ΠΕΙΡΑγΜΑΤΑ

Χτες, 18 Νοεμβρίου 2017, πέθανε ένας μεγάλος Κρητικός. Δεν ήταν ούτε ποδοσφαιριστής, ούτε τραγουδιστής, ούτε πολιτικός… Ήταν ένας Επιστήμονας της ανθρωπότητας κι ένας οραματιστής, αγωνιστής και ηγέτης για την επιστήμη του, την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ευρώπη και όλο τον κόσμο· από εκείνους τους εκλεκτούς ανθρώπους που, με πείσμα, σοφία και ακατάβλητη δύναμη, κατάφεραν στη ζωή τους να πραγματώσουν πολλά από αυτά τα μεγάλα όνειρα και οράματά τους.

Θα βρείτε να διαβάσετε, αν θέλετε, νεκρολογίες και βιογραφίες πολλές. Εμείς αναδημοσιεύουμε εδώ μια παλιότερη ομιλία του στενού του φίλου, Στέφανου Τραχανά, γι’ αυτόν.

Φώτης Καφάτος: Αναφορά στην Κρήτη

Πηγή: http://www.imbb.forth.gr

Γνώρισα για πρώτη φορά τον Φώτη Καφάτο στο σπίτι του στο Καίμπριτζ Μασαχουσέτης το 1971. Είχε πρόσφατα εκλεγεί τακτικός καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ -ο νεαρώτερος στην ιστορία του- και λίγο μετά καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στην ίδια «έδρα». Αναποφάσιστος για το «δέον γενέσθαι» -δεν γύρναγες έτσι «αψήφιστα» στην Ελλάδα εκείνο τον καιρό (και μάλιστα από το Χάρβαρντ)- κάλεσε στο σπίτι του τους Έλληνες μεταπτυχιακούς φοιτητές της περιοχής για μια γνωριμία και συζήτηση. Το «θέμα» ήρθε γρήγορα στο τραπέζι. Ο οικοδεσπότης ήθελε να μάθει από τους καλεσμένους του -κυρίως από τις «νέες αφίξεις»- τα τελευταία νέα από το ελληνικό πανεπιστήμιο. Το ερώτημά του ήταν πολύ συγκεκριμένο και αγωνιώδες. Έχει νόημα -κι αν έχει νόημα μπορείς;- να είσαι προοδευτικός καθηγητής στην Ελλάδα σήμερα; Δεν ήθελα να τον απογοητεύσω -ο «προοδευτικός καθηγητής» ήταν τότε «ουσιώδες εν ανεπαρκεία»- και του ανέφερα ένα «αρχαίο» παράδειγμα. Τον Νίκο Κρητικό. Τον καθηγητή-θρύλο του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Είχε γράψει το πρώτο βιβλίο Μαθηματικών στη Δημοτική και -έτσι έλεγε ο θρύλος- στον καιρό της Κατοχής (μεταξύ άλλων «περίεργων» πράξεών του) είχε βγάλει το σακάκι του για να το δώσει στον φοιτητή που «τουρτούριζε» στα τελευταία καθίσματα του κεντρικού αμφιθεάτρου του Ιδρύματος. Πρέπει να διηγήθηκα το περιστατικό με αρκετή θέρμη γιατί στο τέλος της βραδιάς κι ενώ ετοιμαζόμουν να φύγω φορώντας ένα ελαφρύ σακάκι, με υπομηδενικές θερμοκρασίες έξω, βλέπω πίσω μου τον οικοδεσπότη μ’ ένα βαρύ στρατιωτικό «τζάκετ» στο χέρι -από τα «περισσεύματα» του πολέμου στο Βιετνάμ- να μου λέει χαμογελώντας. «Στέφανε, δεν ξέρω αν μπορώ να είμαι προοδευτικός καθηγητής στην Ελλάδα σήμερα, αλλά εδώ στο Καίμπριτζ μάλλον μπορώ». Και μου δίνει το τζάκετ. Μου άρεσε το χιούμορ -και το τζάκετ(!)- και κάπως έτσι ξεκίνησε η φιλία μου με τον Φώτη Καφάτο. Μια από τις πιο δυνατές φιλίες της ζωής μου.

