Στα πλαίσια της συμμετοχής του σχολείου μας στο διεθνές πρόγραμμα της UNESCO “Ages of Globalization”  επισκεφθήκαμε από 12 μέχρι 14/3/2025  το Γεωπάρκο Γρεβενών-Κοζάνης. Το Γεωπάρκο Γρεβενών – Κοζάνης είναι ενταγμένο στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO. Είναι περιοχή που διαθέτει γεωλογικά μνημεία με διεθνή σημασία και αναγνώριση, και δημιουργήθηκε με στόχο να διατηρηθούν και να προστατευθούν τα χαρακτηριστικά του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου, με έμφαση στην ανάδειξη της αλληλεπίδρασης μεταξύ αβιοτικού και έμβιου περιβάλλοντος και την προστασία της γεωλογικής κληρονομιάς.

Το Γεωπάρκο φιλοξενεί ιδιαίτερη γεωποικιλότητα, ηλικίας 1 δισεκατομμύριο ετών, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εδραίωση της θεωρίας των τεκτονικών πλακών. Χαρακτηρίζεται από τα παλαιότερα πετρώματα της Ελλάδος, που δημιουργήθηκαν κατά την εξάπλωση του Ωκεανού της Τηθύος και τον σχηματισμό των ηπείρων, από ιζήματα βαθιάς θάλασσας και ηπειρωτικών περιοχών. Μέσα σ’ αυτά βρέθηκαν και βρίσκονται πλήθος απολιθωμάτων που μεταξύ άλλων  αποδεικνύουν ότι κάποτε εκεί υπήρχε ένα, τεραστίων διαστάσεων, δάσος που μπορούσε να θρέψει Μαμούθ και άλλα γιγάντια προϊστορικά ζώα.

Στο πλαίσιο αυτό, οι μαθητές μας κατά τη ξενάγησή τους στο Γεωπάρκο  Γρεβενών – Κοζάνης, ταξίδεψαν σχεδόν ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν, ενημερώθηκαν για τα παλαιότερα χρονολογημένα πετρώματα της Ελλάδος, επισκέφθηκαν τους μεγαλύτερους χαυλιόδοντες από Μαμούθ που έχουν βρεθεί στον κόσμο,  γνώρισαν το σημείο ένωσης των τεκτονικών πλακών Ευρώπης και Αφρικής, και κατάλαβαν πώς συνδυάζονται τα παραπάνω με την ιστορία, τα έθιμα, τον πολιτισμό και τα τοπικά προϊόντα της περιοχής, καθώς και την σημασία της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.  Αναλυτικά:  Αρχικά είχαμε την ευκαιρία  να επισκεφθούμε τον Βενέτικο Ποταμό, το πράσινο ποτάμι με τα πεντακάθαρα  κρυστάλλινα  νερά, όπου κάνουν μπάνιο οι Γρεβενιώτες. Το ομώνυμο  φαράγγι  με τα αρχαιότερα χρονολογημένα πετρώματα, καθώς και την τοποθεσία όπου, κατά τον θρύλο, πέρασε ο Μέγας Αλέξανδρος με το άλογό του τον Βουκεφάλα ( θέση πάτημα), και όπου σήμερα υπάρχει δίτοξη γέφυρα.

Το παλαιοντολογικό μουσείο της Μηλιάς Γρεβενών, με 3 μεγάλες και εξαιρετικά οργανωμένες αίθουσες,  όπου φυλάσσονται οι  μεγαλύτεροι χαυλιόδοντες από Μαμούθ που βρέθηκαν στον κόσμο, μήκους 5m,  και πολλά ακόμα ευρήματα από προϊστορικά ζώα –Μαμούθ, κ.α.–  που βρισκόμενα σε κατάλληλες συνθήκες απολιθώθηκαν και έτσι διασώθηκαν ως σήμερα για να μας αποδεικνύουν την διαφορετική χλωρίδα και πανίδα που υπήρχε πριν 180 εκατομμύρια χρόνια (τροπικό δάσος και τεράστια ζώα) στην περιοχή.

Περπατήσαμε στα δρομάκια της Σιάτιστας με τα υπέροχα αρχοντικά του 17^ου αιώνα, αντίγραφα των τουρκικών παλατιών, που τώρα έχουν αρχίσει να τα αναπαλαιώνουν.

Το Αρχοντικό της Πούλκω, είναι ένα τυπικό δείγμα  αυτών των αρχοντικών. Έχει ανακαινιστεί με κονδύλια της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας για να ταξιδέψει  τον επισκέπτη στον 17^ο αι., στην τουρκοκρατία , τη ζωή και την εργασία των πλούσιων εμπόρων της περιοχής, αφού τα κτίρια αυτά δεν ήταν μόνο οικίες, αλλά και μαγαζιά , και αποθήκες, και κελάρια. Και πάντα υπήρχε χρηματοκιβώτιο, και κρυφή διέξοδος διαφυγής (λαγούμι), για τον φόβο των Τούρκων.

Ξεναγηθήκαμε στην παλαιότερη εκκλησία της Δυτικής Μακεδονίας , την Αγ. Παρασκευή και Αικατερίνη. Θαμμένη  η μισή κάτω από το έδαφος,  χωρίς σταυρό και με κρυμμένο τον τρούλο κάτω από μια δίριχτη στέγη, μοιάζει εξωτερικά σαν σπίτι όπως όριζαν οι Τούρκοι. Εσωτερικά είναι μια πανέμορφη εκκλησία, γεμάτη βυζαντινές αγιογραφίες  από φυσικές μπογιές της εποχής που επεξεργάζονταν με αυγό και γι’ αυτό άντεξαν στον χρόνο. Ο γυναικωνίτης, χωρίζεται με καφασωτό για να μη φαίνονται οι γυναίκες, με ξεχωριστή είσοδο-έξοδο, και το βαφτιστήριο (κολυμπήθρα) στον γυναικωνίτη.

Το Οινοποιείο «Δυο Φίλοι», εξαιρετικό. Μας εξήγησαν με υπομονή πώς φτιάχνουν το φημισμένο τοπικό «Λιαστό Κρασί», που ξεκίνησε γιατί έπρεπε να ανεβάσουν τους οινοπνευματικούς βαθμούς…

Είδαμε τα κελάρια με τα δρύινα βαρέλια παλαίωσης, αλλά και τα ανοξείδωτα σιλό όπου παντρεύεται η παράδοση  με την σύγχρονη τεχνολογία, και καθίσαμε  στον φιλόξενο οντά τους για να μας φιλέψουν.!

Και τέλος το υπέροχο Μέτσοβο. Μια πόλη ζωγραφιά. Με την ίδια περίπου αρχιτεκτονική με την Σιάτιστα, καλοδιατηρημένη, καθαρή, χτισμένη αμφιθεατρικά. Παντού να μυρίζουν τα υπέροχα ψητά της και τα τυριά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης .

Κατά την διάρκεια της εκδρομής, τα παιδιά μας έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον  για όλα τα καινούρια πράγματα που μαθαίναμε, αλλά  έβγαλαν και τον καλύτερό τους εαυτό. Επιστρέψαμε με τις καλύτερες εντυπώσεις  και  δεχτήκαμε πολλά συγχαρητήρια για τα ίδια και τις οικογένειές τους από τους επιστήμονες του Γεωπάρκου και από όπου κι αν βρεθήκαμε.