Το εσωτερικό τη Γης
Η Γη αποτελείται από 3 τμήματα:
Φλοιός
Ο φλοιός της Γης (λέγεται κι «επιδερμίδα» της Γης) είναι ένα λεπτό και σκληρό στρώμα που βρίσκεται στο εξωτερικό του πλανήτη και επιπλέει πάνω στον μανδύα. Χωρίζεται σε:
- Ηπειρωτικό φλοιό: Έχει πάχος 70km περίπου και φτάνει σε ηλικία τα 3.8 δις. έτη.
- Ωκεάνιο φλοιό: είναι πολύ λεπτότερος και νεότερος από τον ηπειρωτικό φλοιό. Το πάχος του φτάνει τα 10km περίπου ενώ η ηλικία του είναι μικρότερη των 300 εκ. χρόνων.
Η βαθύτερη τρύπα στη Γη.
Μανδύας
Ο Μανδύας είναι το μεγαλύτερο μέρος του όγκου της Γης (83%) και αποτελείται από πολύ θερμά και πυκνόρευστα υλικά.
Πυρήνας
Ο Πυρήνας αποτελεί την «καρδιά» της Γης και είναι πολύ πιο θερμός από τον Μανδύα. Χωρίζεται σε δύο τμήματα, τον εξωτερικό πυρήνα που είναι υγρός και τον εσωτερικό που είναι στερεός. Αποτελείται από Σίδηρο και Νικέλιο και η θερμοκρασία του φτάνει τους 3700oC.
Ο φλοιός και το ανώτερο τμήμα του μανδύα αποτελούν τη λιθόσφαιρα με πάχος από 80-150km. Η λιθόσφαιρα δεν είναι ενιαία αλλά χωρίζεται σε 7 μεγάλες πλάκες που ονομάζονται λιθοσφαιρικές πλάκες.
Δυνάμεις που διαμορφώνουν το εξωτερικό της Γης
Ενδογενείς δυνάμεις (δυνάμεις από το εσωτερικό της Γης)
- Σεισμοί: Σεισμός είναι η δόνηση του εδάφους που προκαλείται από τη θραύση πετρωμάτων. Αυτό συμβαίνει λόγω της κίνησης των λιθοσφαιρικών πλακών που καταπονούν τα τις περιοχές στις οποίες ενώνονται.
- Βουνά κι Οροσειρές: Όταν οι λιθοσφαιρικές πλάκες πλησιάζουν η μία την άλλη τότε οι δυνάμεις που ασκούνται είναι τεράστιες με αποτέλεσμα να ανυψώνονται τμήματα του εδάφους σταδιακά και να δημιουργούνται τα βουνά και οι οροσειρές. (Άλπεις, Ιμαλάια)
- Νησιωτικές αλυσίδες: Μεγάλες νησιωτικές αλυσίδες δημιουργούνται όταν συγκλίνουν δύο λιθοσφαιρικές πλάκες (κάτω από τη θάλασσα). Η μία πλάκα βυθίζεται κάτω από την άλλη, λιώνει, και το μάγμα βγαίνει προς τα έξω όπου ψύχεται από το νερό και σχηματίζονται τα ηφαιστειακά αυτά νησιά.
- Ηφαίστεια: Τα ηφαίστεια σχηματίζονται στις περιοχές που αποκλίνουν (απομακρύνονται) ή που συγκλίνουν (πλησιάζουν) λιθοσφαιρικές πλάκες. Στις περιοχές που απομακρύνονται, (ωκεανοί) το μάγμα που βγαίνει στην επιφάνεια ψύχεται και σχηματίζει τις μεσοωκεάνιες ράχες. Όταν δύο λιθοσφαιρικές πλάκες συγκλίνουν, τότε η μία βυθίζεται κάτω από την άλλη, λιώνει, και το μάγμα που συσσωρεύεται βρίσκει διέξοδο προς την επιφάνεια μέσω των ρωγμών του εδάφους οπότε και δημιουργούνται τα επιφανειακά ηφαίστεια.
- Θερμές κηλίδες: Οι θερμές κηλίδες είναι νησιά τα οποία έχουν ηφαιστειακή προέλευση αλλά δημιουργούνται στο μέσο μιας λιθοσφαιρικής πλάκας.
Εξωγενείς δυνάμεις (δυνάμεις στην επιφάνεια της Γης)
- Άνεμος: Ο άνεμος μπορεί να διαβρώσει ή να λειάνει το έδαφος (πέτρες, βουνά) και να μεταφέρει υλικά από έναν τόπο σε έναν άλλο.
- Νερό: Το νερό επίσης διαβρώνει το έδαφος, τόσο με τη βροχή όσο και με τη ροή (ποτάμια, θάλασσες) και μεταφέρει ποσότητες υλικών σε άλλες περιοχές όπου τις αποθέτει (δέλτα ποταμών, παραλίες)
- Διαφορές θερμοκρασίας: Οι μεταβολές της θερμοκρασίας ενός τόπου προκαλούν θρυμματισμό του εδάφους (βράχων) καθώς δεν μπορεί να αντέξει τις απότομες αλλαγές του όγκου του από τη συστολή και διαστολή λόγω της αλλαγής της θερμοκρασίας.
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons -Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή4.0.