναλογεί (μια γυναίκα μου βγαίνει και μένα)
βγανιά                 συκοφαντία, προσβολή
βγαρτίζω               προχωρώ στην εργασία μου
βγοράδα                ορατότητα, θέα
βγορίζει               υπάρχει ορατότητα
βεζινές                η ζυγαριά
βένα                   η ίνα
βεντέμα                μεγάλη παραγωγή (συνήθως για ελιές)
βερβερίζω              μιλώ συνέχεια, φλυαρώ, ψελλίζω
βέργα                  κατσούνα, μπαστούνι
βερεσετζής             αυτός που αγοράζει με πίστωση
βίγλα                  σκοπιά, παρατηρητήριο
βιγλάτορας             αυτός που επιτηρεί, που κοιτάζει εποπτικά από ψηλά
βιλλάνος               άξεστος, απολίτιστος, χωριάτης
βιόλα                  χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει κόκκινα λουλούδια (παπαρούνα – γαρύφαλλο)
βλαντούσα              η κατσαρίδα
βλεπές                 ο αγροφύλακας
βλόγα                  η τελετή του γάμου
βοργίζει               το κτυπάει ο βοριάς
βορισματέ              το χτύπημα, το τραύμα, η πληγή
βούβα                  κοίλωμα, λάκος
βουλώ                  βουλιάζω, βυθίζομαι
βούπα                  η γόπα (το ψάρι)
βούργια                μικρό βουργιάλι
βουργιάλι              υφαντή τσάντα (ταγάρι) που έβαζαν το φαγητό της ημέρας οι βοσκοί και οι αγρότες
βραστάρι               θερμό αφέψημα
βρούχος                θόρυβος, το μουγκρητό
βρυσάλι                μικρή βρύση
βωλοσέρνω              κουβαλώ κάτι σέρνοντάς το
Κρητικές λέξεις απο Γ    
        
γαμπάς                        =χοντρό ρούχο,επανωφόρι βοσκού με κουκούλα
γαρουφαλάτη σφαίρα  =σφαίρα περιστρόφου που στήν άκρη έχει κοψίματα
γιαίνει                          =θεραπεύει
γιαίνω                          =θεραπεύομαι,γίνομαι καλά
γδέχομαι                      =περιμένω να συμβεί
γεραντίζω                    =ευδοκιμώ.γεννώ,δημιουργώ
γ-η                               =ή
για ονομής σου           =για σένα
γιαγιέρνω                    =επιστρέφω,γυρίζω,φέρνω πίσω
γιάειντα                       =γιατί,για πιο λόγο
γιάντα                          =γιατί
γλεντίζει                      =να γλεντά,να διασκεδάζει
γνοιάζομαι                   =έχω ένοια,νοιάζομαι,ενδιαφέρομαι,φροντίζω
γνώθω                         =ξυπνώ
γραίνομαι                    =βρέχομαι,υγραίνομαι
γραίνω                         =βρέχω
γροικά                         =ακούει
γροικώ                        =ακούω,νοιώθω,αισθάνομαι,καταλαβαίνω
γροικάται                    =ακούγετε
γρυλώνω                    =γουρλώνω τά μάτια μου,απορώ
γρόσι,το                      =χρήμα,νόμισμα επι τουρκοκρατίας
γυρογιάλι                    =γιαλός,ακρογιάλι
γειαίνω ή γιάνω        βρίσκω την υγεία μου
γεμίδι                 το γέμισμα
γιαγιέρνω              επιστρέφω, γυρίζω πίσω
γιδάρης                βοσκός σε γίδες, γιδοβοσκός
γλεντοκόπισμα          το έντονο (δυνατό – άγριο) γλέντι
γράδες                 οι γριές
γρε                        η γριά
γρόθος                 η γροθιά, μτφ. (βρισιά) αυτός που είναι για γροθιές, ο βλάκας
γροικώ                 νιώθω, δίνω προσοχή, ακούω
γυρογιάλι              η ακρογιαλιά
γυρού γυρού            κυκλική συναγωγή
Κρητικές λέξεις απο Δ    
        
