piano-1024×732

Α’ Γυμνασίου: Το πιάνο και η φιλία στη μουσική

Σκοπός του μαθήματος:

  • Να γνωρίσετε το πιάνο ως σόλο μουσικό όργανο και να αντιληφθείτε ακουστικά τις δυνατότητές του.
  • Να κατανοήσουμε την επίδραση της μουσικής στο συναίσθημά σας και στις ανθρώπινες σχέσεις.

Άσκηση 1: Το πιάνο ως σόλο όργανο.

Το πιάνο είναι ένα Χορδόφωνο πληκτροφόρο όργανο όπως έχουμε δει.

Συχνά το συναντάμε μέσα στην ορχήστρα αλλά πιο διαδεδομένο είναι ως σόλο μουσικό όργανο ή ως μέρος ενός μουσικού συνόλου. Έχει άσπρα και μαύρα πλήκτρα, τα οποία όταν πατηθούν από τα δάκτυλα του πιανίστα, σηκώνουν σφυράκια που χτυπούν τις χορδές του, παράγοντας έτσι τους ήχους, τις νότες.

Τα πιάνα διακρίνονται σε δύο είδη:

α) τα όρθια πιάνα, οι χορδές των οποίων είναι κάθετα ως προς το πάτωμα. Καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο και είναι λιγότερο ακριβά.

β) τα πιάνα με ουρά, οι χορδές των οποίων βρίσκονται σε οριζόντια θέση ως προς το έδαφος.

Το πιάνο ονομάστηκε έτσι διότι μπορούσε να παίζει piano” και “forte” που στα ιταλικά -και σύμφωνα με τους μουσικούς όρους- σημαίνει σιγά και δυνατά. Το πρώτο πιάνo, το “πιανοφόρτε” ή “φορτεπιάνο” (pianoforte και fortepiano), όπως ονομάζονταν, εφευρέθηκε το 1711 από τον Ιταλό Μπαρτολομέο Κριστοφόρι (Bartolomeo Cristofori). (Βικιπαίδεια)

 

 

Περιλαμβάνει συνήθως 88 πλήκτρα (σχεδόν επτάμιση οκτάβες).

Μία οκτάβα σε ένα πιάνο χωρίς το ψηλό ντο

Τα άσπρα πλήκτρα του είναι οι νότες που ήδη ξέρουμε: ντο-ρε-μι-φα-σολ-λα-σι- ντο (αυτό που ονομάζουμε οκτάβα), ενώ τα μαύρα πλήκτρα είναι ενδιάμεσες νότες που παίρνουν το όνομά τους από τις πρώτες, δηλαδή ντο δίεση, ρε δίεση, φα διέση, σολ δίεση, λα δίεση, κλπ ήχοι δηλαδή “αλλοιωμένοι”  (ανεβασμένοι ή κατεβασμένοι) σε τονικό ύψος από την αρχική νότα.

Κάθε οκτάβα ενός πιάνου περιλαμβάνει δηλαδή 12 πλήκτρα.

Το πιάνο έχει λοιπόν όλες τις νότες της μουσικής απλωμένες μπροστά στα μάτια και στα χέρια του πιανίστα, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να παίζει πολλές νότες  ταυτόχρονα. Συγκεκριμένα μέχρι και 10 νότες ταυτόχρονα στη μονάδα του χρόνου! Όσα τα δάκτυλα των χεριών. Έτσι καταφέρνει να παίζει αυτό που ονομάζουμε στη μουσική αρμονίες.

Τέλος, ξεκινώντας από αριστερά προς τα δεξιά σε ένα πληκτρολόγιο οι νότες ανεβαίνουν από χαμηλά προς τα ψηλά.

 Σύμφωνα με τις παραπάνω πληροφορίες απαντήστε σωστό ή λάθος στις παρακάτω προτάσεις.

  1. Το πιάνο εφευρέθηκε τον 18ο αιώνα.

  2. Το πιάνο μπορεί να παίζει και σιγά και δυνατά και γι’ αυτό θεωρήθηκε επαναστατική η εφεύρεσή του.

  3. Η κύρια διαφορά ενός όρθιου πιάνου από ένα πιάνο με ουρά είναι στον ήχο τους.

  4. Κάθε οκτάβα ενός πιάνου περιλαμβάνει 7 άσπρα και 7 μαύρα πλήκτρα.

  5. Τα μαύρα πλήκτρα του πιάνου έχουν διαφορετικό ήχο από τα άσπρα.

  6. Στο πληκτρολόγιο του πιάνου ένα χαμηλό ντο βρίσκεται στα δεξιά του πιανίστα, ενώ ένα ψηλό ντο βρίσκεται στα αριστερά του.

Άσκηση 2. Ταινία animation με αφορμή ένα πιάνο.

Παρακολουθήστε παρακάτω την ταινία μικρού μήκους “Monkey symphony” και στη συνέχεια απαντήστε στην ερώτηση που ακολουθεί γράφοντας την απάντησή σας στο τετράδιό σας.

Αν δεν φορτώνει η ταινία μπορείτε να την παρακολουθήσετε στο youtube εδώ.

Τι σχέση υπάρχει μεταξύ των ηρώων της ταινίας; Πώς η μουσική καθορίζει τη φιλία τους;

*H εικόνα αναφοράς του μαθήματος είναι πίνακας ζωγραφικής του Andre Beaulieu.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων