Ολοκληρώνοντας τη συμμετοχή μας στο Σχολικό Δίκτυο Δράσης «Ταπερίστας», προχωρήσαμε στην αποτίμηση και αξιολόγηση του προγράμματος. Μέσω της ανακαλυπτικής και βιωματικής μάθησης και με επίκεντρο την ομαδοσυνεργατική διαδικασία και το παιχνίδι, τα παιδιά κατανόησαν σε μεγάλο βαθμό την αξία του υγιεινού και κυρίως σπιτικού δεκατιανού, την ανάγκη για χρήση σκευών πολλαπλών χρήσεων και εξάλειψη του φαινομένου της σπατάλης τροφής, προκειμένου για την προστασία του περιβάλλοντος και τη σημασία της επιλογής τον τοπικών και βιολογικών προϊόντων, για την οικονομική και περιβαλλοντική ενίσχυση κάθε τόπου. Τα συμπεράσματά μας αντλούνται τόσο από την επανάληψη της διερευνητικής φάσης (διερεύνηση και καταγραφή των καθημερινών  πρακτικών των μαθητών σχετικά με το σχολικό τους γεύμα) , όσο και από την ενεργητική συμμετοχή τους στις δράσεις και τις καθημερινές λεκτικές τους αναφορές για το υπό διερεύνηση θέμα. Ως επισφράγιση των γνώσεων μας, στην τελευταία Φάση της Δράσης δημιουργήσαμε ενημερωτικό φυλλάδιο με τίτλο: «Οι συμβουλές του ταπερίστα». Σημειώνουμε και πάλι ότι η  σχολική βαθμίδα του νηπιαγωγείου προωθεί την υγιεινή διατροφή ως στάση ζωής, ευνοεί την υιοθέτηση υγιεινού γεύματος στο σχολείο και πρακτικών με περιβαλλοντικό όφελος.

Στο τελευταίο στάδιο εφαρμογής προωθούμε την προτίμηση των τοπικών και βιολογικών προϊόντων ως τρόπο και στάση ζωής και ειδικότερα για την παρασκευή του δεκατιανού. Εμπλέκουμε το στενό και διευρυμένο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον των μαθητών, με ενεργή συμμετοχή στη δράση, προκειμένου να φτιάξουμε το Τραπέζι του Τόπου μας. Εντοπίζουμε, παρουσιάζουμε και επεξεργαζόμαστε τα προϊόντα του τόπου μας (προβολή Powerpoint). Δημιουργούμε πλακάτ με το σύνθημα: Προτιμώ τα τοπικά προϊόντα. Τέλος, πραγματοποιούμε έκθεση τοπικών προϊόντων στο νηπιαγωγείο μας.

Εστιάζουμε στην προτίμηση των προϊόντων τοπικής παραγωγής, εφόσον ενισχύει οικονομικά τους παραγωγούς του τόπου μας αλλά και λόγω της εγγύτητας των τροφών, μειώνει σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμά τους. Ταυτόχρονα, θωρακίζει την υγεία μας και μειώνει την επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τη χρήση αγροχημικών και τις εκπομπές αέριων ρύπων και λυμάτων των εργοστασίων μεταποίησης προϊόντων.

Σε συνέχεια του προγράμματος, τα 2 τμήματα του 75^ου Νηπιαγωγείου Πατρών εστίασαν στο θέμα της σπατάλης τροφίμων και παραγωγής οργανικών υπολειμμάτων, με τις παρακάτω δράσεις:

• Ανάγνωση του παραμυθιού Λάκης Ο Φασολάκης του Χρήστου Μπουλώτη. Αφόρμηση για προφορική επεξεργασία σχετικά με το δικαίωμα των ανθρώπων για επαρκή τροφή, το πρόβλημα της πείνας στον κόσμο και τη διαφορά μεταξύ αυτών που αντιμετωπίζουν προβλήματα πείνας και αυτών που σπαταλάνε την τροφή, την οποία διαθέτουν σε μεγάλο βαθμό. Μέσω συζήτησης, που πυροδοτείται από στοχευμένη παρουσίαση (εικόνες σε αντιπαράθεση) ευαισθητοποιούμε τους μαθητές σχετικά με την οικονομία στους πόρους και στα αγαθά  και την ανάπτυξη υπεύθυνης περιβαλλοντικά συμπεριφοράς σε σχέση με την ποσότητα τροφής που προμηθεύονται, ώστε να μειώσουν τη σπατάλη τροφίμων και την παραγωγή οργανικών υπολειμμάτων.
• Με αφορμή την ιστορία του Βίνσεντ από το βιβλίο της Unisef (Μια ζωή σαν τη δική μου), δημιουργούμε αφίσα με σύνθημα ‘Σκέψου! Πριν πετάξεις την τροφή σου…’.Μια αφίσα με την ιστορία του Βίνσεντ και τις ζωγραφιές, συνθήματα των παιδιών.