δηγούμαι                        =διηγούμαι
δηγούνται                       =διηγούνται,αφηγούνται
διακονάται                      =ζητιανεύει
διακονούμαι                   =ζητιανεύω
διαρμίζομαι                    =τακτοποιώ,καθαρίζω,συγυρίζω
διαρμιστώ                      =διαχειριστώ,τακτοποιήσω
δίκαια μεσάνυχτα          =πραγματικά μεσάνυχτα
δίπλα(παίρνω)               =σειρά(παίρνω)
διπλοσφαλίζω               =διπλοκλειδώνω
δρασκελίζω                   =υπερπηδώ
δρασκελισε                   =υπερπήδησε
δώ μου                          =δώσε μου
δώσω(κάτω)                 =πέσω,θα πάρω δρόμο
δείλι                              το δειλινό
διαρμίζομαι                   καθαρίζω, τακτοποιώ
διάφορο                         η διαφορά, η καλλιτέρευση
δικώ                              αρκώ, εξασκώ
δίφορος                        αυτός που καρπίζει δύο φορές το χρόνο
δρασκελίζω                 περπατάω με μεγάλο βήμα
Κρητικές λέξεις απο Ε    
        
εβγιά,η                         =βελτίωση καιρού
εδά                               =τώρα,πλέον
εγδέχουμου                  =καρτερούσα,περίμενα
εθρούλισε                    =σκόρπισε,θρουλώ,θρρυματίστικε,κομματιάστικε
είντα                             =τί
εκατάλησα                   =ξόδεψα,σπατάλησα
εκειά                            =εκεί
εμιλιά                           =ομιλία,μιλιά,λαλιά,φωνή
εμίσεψες                      =έφυγες
εμπόλιασε                    =εμβολίασε,έδεσε,εκέντρισε
εντάκαρα                      =ξεκίνησα,αρχίνησα
εξάνοιξα                       =κοίταξα,ξανοίγω,βλέπω,παρατηρώ
εξελάκκιζα                   = έσκαβα λάκους γύρω απο κορμούς δέντρων
εργώ                             =κρυώνω
έστεσα                          =κράτησα,σταμάτησα
εσύβασα                       =συμβίβασα
ετσά                              =ετσι
εβάρηκα                χτύπησα , πληγώθηκα , τραυματίστηκα
εβγαρσιά               έξοδος
έβγορο                 μέρος με ορατότητα
εβοσκήθηκα             χόρτασα
έγκος                  όγκος
εγόη μου               αλοίμονό μου
εδέ                    για δες
εδεπά                  κάπου εδώ
εθαραπάηκα             έφαγα και ευχαριστήθηκα
είκασι                 σαν να, ωσάν
είμητας                εκτός αν
εκειδέ                 εκεί ακριβώς
έλε μου                προπάντως, κυρίως
ελεμές                 εκλεκτός, διαλεχτός
ελιδάρος               ο ελαιοπαραγωγός
εμιλιά                 μιλιά, ομιλία
έμπανα                 και τι μ’αυτό
εμπάστε                μπείτε μέσα, περάστε
έντειμα                φάντασμα, βρικόλακας, δαιμονικό πλάσμα
εξιά                   ανεξαρτησία, ελευθερία
εσμιγιά                η συνάντηση
ετοσεσάς               τότε ακριβώς
ετόσονα                τόσο πολύ, τόσο ακριβώς
ετουδά                 σ’αυτό το μέρος
έχθρητα                η εχρθότητα, το μίσος
έχνος                  το ζώο
εχταγή                 έγνοια, έντονη επιθυμία
Κρητικές λέξεις απο Ζ    
        
ζα,τα οζά                       =ζώα,συνήθως τα πρόβατα
ζάλο,το                          =βήμα,περπατησιά
ζάφτι                              =κουμάντο,δαμάζω,ημερώνω,ελέγχω
ζευλώνω                        =στραβώνω,τσακίζω,λυγίζω
ζυγώνω                          =διώχνω,καταδιώκω,απομακρύνω
ζαφτιγές                         ο χωροφύλακας επί Τουρκοκρατίας
ζόρες                             ζόρισμα, κίνδυνος
Κρητικές λέξεις απο Η………………………………………………
Κρητικές λέξεις απο Θ    
        
θα γενώ                         =θα γίνω
θε να                             =θα
θένε                              =θέλουν
θεριό,το                        =θηρίο
θεριστής,ο                    =ο μήνας Ιούνιος
θέσει                            =ξαπλώσει
θέτω                             =ξαπλώνω,κοιμούμαι
θιός                              =θεός
θύμησες                       =αναμνήσεις
θύμηση                        =μνήμη,ανάμνηση
θωρώ                           =βλέπω
θαρμός                         βασκανία, μάτιασμα
θέτω                             πλαγιάζω, ξαπλώνω
θρινάκι                         το κοσκίνισμα των σταχυών στο αλώνι
Κρητικές λέξεις απο Ι    
        
ιδώ                       δω – βλέπω
ινάτι                      το πείσμα
ίντα                       τί (χρησιμοποιείται για ερώτηση)
ίσαμε ή σάμε       μέχρι
Κρητικές λέξεις απο Κ    
        
