Terra Computerata

Στο τέλος του καλοκαιριού το 1922 η ζωή στη Σμύρνη κυλούσε όπως και άλλοτε. Το εμπόριο είχε αρχίσει να ορθοποδεί και το λιμάνι παρουσίαζε και πάλι κίνηση. Στην πρώτη του ανακοίνωση, το Γενικό Επιτελείο δήλωνε ότι οι ελληνικές δυνάμεις βρίσκονταν σε τακτική υποχώρηση. Στη δεύτερη, υποστήριζε ότι ο ελληνικός στρατός είχε επιτύχει σπουδαία νίκη. Στην πραγματικότητα, ο στρατός είχε καταρρεύσει στα βάθη της Ανατολίας και υποχωρούσε άτακτα προς τα μικρασιατικά παράλια, με τις δυνάμεις του Κεμάλ να τον ακολουθούν ακάθεκτες. Οταν οι πρώτοι κουρελιασμένοι Ελληνες στρατιώτες με τους πρώτους πρόσφυγες από την ενδοχώρα έφτασαν στη Σμύρνη στις αρχές Σεπτεμβρίου, οι κάτοικοι έδειξαν τα πρώτα σημάδια πανικού. Συμβάδιζε όμως με ένα διάχυτο αίσθημα ότι η πόλη δεν κινδύνευε. Κάποιοι πίστευαν ότι ο ελληνικός στρατός θα δημιουργούσε μια ασφαλή ζώνη περιμετρικά της Σμύρνης, ώστε να διευκολύνει τον χριστιανικό πληθυσμό να καταφύγει στα ελληνικά νησιά. Αλλοι ένιωθαν βέβαιοι ότι τα 21 ξένα θωρηκτά στο λιμάνι θα απέτρεπαν είσοδο του Κεμάλ. Ομως το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού στρατού με την ελληνική διοίκηση εγκατέλειψαν την πόλη για την Ελλάδα και τα πληρώματα στα ευρωπαϊκά και αμερικανικά πλοία είχαν διαταγές να τηρήσουν ουδετερότητα και να διαφυλάξουν τη ζωή και την περιουσία μόνο των δικών τους πολιτών. Οταν οι κάτοικοι της Σμύρνης αντίκρισαν έντρομοι τον τουρκικό στρατό να μπαίνει στην πόλη, οι ελληνικές εφημερίδες συνέχιζαν να δημοσιεύουν αισιόδοξα άρθρα για την πειθαρχημένη υποχώρηση του ελληνικού στρατού. Επέμεναν μάλιστα ότι οι στρατιώτες σχεδίαζαν να υπερασπιστούν τη Σμύρνη από την τουρκική προέλαση. Ομως ενώ οι δυνάμεις του Κεμάλ αποκτούσαν τον έλεγχο στους δρόμους, τα τελευταία υπολείμματα του ελληνικού στρατού έμπαιναν παραπαίοντας στην πόλη, με κάποιους βασιλόφρονες να πυροβολούν βενιζελικούς στρατιώτες. Οταν η πειθαρχία με την οποία εισήλθε ο τουρκικός στρατός άρχισε να καταρρέει και τις πρώτες δύο μέρες η βία περιοριζόταν στην αρμενική συνοικία, πολλά από τα κέντρα ψυχαγωγίας στην προκυμαία παρέμεναν ανοιχτά. Ομως η βία εξαπλώθηκε και στην υπόλοιπη Σμύρνη και όταν και οι τελευταίοι οπτιμιστές συνειδητοποίησαν τη μοίρα τους, ήταν πλέον αργά.

Αφιέρωμα στην Καθημερινή – Επιμέλεια: Στέφανος Xελιδόνης

Kορύφωση του μικρασιατικού δράματος

Τη φωτιά έβαλαν Tούρκοι στρατιώτες με προμελετημένο σχεδιασμό

Το άρθρο δημοσιεύτηκε Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009 στις 01:32 στην κατηγορία Ελλάδα, Ιστορία. Μπορείς να παρακολουθείς τα σχόλια χρησιμοποιώντας το RSS 2.0 feed. Μπορείς να πας στο τέλος του άθρου και να αφήσεις σχόλιο. Τα pings προσωρινά δεν επιτρέπονται.