Ένα χελιδόνι δε φέρνει την Άνοιξη… Γι’ αυτό εμείς φτιάξαμε πολλά! Κάναμε ότι μπορούσαμε στο σχολείο μας για να βοηθήσουμε την Άνοιξη να καταλάβει πως έφτασε η ώρα της! Άλλωστε τότε, την πρώτη ημέρα του Μάρτη,  είναι που λέγονται και τα παραδοσιακά κάλαντα της Άνοιξης, τα Χελιδονίσματα.  Ακούστε τα παρακάτω.

Τα κάλαντα αυτά τα έλεγαν παλιά τα παιδιά κρατώντας μια κατασκευή, που στην κορυφή της είχε ένα χελιδόνι. Όλο αυτό λεγόταν χελιδόνα. Τα παιδιά την επειδύκνειαν την ώρα που τραγουδούσαν και οι νοικοκυραίοι τους έδιναν αυγά και καρπούς.

Κάτι παρόμοιο προσπαθήσαμε να φτιάξουμε και εμείς στις διαδικτυακές μας τάξεις με τη βοήθεια του παρακάτω video.

Ορίστε το αποτέλεσμα.

Ακολουθήσαμε όμως και την κατευθυντήρια γραμμή του κλασικού αινίγματος.

“Από πάνω σαν τηγάνι,

από κάτω σαν μπαμπάκι,

από πίσω σαν ψαλίδι…

Τι είναι;”

Τα αποτελέσματα ήταν υπέροχα! Τα όμορφα χελιδόνια μας, μπορεί να μην έφεραν πιο γρήγορα την άνοιξη, αλλά σίγουρα έφεραν τη χαρά στα πρόσωπά μας… Χαρείτε και εσείς τις δημιουργίες των παιδιών!

Φυσικά μιλήσαμε και για το ταξίδι, αλλά και τη ζωή αυτών των όμορφων πτηνών. Πού ζουν, τι τρώνε, γιατί ταξιδεύουν, είναι μόνο μερικές από τις ερωτήσεις που απαντήθηκαν στο μάθημά μας. Δείτε και εσείς παρακάτω για να ενημερωθείτε!

Δεν παραλείψαμε βέβαια να συνδέσουμε το χελιδόνι με τον αρχαίο μας πολιτισμό και τη μυθολογία. Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιήσαμε μια παραλλαγή του μύθου της Πρόκνης και της Φιλομήλας που μπορείτε και εσείς να διαβάσετε παρακάτω.

Μερικά παιδιά θέλησαν να αποδώσουν τον μύθο μέσα από τη ζωγραφική. Απολαύστε και εσείς τις δημιουργίες τους.

Από όλα τα πλάσματα σε αυτόν τον όμορφο πλανήτη, λίγα μόνο έχουν επίγνωση της ύπαρξής τους. Έχουν κατανόηση του εαυτού τους, μπορούν να αναλύσουν τη σκέψη και να εξηγήσουν τις πράξεις και τα συναισθήματά τους.  Αυτά τα τελευταία, δηλαδή τα συναισθήματα, είναι ένα μυστήριο! Γιατί ένω μπορούμε να τα νοιώσουμε και να τα καθορίσουμε, δεν μπορούμε ούτε να τα σταματήσουμε, ούτε να τα ελέγξουμε! Αρκεί να σκεφτούμε σαν παράδειγμα πως νοιώθουμε όταν κάποιος μας λέει “Μη θυμώνεις!”. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορούμε να ζητήσουμε από ένα παιδί να “σταματήσει να κλαίει” όταν αυτό είναι η πραγματική έκφραση του συναισθήματός του. Είναι σα να λέμε “μη νοιώθεις”, και όλοι γνωρίζουμε πως αυτό είναι αδύνατον σε κάθε περίπτωση μέσα στην ανθρώπινη ζωή.

