5η Δραστηριότητα: “Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να φυτέψεις ένα δέντρο; Χθες. (Κινέζικη παροιμία).
Στόχος: Να ενημερώσουμε τους/τις μαθητές/-τριες σχετικά με το ζήτημα της αποψίλωσης των δασών και να τις/τους ευαισθητοποιήσουμε για τα δάση ως φυσικό αγαθό ανυπολόγιστης αξίας για την ζωή.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Οι μαθήτριες/-τες αναμένεται:
Να ενημερωθούν για τις αιτίες αποψίλωσης των δασών.
Να συνειδητοποιήσουν πως η ανθρώπινη παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον προκαλεί περιβαλλοντικά προβλήματα.
Να ενεργοποιηθούν ως πολίτες για τον μετριασμό του φαινομένου.
Δεξιότητες: Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα, Κριτική σκέψη, Υπευθυνότητα, Προσαρμοστικότητα, Πολιτειότητα, Ψηφιακός και τεχνολογικός γραμματισμός.
Περιγραφή της δράσης: Τα δάση καλύπτουν το 1/3 της χερσαίας έκτασης της γης. Μας εξασφαλίζουν καθαρό νερό, ανανεώσιμες πρώτες ύλες, προστασία από φυσικές καταστροφές, θέσεις εργασίας και λειτουργούν σαν ένας τεράστιος απορροφητήρας διοξειδίου του άνθρακα. Η αποψίλωση των δασών έχει τεράστιες συνέπειες για τον πλανήτη και την ζωή σε αυτόν. Η εκπαίδευση και η ενδυνάμωση των μελλοντικών γενιών κρίνεται απαραίτητη.
Ξεκινήσαμε το ταξίδι μας στο κόσμο των δέντρων μέσω μιας βόλτας στο δάσος. Οι αισθήσεις μας συντρόφευαν καθ’ όλη τη διάρκεια της βόλτας. Κλείσαμε τα μάτια και απλά ακούγαμε τους ήχους από τα πουλάκια που κελαηδούσαν και του καταρράκτες. Εξερευνήσαμε το δάσος, αγγίζαμε τα χώματα, τι πέτρες. Ήπιαμε νερό από το ποταμάκι και φάγαμε μούρα. Είδαμε ζώα, πουλιά, δέντρα. Μυρίσαμε τη βροχή, την ίδια την φύση. Μυρίσαμε και κάτι άσχημο. Πιφ πιφ. Αχ τα ζωάκια δεν προσέχουν που κάνουν την ανάγκη τους.
Επιστρέψαμε από την ονειροπόληση μας στο δάσος και συγκεντρωθήκαμε στην παρεούλα. Εκεί καταγράψατε όλα όσα βιώσαμε και δημιουργήσαμε μια αφίσα με τίτλο «Βόλτα στο δάσος με τις αισθήσεις μας».
Με όσα είδε, άκουσε, μύρισε, έφαγε και άγγιξε το κάθε παιδί δημιουργήσαμε ένα συννεφόλεξο σε μορφή δέντρου.
Η νηπιαγωγός εμφανίζει ένα φύλλο το οποίο κόλλησε σε ένα γλωσσοπίεστρο και το διακόσμησε με μάτια και χέρια. Τον Φυλλένιο τον μάζεψε κατά τη διάρκεια της βόλτας στο δάσος.
Είχε πέσε στο χώμα και έτσι βρήκε την ευκαιρία. Ο Φυλλένιος συστήθηκε στα παιδιά και τους έκανε διάφορες ερωτήσεις όπως «Από που λέτε να έπεσα;», «Που είναι το σπίτι μου ξέρετε;», «Μπορείτε να βρείτε ποιοι είναι οι φίλοι μου;», «Σας δίνω πολλά πολλά δώρα. Μήπως μπορείτε να μου πείτε τι σας προσφέρω;».
Όταν δόθηκε η απάντηση οξυγόνο, η νηπιαγωγός επικεντρώθηκε εκεί και ρώτησε τα παιδιά με ποιον τρόπο καταλαβαίνουμε ότι τα φύλλα παράγουν οξυγόνο; Σε αυτό το σημείο τους αποκαλύπτει ότι τα φύλλα έχουν πολλά μικροσκοπικά στοματάκια. Είδαμε με μεγεθυντικό φακό τον Φυλλένιο αλλά δεν εντοπίσαμε κανένα.
Tους παρουσιάστηκε ένα video που δείχνει σε ένα ειδικό εργαλείο, το μικροσκόπιο τον τρόπο με τον οποίο τα φύλλα αναπνέουν.
Για να αντιληφθούν τη διαδικασία πραγματοποιήσαμε ένα πείραμα. Βουλιάξαμε ένα φύλλο σε ένα ποτήρι νερό και παρατηρήσαμε τι δημιουργείται στο νερό με το που βάλλουμε το φύλλο, μια ώρα μετά και τέλος δυο ώρες μετά. Το νερό μας γέμισε με μικροσκοπικές μπουρμπουλήθρες!
Στη συνέχεια, παρακολουθήσαμε ένα video που μας εξηγεί πως μεγαλώνουν τα δέντρα και τι μας προσφέρουν.
Δημιουργούμε ένα κύκλο στη μέση της παρεούλας και παίζουμε ένα παιχνίδι με τον Φυλλένιο. Ο Φυλλένιος στο κέντρο του κύκλου λέει τα δώρα που προσφέρει και τα παιδιά με κινήσεις το αναπαράγουν.
Καθόμαστε αναπαυτικά στη θέση μας και με σκοπό την καλύτερη εμπέδωση αλλά και για βοήθεια για το φύλλο εργασίας που ακολουθεί, παρακολουθούμε ένα video το οποίο μας μιλάει για την σπουδαιότητα των δέντρων.
Στη πορεία δίνεται ένα φύλλο εργασίας με τίτλο «Τι μας προσφέρουν τα δέντρα. Ζωγράφισέ το όπως μπορείς».
O Φυλλένιος επέστρεψε στην τάξη μας και ήταν πολύ αναστατωμένος και λυπημένος. Όταν τα παιδιά τον ρώτησαν γιατί κλαίει τους είπε πως επέστρεψε στο σπίτι του το δάσος αλλά όλοι οι φίλοι του τα δέντρα είχαν χαθεί.
Κάποιος τους είχε κόψει. Του έδειξε ακόμα και ένα video για το τι αντίκρισε.
«Αφού τα δέντρα είναι τόσο σημαντικά, τι πιστεύετε πως θα συμβεί αν χαθούν;», «Με ποιον τρόπο καταστρέφονται και κόβονται τα δάση;», «Ποιοι τα κόβουν;», «Γιατί πιστεύετε ότι τα κόβουν; Τι φτιάχνουν με αυτά;».
Τα παιδιά εκφράζουν την απορία πως δημιουργείται το χαρτί από το δέντρο. H διαδικασία προβάλλεται στο παρακάτω video.
.Παρουσιάζεται φωτογραφικό υλικό στα παιδιά με τις αιτίες που οδηγούν στην αποψίλωση των δασών. Τις οποίες τα παιδιά καλούνται να τις χρησιμοποιήσουν για να δημιουργήσουμε την πυραμίδα της αποψίλωσης.
Tα παιδιά καλούνται να τις χρησιμοποιήσουν για να δημιουργήσουμε την πυραμίδα της αποψίλωσης. Σε ένα χαρτόνι κολλάμε τις εικόνες και καταγράφουμε από δίπλα ή πάνω τη λέξη που τις χαρακτηρίζει και στο τέλος δίνουμε στο χαρτόνι την τριγωνική του μορφή.
Για καλύτερη κατανόηση διαβάζουμε το βιβλίο “Λαμπίκο!”, της Emily Gravett και δημιουργεί ο καθένας τη δική του ατομική πυραμίδα αποψίλωσης.
Παρακολουθούμε πως τα δέντρα συμβάλλουν στη μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και συμπληρώνουμε ένα διπλό φύλλο εργασίας για τις συνέπειες τις αποψίλωσης και τις δικές μας ενέργειες για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Προβαίνουμε στο παρακάτω πείραμα: σε ένα πλαστικό μπουκάλι οριζόντια φυτεύουμε ένα λουλουδάκι με ρίζες και σε ένα άλλο βάζουμε απλά χώμα. Στο κάθε στόμιο μπροστά έχουμε κρεμάσει την βάση ενός μπουκαλιού ώστε όταν ποτίσουμε τα δυο μπουκάλια να συγκεντρωθεί το νερό εκεί. Ποτίζουμε.
Τι παρατηρούμε στο νερό που συλλέγουμε; Το νερό στο μπουκάλι με το λουλούδι είναι πιο καθαρό. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ρίζες του φυτού συγκρατούν βλαβερά στοιχεία και φιλτράρουν το νερό. Το πείραμα μας δεν τελείωσε εδώ. Δημιουργούμε δυο βουναλάκια. Στο ένα φυτεύουμε ένα φυτό με ρίζες.
Τι θα συμβεί στα βουναλάκια μας αν βρέξει – ποτίσουμε; Το βουναλάκι με το λουλούδι διατηρεί το σχήμα του και συγκρατεί το νερό ενώ στην άλλη περίπτωση του βουναλάκι ισοπεδώνεται και το νερό απλώνεται παντού και δημιουργείται σα λίμνη.
Καταγράφουμε.
Διαβάζουμε το βιβλίο “Πως δημιουργείται… το δάσος”, από Nicholls Sally και δημιουργούμε το δικό μας δάσος με την τεχνική collage από ζωγραφιές των παιδιών καθώς ακούμε το τραγούδι «Βόλτα στο δάσος», που το ερμηνεύει η Ελένη Τσαλιγοπούλου.
Το πρόγραμμα «Ενεργώ για τον Πλανήτη» σχεδιάστηκε και υλοποιείται από το Ίδρυμα Λαμπράκη, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας 21, με χρηματοδότηση από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, από το Ίδρυμα Αθηνάς Ι. Μαρτίνου και από την Accenture Greece.
Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να φυτέψεις ένα δέντρο; Χθες. (Κινέζικη παροιμία). από Νηπιαγωγείο Κεντριού διατίθεται με άδεια χρήσης Creative Commons -Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή4.0.