Στη Φάση της Εφαρμογής, αρχικά επικεντρωνόμαστε στην υιοθέτηση υγιεινής και βιώσιμης διατροφής σε συνδυασμό με τη μείωση της κατανάλωσης συσκευασιών μιας χρήσης (ανακυκλώσιμων ή μη) και κατ’ επέκταση τη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων. Αναγνωρίζοντας τη σημαντικότητα του δεκατιανού για τους μικρούς μαθητές μας στοχεύουμε στην υιοθέτηση ορθών και υγιεινών, από διατροφικής άποψης, επιλογών για το πρωινό τους στο σχολείο, σε συνεργασία με το οικογενειακό τους περιβάλλον. Παράλληλα, μέσω της οργανωμένης διαδικασίας, επιχειρούμε να συμβάλλουμε στη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας και γενικότερα στη μείωση της κατανάλωσης.

Αφόρμηση αποτέλεσε η ανάγνωση του παραμυθιού Ο ωραίος Δαρείος της Σοφίας Ζαραμπούκα. Επικεντρωθήκαμε στο κομμάτι της ιστορίας  που αφορά στο υγιεινό πρωινό και ανακαλέσαμε τις γνώσεις και εμπειρίες που αφορούν τη συμμετοχή μας σε πρόγραμμα για την υγιεινή διατροφή στο πλαίσιο των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων.

Ζητήσαμε από τα παιδιά να προτείνουν δέκα υγιεινά πρωινά που μπορούμε να επιλέγουμε και στο σχολείο για δεκατιανό και τα ενθαρρύναμε να αιτιολογήσουν την επιλογή τους. Οι προτάσεις των παιδιών καταγράφηκαν σε χαρτόνι ενώ τα κείμενα συνοδεύονταν από χαρακτηριστικές ζωγραφιές (δημιουργία αφίσας, πολυτροπικό κείμενο).

Σε ένα επόμενο στάδιο, καταγράψαμε τις επιλογές σε word και ορίσαμε την ημέρα που το κείμενο θα δοθεί στο σπίτι των παιδιών.

Τα παιδιά μαζί με τους γονείς τους διάλεξαν ένα από τα προτεινόμενα δεκατιανά, το κύκλωσαν και την επόμενη ημέρα (ημέρα υγιεινού δεκατιανού) το έφεραν στο σχολείο. Παροτρύναμε την κοινή συμμετοχή παιδιών και γονέων στην παρασκευή ή και προετοιμασία του δεκατιανού τους, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των γονέων.

Συνδέοντας τη δράση με πρόγραμμα για την ανακύκλωση που υλοποιείται κατά τη φετινή χρονιά στο νηπιαγωγείο μας, τονίσαμε την ανάγκη για χρήση σκεύους πολλών χρήσεων για τη μεταφορά του δεκατιανού τους και του νερού τους. Είναι χαρακτηριστικό πως το σύνολο των παιδιών ευαισθητοποιήθηκαν και συμμετείχαν ενεργά στη δράση λειτουργώντας ως ενεργοί πολίτες με υπεύθυνη περιβαλλοντική συμπεριφορά.

Η ολοκλήρωση της διερευνητικής φάσης (διερεύνηση και καταγραφή των καθημερινών  πρακτικών των μαθητών σχετικά με το σχολικό τους γεύμα) οδήγησε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα που θα αποτελέσουν το έναυσμα για το σχεδιασμό και την οργάνωση της φάσης της εφαρμογής του προγράμματος. Επιθυμώντας να μοιραστούμε μαζί σας τα δεδομένα αυτής της διαδικασίας, επισημαίνουμε ότι η πλειοψηφία των μαθητών του 75ου Νηπ/γείου Πατρών:

• Προμηθεύεται πρωινό από το σπίτι (σπιτικά μαγειρεμένο-προετοιμασμένο ή έτοιμο σνακ το οποίο έχουν προηγουμένως προμηθευτεί από κάποιο κατάστημα).
• Χρησιμοποιεί σκεύος-συσκευασία πολλών χρήσεων για τη μεταφορά του δεκατιανού τους.
• Το είδος της τροφής που καταναλώνεται είναι ως επί το πλείστον σπιτικό επεξεργασμένο (κυρίως με αλλαντικά και συσκευασμένες φέτες ψωμιού) αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις ανεπεξέργαστο γεύμα (ξηρούς ή αποξηραμένους καρπούς, φρούτα κ.τ.λ.).
• Τα παιδιά καταναλώνουν κυρίως νερό, ως ρόφημα, το οποίο μεταφέρουν σε σκεύος πολλών χρήσεων (πλαστικό-μεταλλικό).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η σχολική βαθμίδα του νηπιαγωγείου προωθεί την υγιεινή διατροφή ως στάση ζωής, ευνοεί την υιοθέτηση υγιεινού γεύματος στο σχολείο και πρακτικών με περιβαλλοντικό όφελος.