καερέτι                      =υπομονή
καημαθιά                   =το κάψιμο
καθα είς                     =καθένας
κακολαλεί                  =οδηγεί σε λάθος δρόμο,κακομεταχειρίζεται
κακολαλώ                  =βασανίζω,κακομεταχειρίζομαι
κακοστραθιά              =κακός,δυσκολοδιάβατος δρόμος
καλλιμέντο,το            =πρόοδος,προκοπή,καλυτέρευση
καλντιρίμι,το              =λιθόστρωτος δρόμος
καλοσειράδα              =καλή σειρά,καλής οικογένειας
καμωμένα                  =φτιαγμένα
κάνω                          =φτιάχνω
κανακίζω                   =καλοπιάνω,χαιδεύω,θωπεύω
κανελάδα,η                =ποτό απο κανέλα
καταλαγιάσει              =ηρεμίσει,ησυχάσει
κατάλυμα                    =ερείπιο,μισογκρεμισμένο σπίτι
καταλυτή                    =εξολοθρευτή
κατέχει                       =γνωρίζει,ξέρει
κάψα                          =ζέστη
καψαλίδα                   =σπίθα απο φωτιά
κι ανε                         =και άν
κιανούς(κιανενούς)   =κανενός
κοιμηθιά                    =ο τόπος που κοιμήθηκε κάποιος
κοιτάσσει                  =ξεκουράζεται,αναπαύεται
καιτάσσω                  =κοιμούμαι στήν φωλιά μου,ξεκουράζομαι
κονάκι,το                   =σπίτι,κατοικία
κονεύει                      =φιλοξενείται
κοντό                         =άραγε ,μήπως ,τάχα
κοπέλι,το                   =το αγόρι,το μικρό παιδί
κοπελιδάκι                 =το μικρό παιδάκι
κουζουλάδα               =ανοησία,τρέλα,τόλμη
κουκοσάλι                  =χαλάζι
κουλαντρίζει               =κάνει κουμάντο
κουλαντρίζω              =παλεύω,εξουσιάζω,διευθύνω
κουλέδες                    =πύργοι
κουλές                       =πύργος
κρεμάται                    =κρέμεται,αποκρεμιέται
κρούβγει                    =δυσκολεύει τήν αναπνοή
κρούβγω-ομαι           =στερώ τόν αέρα,αποπνίγω,πνίγομαι
κρυγιότη,η                =τό κρύο,τό ψύχος
καβρός                 ο κάβουρας
κακοβολιά              ανώμαλος δρόμος
καματερό               καλλιεργημένος αγρός, πεδιάδα
καμνιώ                 κλείνω τα μάτια
Καντής                 ο δικαστής επί Τουρκοκρατίας
καταδιά                η αποκατάσταση, η τακτοποίηση
κατάσαργα              επί της σάρκας
κατέ(χ)ω               ξέρω, γνωρίζω
κάτης                  ο γάτος
κατούνα                σπίτι βοσκού στο βουνό (λέγεται και κονάκι)
κατσούλα               η γάτα
καψάλι                    (γίνομαι καψάλι) καίγομαι
κεράς η ζώνη           ουράνιο τόξο
κλησίδι                     μικρό εκκλησάκι
κοκλιομπάντουρο        το όστρακο του σαλιγκαριού
κολάι                        το κουμάντο, ο λογαριασμός
κονάκι                     σπίτι βοσκού στο βουνό (λέγεται και κατούνα)
κοντό                      άραγε, μήπως
κοντό κοντό            περίπου
κόπιασε                     πρόσκληση στο σπίτι
κουζουλάδα             τρέλλα, χαζομάρα
κουλαντρίζω            καταφέρνω κάτι, τα βγάζω πέρα
κούμος       μικρό κτίσμα στο βουνο που χρησιμοποιεί ο βοσκός για να βάλει 1-2 ζώα
κουρνιάζω                 ρουβάζω, χώνομαι στην αγκαλιά, ραφώνει στη
αγκαλιά,                    προστατεύεται σε υπήνεμο έρος
κουφοβράζω            επιθυμώ, έχω έντονο πόθο που δεν εξωτερικεύεται
κοχλιός ή χοχλιός    σαλιγκάρι
κρημνός                   ο γκρεμός
κριγιός                     το κριάρι
κρυγιό                      κρύο, δροσερό
κρυγιότι               το κρύο, κρύος καιρός (κάνει κρύο)
 

