Ο πρόεδρος του ΜΟ του οικισμού Ιωάννης Μυλωνάς, η παρουσιάστρια Ευαγγελία Μυλωνά, ο συγγραφέας στο καφενείο της πλατείας όπου κάθονταν οι θεατές-ακροατές μας -διακρίνεται μέρος τους
Με είχαν πει πριν από μια δεκαετία από τον Μορφωτικό Παλαιογρατσάνου (Παλιουγριάτσιανου στην ιδιόλεκτο) Κοζάνης να γράψω για την Ιστορία του χωριού τους. Στρώθηκα και το έστειλα μαζί με εικόνες.
Το κείμενο το τύπωσαν ξαφνικά και την Κυριακή 7η Ιουλίου 2024 με κάλεσαν να το παρουσιάσω στην πλατεία του χωριού -δεν είχα αντίτυπο.
Πήγαμε, ώρα 10 ήμασταν εκεί. Καθίσαμε στο καφενείο-ταβέρνα της πλατείας μέχρι να έρθουν πολιτικοί και κόσμος, μας κέρασαν καφέ.
Προσέρχονταν συνεχώς, γέμισε το μαγαζί, ήταν πολλοί κι όλων των ηλικιών. Είχαν έρθει από Νάουσα, Θεσσαλονίκη, Αθήνα και φυσικά από Βελβεντό. Νοσταλγία παιδικών μάλλον χρόνων.
Πήγαμε στον τοίχο του ναού, μακριά από τον κόσμο, εκεί όπου κάθεται η ορχήστρα των πανηγυριών, ανάμεσά μας χώρος κενός, πλατεία-δρόμος, στο μέρος αυτό χορεύουν.
Χαιρέτησε ο δήμαρχος και πολιτικοί, νυν και πρώην. Μετά, ευτυχώς μίλησε γι αυτό η νεαρή διδασκάλισσα Ευαγγελία Τσιτούρα χωρίς χειρόγραφο.
Ανακεφαλαίωσα με λίγα, δεν ήξερα τι να πω.
Συγγραφέας, παρουσιάστρια και πρόεδρος. Αριστερά η τιμητική πλακέτα.
Έπειτα, φάγαμε οι εμπλεκόμενοι σε τραπέζι, μαζί με ηγούμενο πολυμαθή και με τέλεια ελληνικά, πρόσφατα ερχόμενο με 5 συμπατριώτες του μοναχούς από Ουκρανία.
Αν και στον κάμπο είχε καύσωνα, στο υψόμετρο και κάτω από τη σκιά των δέντρων είχε ζηλευτή δροσιά.
Εντυπωσιακή ήταν η προσήλωση του κόσμου που έβλεπε κι άκουγε.
Με τίμησαν και με πλακέτα.
Πήρα ένα βιβλίο λίγο πριν από την παρουσίαση: τίτλος στο εξώφυλλο Ιστορία Παλιογριάτσιανου (3.000 π.Χ-1912 μ.Χ.), τ. Α΄, Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας -Π.Ε. Κοζάνης -Μορφωτικός Όμιλος Παλαιογρατσανιτών “Η Γρατσάνη”, Mediacast-Αφοι Χατζηνικολάου, Κοζάνη 2024, ISBN 978-618-83555-5-6. Στο εσώφυλλο ο τίτλος διαφορετικός: Ήθη κι Έθιμα του Παλαιογράτσανου (3.000 π.Χ-1912 μ.Χ.). Τυπώθηκε σε 400 αντίτυπα, σε χαρσί σαμουά 10ο γρ., σ. 153. Στις σσ. 115-153 υπάρχει απογραφή πληθυσμού του χωριού το έτος 1913 επιμελημένη από την Άννα Καλώτα.
Το διάβασα την επόμενη μέρα σπίτι: πυκνό αρκετά με δύσκολο ύφος, ίσως αν το μελετούσα πριν τυπωθεί θα το άπλωνα κάπως να γίνει πιο κατανοητό.
Ακόμα δεν είμαι σίγουρα για την ετυμολογία του χωριού. Το θεώρησα σλαβικό, όμως κάτι βαθιά μέσα μου λέει πως είναι αρχαίο ελληνικό (γράστις είναι το χόρτο, γρασίδι) και σίγουρα πρωτοϊνδοευρωπαϊκό -θα ερευνηθεί περισσότερο.
Με πρότειναν να συνεχίσω τον τόμο, να γράψω ως σήμερα. Είπα ναι.
Το τοπικά ΜΜΕ διέσωσαν το γεγονός.
η πρόσκληση για το γεγονός