Συνέχεια →

Η 15η Νοεμβρίου αποτελεί την Παγκόσμια Ημέρα Ομφαλικού Αίματος και στοχεύει στην ευρεία πληροφόρηση και εκπαίδευση του κόσμου γύρω από την αξία της φύλαξης ομφαλικού αίματος σε Δημόσιες Τράπεζες για τη θεραπεία περισσότερων από 80 νοσημάτων, κυρίως λευχαιμιών, ανοσολογικών ανεπαρκειών και γενετικών νόσων, και ακόμη περισσότερων στο μέλλον.

Παράλληλο στόχο απότελει η εγρήγορση του κόσμου στο γεγονός ότι δεν έχει κανένα νόημα η φύλαξη Ομφαλικού Αίματος για ιδιωτική χρήση, αντιθέτως μάλιστα, σε σε ορισμένα νοσήματα όπως η οξεία λευχαιμία, υπάρχει απόλυτη αντένδειξη χρησιμοποίησης αυτόλογου μοσχεύματος.

Η φύλαξη Ομφαλικού Αίματος στις Δημόσιες Τράπεζες γίνεται δωρεάν και αποτελεί παρακαταθήκη προσφοράς για οποιονδήποτε συμβατό ασθενή είναι συμβατός και το χρειαστεί. Όχι μόνο δεν υπάρχουν ηθικοί φραγμοί για μια τέτοια πράξη, αλλά αντιθέτως αυτή έχει υψηλή ηθική και ανθρωπιστική αξία, καθώς κάθε δωρεά αυξάνει την πιθανότητα να βρει καθένας μας, ανεξαρτήτως καταγωγής, χρώματος, φυλής, θρησκείας ή ταυτότητας, μόσχευμα, αν χρειαστεί.

Στο παραπάνω πλαίσιο, το σχολείο μας συμμετέχει στην Εβδομάδα ενημέρωσης για τα ομφαλικά βλαστοκύτταρα, που πραγματοποιείται από τις 20 ως τις 24 Νοεμβρίου στο Ηράκλειο, με πρωτοβουλία της Αιματολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου και του Δήμου Ηρακλείου.

Δείτε το διαφωτιστικό ντοκιμαντέρ «Το πολύτιμο κύτταρο» του 2010. Επτά χρόνια μετά, το ζήτημα εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης και απάτης, στερώντας σε μεγάλο βαθμό θεραπείες και ανακούφιση σε συνανθρώπους μας ασθενείς, με μοναδικό χειροπιαστό αντίκρισμα τον πλουτισμό ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Είναι στο χέρι όλων μας να ενημερωθεί η νέα γενιά και γενικότερα η κοινωνία μας για την τεράστια σημασία που έχει η εθελοντική προσφορά των ομφαλικών βλαστοκυττάρων από κάθε κύηση σε *Δημόσιες* Τράπεζες φύλαξής τους, πολύτιμη παρακαταθήκη για όλη την ανθρωπότητα.

Η Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2017 ορίστηκε για φέτος ως Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού. Έτσι, μαθητές και εκπαιδευτικοί του Πειραματικού ΓΕΛ συμμετείχαν σε ποικίλες δραστηριότητες αθλητικές – κινητικές – μουσικές που οργανώθηκαν και πραγματοποιήθηκαν υπό την εποπτεία της καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής του σχολείου.

