Να ταξιδεύουν στον αγέρα τα νησάκια,
οι κάβοι, τ’ ακρόγιαλα σαν μεταξένιοι αχνοί
και με τους γλάρους συνοδιά κάποτ’ ένα καράβι
ν’ ανοίγουν να το παίρνουν οι ουρανοί.
Κ. Βάρναλης 

Νηπιαγωγείο Αγ.Σπυρίδωνα Άρτας

Με αφορμή την ολοκλήρωση του θεματικού κύκλου στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων-ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ,(Το Καλάθι του Πικ νικ της  WWF Ελλάς) και λαμβάνοντας υπόψη το ενδιαφέρον που έδειξαν οι μαθητές,το νηπιαγωγείο μας εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία που μας δόθηκε τη φετινή χρονιά ώστε να  συμμετέχουμε στο Σχολικό Δίκτυο Δράσης με τίτλο “Ταπερίστας”, μιας και εντοπίσαμε κοινούς στόχους στα δύο προγράμματα που θα μπορούσαμε να δουλέψουμε  περαιτέρω.

Στόχοι δράσης μικρών  «ταπερίστας»

• Να μειώσουμε την κατανάλωσης συσκευασιών μιας χρήσης (ανακυκλώσιμων ή μη) και κατ’ επέκταση στη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων.Να χρησιμοποιούμε συσκευασίες πολλαπλών χρήσεων γα το δεκατιανό μας αλλά και το μεσημεριανό μας  γεύμα.
• Να μάθουμε τι είναι υγιεινή διατροφή και γιατί πρέπει να την επιλέγουμε.
• Να προτιμάμε  τα τοπικά  προϊόντα, λόγω του μικρότερου ενεργειακού αποτυπώματος, αλλά και λόγω της ενίσχυσης των τοπικών παραγωγών.

Η δράση υλοποιήθηκε σε τρεις φάσεις:

Α΄φάση:

Ενημέρωση γονέων για το πρόγραμμα και  καταγραφή των διατροφικών τους συνηθειών όσον αφορά το δεκατιανό, το σκεύος αποθήκευσης ,το είδος ροφήματος που προτιμούν…Διαπιστώνουμε ότι οι περισσότεροι γονείς επιλέγουν υγιεινές τροφές για το δεκατιανό των παιδιών τους και αρκετοί χρησιμοποιούν σκεύος πολλαπλών χρήσεων.Φυσικά υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης.

https://blogs.sch.gr/nipagsp/2022/01/28/programma-quot-taperistas-quot/

Β΄Φάση: Υλοποίηση

Από το πρόγραμμα του Πικ-νικ που δουλέψαμε στην αρχή της χρονιάς μάθαμε πολλά για την υγιεινή διατροφή, την σημασία του σωστού πρωϊνού για την υγεία μας, πόσο σημαντικό είναι  να επιλέγουμε τοπικά προϊόντα και όχι αυτά που έρχονται από μακριά ( οικολογικό αποτύπωμα). Στη συνέχεια του προγράμματος των  «Ταπερίστας» θυμηθήκαμε αρκετά και μάθαμε ακόμη περισσότερα.

Η Τρίτη είχε καθιερωθεί ως ημέρα «φρουτομπουκιών» . Πολλά παιδιά εξακολουθούν και φέρνουν φρούτα και τρώμε όλοι μαζί!!!

Ζωγραφίζουν το αγαπημένο τους δεκατιανό και το αγαπημένο τους  υγιεινό δεκατιανό.

Πυραμίδα της Διατροφής

Αφού θυμηθήκαμε τον «παππού Ροδαλό και τη μαγική συνταγή» , επαναλάβαμε ποιες είναι υγιεινές και ανθυγιεινές τροφές. Παίξαμε παιγνίδια διαχωρισμού υγιεινών και ανθυγιεινών τροφών.Στη συνέχεια αποφασίσαμε να φτιάξουμε την πυραμίδα της διατροφής …λίγο διαφορετική αυτή τη φορά. Συγκεντρώσαμε άδειες συσκευασίες, δουλέψαμε αρκετές μέρες…και να το αποτέλεσμα!!!

https://blogs.sch.gr/nipagsp/2022/04/30/taperistas/

Σύνδεση των ταπερίστας με το μάθημα των αγγλικών.Μαθαίνουμε και στα αγγλικά τα φρούτα,παίζουμε ,δοκιμάζουμε ζωγραφίζουμε ,ομαδοποιούμε υγιεινές και ανθυγιεινές τροφές.

