5ο Εργαστήριο: Τι στ’ αλήθεια συμβαίνει;
Άξονες: Αναζήτηση, Δημιουργία, Διακίνηση και αξιοποίηση της πληροφορίας
Στόχος: Η κατανόηση, η κριτική ανάγνωση και η αποδόμηση μηνυμάτων που εκπέμπουν οι φωτογραφίες και οι λεζάντες τους, όπως χρησιμοποιούνται από τα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά. Η ανάπτυξη συνεργασίας, επικοινωνίας, κριτικής σκέψης, ικανότητας διάκρισης (ως προς την αξιοπιστία) της πληροφορίας.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η ενότητα αυτή έχει στόχο να προσεγγίσει απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν σχέση με την αναζήτηση, τη δημιουργία, τη διακίνηση και την αξιοποίηση της πληροφορίας μέσω των συμβατικών και των ψηφιακών μέσων επικοινωνίας σε μια σύγχρονη δημοκρατία.
Περιγραφή δραστηριότητας: Με την αξιοποίηση φωτογραφιών και σύντομων video οι μαθητές/-ήτριες προσεγγίζουν βιωματικά τη δύναμη των μέσων, τόσο από την πλευρά των χρηστών, όσο και από την πλευρά των παραγωγών ενός μηνύματος. Αποκτούν μια πρώτη ιδέα για το πώς χτίζεται μια εικόνα του κόσμου (ή περισσότερες) από τα μέσα, πώς αυτά επηρεάζουν το κοινό και τις απόψεις του. Επιδιώκεται να μπορούν να αμφισβητούν και να φιλτράρουν τα μηνύματα που παρουσιάζονται ως η μόνη αλήθεια, να μπορούν να «διαβάσουν» πίσω από αυτά.
Βήμα 1: Οι μαθητές/-ήτριες παρατηρούν τη φωτογραφία που ακολουθεί. Με τη βοήθεια μας κάθε παιδί γράφει μια λέζαντα για τη φωτογραφία. Παρατηρούμε ότι ο καθένας βρίσκει και διαφορετική λεζάντα για τη φωτογραφία και τις γράφουμε όλες σε έναν πίνακα. Έτσι διαπιστώσαμε ότι ενώ όλοι είδαμε την ίδια εικόνα, βγάλαμε διαφορετικά συμπεράσματα.
Βήμα 2: Στη συνέχεια χωριστήκαμε σε τρεις (3) ομάδες. Και στις τρεις ομάδες δόθηκε η ίδια φωτογραφία, αυτή που ακολουθεί, με διαφορετικές όμως λεζάντες. Στην πρώτη ομάδα δώσαμε τη φωτογραφία με τη λεζάντα «Απαγωγή μικρού παιδιού», στη δεύτερη με τη λεζάντα «Τα πρώτα του βήματα» και στην Τρίτη με τη λέζαντα «το έσκασε….»
Κάθε ομάδα μου αφηγήθηκε την ιστορία που φαντάστηκαν βάση της εικόνας και εγώ κατέγραψα την ιστορία τους , την οποία μετά παρουσίασαν στην ολομέλεια.
Βήμα 3: Έπειτα παρουσιάσαμε την εικόνα που βρήκαμε στον παρακάτω σύνδεσμο https://i.redd.it/8bb8utsc12y31.jpg και αναρωτηθήκαμε τι μπορεί να δείχνει. Τα παιδιά διατύπωσαν τις παρακάτω απόψεις:
-Η τίγρης μεταφέρει το τιγράκι κάπου μακριά
-Η τίγρης τρώει ένα λιονταράκι
-Η λέαινα γραπώνει από το λαιμό το μωρό της κτλ
Στη συνέχεια είδαμε τι πραγματικά συμβαίνει και διαπιστώσαμε ότι δεν πρέπει πάντα να πιστεύουμε μια εικόνα με την πρώτη ματιά.