• Συγκεκριμένα, οι δράσεις που πραγματοποιήθηκαν ήταν:
  Προβολή βίντεο στις αίθουσες των τμημάτων και συζήτηση με τους μαθητές για την αξία – χαρά του αθλητισμού και της φυσικής δραστηριότητας (αθλούμαι – χαράζω το μέλλον)
• Αθλητικές / Κινητικές δραστηριότητες:
  1. Τουρνουά Μπάσκετ 3×3
  2. Τουρνουά Βόλεϊ 6×6
  3. Τουρνουά Ποδόσφαιρου 7Χ×7
  4. Τουρνουά Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης
  5. Τουρνουά Μίνι γκολφ
  6. Παραδοσιακός & Μοντέρνος χορός
• Μουσικές Δραστηριότητες:
  Μουσική και τραγούδι από μια μικρή ομάδα μαθητών

Η 4η Πανελλήνια ημέρα σχολικού αθλητισμού ήταν γεμάτη με πρωτοβουλία, ενέργεια, χαρά, ενθουσιασμό. Όλοι είχαν ενεργό ρόλο. Ακόμα και οι μαθητές που δεν διέθεταν Δελτίο Υγείας συμμετείχαν στη διεξαγωγή των τουρνουά, εκτελώντας χρέη γραμματείας ή/ και διαιτησίας.

Ενδεικτικά σχόλια κι εντυπώσεις των μαθητών:

Η ημέρα αθλητισμού φέτος ήταν πολύ πιο ενδιαφέρουσα από τις άλλες χρονιές. Εκτός από τα γνωστά αθλήματα, ποδόσφαιρο και μπάσκετ, κάναμε χορό, που είχε πολύ πλάκα, αν και δεν ήμασταν όλοι το ίδιο καλοί. Επιπλέον, οι καθηγητές έπαιξαν ενεργό ρόλο ως διαιτητές, αλλά και ως παίκτες. Ήταν ίσως η καλύτερη μέρα αθλητισμού που έχει οργανώσει το σχολείο μας.

Γιάννης Ξ., Γ3

Η διαιτησία ήταν μια καλή εμπειρία, λίγο ζόρικη, αλλά μου άρεσε.

Έφη Π., Α4

Στο πλαίσιο του μαθήματος του πρότζεκτ του 2ου τετραμήνου της σχολικής χρονιάς 2016-17 με υπεύθυνο καθηγητή τον κο Σαμουράκη, οι μαθητές Λαδουκάκη Μαρία, Παπαδόπουλου Μαρία, Πιπεράκη Άννα και Πρασανάκης Μιχάλης πραγματοποίησαν ως έργο μια παρουσίαση με θέμα τα Παιδικά Χωριά SOS.

Κατά τη διάρκεια του τετραμήνου μαζεύτηκαν 160€ από όλο το σχολείο με πρωτοβουλία των παραπάνω μαθητών. Τα χρήματα μετατράπηκαν σε 16 δωροεπιταγές των 10€ για γνωστή αλυσίδα supermarket και σήμερα 25/07/2017 οι επιταγές παραδόθηκαν στη Γραμματεία του Οργανισμού.

Μπορούμε βάσιμα να πούμε ότι το μάθημα ολοκληρώθηκε με επιτυχία.

Αφιερωμένο στους απόφοιτους 2017

Η Πάτι Σμίθ για το γράψιμο, τη ζωή, την τέχνη και τον Γουίλιαμ Μπάροουζ

Κατά τη διάρκεια της μακράς και ακατάπαυστης δημιουργικής ζωής του, στον συγγραφέα Γουίλιαμ Μπάροουζ τέθηκε επανειλημμένα τούτο το αθάνατο ερώτημα: «Έχετε κάποιες συμβουλές για τους νέους;»

Σε μια θεαματική αντιστροφή ρόλων, μια από τις πιο φανατικές θαυμάστριες του Μπάροουζ, βρέθηκε εκείνη να διατυπώνει παρόμοιες σοφές συμβουλές για το γράψιμο, τη ζωή και την τέχνη, μαζί και σκέψεις για τις συμβουλές που ο Γουίλιαμ Μπάροουζ της είχε δώσει όταν ξεκινούσε ως νεαρή αναδυόμενη καλλιτέχνης.