Κρητικές λέξεις απο Λ    
        
λαλεί                        =οδηγεί
λιανοχοχλιός           =μικρό σαλιγκάρι
λιγάνεις                   =λιγοστέψεις
λιχνίζω                    =διαχωρίζω στο αλώνι τόν καρπό απο τα άχυρα
λογούμαι                 =θεωρούμαι,λογαριάζομαι,υπολογίζομαι
λοισμός                   =συλλογισμός,σκέψη
λυρομπαντουρίζει   =παίζει λύρα
λύρου-λύρου           =κοντυλιές τής λύρας(ποιητική έκφραση)
λαθούρι                η φάβα
λάτρα                  καθαριότητα, δουλειές του σπιτιού
λεπιδοχώματα           χώμα από το οποίο φτιάχνουν τα πιθάρια και τα κεραμικά
λιγώνω                 δοκιμάζω, γεύομαι
λιοπύρι                ημέρα με πολύ μεγάλη θερμοκρασία
λογάμαι                περνιέμαι, περνάω για…
λογιάζω                σκέφτομαι, βάζω στο νου μου
λούσα                  πολυτελή ρούχα και κοσμήματα
Κρητικές λέξεις απο Μ    
        
μαγαρίζω             αλλοιώνω, καταστρέφω
μαϊνάρω              ησυχάζω, κοπάζω, γαληνεύω
μαλέ                   καυγάς, φιλονικία
μαρακλής             αυτός που έχει μεράκι(α) – αυτός που γλεντάει χωρίς να παρεκτρέπεται
μαργώνω              ξεπαγιάζω, κρυώνω
μερακλίκι           το μεράκι η αγάπη για αυτό που κάνω
μισεμός              η αναχώρηση
μιτάτο                 κτίσμα στο οποίο γίνονται τυροκομικές εργασίες
μονοπαντώ         συγκεντρώνω σε ένα μέρος
μουζούρι          παλιά Κρητική μονάδα μέτρησης (1 μουζούρι ήταν περίπου 5 οκάδες)
μπάντα                 πλευρά, περιοχή
μπαντούρα              καπάκι όστρακου
μπαξές                 περιβόλι, κήπος
μπεγεντίζω             συμπαθώ, θαυμάζω
μπελί είναι            είναι φανερό
μπεσαλίδικος           ο ντόμπρος, ο ευθύς, ο σταθερός
μπέτης ή πέτης         το στήθος
μπουνταλάς             βλάκας, χαζός
Κρητικές λέξεις απο Ν    
        
νιηρούμαι              αποφεύγω μια πράξη
ντακάρω                ξεκινώ, αρχίζω
ντελικανής             ο νέος
ντουνιάς               ο κόσμος, ο λαός
νώμος                  ο ώμος
Κρητικές λέξεις απο Ξ    
        
ξα σου                 εσύ ότι πεις
ξαμώνω                 σκοπεύω (σημαδεύω)
ξανοίγω                κοιτάζω, θωρώ
ξεγιαλίζω              ανοίγομαι στο πέλαγος
ξεκορφίζω              βγαίνω στην κορυφή ενός υψώματος
ξενομπασάρικος         περαστικός, ξένος
ξενομπάτης             περαστικός, ξένος
ξέτελο                 η έκβαση, το αποτέλεσμα
ξόμπλια                σχέδιο στο υφαντό
ξώμαχο                 γερασμένο, παροπλισμένο, εκτός μάχης
Κρητικές λέξεις απο Ο    
        
ο(υ)λιά                στιγμή, μικρό κομμάτι
οζό                    ζώο, χρησιμοποείται κυρίως για να ορίσει το πρόβατο
οματέ                  φαγητό, από εντόσθια χοιρινά, γεμιστά με ρύζι και μυρωδικά
ονόμης σου             για χάρη σου
όξω                    έξω, εκτός
ορδινιά                η τάξη, η ετοιμασία
ορδινιάζω              σχεδιάζω, μελετώ
όρθα                   η κότα
ορνικός                ήσυχος, ανενόχλητος
οψάργας                εχθές το βράδυ
οψές εχθές             εχθές
οψές ταχιά             εχθές το πρωί
Κρητικές λέξεις απο Π    
        