Το ίδιο ερώτημα διατυπώθηκε κ στην παρακάτω εικόνα
http://www.mediaknite.org/wp-content/ uploads/2019/07/Screen-Shot-2019-06-21-at-2.46.21-pm.png . Τα παιδιά διατύπωσαν τις παρακάτω απόψεις:
- Ο ατυνομικός θέλει να χτυπήσει ένα παιδί
- Το παιδί τρώει ένα γλειφιτζούρι και φοβάται
- Ίσως να θέλει να παίξουν και το παιδί να μη θέλει κτλ
Μόλις διευρύναμε την εικόνα διαπίστωσαν ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι με μερικά παιδιά θεατές.
Έπειτα παρακολουθήσαμε το βίντεο «Points of view» της εφημερίδας The Guardian, διαθέσιμο στο https://www.youtube.com/watch?v=_SsccRkLLzU
Στο video αυτό βλέπουν έναν νέο άνθρωπο να τρέχει και να πέφτει πάνω σε έναν καλοντυμένο κύριο, δίνοντας την εντύπωση ότι του επιτίθεται. Αποδεικνύεται όμως, όταν βλέπουμε τη σκηνή από άλλη, διευρυμένη, οπτική γωνία, ότι τον σώζει, σπρώχνοντάς τον.
Καθώς παρακολουθούσαμε το βίντεο το σταμάτησα στο 15’’ και ρώτησα τα παιδιά τι νομίζουν ότι θα συμβεί. Μερικές από τις απαντήσεις τους ήταν οι εξής:
-Είναι κλέφτης και θέλει να τον σκοτώσει
-Προσπαθεί να ξεφύγει από το αυτοκίνητο
-Θέλει να παίξουν ξύλο κτλ.
Όταν τους ρώτησα γιατί πιστεύουν ότι είναι κλέφτης μου απάντησαν από τα ρούχα που φοράει και γιατί κρατάει κάτι σαν μαχαίρι. Μόλις είδαν τη συνέχεια κατάλαβαν ότι αν το έβλεπαν από άλλη οπτική γωνία θα βλέπανε ότι πάει απλά να τον βοηθήσει και να τον σώσει.
Τέλος είδαμε το σκίτσο του David Suter που ακολουθεί, στο οποίο ο χειριστής της κάμερας εστιάζει και κόβει την εικόνα έτσι ώστε να δείχνει αυτό που ο ίδιος θέλει να προβάλει και όχι αυτό που πραγματικά συμβαίνει.
Βήμα 4: Τέλος είδαμε το βιβλίο του Istvan Banyai με τον τίτλο ZOOM, διαθέσιμο στο https:// www.youtube.com/watch?v=IfQ-2RzrkCU&t=32s
Ένα βιβλίο χωρίς λόγια – μόνο με εικόνες, που όμως καμιά δεν είναι όπως φαίνεται. Η εικόνα κάθε σελίδας είναι μονάχα μια λεπτομέρεια από την επόμενη εικόνα (zoom out). Σε κάθε σελίδα του βιβλίου ανοίγει η γωνία θέασης, ανατρέποντας διαρκώς την αντίληψη τους.
Σε κάθε εικόνα σταματούσαμε και συζητούσαμε αυτό που διαπιστώνουν: ότι δηλαδή η κάθε εικόνα αποτελεί μέρος της επόμενης και ενός νέου περιβάλλοντος που μας κάνει να αναθεωρούμε διαρκώς τα δεδομένα.
Το έργο Ενεργώ ως Πολίτης υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Ίδρυμα Λαμπράκη και εταίρο το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης.
Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Διαβάστε περισσότερα εδώ: www.activecitizensfund.gr
Τι στ’ αλήθεια συμβαίνει; Α΄τμήμα από Νηπιαγωγείο Κεντριού διατίθεται με άδεια χρήσης Creative Commons -Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή4.0.