Αυτό που μπορούμε να ζητήσουμε και να μάθουμε είναι να τα αναγνωρίζουμε, να τα εκφράζουμε, να τους δίνουμε σεβασμό και χρόνο να εξελιχθούν, αλλά και μέσα από την κατανόησή και την αποδοχή τους να αποκτήσουμε τη σιγουριά πως θα καταφέρουμε να ελέγξουμε τη συμπεριφορά μας την κατάλληλη στιγμή. Ακούγεται σύνθετο, και σίγουρα είναι μια μακρά και πολύπλοκη διαδικασία στη ζωή ενός ανθρώπου, αλλά από κάπου πρέπει να αρχίσουμε…

Εμείς στο σχολείο μας αρχίσαμε από ένα όμορφο παραμύθι που μιλά για την ανιδιοτελή προσφορά και κατ’ επέκταση, την αγάπη. Η πλούσια σε καρπούς μηλιά του παραμυθιού μας, δείχνει την αγάπη της για ένα μικρό αγόρι, που μεγαλώνει σιγά σιγά, δίνοντάς του συνεχώς κομμάτια του εαυτού της για να καλύψει τις ανάγκες του. Δεν του ζητά ποτέ τίποτα…Μπορείτε και εσείς να παρακολουθήσετε το παραμύθι παρακάτω.

Τα παιδιά κλήθηκαν αρχικά να αναγνωρίσουν και να καταγράψουν τα δώρα που προσέφερε η μηλιά. Τα κατάφεραν καλά.

Αφού λοιπόν ολοκλήρωσαν αυτή την εργασία, ήρθε η ώρα να συγκρίνουμε τους εαυτούς μας με τη μηλιά. Εκείνη είχε στην καρδιά της το αγόρι. Εμείς άραγε τι έχουμε μέσα στην καρδιά μας; Το παρακάτω έργο των παιδιών θα απαντήσει αυτή την ερώτηση.

Αφού εκφράσαμε και αναλύσαμε τις παρακάτω επιλογές μας, προχωρήσαμε και στο επόμενο βήμα. Τι δώρα θα θέλαμε να δώσουμε σε εκείνους που αγαπάμε. Η γενναιόδωρη φαντασία των παιδιών μας κάνει να χαμογελάμε στην παρακάτω ζωγραφιά. Δείτε και εσείς.

Το να δίνουμε σε αυτούς που αγαπάμε είμαι όμορφο και ευγενές. Οι άνθρωποι όπως είναι όντα με πολυπρισματικές προσωπικότητες. Έτσι δε χαιρόμαστε μόνο να δίνουμε, αλλά συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο. Νοιώθουμε άβολα όταν πιστέψουμε ότι μας μας στερούν κάτι. Όταν για παράδειγμα στο παραμύθι με τα χελιδόνια, το μεγάλο χελιδονάκι απέκτησε μικρότερο αδερφάκι, άρχισε να νοιώθει πως έχανε δικά του πράγματα. Εκτός από τα παιχνίδια του, του ξεγλιστρούσε και κάτι πιο σημαντικό. Η προσοχή της μαμά και του μπαμπά… ή τουλάχιστον έτσι πίστευε εκείνο.

Τα παιδιά αναγνώρισαν το άβολο συναίσθημα της ζήλιας… Ανέλυσαν τη συμπεριφορά του χελιδονιού και μίλησαν για τις δικές τους εμπειρίες με τα αδερφάκια τους. Κάποια θέλησαν να ζωγραφίσουν και σκηνές από το παραμύθι, όπως παρακάτω.

Κάπως έτσι ανακαλύψαμε πως τα συναισθήματα μπορούν να είναι ευχάριστα, αλλά και δυσάρεστα. Σε καμία περίπτωση πάντως καλά και κακά… Όλα τα συναισθήματα μας είναι εκφράσεις του εαυτού μας και ως τέτοια τα αγαπάμε και τα σεβόμαστε.

Προχωρήσαμε έτσι σε ένα άλλο ζεύγος συναισθημάτων. Το πρώτο τμήμα του ζεύγους είναι η χαρά! Τι άλλο θα μπορούσε να είναι αφού το θέμα μας συνέπεσε με τη χαρωπή γιορτή των αποκριών; Διαβάσαμε λοιπόν μια όμορφη ιστορία απο το βιβλίο “Τα δάκρυα και το χαμόγελο του κλόουν” που μπορεί να θυμάστε απο εδώ.