παιχνιδαμάτης          αυτός που κάνει παιχνίδια με τα μάτια του
παντίδει               (δεν παντίδει) δεν έρχεται, δεν είναι εύκολο
παντονιέρω ή παντονιάρω        εγκαταλείπω, αφήνω
παραμερώ               βάζω παράμερα, παραμερίζω
παράουρος              παλαβός, τρελός
παρασθιά               το τζάκι
παραστρατίζω           αλλάζω δρόμο
περαματίζω             όρος της υφαντικής
πλαντοξόκαιρος         ξαφνική κακοκαιρία στην οποία κινδυνεύει ο άνθρωπος ακόμα και να πνιγεί (πλαντάξει)
ποβγάνω                βγάζω έξω, ξεπροβοδίζω
πογέρνει               βασιλεύει, φεύγει ο ήλιο
πορευτής               αυτός που περνάει περαστικός
πορίζω                 περνάω, βγαίνω έξω, φεύγω
πορίζω                 βγαίνω έξω
ποσάζω                 περιποιούμαι, στολίζω
πρεπιά                 αξιοπρέπεια, ομορφιά
πρεπίζω                ταιριάζω, το φέρνω στα μέτρα μου
πριχού                 πριν, προτού
προβατάρης             βοσκός σε πρόβατα
Κρητικές λέξεις απο Ρ    
        
ραβδέ                  χτύπημα με ραβδί , ραβδισμός , ξυλιά
ραέτι                  καλό φαγητό, εξαίρετο γεύμα
ραϊσματέ               το ράγισμα, το ρήγμα , η ραγισματιά
ράκαδο                 κουρελιάρικο ρούχο , κουρέλι
ραμεκλής               συγχωρεμένος (κάποιος που έχει πεθάνει)
ράνης                  αυτός που συχνοκλαίει
ρανίζω                 κλαίω ασταμάτητα
ραντάρα                ψεκαστήρας , συσκευή για ψέκασμα
ρασέ ή ρασιά           ύφασμα απο συμπιεσμένο μαλλί
ρασιά ή ρασέ           ύφασμα απο συμπιεσμένο μαλλί
ράσσω                  σπεύδω για βοήθεια , προθυμοποιούμαι
ραφώνω                 κουρνιάζω, χώνομαι
ρεγάλο                 το δώρο
ρεγογιάρω              τακτοποιώ, διευθετώ
ρέγομαι                επιθυμώ πολύ
ρεζακλιά               το ροζακί σταφύλι
ρεζαλέτι               ρεζίλεμα, συμφορά
ρεματικά               οι ρευματισμοί
ρεμεδιάρω              γιατρεύω , θεραπεύω , αποκαθιστώ
ρεμέδιο                το φάρμακο
ρέμπομαι               κυριαρχώ , εκμεταλλεύομαι
ρεσπέρης               ο γεωργός , ο αγρότης
ρεστιβώνω ή ριστιβώνω  συνωθώ, συμπιέζω , στριμώχνω
ρέτζακας               ο γκρεμός , χαράδρα , απότομο ρυάκι
ρετζεβούτα             εντολή , διαταγή (συνήθως δυσάρεστη)
ρεχένι                 εγγύηση , ενέχειρο
ριγοσίρω               αναπτύσσομαι, ευδοκιμώ
ριζά                   οι πρόποδες υψώματος
ριζακάρει              υπάρχει κίνδυνος
ριζακάρης              ο τυχερός
ριζιμιό                ριζωμένο (π.χ. ριζιμιό χαράκι – ριζωμένος βράχος)
ριζίτης                αυτός που κατοικεί στσι ρίζες του βουνού
ριζοσκέλωση            η ανάπτυξη των ριζών
ρίζωμα                 ανήφορος, ανηφοριά
ριστιβώνω ή ρεστιβώνω  συνωθώ, συμπιέζω , στριμώχνω
ριτζας                 χάρη, παράκληση
ριτζατζής              μεσίτης, μεσολαβητής
ρόβι                   όσπριο που η χρησιμοποιούταν για τροφή σε βόδια
ροδάρης                βοσκός αιγοπροβάτων
ροδέ                   ροδαριά, τριανταφυλιά
ροζοναμέντο            συνομιλία, συζήτηση , κουβέντα
ροζονάρω               κουβεντιάζω, συζητώ
ροσπού                 η πόρνη
ροσφαϊλίκι             ντροπή, ζημιά, δυσφήμιση
ρουβάζω                χώνομαι στην αγκαλιά
ρουβάρω ή ρουβέρνω     κλέβω, αρπάζω
ρουβάς                 ο κλέφτης
ρουβαχταρέ             μικρή δόση λίγη ποσότητα
ρουβέρνω ή ρουβάρω     κλέβω, αρπάζω
ρούγα                  δρόμος, σοκάκι
ρούγα                  η γειτονιά
ρούκανης               ο σκελετώδης, ο αποσκελετωμένος
ρούμα                  ρυάκι, κοίτη χειμμάρου, μικρός χείμμαρος
ρουφώνω                τρυπώνω, κρύβομαι σε τρύπα
Κρητικές λέξεις απο Σ    
        
