Άξονες: ανάπτυξη συνεργασίας, επικοινωνίας, κριτική ανάγνωση εικόνων, ικανότητα διάκρισης της πληροφορίας
Στόχος: Να κατανοήσουν τα παιδιά τη δύναμη της εικόνας, την κριτική ανάγνωση και την αποδόμηση που εκπέμπουν οι φωτογραφίες και οι λεζάντες τους, να διακρίνουν την αξιοπιστία της πληροφορίας.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:
Η εκπαίδευση των αυριανών πολιτών στη χρήση των ψηφιακών μέσων με τρόπο που να προάγει την αξιόπιστη και πολύπλευρη ενημέρωση, την άσκηση της κριτικής και του διαλόγου στο πλαίσιο κανόνων, τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων, την ανάπτυξη της κουλτούρας της διαπολιτισμικής συνύπαρξης, την συμμετοχή στα κοινά και εν τέλει τη δημοκρατία, είναι συστατικό στοιχείο της εκπαίδευσης για τον ενεργό πολίτη.
Περιγραφή δραστηριότητας: Στη δραστηριότητα αυτή τα παιδιά καλούνται με την αξιοποίηση φωτογραφιών να προσεγγίσουν βιωματικά τη δύναμη των μέσων, τόσο από την πλευρά των χρηστών, όσο και από την πλευρά των παραγωγών ενός μηνύματος. Αποκτούν μια πρώτη ιδέα για το πώς χτίζεται μια εικόνα του κόσμου (ή περισσότερες) από τα μέσα, πώς επηρεάζουν το κοινό και τις απόψεις του. Επιδιώκεται να μπορούν να αμφισβητήσουν, να φιλτράρουν τα μηνύματα που παρουσιάζονται ως η μόνη αλήθεια.
Βήμα 1: Δείξαμε στα παιδιά τη φωτογραφία Children jumping του Jon Grainger και τους ζητήσαμε να την παρατηρήσουν. Έπειτα ένα –ένα παιδί μου έλεγε μυστικά στο αυτί μια λεζάντα για τη φωτογραφία. Τη σημείωνε η εκπαδευτικός κάτω από τη φωτογραφία και έπειτα διάβασε όλες τις απαντήσεις στα παιδιά. Παρατηρήσανε ότι οι περισσότεροι είχαν διαφορετική άποψη για το τι δείχνει η εικόνα και είχανε βγάλει διαφορετικά συμπεράσματα για τη εικόνα. Μερικές λεζάντες των παιδιών ήταν εξής:
-Παιδιά που χοροπηδάνε
-Πόδια χωρίς παπούτσια
-παιδιά που τα σηκώνει το νερό και φαίνονται από κάτω
-Παιδιά στον αέρα.
Βγάλαμε λοιπόν το συμπέρασμα ότι κάθε άνθρωπος μπορεί να ερμηνεύσει διαφορετικά μια εικόνα και να την «αναγνώσει» διαφορετικά. Φτιάξαμε λοιπόν μια αφίσα με τις λεζάντες μας με τον τίτλο «Ίδια εικόνα, διαφορετική λεζάντα».
Βήμα 2: Στη συνέχεια βρήκαμε φωτογραφίες από περιοδικά και εφημερίδες , τις κόψαμε και τις παρατηρήσαμε. Σκεφτήκαμε διαφορετικές λεζάντες για κάθε εικόνα και ο καθένας είδε τη φωτογραφίες με τη δική του «ματιά» όπως είπαμε. Κάθε άποψη ήταν σεβαστή και τη σημειώσαμε στο κολλάζ που δημιουργήσαμε με τίτλο «Μία εικόνα, χίλιες λέξεις».
Βήμα 3: Έπειτα χωριστήκαμε σε τρεις ομάδες. Κάθε ομάδα είχε στη διάθεσή της την ίδια ακριβώς φωτογραφία (Children Huntz) αλλά με διαφορετική λεζάντα.
https://search.creativecommons.org/photos/771b6159-3f0f-499e-99dd- 3d30a2011387
Η πρώτη ομάδα είχε τη λεζάντα «Απαγωγή μικρού παιδιού». Με βάση αυτή τη λεζάντα φαντάστηκαν την ιστορία της εικόνας και συνεργατικά αποφάσισαν τι μπορεί να γίνεται στην εικόνα, ποιος μπορεί να είναι αυτή η μεγάλη σκιά κτλ.