Είπαμε ακόμα την αστεία λαϊκή ιστορία με το πάθημα του Μάρτη και τις 2 γυναίκες. Ορίστε μια εκδοχή της εδώ.

Εμείς σίγουρα γελάσαμε πολύ με την περιπέτειά του, με αποτέλεσμα να νοιώσουμε χαρά, αν και εκείνος μάλλον βλέπει τις 2 όψεις του νομίσματος τις οποίες εν τέλη αναγνωρίσαμε κι εμείς. Διαγνώσαμε πως μια ευχάριστη συγκυρία σε κάνει να νοιώθεις χαρά, αλλά μια δυσάρεστη έκπληξη σε κάνει να λυπάσαι.

Θελήσαμε να εκφράσουμε  κι εμείς τι μας κάνει χαρούμενους. Δείτε παρακάτω…

Και εδώ μια άλλη εκδοχή της έκφρασης της χαράς μας. Εδώ τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να περιγράψουν περισσότερα από ένα πράγματα που προωθούν το συναίσθημα της χαράς σε εκείνα.

Από εκεί και πέρα καταφέραμε να αναγνωρίσουμε το ζεύγος αυτό των συναισθημάτων σε όλες μας τις δραστηριότητες.

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά του σχολικού εκφοβισμού ακούσαμε το τραγούδι «Υπάρχουν χέρια» που μας βοήθησε να συνειδητοποιήσουμε ότι τα χέρια μας, έχουν τη δύναμη να προσφέρουν απεριόριστη χαρά, ή να προκαλέσουν πόνο και λύπη. Η επιλογή είναι δική μας και αντικατοπτρίζει τι είδους άνθρωποι είμαστε. Ακούστε αυτό το τραγούδι παρακάτω.

Με αφορμή το Αστερόσπιτο, καταφέραμε να βάλουμε στο μικροσκόποιο το στενάχωρο συναίσθημα της λύπης. Πότε νοιώθουμε λύπη; Όταν στερούμαστε τα απαραίτητα, όπως τα παιδιά του βιβλίου μας. Τη στέγη, τη μουσική, την αγάπη των γονιών μας.

Τα παιδιά εξέφρασαν τι τα κάνει να λυπούνται με δημιουργίες σαν τις παρακάτω.

Τι μας κάνει τώρα λυπημένους; Αν μπορούσε ένα παντοδύναμο χέρι να αλλάξει αυτώ που μας στεναχωρεί, τι θα ζητούσαμε να αλλάξει; Τα παιδιά απάντησαν με τις ζωγραφιές τους και μερικά πας τις έστειλαν. Μπορείτε να τις δείτε και εσείς.

Πολλά πράγματα μας  κάνουν χαρούμενους… Πολλά πράγματα μας κάνουν λυπημένους… Παρακάτω θα δείτε την απόδωση ενός όμορφου ποιήματος από τα παιδιά που μιλά για τη Χαρά και την Λύπη μαζί.

Εμείς όμως έχουμε την ευθύνη της συμπεριφοράς και των πράξεών μας. Με το παραμύθι «Τα Ελληνάκια» είδαμε ότι όταν κάτι μας κάνει λυπημένους, ή μας προκαλεί κάποιο άλλο συναίσθημα που δεν μας αρέσει, έχουμε το δικαίωμα να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε, με τον κατάλληλο κάθε φορά τρόπο. Δείτε και εσείς το παραμύθι παρακάτω.

Αφορμή για να θυμηθούμε την αξία και το τίμημα της ελευθερίας αποτελεί η 25η Μαρτίου για τους πολίτες αυτής της χώρας, αλλά και για τους Έλληνες σε όλον τον κόσμο! Φέτος μάλιστα, η επέτειος αυτή ήταν ακόμα πιο ξεχωριστή. Όχι γιατί δεν μπορούσαμε να πάμε στην παρέλαση λόγο της πανδημίας, αλλά γιατί φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από το έτος της Επανάστασης!

