Σκοπός του μαθήματος
-
Να χρησιμοποιήσετε απλά υλικά για να κατασκευάσετε εύκολα μουσικά όργανα στο σπίτι.
-
Να ανακαλύψετε την παραγωγή του ήχου σε ένα χορδόφωνο, ένα αερόφωνο, ένα μεμβρανόφωνο ή ένα ιδιόφωνο.
Άσκηση 1. Κατασκευή οργάνου από ανακυκλώσιμα υλικά.
Διαλέξτε ΜΙΑ από τις παρακάτω εύκολες κατασκευές οργάνων και προσπαθήστε να φτιάξετε κι εσείς μία μόνοι σας στο σπίτι, με τα υλικά που έχετε.
Χορδόφωνο: Κιθάρα με λαστιχάκιαΥλικά που θα χρειαστείτε:
*Οι ενδεικτικές φωτογραφίες των οργάνων ανήκουν σε όργανα που έφτιαξαν παλιοί μαθητές του σχολείου.Παίρνετε το κουτί παπουτσιών και ανοίγετε μία τρύπα στο καπάκι με το χαρτοκόπτη, όπως φαίνεται στις φωτογραφίες. Στη συνέχεια περνάτε τα λαστιχάκια γύρω από το κουτί πάνω από την τρύπα και στερεώνετε τους μαρκαδόρους δεξιά και αριστερά, για να μην ακουμπάνε τα λάστιχα στην επιφάνεια του κουτιού. Αν το κουτί σας είναι μονόχρωμο και δεν έχει λογότυπα (μάρκες εταιρειών κλπ), μπορείτε να το αφήσετε ως είναι, αλλιώς καλύψτε το με χαρτί περιτυλίγματος, ή μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτοκόλλητα, μπογιές, κλπ για να το χρωματίσετε.Εδώ μπορείτε να δείτε ένα βίντεο πως δύο τέτοιες κιθάρες παράγουν ήχο που θυμίζει τη μουσική από την Αρχαία Ελλάδα. |
Αερόφωνο ή Ιδιόφωνο: Φλογέρες από μπουκάλια ή Μπουκαλόφωνο με νερόΥλικά που θα χρειαστείτε:
*Οι φωτογραφίες παρακάτω ανήκουν σε μουσικά όργανα παλιών μαθητών του σχολείου.Α’ τρόπος: Γεμίζετε τα μπουκάλια με διαφορετική ποσότητα νερού. Βάζετε τα χείλη σας κοντά στο στόμιο του μπουκαλιού και φυσάτε παράλληλα στο στόμιο, όχι κάθετα σε αυτό. Στη συνέχεια ακούτε τον ήχο που βγάζουν.Β’ τρόπος: Χρησιμοποιήστε ένα μολύβι ή ένα ξυλάκι για να χτυπήσετε τα μπουκάλια στο λαιμό ή στο σώμα τους. Πάλι οι ήχοι σας θα είναι διαφορετικοί ανάλογα με την ποσότητα του νερού που έχετε βάλει. Τον δεύτερο αυτό τρόπο μπορείτε να τον πετύχετε και με βάζα, όπως φαίνεται παραπάνω στη δεύτερη φωτογραφία.ΌΣΟ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΝΕΡΟ βαλετε σε ένα μπουκάλι ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΨΗΛΟΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΗΧΟΣ ΠΟΥ ΒΓΑΖΕΙ.Μπορείτε να αυξομειώσετε την ποσότητα του νερού αν δεν σας αρέσει ο ήχος, αν θέλετε να πετύχετε πιο ψηλό ή πιο χαμηλό. Αφού καταλήξετε σε τρεις διαφορετικούς ήχους-τόνους στα τρία μπουκάλια σας, χρωματίστε το νερό με νερομπογιά (χρησιμοποιώντας ένα πινέλο).Εδώ μπορείτε να δείτε σε βίντεο πως ακούγεται ένα “μπουκαλόφωνο” δηλαδή πολλά μπουκάλια με νερό σε διαφορετική ποσότητα, όταν τα χτυπάμε με μολύβια. |
Μεμβρανόφωνο: Τυμπανάκια με μπαλόνιΥλικά που θα χρειαστείτε:
*Οι φωτογραφίες παρακάτω προέρχονται από κατασκευές οργάνων παλιών μαθητών.Παίρνετε τα κουτιά σας τα οποία έχετε πλύνει καλά και τα καλύπτετε εξωτερικά με χαρτί περιτυλίγματος ή τα βάφετε με χρώματα που σας αρέσουν ή μπορείτε ακόμα και να τα καλύψετε με κάποια ταινία ή αυτοκόλλητα. Καλό είναι τα κουτιά σας να είναι διαφορετικού μεγέθους (όπως στην πρώτη φωτογραφία) για να παράγουν διαφορετικό ήχο. Στη συνέχεια παίρνετε ένα ένα τα μπαλόνια και με το ψαλίδι κόβετε το λαιμό του μπαλονιού, όχι πολύ χαμηλά. Τεντώνετε το μπαλόνι με τα δάκτυλά σας και κλείνετε το ανοιχτό στόμιο του κουτιού. Αν δεν στερεώνεται το μπαλόνι, μπορείτε να το συγκρατήσετε με ταινία ή λαστιχάκι. Μόλις φτιάξατε ένα εύκολο μεμβρανόφωνο! Τώρα μπορείτε:-είτε να χτυπησετε την επιφάνεια με το μπαλόνι με το χέρι σας-ή να τσιμπήστε απαλά το μπαλόνικαι θα ακούσετε τη δόνηση του αέρα μέσα στο κουτί σας.Εδώ μπορείτε να δείτε ένα βίντεο με τα τυμπανάκια με μπαλόνι όπως κατασκευάζονται και όπως ακούγονται χρησιμοποιώντας ακόμα και μικρά ξυλάκια για μπαγκέτες. |
Αφού κατασκευάσετε το μουσικό σας όργανο μπορείτε να το βγάλετε μία φωτογραφία και να τη στείλετε στο email μου.
Άσκηση 2. Παίζω με το μουσικό όργανο που κατασκεύασα.
Στην παρακάτω εικόνα δείτε ένα ρυθμικό μοτίβο και την επεξήγησή του. Περιλαμβάνει:
-
τέταρτα
-
όγδοα
-
δέκατα έκτα
Όπως βλέπετε δεν είναι γραμμένο στο πεντάγραμμο γιατί προορίζεται για να παιχτεί από κάποιο κρουστό ή άλλο όργανο χωρίς συγκεκριμένη μελωδία. Παρακάτω ακούστε το ρυθμικό μοτίβο όπως παίζεται:
α) με γυάλινα βάζα με νερό και ένα μολύβι (Μπουκαλόφωνο με νερό) (το μοτίβο παίζεται δύο φορές)
β)με την κιθάρα με λαστιχάκια (το μοτίβο παίζεται δύο φορές)