Στη δεύτερη ομάδα δόθηκε η λεζάντα «Τα πρώτα του βήματα» και στην τρίτη ομάδα «Το έσκασε…». Με τον ίδιο τρόπο δούλεψαν όλες οι ομάδες και στη συνέχεια παρουσίασαν στην ολομέλεια τις εκδοχές τους.
Τα παιδιά μόλις άκουσαν και τις τρεις εκδοχές συνειδητοποίησαν ότι από την ίδια εικόνα βγήκαν τρεις διαφορετικές ιστορίες! Σε κάθε ιστορία η σκιά έπαιζε και διαφορετικό ρόλο αναλόγως με τη λεζάντα που είχε κάθε ομάδα! Καταλήξαμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι μας επηρεάζει πολύ η «ανάγνωση» μια εικόνας με βάση το κείμενο που τη συνοδεύει.
Βήμα 4: Δείξαμε στα παιδιά τη φωτογραφία της λέαινας με το μικρό της κομμένη και ζητήσαμε από τα παιδιά να μας πουν τη βλέπουν. (https://i.redd.it/8bb8utsc12y31.jpg )
Τα περισσότερα παιδιά είπαν ότι η λέαινα κάτι τρώει, ίσως το μωρό της, ίσως ένα κουνέλι κτλ. Οι γνώμες όλων ταυτίστηκαν σε αυτή την άποψη! Έπειτα τους δείξαμε ολόκληρη την εικόνα και τους ρωτήσαμε τι πραγματικά δείχνει η εικόνα. Εντυπωσιάστηκαν με το γεγονός ότι ξεγελάστηκαν την πρώτη φορά και αυτό που πραγματικά κάνει η λέαινα είναι ότι κουβαλάει το μικρό της για να το προστατέψει.
Στη συνέχεια, ακολουθήσαμε την ίδια πρακτική και με την ακόλουθη εικόνα https://noonecares.me/wp-content/ uploads/2018/10/5945fc0ebb4852160b59.jpg
Οι αρχικές απόψεις των παιδιών ήταν οι εξής:
-Κάποιος θέλει να χτυπήσει το παιδί με ρακέτα
-Βάφουν τους τοίχους με σπρέι
-Το παιδί φοβάται έναν άγνωστο κτλ.
Όταν «ανοίξαμε» την εικόνα συνειδητοποίησαν ότι αυτό που συμβαίνει πραγματικά είναι ότι παίζουν όλοι μαζί ρακέτες!
Βήμα 5: Φτάσαμε λοιπόν στο συμπέρασμα με τα παιδιά ότι δεν πρέπει πάντα να πιστεύουμε αυτό που βλέπουμε και ότι θα πρέπει να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες που μας παρέχει μια εικόνα.
Αυτό μας διδάσκει και το παραμύθι με τον πιγκουίνο για τη δύναμη της εικόνας που βρήκαμε στην ιστοσελίδα του saferinternet4kids . (https://saferinternet4kids.gr/parousiaseis/dynam-eikonas-4/)
Είδαμε έπειτα το παρακάτω σκίτσο στο οποίο ο χειριστής της κάμερας κόβει την εικόνα έτσι ώστε να δείχνει αυτό που ο ίδιος θέλει να προβάλλει και όχι αυτό που πραγματικά συμβαίνει.
(https://archive.org/details/The-Media-Shows-You-What-They-Want)
Βήμα 6: Τέλος παρουσιάσαμε στα παιδιά το βιντεάκι με την πιο διάσημη πρωταπριλιάτικη φάρσα από το πρόγραμμα BBC Panorama το 1957.
https://www.youtube.com/watch?v=tVo_wkxH9dU
Τα παιδιά αμέσως κατάλαβαν ότι πρόκειται για πλάκα γιατί τα μακαρόνια δε φυτρώνουν στα δέντρα! Όμως μερικά παιδιά προβληματίστηκαν γιατί όντως ήταν πολύ αληθοφανές το βίντεο. Ξεκίνησε έτσι ένας διάλογος για το αν είναι αλήθεια ή όχι και για το ποιος έχει τελικά δίκαιο.
Ψάξαμε λοιπόν την πληροφορία όπως πρότειναν τα παιδιά και είδαμε ότι τα μακαρόνια γίνονται με αλεύρι και νερό και δεν φυτρώνουν στα δέντρα αλλά τα πουλάνε στο σούπερ μάρκετ όπως είπανε!!!
Τι στ’ αλήθεια συμβαίνει; (Τμήμα2) από Νηπιαγωγείο Κεντριού διατίθεται με άδεια χρήσης Creative Commons -Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή4.0.