Η ιστορία της μπανάνας…και του ακτινίδιου ( ενεργειακό αποτύπωμα)

Είδαμε σχετικό βίντεο που περιέγραφε την ιστορία της μπανάνας από τις φυτείες ως το πιάτο μας.Με βιωματικό τρόπο αναπαραστήσαμε την ιστορία.Κάναμε το ίδιο και με το ακτινίδιο(το επιλέγουμε μετά από συζήτηση γιατί είναι φρούτο που φύεται στον τόπο μας, και οι γονείς πολλών από μας δουλεύουν στην παραγωγή ακτινιδίου.

Επαναλαμβάνουμε τις έννοιες  «τροφοχιλιόμετρα» και  «αποτύπωμα άνθρακα»

https://blogs.sch.gr/nipagsp/2022/05/03/taperistas-i-istoria-tis-mpananas/

Συμπέρασμα : Διαπιστώσαμε ότι το ταξίδι της μπανάνας επιβαρύνει με πολύ καυσαέριο το περιβάλλον(όπως είπαν τα παιδιά), ενώ το ταξίδι του ακτινίδιου με πολύ λίγο. Άρα θα πρέπει να προτιμάμε φρούτα, λαχανικά που καλλιεργούνται κοντά μας!!!Να προτιμάμε μπανανούλες από την Κρήτη!!!

Γραφική αναπαράσταση της δραστηριότητας

Τα παιδιά αποτυπώνουν σε ανοιχτό φύλλο αξιολόγησης το ταξίδι της μπανάνας και του ακτινίδιου.Επίσης περιγράφουν την όλη διαδικασία.

Πραγματοποιήσαμε επίσκεψη σε χωράφι με πορτοκαλιές.

Βιώσιμη διατροφή.Τι προτιμάτε; Φυσικό χυμό ή συσκευασμένο;

Τι προτιμάτε; Σπιτικό ποπ κορν ή συσκευασμένο;

https://blogs.sch.gr/nipagsp/2022/05/03/taperistas-episkepsi-sto-chorafi-me-tis-portokalies-viosimi-diatrofi/

Γ΄φάση-Αξιολόγηση δράσης

Ολοκληρώνοντας τη συμμετοχή μας στο Σχολικό Δίκτυο Δράσης «Ταπερίστας», προχωρήσαμε στην αποτίμηση και αξιολόγηση του προγράμματος. Έγινε ξανά καταγραφή των διατροφικών τους συνηθειών και διαπιστώσαμε βελτίωση στην επιλογή του δεκατιανού.Τα παιδιά συμμετέχουν περισσότερο στην διαδικασία επιλογής και παρασκευής του δεκατιανού τους και αξιολογούν καθημερινά τις επιλογές τους ,εντοπίζουν τυχόν ανθυγιεινές επιλογές συμμαθητών τους και τους παροτρύνουν να προτιμούν σπιτικό φαγητό και όχι συσκευασμένο. Επίσης να τρώνε μπανάνες Κρήτης!!!

https://blogs.sch.gr/nipagsp/2022/05/22/taperistas-g-fasi-apotimisi-programmatos/

Δημιουργία αφίσας

Ολοκληρώσαμε το πρόγραμμα με τη δημιουργία αφίσας.Τα παιδιά είπαν:

• Μου άρεσε πολύ που φέρνουμε φρούτα και φτιάχνουμε φρουτοσαλάτα.
• Προσέχω και δεν βάζω πολύ φαγητό. Αλλά άμα περισσέψει λίγο το δίνουμε στα πουλάκια και δεν το πετάμε στα σκουπίδια.
• Μου άρεσε που πήγαμε στο χωράφι του Αντόνιο.
• Ήταν ωραίος ο χυμός που φτιάξαμε , μου αρέσει όμως και αυτός από το σούπερ μάρκετ!!!
• Μου έκανε εντύπωση πως ένα φρούτο κάνει τόσο κακό στο περιβάλλον.Αλλά έρχεται από μακριά και τα φορτηγά αφήνουν πολλά καυσαέρια.