Εμείς, στις διαδικτυακές μας τάξεις όχι μόνο μάθαμε οσο περισσότερα μπορούσαμε για την περίοδο εκείνη, αλλά κάναμε και γιορτή, με ποιήματα, τραγούδια, παιχνίδια και παρέλαση! Ζήτω το 1821!

Θα προσπαθήσουμε να σας περιγράψουμε μερικά από αυτά που κατακτήσαμε, φυσικά με τη βοήθεια των κατασκευών και έργων των παιδιών.

Αρχικά τα παιδιά έγιναν οι ίδιοι για λίγο δάσκαλοι και δασκάλες και μας παρουσίασαν μερικές πληροφορίες για τους ήρωες του ’21. Σε κάθε παιδί ανατέθηκε η αποστολή να βρει πληροφορίες για κάποιον από τους πολλούς ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης, και μετά το μοιράστηκε με τους φίλους του στην τάξη. Επίσης κλήθηκαν να αντιγράψουν το όνομα, αλλά και να ζωντανέψουν με τα χρώματά τους τους ήρωες! Δείτε μερικά παραδείγματα:

Δε γινόταν να μην αναφερθούμε στη παραδοσιακή εθνική φορεσιά μας, που ζωντανεύει στο πρόσωπο του τσολιά. Τα παιδιά έμαθαν για τα διακριτά μέρη της στολής αυτής με μια χαριτωμένη και απλή κατασκευή, που απαιτεί να ανακαλέσουμε τα σχήματα που ξέρουμε.

Φυσικά, δεν έλειψαν και τα ελεύθερα σχέδια των παιδιών, που βάλθηκαν να αποτυπώσουν τις εντυπώσεις τους στο χαρτί.

Μάθαμε για τη γαλανόλευκη σημαία μας. Ανακαλύψαμε πως κάποτε είχαμε δύο σημαίες με κοινό στοιχείο το γαλάζιο και το λευκό χρώμα και τον κάτασπρο σταυρό.

Μόνο που τώρα πια η επίσημή μας σημαία είναι εκείνη με τις ρίγες που κάνουν εντυπωσιακό τον κυματισμό της. Μάθαμε τον συμβολισμό της καθώς και τον λόγο που έχει εννέα γραμμές. Φτιάξαμε και δικές μας σημαίες φυσικά. Τα παιδιά χρωμάτισαν και μετά έκοψαν εξελίσσοντας την λεπτή τους κινητικότητα. Στο τέλος τις κόλλησαν σε ξυλάκια.

Άλλωστε, έπρεπε οπωσδοίποτε να τις κρατάμε στην παρέλαση.

Θα ήταν όμως παράληψη να μην αναφερθούμε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, δεδομένου οτι αυτή η γιορτή είναι ο λόγος που η 25η Μαρτίου είναι διπλή γιορτή. Μάθαμε τι ακριβώς σημαίνει Ευαγγελισμός και ακούσαμε την όμορφη ιστορία του.

Φτιάξαμε και ολόλευκους κρίνους για να θυμόμαστε οτι η αγνότητα και η καλοσύνη, απλές ούσες, μπορούν να κάνουν τον κόσμο μας να λάμπει.

Με αυτά και άλλα πολλά ασχοληθήκαμε στη γιορτή μας, αλλά φυσικά είπαμε και τα ποιήματά μας! Εκείνα που τα παιδιά έμαθαν και απήγγειλαν, αλλά πρώτα διάβασαν, κατανόησαν και αποτύπωσαν στις ζωγραφιές τους. Δείτε μερικά από αυτά που μας έστειλαν οι μαθητές μας.

