Κάθε περιοχή της Ελλάδας γιορτάζει την περίοδο των Χριστουγέννων με τα δικά της κάλαντα.
Εδώ μπορείτε να βρείτε στίχους με κάλαντα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Παρατηρήστε πόσες διαφορετικές μελωδίες και τεχνικές υπάρχουν. Οι στίχοι πολλές φορές έχουν ομοιότητες αλλά και πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Κάλαντα Χριστουγέννων Κρήτης.Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ο ορισμός σας,Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας,Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ την πόλη.Οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η κτίσις όλη.Kερά καμαροτράχηλη και φεγγαρομαγούλα,απού τον έχεις τον υγιό το μοσχοκανακάρη.Λούεις τον και χτενίζεις τον και στο σχολειό τον πέμπεις.Κι ο δάσκαλος τον ήδειρε μ’ ένα χρυσό βεργάλι,και η κερά δασκάλισσα με το μαργαριτάρι.Είπαμε ‘δα για την κερά, ας πούμε για τη βάγια,άψε βαγίτσα το κερί, άψε και το διπλέρι,και κάτσε και κουτσούντισε ίντα θα μας εφέρης. […]Κι ακόμα δεν το ήβρηκες το μάνταλο ν’ ανοίξεις,Να μας εβάλεις μια ρακή κι ύστερα ν’ ασφαλίξεις. |
Μπορείτε να ηχογραφήσετε κι εσείς τα Κάλαντα της Κρήτης ακούγοντας το παρακάτω ηχητικό.
Κάλαντα Χριστουγέννων ΣάμουΚάτω στα Ιεροσόλυμα και στου Χριστού τον Τάφο,Εκεί δεντρί δεν ήτανε, δεντρί ξεφανερώθει,Και ανάμεσα στους κλώνους των αγγέλοι κι αρχαγγέλοι.Και ο Μιχαήλ Αρχάγγελος ψέλνει ρωτά και λέει.Χριστέ για δωσ’ μου τα κλειδιά και τα χρυσά κλειδάκια,Ν’ ανοίξω τον Παράδεισο να μπω σε περιβόλι,Να φάω μήλο δροσερό να πιω νερό δροσάτο,Να πέσω ν’ αποκοιμηθώ στη λεμονιά από κάτω.Και σας καλοτυχίζουμε πέσετε κοιμηθείτε,Ολίγον ύπνον πάρετε και ευθύς να σηκωθείτε,Στην εκκλησία έλθετε με όλη προθυμίαΚαι του Θεού ακούσετε τη Θεία Λειτουργία. |
Ηχητικό για τα κάλαντα Χριστουγέννων Σάμου:
Κάλαντα Χριστουγέννων ΗπείρουΕλάτε εδώ γειτόνισσες, και εσείς γειτονοπούλες μου,τα σπάργανα να φτιάξουμε, και το Χριστό ν’ αλλάξουμε.Τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ.Να πάμε να γυρίσουμε, και βάγια να σκορπίσουμε,να βρούμε και την Παναγιά, οπού μας φέρνει τη χαρά.Τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ.
Κοιμάται στα τριαντάφυλλα, γεννιέται μες στα λούλουδα,γεννιέται μες στα λούλουδα, κοιμάται στα τριαντάφυλλα.Τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ,τα σπάργανα να φτιάξουμε, και το Χριστό ν’ αλλάξουμε. |
Ηχητικό από τα κάλαντα Ηπείρου: ( παρατηρήστε ότι εδώ ακούγονται δύο φωνές, δύο μελωδίες: η πρώτη η ψηλότερη τραγουδάει την κύρια μελωδία, ενώ η δεύτερη τραγουδάει όλο το τραγούδι σε μία συνεχόμενη νότα, μόνο λίγες φορές ακολουθεί την πρώτη, κυρίως στις καταλήξεις).
Και μία εκδοχή από Κάλαντα Πρωτοχρονιάς στη Χίο:
Παινέματα Πρωτοχρονιάς ΧίουΚαλησπερίζω φέρνοντας αγέρα μυρωμένο
|
Ηχητικό για τα πρωτοχρονιάτικα παινέματα Χίου:
Παρακάτω ακολουθούν διάφοροι σύνδεσμοι αν θέλετε να ακούσετε τα παραπάνω κάλαντα στο youtube.
Κάλαντα Κρήτης (Γιώργος Μαγγελάκης)
Κάλαντα Σάμου (παιδική χορωδία)
Κάλαντα Ηπείρου
Κάλαντα Χίου (Παντελής Θαλασσινός με χορωδία: τραγουδούν τα κάλαντα αντιφωνικά)
Τα παραπάνω βίντεο είναι μόνο ενδεικτικά. Θα συναντήσουμε πολλές εκδοχές από τα συγκεκριμένα κάλαντα στο youtube.
Κάλαντα Χριστουγέννων ΠελοποννήσουΧριστούγεννα Πρωτούγεννα πρώτη γιορτή του χρόνου
|
Ακούστε εδώ το ηχητικό:
Η χαρακτηριστική εικόνα του μαθήματος είναι πίνακας του ζωγράφου Νικηφόρου Λύτρα και προέρχεται από τη Βικιπαίδεια.