Δημιουργία φυλλάδιου με προτάσεις των παιδιών για υγιεινό δεκατιανό.

Τα φυλλάδια τα μοιράσανε σε φίλους και συγγενείς …για να μάθουν όλοι να τρώνε υγιεινό δεκατιανό και όχι μόνο…Γιατί….

Μια φορά ταπερίστας ….πάντα Ταπερίστας!!!

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΣΥΝΗΘΕΙΩΝ
Παρατηρήσαμε και καταγράψαμε εκ νέου τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών στο δεκατιανό τους για 1 εβδομάδα. Αφού τις συγκρίναμε με τις επιλογές τους στην φάση της διερεύνησης, διαπιστώσαμε ότι τα περισσότερα παιδιά επέλεγαν πλέον πιο υγιεινές τροφές, αναγνωρίζοντάς το και τα ίδια και νιώθοντας χαρά και ικανοποίηση με αυτή τους την επιλογή.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΔΡΩΜΕΝΟΥ

Έχοντας ως βασική αρχή ότι «οι μαθητές δε μαθαίνουν όλοι με τον ίδιο τρόπο», το πρόγραμμα «Ταπερίστας» υλοποιήθηκε με ποικίλες εναλλακτικές διδακτικές μεθόδους και στρατηγικές. Κυρίως δουλέψαμε με εργασία σε ομάδες και χρησιμοποιήσαμε την βιωματική προσέγγιση.

Τα παιδιά έμαθαν τι σημαίνει διατροφική πυραμίδα, κατανόησαν τις ομάδες τροφών και τη σημασία τους για την υγεία μας. Ξεχώρισαν τα κατάλληλα προς το περιβάλλον σκεύη μεταφοράς του πρωινού τους και συμμετέχοντας στην εβδομάδα υγιεινού πρωινού έβαλαν ποικιλία στις τροφές τους και έμαθαν καινούργιες γεύσεις.

Συμπερασματικά θα λέγαμε πως στο τέλος του προγράμματος το είδος και η ποικιλία των φαγητών που έφερναν τα παιδιά άλλαξε σημαντικά με αποτέλεσμα τα παιδιά να έχουν περισσότερες γεύσεις τόσο στο πρωινό τους όσο και στο μεσημεριανό τους. Τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά αντιμετώπισαν θετικά το πρόγραμμα και παρόλο που έφτασε στο τέλος του, οι γονείς αποφάσισαν το πρόγραμμα του εβδομαδιαίου υγιεινού πρωινού να το συνεχίσουν.

Ολοκληρώνοντας την υλοποίηση της Δράσης «Ταπερίστας» οι μαθητές/τριες του νηπιαγωγείου μας κατέγραψαν τα αποτελέσματα της έρευνας τους από τις δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν και το κάθε τμήμα δημιούργησε αφίσα για την πρακτική Ταπερίστας που εφάρμοσε.

Τα οφέλη που αποκόμισαν οι μαθητές/τριες αλλά και οι εκπαιδευτικοί από την συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι πολλαπλά τόσο σε επίπεδο υιοθέτησης υγιεινής διατροφής όσο και σε περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.