Όμως, τι γιορτή θα ήταν χωρίς παιχνίδι; Και ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι πρωταγωνιστής του παιχνιδιού μας από τους ήρωες του 1821; Τα παιδιά λοιπόν χρωμάτισαν, έκοψαν και κόλλησαν τις καρτελίτσες με τα πρόσωπα των Ηρώων σε ξυλάκια και ήταν έτοιμα να ανακαλέσουν όλα εκείνα που άκουσαν απο τους συμμαθητές τους στις παρουσιάσεις τους. Οι ήρωες του ’21 έδιναν μερικά στοιχεία για τον εαυτό τους, και τα παιδιά έπρεπε να καταλάβουν ποιος ήρωας είναι και να σηκώσουν το αντίστοιχο καρτελάκι. Έτσι μπορούσαν όλα να συμμετέχουν την ίδια ώρα, χωρίς να χαλάει το παιχνίδι μας λόγο φορτωμένων καναλιών… Μπορείτε και εσείς να δείτε το παιχνίδι εδώ. Παρακάτω δείτε μερικά από τα πολύ προσεγμένα καρτελάκια των μαθητών μας.

Είναι τόσο όμορφο να μαθαίνουμε για το παρελθόν μας, που μοιραία είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας. Γνωρίζοντας όμως τι έχει ήδη συμβεί, ορίζουμε καλύτερα και το ποιοι είμαστε εμείς οι ίδιοι. Ξεχωρίζουμε πιο εύκολα τι έχει αξία για εμάς και τι είναι σημαντικό για την ολοκλήρωση μας. Έτσι, τα παιδιά κλήθηκαν να φτιάξουν σημαίες που να δείχνουν τι είναι αυτό που τους αντιπροσωπεύει.  Κάθε παιδί έφτιαξε μια σημαία με το πιο βαρυσήμαντο πράγμα στη ζωή του. Δείτε μερικές από τις σημαίες τους.

Σας αφήνουμε με μερικές αυθόρμητες ζωγραφιές των παιδιών μας για την 25η Μαρτίου. Εμείς ευχόμαστε χρόνια πολλά σε όλους τους Έλληνες, αλλά και σε όλους όσους δε φοβούνται να διεκδικήσουν το δίκαιο, ακόμα και όταν οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος τους.

Άλλος ένας λόγος να γιορτάσουμε είναι η αρχή της Σαρακοστής. Στην πατρίδα μας, αυτή η αρχή σηματοδοτείται από την Καθαρή Δευτέρα. Μια Δευτέρα σαν καμία άλλη. Γιατί την λέμε Καθαρή; Μα γιατί μας θυμίζει να αποφεύγουμε όλα τα ανθυγιεινά  που σε μεγάλη ποσότητα βλάπτουν τον οργανισμό μας φυσικά! Έτσι, καθαρίζουμε από τα βλαβερά και καταναλώνουμε μόνο τα θρεπτικά και υγιεινά… την Καθαρή Δευτέρα.

Υπάρχουν βέβαια άνθρωποι που ακολουθούν αυτή τη διατροφή και τις 7 εβδομάδες τις Σαρακοστής. Δηλαδή νηστεύουν. Αυτό σημαίνει ότι δεν καταναλώνουν καθόλου γάλα, αυγά, κρέας και τα παράγωγά τους.  Για να το θυμούνται αυτό παλιά οι άνθρωποι στη χώρα μας, έφτιαχναν μια ζυμαρένια κούκλα που την έλεγαν Κυρά Σαρακοστή. Δεν την έχετε ξανακούσει; Ακολουθεί ένα ποιηματάκι που μάθαμε με τα παιδιά στις τάξεις μας και θα σας βοηθήσει να καταλάβετε τι περίπου ήταν.

Τώρα έχετε μια ιδέα περι τίνος πρόκειται. Εμείς όμως δε σταματήσαμε εκεί! Αρχικά ζωγραφίσαμε και χρωματίσαμε κυρίες Σαρακοστές, που με το στολισμένα τους φορέματα, μας δείχνουν τις τροφές που μπορούμε να καταναλώσουμε κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής. Όσπρια, λαχανικά, φρούτα και ζυμαρικά κοσμούν τις σεμνές κυρίες Σαρακοστές των παιδιών για να μας θυμίζουν τα νηστίσιμα φαγητά.

