Ο Αλέκος Χατζητάσκος. Πηγή: http://www.rizospastis.gr/page.do?publDate=4/1/2015&id=15535&pageNo=36
Γεννήθηκα το 1910 στους Πύργους (Κατράνιτσα) Εορδαίας Κοζάνης. Σπούδασα στο τριτάξιο διδασκαλείο Κοζάνης. Μετεκπαιδεύτηκα δυο χρόνια στα γεωργικά φροντιστήρια Λάρισας και Θεσσαλονίκης. Στην Τσεχοσλοβακία εργαζόμενος τέλειωσα την Παιδαγωγική Σχολή Οστράβας.
Εργάστηκα σα δάσκαλος στο δημοτικό σχολείο Αμυγδάλων[1] –Εορδαίας, απ όπου μετατέθηκα δυσμενώς[2] στο Γκολφάρι[3] -Τρικάλων. Εκεί υπηρέτησα 4 χρόνια και έπειτα μετατέθηκα στο μονοτάξιο σχολειό Σερβωτών,[4] όπου δυο χρόνια δούλεψα και τελευταία εργάστηκα στο τετρατάξιο δημοτικό σχολείο Ζάρκου[5] Τρικάλων σαν διευθυντής του. Το Σεπτέμβρη του 1941, ύστερα από αίτησή μου μετατέθηκα από το γενικο επιθεωρητή Βασ. Τσιρίμπα[6] στο Μεσόβουνο Εορδαίας Κοζάνης.
Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, σαν έφεδρος αξιωματικός υπηρέτησα στον υποτομέα Βεύης –Φλώρινας και απο τις αρχές Μάρτη 1941 στο Ι τάγμα της 5ης Μεραρχίας Κρητών, που κρατούσε τον θύλακα μπροστά στην Τρεμπεσίνα[7] μέχρι την κατάρρευση του μετώπου.
Στο Μεσόβουνο σα δάσκαλος υπηρέτησα μόνο 4 μέρες –αρχές Οχτώβρη 1941- και με την εξέγερση των Μεσοβουνιωτών, ενάντια στους καταχτητές και τες ντόπιες αρχές, προσχώρησα στις γραμμές τους και ανέλαβα την στρατιωτική ηγεσία.
Μετά το ολοκαύτωμα του Μεσόβουνου 21 Οχτώβρη 1941 πέρασα στην παρανομία. Εργάστηκα σα μέλος της αχτιδικής επιτροπής του ΚΚΕ στις οργανώσεις Εορδαίας μέχρι το καλοκαίρι του 1942 και έπειτα πέρασα στην κομματική οργάνωση της επαρχίας Σερβίων –Βελβενδού και ανέλαβα την καθοδήγησή της.
Για ένα χρονικό διάστημα, ήμουν υπεύθυνος του παράνομου τυπογραφείου στο μοναστήρι Ζντάνι[8] –Σερβίων. Εκεί εκδίδονταν οι εφημερίδες της Κομματικής Οργάνωσης του ΕΑΜ, ΕΠΟΝ.
Το Νοέμβρη του 1943 πέρασα στο νομό της Φλώρινας. Δούλεψα στο ΕΑΜ της πόλης και στην Κομματική Οργάνωση του νομού Φλώρινας.
Επί ΕΑΜ (Νοέμβρης 1944 –Φλεβάρης 1945) ήμουν μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου δημοτικής εκπαίδευσης νομού Φλωρίνης μαζί με τους σ. Παύλο Κούφη και Γιάννη Καλαϊτζίδη σαν επιθεωρητή.
Μετά τη Βάρκιζα πιάστηκα, φυλακίστηκα, εξορίστηκα μέχρι το Δεκέμβρη του 1947. Στις φυλακές Θεσ/νίκης (Παράρτημα Νέων Φυλακών) έκανα το γραμματέα της ομάδας πολιτικών κρατουμένων μέχρι τη μεταγωγή μ ου στις φυλακές Φλώρινας και γραμματέας της ομάδας πολιτικών εξορίστων στο Μούδρο[9] μέχρι την απόλυσή μου (Δεκέμβρης 1947). Το Φλεβάρη του 1948 πέρασα στις γραμμές του ΔΣΕ στην περιοχή Καϊμακτσιλάν.
Επειδή υπόφερα από κρυοπαγήματα το Νοέμβρη του ιδίου χρόνου πέρασα στο Μπούλκες, όπου ανέλαβα τη διεύθυνση του σχολαρχείου (για νέους εργαζόμενους).
Το Σεπτέμβρη του 1949 ολόκληρη η κοινότητα Μπούλκες ήρθαμε στην Τσεχοσλοβακία. Εργάστηκα σαν υπεύθυνος σε παιδικούς σταθμούς και μέλος της ΕΒΟΠ για το διάστημα που λειτουργούσε και ήμουν πολλά χρόνια μέλος της Κομματικής Επιτροπής. Για ένα διάστημα ήμουν πρόεδρος της αντιδιχτατορικής επιτροπής Τσεχοσλοβακίας και πήρα μέρος στο Α΄ Συνέδριο των Αντιδιχτατορικών Επιτροπών στην Φιλανδία.