Η ανάρτηση στο ιστολόγιο του Νηπιαγωγείου: https://blogs.sch.gr/33nipevosm/2022/05/20/drasi-quot-taperistas-quot-g-fasi/

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΝΕΑΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ, ΑΡΓΟΛΙΔΑ

Τα παιδιά του Νηπιαγωγείου Νέας Επιδαύρου συμμετείχαν στο πρόγραμμα “ταπερίστας” με την καθοδήγηση των Νηπιαγωγών ακολουθώντας τα βήματα που προτείνονται στον οδηγό για την υιοθέτηση υγιεινής και οικολογικής συμπεριφοράς στο δεκατιανό γεύμα του σχολείου. Στην πρώτη φάση έγιναν “ερευνητές” καταγράφονταςσε λίστες, με τη δική μας καθοδήγηση, τις συνήθειές τους στο Δεκατιανό. Στην επόμενη φάση σε μια προσπάθεια αλλαγής στάσεων/συμπεριφορών σε σχέση με το Δεκατιανό, τους φέραμε σε επαφή σε μια συνθήκη με κούκλες, όπου η κούκλα της τάξης θέλει να πάει στο σχολείο όμως χρειάζεται να έχει μαζί της Δεκατιανό γεύμα. ‘Έτσι γνωρίζει στα παιδιά το τάπερ τον Ταπερίστας και τους ζητάει να τον βοηθήσουν να επιλέξει ένα καλό δεκατιανό για αυτήν. Στην αρχή βάζει ανθυγιεινές τροφές και πολλές! Η κούκλα της τάξης φέρνει το πρόβλημα “θα με πονέσει η κοιλιά με τόσα φαγητά”, “θα μου χαλάσουν τα δόντια με τόσα γλυκά”. Τότε βάζει στα παιδιά δεύτερη αποστολή: να φτιάξουν μαζί με τον Ταπερίστας ένα υγιεινό δεκατιανό και αν θελήσουν βοήθεια να φωνάξουν μια άλλη κούκλα, τον Δεκατιανό τον Υγιεινό!Τα παιδιά μπήκαν σε μια διαδικασία δράσεων και συζήτησης με τις κούκλες βοηθώντας τελικά τον Ταπερίστας να φτιάξει ένα κατάλληλο δεκατιανό για την κούκλα της τάξης. Τα παιδιά ξε-διαλέξανε τις υγιεινές από τις ανθυγιεινές τροφές για το δεκατιανό του σχολείου και είπαν στο τάπερ Ταπερίστας να φέρνει στο σχολείο τόσο φαγητό όσο χρειάζεται ώστε να μην το πετάει μετά.Έπειτα τα παιδιά έπεισαν το τάπερ Ταπερίστας να έρχεται κάθε μέρα στο σχολείο μαζί τους γιατί αλλιώς θα αναγκάζονται να χρησιμοποιούν συσκευασίες μιας χρήσης και θα κάνουν πολλά σκουπίδια!!! Του είπαν ακόμα να παίρνει παγουρίνο μαζί του για τον ίδιο λόγο, γιατί το μπουκαλάκι δεν είναι υγιεινόνα το χρησιμοποιούμε πολλές φορές! Παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό βίντεο για την ανακύκλωση https://www.youtube.com/watch?v=0hr9cOUKfGY. Με τη βοήθεια του Δεκατιανού του Υγιεινού διαχώρισαν τα σκουπίδια σε ανακυκλώσιμα και μη ανακυκλώσιμα και τα πέταξαν στους κάδους της τάξη και έπαιξαν το παιχνίδι (από τα προτεινόμενα στο υλικό) https://www.cokogames.com/separate-rubbish-and-recycle/play/. Τέλος, σκεφτήκαμε ποια είναι τα ιδιαίτερα τοπικά προϊόντα της Νέας Επιδαύρου
ώστε να τα προτιμούμε στο δεκατιάνο μας. Στην τρίτη φάση του προγράμματος φτιάξαμε μαζί με τα παιδιά μια αφίσα-κολάζ ώστε να θυμόμαστε τη δράση και να ενημερωθούν οι γονείς για όλα όσα μάθαμε αλλά και να μας βοηθήσουν να τηρούμε ένα υγιεινό και οικολογικό δεκατιανό!

Η δράση επιλέχθηκε για να ενισχύσουμε τη συμμετοχή μας στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων του Α’ κύκλου  «Ζω καλύτερα – ευ ζην» με θέμα «Υγεία και διατροφή».

Νηπιαγωγοί: Κωνσταντίνα Κώρου & Αναστασία Κόρδαρη