Η Πάτι Σμίθ εμφανίστηκε το 2012 στο Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Λουϊζιάνας, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Λουϊζιάνας, όπου μίλησε σε ένα κοινό, αιχμαλωτισμένο από τη χαρισματική της γοητεία και την ειλικρινή ανοιχτοσύνη της, για τις προκλήσεις της ζωής και τα διλήμματα που είναι συνυφασμένα με την επιδίωξη μιας δημιουργικής ζωής.

Ένας συγγραφέας, αλλά κι οποιοσδήποτε καλλιτέχνης, δεν μπορεί να περιμένει να τον αγκαλιάσει το κοινό. Ξέρετε, έχω κάνει δίσκους που φάνηκε σαν να μην τους άκουσε κανείς. Μπορεί να γράφεις βιβλία ποίησης που ξέρεις ότι τα διαβάζουν πενήντα άτομα κι απλά συνεχίζεις γιατί πρέπει, επειδή αυτή είναι η αποστολή σου. Αλλά είναι όμορφο να σε αγκαλιάζει το κοινό. Μερικοί άνθρωποι μου έχουν πει, ξέρετε, «Μήπως η επιτυχία χαλάει τον καλλιτέχνη;» ή, το άλλο, «αν είσαι πανκ ρόκερ, δεν θες να έχεις επιτυχίες», κι εγώ τους απαντώ «Δεν πάτε στο διάολο!». Καθένας κάνει τη δουλειά του για τους ανθρώπους, κι όσο περισσότερους ανθρώπους μπορείς να αγγίξεις, τόσο πιο θαυμάσιο είναι! Δεν γράφεις για να πεις μετά «θέλω μόνο οι κουλ τύποι να το διαβάσουν». Αυτό που θες είναι όλους να τους ταξιδέψεις, ή, αν γίνεται, να τους εμπνεύσεις.

Όταν ήμουν πραγματικά νέα, περνούσα πολύ δύσκολα και ποτέ δεν είχα λεφτά, κι η συμβουλή που μου έδωσε ο Γουίλιαμ ήταν «φτιάξε ένα καλό όνομα και κράτησέ το καθαρό. Μην κάνεις συμβιβασμούς. Μην στενοχωριέσαι για να φτιάξεις κομπόδεμα ή να γίνεις πετυχημένη. Να ενδιαφέρεσαι να κάνεις καλή δουλειά και σωστές επιλογές και να προστατεύεις το έργο σου. Κι αν φτιάξεις ένα καλό όνομα, το ίδιο το όνομα, να ξέρεις, θα είναι το δικό του νόμισμα». Και θυμάμαι όταν μου τα ‘λεγε, εγώ του είπα: «Ναι βρε Γουίλιαμ, αλλά τ’ όνομά μου είναι Σμιθ, ξέρεις». [Σαν να λέμε Παπαδόπουλος]. Αστειεύομαι!

Το να είσαι καλλιτέχνης, στην πραγματικότητα το να είσαι άνθρωπος, στις μέρες μας είναι πολύ δύσκολο. Πρέπει να περάσεις τη ζωή σου προσπαθώντας να παραμείνεις κατά το δυνατόν υγιής, να είσαι όσο μπορείς ευτυχισμένος, κυνηγώντας και κάνοντας αυτά που θες. Είτε αυτό που θες είναι να έχεις παιδιά, είτε αυτό που θες είναι να είσαι φούρναρης. Είτε θες να ζεις στο δάσος, ή να αγωνιστείς να σώσεις το περιβάλλον, είτε θες, ίσως, να γράφεις σενάρια για αστυνομικά. Δεν έχει πραγματικά ιδιαίτερη σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι να ξέρεις τι θέλεις, και να το κυνηγήσεις και να καταλάβεις ότι θα είναι δύσκολο. Γιατί η ζωή είναι πραγματικά δύσκολη. Θα χάσεις ανθρώπους που αγαπάς. Θα καρδιοχτυπήσεις. Μερικές φορές θα αρρωστήσεις. Μερικές φορές θα έχεις τρομερό πονόδοντο. Μερικές φορές θα πεινάσεις. Αλλά, από την άλλη, θα έχεις τις πιο όμορφες εμπειρίες. Μερικές φορές μόνο τον ουρανό. Μερικές φορές κάτι που έφτιαξες κι αισθάνεσαι ότι είναι τόσο υπέροχο. Ή θα βρεις κάποιον να αγαπάς. Ή τα παιδιά σου. Υπάρχουν όμορφα πράγματα στη ζωή, όταν υποφέρεις είναι απλώς μέρος του πακέτου. Δες το: γεννιόμαστε, και πρέπει επίσης να πεθάνουμε. Το γνωρίζουμε. Έτσι είναι λογικό ότι άλλοτε θα είμαστε πραγματικά χαρούμενοι, κι άλλοτε τα πράγματα θα είναι αληθινά σκατά. Ανέβα! Είναι σαν μια βόλτα με το τρενάκι του τρόμου. Δεν θα είναι ποτέ τέλεια. Θα έχει τέλειες στιγμές, και μετά αναποδιές, αλλά αξίζει τον κόπο. Πιστέψτε με, νομίζω ότι αξίζει.