Από το 1970 είμαι ειδικός σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας της Τσέχικης Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας για την καθοδήγηση και παρακολούθηση των Ελληνικών στα παιδιά της προσφυγιάς μες στα βασικά σχολειά. Αυτή τη δουλιά τη συνεχίζω και τώρα.
Για τη δουλιά μου τιμήθηκα από το Σχολικό Τμήμα του Επαρχιακού Συμβουλίου Μπρούνταλ με τιμητική αναγνώριση, από τον Τσεχοσλοβακικό Σύνδεσμο φιλίας με τιμητικό σήμα και χρυσό μετάλλιο και από το αδελφό Κομμουνιστικό Κόμμα Τσεχοσλοβακίας με την ευκαιρία των 40χρονων απελευθέρωσης της Τσεχοσλοβακίας με αναμνηστικό μετάλλιο.
Στην Ελλάδα πήγα σα συνοδός σπουδαστών των πολιτικών προσφύγων τον Αύγουστο του 1982 και ολόκληρο το μήνα φιλοξενηθήκαμε, από το Ίδρυμα Νεότητας, και επισκεφθήκαμε πολλά αξιοθέατα ιστορικά μνημεία της αραιότητας, του μεσαίωνα και της νεώτερης ιστορίας στην Αττική, Θεσσαλία, Μακεδονία, Ήπειρο, Κέρκυρα και Πελοπόννησο.
Πράγα 27.5.1987 Αλέκος Χατζητάσκος
Σημείωση. Ο πατέρας μου πέθανε εξόριστος στη Λιβαδιά αρχές Μάρτη 1942. Εκεί τον εξόρισαν οι ελληνικές αρχές κατοχής ύστερα από το ολοκαύτωμα του Μεσόβουνου και εκεί έμειναν τα λείψανά του. Το χωριό μας Πύργοι και βίασαν γυναίκες και κοπέλες στην εκκλησία του Αγίου Σωτήρος και έπειτα τις έκαψαν σε αχυρώνες.
Το βιογραφικό με δόθηκε από τον δάσκαλο κι αντάρτη του ΔΣΕ Παύλο Κούφη στην Αθήνα το Σεπτέμβριο του 1999. Το αντέγραψα ως ήταν. Περισσότερα για τον Αλέκο Χατζητάσκο υπάρχουν στη διατριβή μου, βλ. Καλλιανιώτης Αθανάσιος, Οι πρόσφυγες στη Δυτική Μακεδονία (1941 – 1946), ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 2007, σ. 126 κι εξής, https://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/19183
Σημειώσεις
[1] Οθωμανικός οικισμός ονομαζόμενος Τζουμά. Το 1928 μετονομάστηκε σε Αμύγδαλα αποτελούμενο πια από Ποντίους, Θρακιώτες και Μικρασιάτες Μετονομάστηκε το 1991 σε Χαραυγή. Ανύπαρκτο σήμερα, λόγω της εξόρυξης λιγνίτη.
[2] Δεν έχει εξακριβωθεί ακόμη ο λόγος της μετάθεσης αυτής, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο έλαβε χώραν τον, Σεπτέμβριο μάλλον, του 1933.
[3] Απόμακρο ορεινό χωριό στις όχθες του Αχελώου και στην καρδιά της κεντρικής Πίνδου.
[4] Οικισμός στην πεδιάδα των Τρικάλων.
[5] Πεδινός οικισμός στον δρόμο Τρικάλων -Λάρισας
[6] Πρόκειται μάλλον για τον συγγραφέα του έργου Οι πρωτοπόροι της Εθνικοσοσιαλιστικής αγωγής, το οποίο εξέδωσε το 1937. Ένα χρόνο αργότερα ο Βασίλειος Τσιρίμπας έγραφε: «έχομεν επιστημονικόν και επαγγελματικόν καθήκον να αποδείξωμεν ότι η εθνικοσοσιαλιστική αύτη αγωγή δεν είναι ξένον προϊόν, αλλά γνήσιον ελληνικόν», βλ. Θεριανός Κώστας, 4η Αυγούστου και εκπαίδευση, 04.08.214, http://tvxs.gr/news/paideia/4i-aygoystoy-kai-ekpaideysi
Publication Date: 1937.
[7] Όρος της νότιας Αλβανίας όπου διεξήχθησαν επικές μάχες μεταξύ Ιταλών κι Ελλήνων.
[8] Ιερά Μονή της Παναγίας στα Καμβούνια όρη. Οι ντόπιοι την αποκαλούν Ζντιάν(ι), ενώ επισήμως γράφεται Ζιδάνι. Ορεινή ως ήταν αποτελούσε έδρα κλεφτών κι ανταρτών ανά τους αιώνες.
[9] Παραλιακός οικισμός της νήσου Λήμνου.
