Πρωτομαγιά: Τι συμβολίζει το μαγιάτικο στεφάνι
Το μαγιάτικο στεφάνι είναι κατασκευή με λουλούδια, με το οποίο γιορτάζουμε τον ερχομό της άνοιξης.
Το μαγιάτικο στεφάνι φτιάχνεται με βέργα από ευλύγιστο και ανθεκτικό ξύλο κληματαριάς ή σύρμα, γύρω από το οποίο στηρίζονται τα λουλούδια. Το έθιμο προέβλεπε κάποτε ο σπιτονοικοκύρης να καρφώνει στο κάτω μέρος του στεφανιού ένα ολόκληρο σκόρδο για προστασία από το «μάτι».
Απαραίτητη ήταν η ύπαρξη μεταξύ των λουλουδιών και χλωρών κλαδιών, φυτών αποτρεπτικών του κακού, όπως τσουκνίδα, σκόρδο, δαιμοναριά, αγκάθια. Σε ορισμένες περιοχές οι μαγικές ενέργειες για υγεία συνοδεύονται από ομαδικές εκδηλώσεις, όπως αγερμούς (παιδιά στεφανωμένα με λουλούδια και κρατώντας κλαδιά καρποφόρων δένδρων έλεγαν τραγούδια του Μάη:
- Μάη, Μάη χρυσομάη, τί μας άργησες;
- να μας φέρεις τα λουλούδια και την άνοιξη; ή
- Μάη, Μάη δροσερέ κι Απρίλη λουλουδάτε (με τα ρόδα) κ.ά.
Συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης και όλα τα σπίτια, φτιάχνουν στεφάνι για προστασία από το μάτι καθώς και υγεία και ευημερία.
Το μαγιάτικο στεφάνι θα παραμείνει στο σπίτι μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Στη γιορτή του Αη Γιάννη του Κλείδωνα το ρίχνουν στη φωτιά. Ανάβουν φωτιές σε δρόμους και πλατείες και πηδούν πάνω από τη φωτιά τρεις φορές, τρέχοντας.
Ο Μάιος λέγεται Κερασάρης
γιατί βγαίνουν τα κεράσια…
Πράσινος γιατί πρασινίζει ο τόπος… Πενταδείλινος γιατί μεγαλώνει η μέρα… Λούλουδος γιατί ανθίζουν τα λουλούδια…
Η άνοιξη είναι πια εδώ και, όπως κάθε χρόνο, γιορτάσαμε την Πρωτομαγιά με χρώματα, χαμόγελα και δημιουργικές δραστηριότητες! Η Πρωτομαγιά, σύμβολο της αναγέννησης της φύσης, μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τα έθιμα της ημέρας και να φτιάξουμε όμορφες χειροτεχνίες.
Τα παιδιά με ενθουσιασμό έφτιαξαν λουλούδια από χαρτί, στεφάνια και πολύχρωμες κατασκευές, γεμίζοντας το σχολείο μας με ανοιξιάτικη διάθεση και φαντασία. Μέσα από δημιουργικά φύλλα εργασίας, μιλήσαμε για τα λουλούδια, τις αλλαγές της φύσης και την αξία της εργασίας, συνδέοντας τη γιορτή με τον συμβολισμό της εργατικής Πρωτομαγιάς.
Η Πρωτομαγιά και οι αγώνες για την εργασία
Η Πρωτομαγιά είναι μια ξεχωριστή μέρα. Γιορτάζουμε την άνοιξη και τα λουλούδια, αλλά ταυτόχρονα θυμόμαστε και κάτι πολύ σημαντικό: τους ανθρώπους που δούλεψαν σκληρά και αγωνίστηκαν για να έχουμε σήμερα καλύτερες συνθήκες στη δουλειά.
Παλιά, οι εργαζόμενοι δούλευαν πολλές ώρες την ημέρα, ακόμα και παιδιά, χωρίς ξεκούραση και με πολύ δύσκολες συνθήκες. Δεν είχαν δικαιώματα και πολλές φορές δεν πληρώνονταν σωστά.
Την Πρωτομαγιά του 1886, εργάτες στο Σικάγο (μια μεγάλη πόλη στην Αμερική) ξεκίνησαν μεγάλες διαδηλώσεις. Ζητούσαν να δουλεύουν μόνο 8 ώρες την ημέρα και να έχουν δικαιοσύνη στη δουλειά τους. Ο αγώνας τους ήταν δύσκολος, αλλά χάρη σε αυτούς και σε πολλούς άλλους που συνέχισαν τον αγώνα, σήμερα οι εργαζόμενοι έχουν περισσότερα δικαιώματα.
Η Πρωτομαγιά μάς θυμίζει ότι τίποτα δεν χαρίζεται – όλα κερδίζονται με ενότητα, αγώνα και σεβασμό. Και ότι όλοι οι άνθρωποι αξίζουν να δουλεύουν με αξιοπρέπεια, ασφάλεια και αγάπη για αυτό που κάνουν.
Έτσι, μαζί με τις κατασκευές και τα λουλούδια μας, τιμάμε και όσους πάλεψαν για να είναι ο κόσμος μας πιο δίκαιος!
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΗ
Μάης άβρεχος, μούστος άμετρος.
Ζήσε Μάη μου , να φας τριφύλλι.
Ο Απρίλης έχει τ’ όνομα κι ο Μάης
τα λουλούδια…
Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει.
Μάης άβροχος, τρυγητής χαρούμενος.
Μήνας που δεν έχει ρο, ρίξε στο κρασί νερό.
Απρίλης, Μάης, κοντά ειν’ το θέρος.
Ο Μάης ρίχνει τη δροσιά και ο Απρίλης
τα λουλούδια.
Στον καταραμένο τόπο Μάη μήνα βρέχει.
Τον Μάη κρασί μην πίνετε κι ύπνο
μην αγαπάτε…
Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.
Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά.
Οντά ‘πρεπε δεν έβρεχε κι ο Μάης χαλαζώνει.
Στο κακορίζικο χωριό το Μάη ρίχνει το νερό.
Όταν πρέπει δε βροντά και το Μάη δροσολογά.
Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης
με τα ρόδα.
Σαν έπρεπε δεν έβρεχε, το Μάη εχαμοβρόντα.
Ο Μάης φτιάχνει τα σπαρτά
κι ο Μάης τα χαλάει.
Μην πάρεις το Μάη άλογο, μήτε γυναίκα
τη Λαμπρή.
Τον Μάη βάζε εργάτες κι ας είναι
κι ακαμάτες…
Ο Απρίλης ο γρίλλης, ο Μάης ο πολυψωμάς.
Το Μάη εγεννήθηκα και μάγια δε φοβούμαι.
Ένας κούκος (ή χελιδόνι) δε φέρνει
την άνοιξη…
Χρόνια πολλά με υγεία, χαρά και πολλές ανθισμένες στιγμές!