σάμε ή ίσαμε           μέχρι
σεβντάς                ερωτικός καϋμός
σεϊρι                  η θέα
σειρώνω                σουρώνω υγρά
σκιανός                ο ίσκιος
σουρεύω                συκοφαντώ, κατηγορώ
σουχλικό               κατηγορία, συκοφαντία
σπερνό                 ο εσπερινός, η παραμονή
στανικώς               κάνω κάτι χωρίς τη θέλησή μου
συζευτής               ο συνέταιρος
σύντεκνος              ο κουμπάρος που έχει βαφτίσει παιδί
συντηρώ                κοιτάζω με προσοχή
συργουλεύω             καλοπιάνω, κολακεύω
σφακολούλουδο          ο ανθός της πικροδάφνης
σφαλίζω                κλειδώνω, ασφαλίζω
Κρητικές λέξεις απο Τ    
        
ταβλί                  τάβλα, κομμάτι ξύλου
ταγί                   η βρώμη
τάχατες                δήθεν (ίσως και με ειρωνική διάθεσης)
ταχινή                 το πρωί
τελάρο                 ο αργαλειός
τερτίπι                καμωματιά, κόλπο
τζαναμπέτης            ο καταφερτζής
τοτεσάς                τότε ακριβώς
τουτοσές               αυτός, ετούτος
τσιγκλώ                πειράζω, ενοχλώ
τσίπα                  μεμβράνη που σχηματίζει το φρέσκο γάλα στην επιφάνειά του
τσουγκρί               η άκρη του βράχου, μυτερή πέτρα
Κρητικές λέξεις απο Υ
…………………………..
………………………….
Κρητικές λέξεις απο Φ    
        
φαδέ                   πίστη, εμπιστοσύνη
φαητσούλι              μικρή ποσότητα φαγητού
φαλαγγάρης             αυτός που ζεί σε φαράγγι
φαλαγγώνω              εγκλωβίζω , συσφίγγω, μαγκώνω
φάλκος                 είδος γερακιού
φαμεγιεύω              είμαι δούλος , εργάζομαι ως υπηρέτης
φαμέγιος               δούλος υπηρέτης
φαμελικώς              με όλη τη φαμέλια , ολόκληρη η οικογένοια
φαμεργιούρι            ο υπηρέτης
φανερίζει              αρχίζει να ξημερώνει
φανιστρέλα             μεγάλη πληγή , τράυμα εκτεταγμένο
φαρδαλός               πολύχρωμος , φανταχτερός
φαρμακίτης             μανιτάρι που δηλητηριάζει
φασίδι                 το υφαινόμενο στον αργαλειό , το υφαντό
φεγγιά                 τα μάτια
φέγγος                 λάμψη, φωτισμός
φελλοκάλικο            παντόφλα, τσόκαρο
φελώ                   έχω αξία , είμαι άξιος
φεργάδα                ιστιοφόρο πλοίο
φέτσα                  αποξηραμένο κατακάθι υγρού (λαδιού κρασιού)
φηλίαση                κλείδωση , άρθρωση , αρμός οστών
φιακάς                 πικρός, φθονερός
φιακώνω                δηλητηριάζω , πικραίνω
φιλαδόρος              πέτρινο λουρί για ακόνισμα ξυραφιών
φιλιότσα(-ος)          το βαπτιστίρι
φιοφιορίζω             στολίζω , πλουμίζω
φιραούνης              αλαζόνας , υπερόπτης , δυνάστης , σατράπης
φλέγα                  φλέβα του σώματος
φλουμίζω               θηλάζω , βυζαίνω
φουντάνα               μεγάλη φλόγα
φούντι                 το καπάκι του βαρελιού
φταξούσιος             ο κύριος του εαυτού του
φυρώ                   φυραίνω , λιγοστεύω σε όγκο ή βάρος
φυσκιγιά               η αφθονία
φωλεύγω                κάνω φωλιά
Κρητικές λέξεις απο Χ    
        
