Science & Education

Ο άνθρακας (C) είναι το πρώτο στοιχείο της 14ης ομάδας του περιοδικού πίνακα.

Φυσικοί άνθρακες

1. Καθαρή κρυσταλλική μορφή
   • Διαμάντι: Είναι διάφανο κι έχει πολύ μεγάλη σκληρότητα (10 στην κλίμακα Μος). Χρήσεις: σαν πολύτιμος λίθος και για κόψιμο και τρύπημα σκληρών πετρωμάτων.
     
   • Γραφίτης: Είναι πολύ μαλακός (0.5-1 στην κλίμακα Μος) και είναι καλός αγωγός της θερμότητας και του ηλεκτρισμού. Χρήσεις: Κατασκευή ηλεκτροδίων και μολυβιών και στους πυρηνικούς αντιδραστήρες.
     

   Οι διαφορές τους οφείλονται στο διαφορετικό τρόπο με τον οποίο συνδέονται τα άτομα του άνθρακα μεταξύ τους.

2. Γαιάνθρακες
   Οι γαιάνθρακες σχηματίστηκαν στο εσωτερικό της γης, πριν από εκατομμύρια χρόνια, από φυτικά υλικά που καταπλακώθηκαν και τελικά με την επίδραση υψηλών θερμοκρασιών και πιέσεων, χωρίς την παρουσία αέρα απανθρακώθηκαν.
   Διακρίνονται σε: ανθρακίτη (90%w/w), λιθάνθρακα (75-90%w/w), λιγνίτη (65-75%w/w) και τύρφη (<65%w/w).

Τεχνητοί άνθρακες

• Κοκ: χρησιμοποιείται στην μεταλλουργία και σαν καύσιμο.
• Ξυλάνθρακας: χρησιμοποιείται κυρίως σαν καύσιμο.
• Ενεργός άνθρακας: Παράγεται από την απανθράκωση σκληρών ξύλων.  Παρουσιάζει μεγάλη προσροφητική ικανότητα. Χρησιμοποιείται στην κατασκευή φίλτρων, στη βιομηχανία ζάχαρης κτλ.
• Ζωικός άνθρακας: Παράγεται από την απανθράκωση ζωικών απορριμάτων (κόκαλα, αίμα κτλ). Παρουσιάζει μεγάλη προσροφητική ικανότητα.
• Αιθάλη: χρησιμοποιείται στην παρασκευή μελάνης χρωμάτων.

Διοξείδιο του άνθρακα (CO₂)

Το διοξείδιο του άνθρακα είναι αέριο άχρωμο, άοσμο κι άγευστο. Είναι απαραίτητο για την φωτοσύνθεση των φυτών αλλά ευθύνεται και για την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Χρησιμοποιείται στα αναψυκτικά αλλά και στους πυροσβεστήρες σαν αέριο ενώ στην στερεά του μορφή (ξηρός πάγος) χρησιμοποιείται σαν ψυκτικό.

Ανθρακικά άλατα

Ανθρακικά ονομάζονται όλα τα άλατα που περιέχουν το ανθρακικό ανιόν (CO₃^2-).

Ανθρακικό ασβέστιο (CaCO₃):  Ασβεστόλιθοι – Μάρμαρο
Όταν οι ασβεστόλιθοι θερμανθούν σε υψηλή θερμοκρασία παράγεται ασβέστης (CaO).

Ανθρακικό Νάτριο (Na₂CO₃): Σόδα πλυσίματος

Όλα τα ανθρακικά άλατα, αντιδρούν με τα οξέα και παράγεται διοξείδιο του άνθρακα (CO₂).

Τσιμέντο και σκυρόδεμα

Κονιάματα ονομάζουμε τα μείγματα που χρησιμοποιούνται στις οικοδομές για τη σύνδεση των οικοδομικών υλικών.

Χωρίζονται σε:

• Αεροπαγή: αυτά που σκληραίνουν με την επίδραση του αέρα. Παράδειγμα ή λάσπη των οικοδομών από ασβέστη, άμμο και νερό που με την επίδραση του διοξειδίου το άνθρακα της ατμόσφαιρας, σχηματίζεται ανθρακικό ασβέστιο κι αποβάλλεται νερό.

     

• Υδατοπαγή: αυτά που σκληραίνουν με την επίδραση νερού. Παράδειγμα το τσιμέντο. Συνήθως το τσιμέντο αναμειγνύεται με χαλίκια οπότε προκύπτει το σκυρόδεμα (Béton). Για να αυξήσουμε την αντοχή του σκυροδέματος προσθέτουμε μέσα στο σκυρόδεμα σιδηρόβεργες οπότε προκύπτει το οπλισμένο σκυρόδεμα (Béton armé).

Επιπλέον εγκυκλοπαιδικά θέματα

Δείτε επιπλέον πληροφορίες για άλλες μορφές άνθρακα όπως τα φουλερένια , το γραφένιο και τους νανοσωλήνες άνθρακα.

Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons -Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή4.0.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2013 στις 19:49 στην κατηγορία Χημεία Γ' Γυμνασίου. Μπορείς να παρακολουθείς τα σχόλια χρησιμοποιώντας το RSS 2.0 feed. Τα σχόλια και τα pings δεν επιτρέπονται.