Γιατί όμως να σταματήσουμε εκεί; Φτιάξαμε πραγματικές κυρίες Σαρακοστές, απο ζυμαράκι στις διαδικτυακές μας τάξεις και τις φουρνίσαμε μετά. Αν αναρωτιέστε για τη συνταγή, με χαρά θα τη μοιραστούμε μαζί σας:

Βάλαμε το must σύμβολο, που είναι ο σταυρός, μαντηλάκι, παραλείψαμε εσκεμμένα το στόμα (μιας και δεν τρώνε σχεδόν τίποτα), και σταυρώσαμε τα χεράκια τους για να δείξουμε ότι προσεύχονται πάρα πολύ. Τα υπέροχα αποτελέσματα μπορείτε να θαυμάσετε στις παρακάτω φωτογραφίες.

Η κυρά Σαρακοστή, όπως είδατε και στο ποιηματάκι, πρέπει να φτιαχτεί με 7 πόδια. Όχι φυσικά γιατί προσπαθεί να γίνει σαρανταποδαρούσα, αλλά γιατί στην πραγματικότητα είναι ένα ημερολόγιο! Δεν το πιστεύετε, μα είναι αλήθεια. Ο λόγος που έχει 7 πόδια είναι γιατί κάθε Σάββατο κόβουμε από ένα, και έτσι παρακολουθούμε ποσο κοντά στο Πάσχα βρισκόμαστε. Αν έχουμε πράξει τα δέοντα, το τελευταίο ποδαράκι θα κοπεί το Μεγάλο Σάββατο, και η επόμενη ημέρα είναι η Κυριακή του Πάσχα.

Σε μερικές περιοχές, έκρυβαν το τελευταίο ποδαράκι σε ένα απο τα ξερά σύκα πάνω στο τραπέζι, και όποιος το πετύχαινε έλεγαν πως είχε την τύχη με το μέρος του!

Τι υπέροχο έθιμο! Μας βοηθά να κάνουμε και τα μαθηματικά μας…

Θα ήταν όμως τραγικό να παραλείψουμε και κάτι άλλο που συμβαίνει την Καθαρή Δευτέρα. Αυτό είναι το χαρούμενο πέταγμα του χαρταετού! Κάθε παιδί κοιτά μαγεμένο έναν χαρταετό καθώς εκείνος απομακρύνεται από τη γη… Κάποιοι από τους μαθητές μας “πέταξαν” χαρταετό την Καθαρή Δευτέρα και θέλησαν να μας ζωγραφίσουν μερικές στιγμές από αυτή τους την εμπειρία. Σίγουρα θα συμφωνήσετε και εσείς ότι τα πέρασαν τέλεια εκείνη την μέρα.

Το θέμα του χαρταετού μας απασχόλησε και τις ημέρες που ακολούθησαν την Καθαρή Δευτέρα. Είδαμε μια όμορφη ιστορία με έναν πεισματάρη χαρταετό που στο τέλος πραγματοποίησε το όνειρό του. Μπορείτε και εσείς να την παρακολουθήσετε εδώ, ή παρακάτω :

Διαβάσαμε και τον Χαρταετό της Φιλίας, που μπορείτε να διαβάσετε και εσείς πατώντας εδώ.  Μερικά έργα των μαθητών μας απεικονίζουν το νόημα του παραμυθιού τόσο όμορφα…

Το πέταγμα του χαρταετού όμως , έχει υπάρξει έμπνευση και για άλλους καλλιτέχνες. Για παράδειγμα ο Μίκης Θεοδωράκης, έχει συνθέσει ένα υπέροχο μουσικό κομμάτι με τίτλο “Χαρταετοί”.

Οι μαθητές μας, σε πρώτη φάση, κλήθηκαν να ακούσουν αυτή τη μουσική και να την αποτυπώσουν στο χαρτί με τελείες,  γραμμές  και σχήματα.

Έπειτα, ζωγράφισαν το πως τους κάνει αυτή η μουσική να νοιώσουν, δηλαδή το συναίσθημα που τους δημιουργεί.

Σας αποχαιρετούμε με μερικά έργα των μαθητών μας με θέμα, τι άλλο, τον χαρταετό! Σας ευχόμαστε να αισθάνεστε και εσείς το ίδιο ανάλαφροι, πολύχρωμοι και ελεύθεροι…