χάβδαλο                το τελείως ξερό σέλινο
χαβεσιλίκι             πόθος επιθυμία , πάθος
χαβρίζω                φωνάζω πολύ δυνατά
χάζι                   διασκέδαση (από θέαμα ή πράξη)
χαϊλάλης               ανισσόροπος , φαντασιόπληκτος
χαιτζώνω               προβάλλω αντίσταση , αγριεύω
χάκι (το)              το μερίδιο κάποιου
χαλακατέβας            αδέξιος , ανεπιτείδιος
χαλαλίζω               χαρίζω, δωρίζω
χαλασές (ο)            τόπος με χαλάσματα
χαλέπα                 περιοχή με πετρώδες και ίσιο έδαφος
χαλίσικος              γνήσιος , άδολος , ανόθευτος
χάμαι                  κάτω, καταγής
χαμπέρι                η είδηση
χαντώ                  νομίζω , πιστεύω
χαραέτι                μεγάλη δίψα
χαράκι                 μεγάλη πέτρα, ριζωμένος βράχος
χαροκοπώ               γλεντώ διακεδάζω
χαρχαλεύω              ανακατώνω διάφορα πράγματα
χειμαδιό               περιοχή με ήπιο κλίμα που πάνε τα ζώα οι βοσκοί για να απαοφύγουν το χειμώνα
χουμά κουτάλι          άνω – κάτω
χούμελι                γλυκό υγρό που έβγαινει από το βράσιμο της κερήθρας
χουρχούδα              μαγκούρα , ρόπαλο
χοχλιομπάντουρο        το όστρακο του σαλιγκαριού
χοχλίος ή κοχλίος      σαλιγκάρι
χτικιάζω               αρρωσταίνω από φυματίωση
χτικιό                 η φυματίωση
Κρητικές λέξεις απο Ψ    
        
ψακωντέ                η γεύση του πικρού , η πικράδα
ψαλάσσω                τσιμπολογώ
ψαλιμουδίζω            σιγομουρμουρίζω
ψαργάδινος             χθεσινοβράδυνος
ψαρογάροι              σαρδέλες παστές
ψεγαδιάστρα            η κουτσομπόλα γυναίκα
ψέγος                  ψεγάδι , ελλάτωμα , ατέλεια
ψεσινός                χθεσινός
ψήμα                   ψήσιμο
ψίκι                   ακολουθία , πομπή
ψιμάρνι                όψιμο αρνί
ψιμοκαίρι     παράταση του καλοκαιριού, εποχή που είναι έντονη η ανάγκη της βροχής
ψιμύθια                στολίδια σε κέντημα ή υφαντό
ψιχαλίδα               ψιλή βροχή , ψιχάλα
ψομματάρης             μεγάλος ψεύτης
ψυχνιάζει              αρχίζει να πέφτει κρύο
 

Πηγή:el.wikipedia.org,kritikamonopatia.gr

«Ένα μήνυμα σε όλο τον κόσμο. Το τι συμβαίνει στη Συρία είναι πέρα από κάθε φαντασία. Μας σκοτώνουν χωρίς λόγο, μας φυλακίζουν, μας βασανίζουν μέχρι θανάτου. Φεύγουμε κυνηγημένοι και προσπαθούμε να ζήσουμε με αξιοπρέπεια. Στην Τουρκία μας εκμεταλλεύονται και προσπαθούμε να φτάσουμε στην Ελλάδα. Στην προσπάθεια αυτή βυθιζόμαστε και εθελοντές όλων των θρησκειών και άθεοι προσπαθούν να μας βοηθήσουν. Και ανακαλύπτουμε ότι κυβερνήσεις εκμεταλλεύονται τον πόλεμο στην Συρία για να πετύχουν τους δικούς τους πολιτικούς στόχους. Και χάνουμε την αξιοπρέπειά μας, κουραζόμαστε, πνιγόμαστε και πεθαίνουμε, στο δρόμο προς αυτό που νομίζουμε πράδεισο, την Ευρωπαϊκή Ένωση……Έχασα τα πάντα. Όσους αγαπούσα. Τον πατέρα, τη μητέρα , τη γυναίκα μου και τα πέντε αδέρφια μου. Έφτασα στην Αθήνα ….. και βεβαιώθηκα ότι δεν ήταν παράδεισος…… Αποφάσισα να γυρίσω πίσω, στο βέβαιο θάνατο στη Συρία. Εκεί που έθαψα όσους αγαπούσα. Ευχαριστώ όλους τους εθελοντές και όλους τους λαούς όλων των θρησκειών. Δεν ευχαριστώ καμιά κυβέρνηση.»

YAMEN MOHAMED

μετάφραση (σε κάποια σημεία παραφράζοντας) της Νίνας Γεωργιάδη via kar.org

Νομοτεχνικές βελτιώσεις στα άρθρα για την “Aντισταθμιστική εκπαίδευση”, τη “Δια βίου μάθηση” και την “Ειδική  Αγωγή” κατέθεσε πριν λίγο στην Ολομέλεια της Βουλής ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκος Φίλης. Στην Ολομέλεια αυτή την ώρα πραγματοποιείται η πρώτη από τις δυο συνεδρίασεις για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας στο οποίο περιλαμβάνονται διατάξεις και τροπολογίες αρμοδιότητας του ΥΠ.Π.Ε.Θ. 

