Οποιοδήποτε παιδί μπορεί να πέσει θύμα εκφοβισμού στο Διαδίκτυο. Συνήθως όμως οι εκφοβιστές επιλέγουν για θύματά τους παιδιά ήσυχα και ευαίσθητα που έχουν λίγους φίλους, είναι πιο αδύναμα από τους συνομηλίκους τους ή έχουν κάποιο σωματικό πρόβλημα. Συνέπειες του εκφοβισμού είναι συχνά η κατάθλιψη και το άγχος, η δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις, οι χαμηλότερες ακαδημαϊκές ικανότητες και η τάση να απουσιάζουν συχνότερα από το σχολείο (Roland, 2002).
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Μερικά σημάδια που μπορεί να είναι ανησυχητικά και να δείχνουν ότι το παιδί έχει πέσει θύμα εκφοβισμού ή είναι θύτης είναι τα εξής (Κowalski et al., 2008):
• Το παιδί ξαφνικά σταματά να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή του.
• Γίνεται νευρικό ή αναστατώνεται όταν εμφανίζεται ένα μήνυμα.
• Φαίνεται να έχει δυσκολία να πάει σχολείο ή να βρίσκεται εκτός σπιτιού.
• Δείχνει θυμωμένο, θλιμμένο ή απογοητευμένο μετά τη σύνδεση με το Διαδίκτυο.
• Αποφεύγει συζητήσεις σχετικά με το τι κάνει στο Διαδίκτυο.
• Αποσύρεται από τις επαφές με μέλη της οικογένειας αλλά και με τους φίλους του.
• Παρουσιάζει ξαφνική μείωση στη σχολική του επίδοση.
• Αλλάζει γρήγορα την οθόνη του ή κλείνει προγράμματα όταν ο γονιός πλησιάζει τον υπολογιστή.
• Χρησιμοποιεί τον υπολογιστή κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Γελάει υπερβολικά ενώ χρησιμοποιεί τον υπολογιστή.
• Χρησιμοποιεί πολλαπλούς λογαριασμούς χρήστη ή χρησιμοποιεί έναν λογαριασμό που δεν είναι δικός του.
• Εκφράζεται υποτιμητικά για τους συμμαθητές του.
Βέβαια αυτή η πιθανή συμπτωματολογία ενδέχεται να σχετίζεται και με άλλα, γενικότερα προβλήματα του παιδιού και θα πρέπει να είναι κανείς ιδιαίτερα προσεκτικός στους χειρισμούς του.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
Ερευνα έχει δείξει ότι το 70% των θυμάτων εκφοβισμού έχει δεχθεί σχετικά μηνύματα όταν είναι στο σπίτι και μόνο ένα 30% στο σχολείο (Κowalski et al., 2008). Ωστόσο σε ελάχιστες περιπτώσεις τα θύματα έχουν μιλήσει για το συμβάν στους οικείους τους. Κάποιοι γονείς που είναι εξοικειωμένοι με το Διαδίκτυο συνηθίζουν να διαβάζουν τα μηνύματα των παιδιών τους, πιστεύοντας ότι έτσι τα προφυλάσσουν. Αυτό όμως αποτελεί μια μορφή παραβίασης της ιδιωτικής ζωής τους. Προτιμότερο θα ήταν να μιλούν με τα παιδιά τους για τη σωστή χρήση του Διαδικτύου, να ακούν για τις online εμπειρίες τους, να δουν τα sites που επισκέπτονται και να τους εμφυσήσουν εμπιστοσύνη ώστε να απευθυνθούν σε αυτούς όταν νιώσουν ότι απειλούνται.
Σε περίπτωση όπου το παιδί πέσει θύμα εκφοβισμού μέσω Διαδικτύου οι γονείς μπορούν να προβούν σε μια σειρά ενέργειες:
Να συμβουλεύουν τα παιδιά τους όταν λαμβάνουν απειλητικά ή προσβλητικά μηνύματα να τα αποθηκεύουν για να κρατήσουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Οταν τα μηνύματα προέρχονται από άγνωστο αποστολέα, οι
γονείς μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και να πάρουν πληροφορίες από την Ασφαλή Πλοήγηση στο Διαδίκτυο. Αν ο θύτης είναι γνωστός του θύματος, πρέπει να ενημερωθούν οι γονείς του παιδιού για τη συμπεριφορά του ή ακόμη και το σχολείο του, αν πηγαίνουν τα παιδιά στο ίδιο σχολείο, για να νιώσει ασφάλεια το θύμα και να ελεγχθεί ο θύτης.
Επίσης, οι γονείς πρέπει να έχουν υπόψη τους τα εξής:
Υπάρχουν ιστότοποι στους οποίους απαγορεύεται η χρήση σε παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, ωστόσο πολύ συχνά τα παιδιά δημιουργούν τη δική τους ιστοσελίδα δηλώνοντας ψεύτικη ηλικία.
Αν δεν έχει εγκατασταθεί κάποιο σύστημα φιλτραρίσματος (που μπλοκάρει, για παράδειγμα, χυδαίες λέξεις ή εικόνες), τα παιδιά μπορούν εύκολα να δουν ιστοσελίδες με ανεπιθύμητο περιεχόμενο ή να μιλήσουν με αγνώστους. Και, όπως στους δημόσιους χώρους, έτσι και εδώ υπάρχει ο κίνδυνος να τα προσεγγίσει κάποιος που μπορεί να τα βλάψει. Γι’ αυτό πρέπει να μάθουν να μη δίνουν ποτέ τη διεύθυνσή τους ή το όνομα του σχολείου τους και να μη συναντούν άτομα που «γνώρισαν» μέσω Διαδικτύου.
Τέλος, οι γονείς θα πρέπει να εξοικειωθούν και οι ίδιοι με το Διαδίκτυο και να μιλήσουν στα παιδιά τους για τους ηθικούς κανόνες που πρέπει να διέπουν τη διαδικτυακή τους επικοινωνία, οι οποίοι είναι αντίστοιχοι με αυτούς της πραγματικής επικοινωνίας, όπως ο σεβασμός του άλλου, η ευγένεια, η κατανόηση και η αποδοχή. Ας μην ξεχνάμε ότι το Διαδίκτυο αποτελεί αναπόσπαστο πλέον κομμάτι της ζωής μας, είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο της τεχνολογίας που ήρθε και θα μείνει και η δαιμονοποίησή του σίγουρα δεν ωφελεί κανέναν.
Διαβάστε όλο το άρθρο της Β. Φισούν στο Βήμα Ιδεών
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.