-
Συνέδριο της Βιέννης
-
Ιερή Συμμαχία
-
Παλινόρθωση
-
ατομικές ελευθερίες
-
πολιτικά δικαιώματα
-
αρχή των εθνοτήτων
-
καρμπονάροι
Ευρώπη του 18ου αιώνα: διαμορφώνονται τρία κύρια πολιτικά ρεύματα, που αμφισβητούσαν τις αποφάσεις των ηγεμόνων της Ευρώπης, το καθένα από τη δική του σκοπιά και με τον δικό του τρόπο.
Οι μετριοπαθείς φιλελεύθεροι επιδίωκαν την καθιέρωση συνταγματικών μοναρχιών στις οποίες εκλογικό δικαίωμα θα είχαν μόνο όσοι διέθεταν κάποια περιουσία, όπως συνέβαινε στην Αγγλία.
Οι ριζοσπάστες δημοκρατικοί προσδοκούσαν την εγκαθίδρυση αβασίλευτων δημοκρατιών που θα αναγνώριζαν πολιτικά δικαιώματα σε όλους ανεξαιρέτως τους ενήλικους άνδρες και θα προστάτευαν τις αδύναμες κοινωνικές ομάδες.
Οι σοσιαλιστές, που εμφανίστηκαν μετά το 1850, θεωρούσαν ότι η καταλληλότερη μορφή πολιτικής οργάνωσης θα ήταν ένα καθεστώς οικονομικής και κοινωνικής ισότητας.
Καρμπονάροι
[ιταλικά carbonaro, πληθ. carbonari: καρβουνιάρηδες]
Μέλη μυστικής επαναστατικής οργάνωσης που εμπνέονταν από φιλελεύθερες και πατριωτικές ιδέες. Έδρασαν κυρίως στην ιταλική χερσόνησο στις αρχές του 19ου αιώνα. Οι καρμπονάροι υπήρξαν η κύρια εστία αντίστασης στα αυταρχικά καθεστώτα που επιβλήθηκαν στην Ιταλία αμέσως μετά την ήττα του Ναπολέοντα, κατά την εποχή της Παλινόρθωσης (1815-1830).
Σύμφωνα με την επικρατέστερη σήμερα άποψη, οι καρμπονάροι ήταν μια ομάδα που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Γαλλία την εποχή της γαλλικής επανάστασης, δρούσε στις γραμμές των Ελευθεροτεκτόνων (μασόνοι) και ασκούσε αυστηρή κριτική στην καθολική εκκλησία.
Οι πρώτες οργανώσεις (στοές) καρμπονάρων εμφανίστηκαν στην Ιταλία γύρω στα 1800 έχοντας από την αρχή δημοκρατικό και πατριωτικό χαρακτήρα. Γρήγορα δημιουργήθηκαν παρόμοιες οργανώσεις σε ολόκληρη την ιταλική χερσόνησο. Οι καρμπονάροι της Ιταλίας αγωνίζονταν για την αποτίναξη της ξένης κυριαρχίας και οραματίζονταν τη δημιουργία ενός δημοκρατικού κοινοβουλευτικού ιταλικού κράτους.
Αντιμέτωποι με την ανάγκη να προστατέψουν τις οργανώσεις τους από τις ευρωπαϊκές απολυταρχίες, οι καρμπονάροι δέχονταν στις γραμμές τους νέα μέλη μόνο αφού τα υπέβαλλαν σε δοκιμασίες. Ακολουθούσε η υποδοχή του νέου μέλους, βασισμένη σε ένα αυστηρό τελετουργικό, και η ένταξή του στην οργάνωση. Κάθε οργάνωση καρμπονάρων είχε αυστηρή εσωτερική ιεραρχία και τα μέλη ανέρχονταν σε επόμενο βαθμό μόνο αφού έφερναν σε πέρας με επιτυχία συγκεκριμένες αποστολές.
Οι καρμπονάροι λειτούργησαν ως πρότυπο για τους φιλελεύθερους του 19ου αιώνα. Έτσι, με βάση τις ιδεολογικές αρχές και τα οργανωτικά πρότυπα των καρμπονάρων δημιουργήθηκαν σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης παρόμοιες οργανώσεις καρμποναρικού τύπου. Μια από αυτές ήταν και η ελληνική Φιλική Εταιρεία που ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας και προετοίμασε τον ένοπλο ξεσηκωμό των Ελλήνων το 1821.
πηγή : Ελληνικός Πολιτισμός