Όπως έχει ανακοινωθεί η τροπολογία για τον ΕΟΠΠΕΠ και το ΙΝΕΔΙΒΙΜ αποσύρεται, ωστόσο  παραμένει η διάταξη που ορίζει ότι η  στελέχωση των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας με προσωπικό για την εκπαιδευτική περίοδο 2015-2016 θα γίνει από τους αξιολογικούς πίνακες κατάταξης της εκπαιδευτικής περιόδου 2014-2015.

Ακολουθούν οι νομοτεχνικές βελτιώσεις:

Στο άρθρο 26:

    α) Στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 η φράση «η εκπαίδευση που παρέχεται στα Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων,» αντικαθίσταται από τη φράση «η ενισχυτική διδασκαλία και η πρόσθετη διδακτική στήριξη που παρέχεται στα Καταστήματα Κράτησης,».

     β) Στην περίπτωση γ΄ της παραγράφου 2 η φράση «στα Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων» αντικαθίσταται από τη φράση «στα Καταστήματα Κράτησης».

     γ) Στο πρώτο εδάφιο της  παραγράφου 5  η φράση «στα Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων» αντικαθίσταται από τη φράση «στα Καταστήματα Κράτησης».

     δ) Στο πρώτο εδάφιο της  παραγράφου 8 η φράση  «των Ειδικών Καταστημάτων Κράτησης Νέων» αντικαθίσταται από τη φράση «των Καταστημάτων Κράτησης».

     ε) Στο τρίτο εδάφιο της  παραγράφου 8  η φράση «στα Ειδικά Καταστήματα Κράτησης Νέων» αντικαθίσταται από τη φράση «στα Καταστήματα Κράτησης».

    στ) Στο τέταρτο εδάφιο της  παραγράφου 8  ο όρος «Ο οικείος  Περιφερειακός Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» αντικαθίσταται από τον όρο «Ο οικείος  Περιφερειακός Διευθυντής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» 

    ζ) Στο τελευταίο εδάφιο της  παραγράφου 8  η φράση  «των Ειδικών Καταστημάτων Κράτησης Νέων» αντικαθίσταται από τη φράση «των Καταστημάτων Κράτησης».

   η) Η παράγραφος 10 του άρθρου 26 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

       «Η αμοιβή των αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών στους φορείς υλοποίησης των προγραμμάτων  αντισταθμιστικής εκπαίδευσης της παραγράφου 2 ορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Β΄ του ν.4354/2015 (Α΄ 176)».

Στο άρθρο 83:

   α) Η παράγραφος 2 αναδιατυπώνεται ως εξής:

    «Η στελέχωση των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας με προσωπικό για την εκπαιδευτική περίοδο 2015-2016 θα γίνει από τους αξιολογικούς πίνακες κατάταξης της εκπαιδευτικής περιόδου 2014-2015.» 

  β) Αποσύρεται η παράγραφος 1 και αναριθμείται αντιστοίχως η επόμενη παράγραφος.

 Στο άρθρο 84:

α) Πριν την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του ΠΔ 603/1982, όπως αυτό τροποποιείται με το άρθρο 84 του σ/ν, προστίθεται η φράση «Άρθρο 4 – Εσωτερική διάρθρωση των ειδικών δημοτικών σχολείων».

 β) Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 4 του ΠΔ 603/1982, όπως αυτό τροποποιείται με το άρθρο 84 του σ/ν ,αντικαθίσταται ως ακολούθως:

 «Η κατανομή των μαθητών σε τμήματα διενεργείται με αιτιολογημένη απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων της ΣΜΕΑΕ, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Διαγνωστικής Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Υποστήριξης (ΕΔΕΑΥ) της ΣΜΕΑΕ ή ελλείψει αυτής ύστερα από εισήγηση του Διευθυντή του σχολείου».

γ) Στο πρώτο εδάφιο, που προστίθεται στο τέλος της υποπερίπτωσης ββ’ της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 3699/2008 (Α’199) με την παράγραφο 2 του άρθρου 84 του σ/ν, μετά τη φράση «με αιτιολογημένη απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων που εκδίδεται» προστίθεται η φράση  «ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Διαγνωστικής Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και Υποστήριξης (ΕΔΕΑΥ) της ΣΜΕΑΕ ή ελλείψει αυτής».

Υπουργείο Παιδείας