Ξέρετε είμαι σίγουρη ότι κάθε γενιά μπορεί να πει ότι τα χρόνια της ήταν τα καλύτερα και τα χειρότερα μαζί. Νομίζω όμως ότι τώρα βρισκόμαστε σε κάτι διαφορετικό και πρωτόγνωρο. Είμαστε σε μια πρωτοποριακή εποχή, επειδή δεν έχει υπάρξει άλλη στιγμή στην ιστορία όπως τώρα. Κι αυτό την καθιστά μοναδική. Δεν είναι μοναδική επειδή έχουμε καλλιτέχνες αναγεννησιακού στυλ -είναι μοναδική γιατί είναι η εποχή του ανθρώπου, γιατί η τεχνολογία έχει πραγματικά εκδημοκρατίσει την δυνατότητα ατομικής έκφρασης. Αντί μόνο για μια χούφτα ανθρώπων που κάνουν τους δικούς τους δίσκους ή γράφουν τα τραγούδια τους, τώρα όλοι μπορούν να γράφουν. Όλοι μπορούν να δημοσιεύσουν ένα ποίημα στο Διαδίκτυο και να το διαβάσουν οι άνθρωποι. Ο καθένας έχει πρόσβαση και πρόσβαση που δεν είχε ποτέ πριν. Υπάρχουν δυνατότητες για παγκόσμιο αγώνα. Υπάρχουν δυνατότητες να καθαιρεθούν αυτές οι εταιρείες κι οι κυβερνήσεις που πιστεύουν ότι εξουσιάζουν τον κόσμο, καθώς μπορούμε να ενωθούμε σαν ένας μέσω της τεχνολογίας. Ακόμη προσπαθούμε να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας πόση και τι είδους δύναμη έχουμε στην πραγματικότητα. Αλλά οι άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν τη δύναμη περισσότερο από ποτέ. Και νομίζω ότι τώρα είναι σαν να περνάμε τούτο το επίπονο είδος της εφηβείας. Πάλι, τι κάνουμε με αυτή την τεχνολογία; Τι κάνουμε με τον κόσμο μας; Ποιοι είμαστε; Αλλά ταυτόχρονα είναι και συναρπαστικό. Ξέρεις, όλοι οι νέοι άνθρωποι τώρα, οι νέες γενιές, είναι οι πρωτοπόροι σε μια νέα εποχή. Γι’ αυτό λοιπόν, λέω, μείνετε δυνατοί. Προσπαθήστε να διασκεδάσετε, αλλά παραμείνετε καθαροί, παραμείνετε υγιείς, γιατί, ξέρετε, έχετε πολλές προκλήσεις μπροστά σας. Και να είστε ευτυχισμένοι.

Η Πάτι Σμίθ σε συνομιλία με το δημοσιογράφο Κρίστιαν Λουντ στο Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Λουϊζιάνας, 24 Αυγούστου 2012, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Λουϊζιάνας

Μεταγραφή © Marcus D. Niski 2013

Για τους απόφοιτους του 2016…