Αλμπέρ Καμύ:Το καλοκαίρι

[…] Και μόνοι με τον ορίζοντα. Τα κύματα έρχονται απ’ την αόρατη Ανατολή, ένα ένα, υπομονετικά. Φτάνουνε μέχρις εμάς και πάλι υπομονετικά φεύγουν προς την άγνωστη Δύση, ένα ένα. Ατέλειωτη πορεία που δεν άρχισε ούτε τελείωσε ποτέ… Ποτάμια μικρά και μεγάλα περνούν, η θάλασσα περνά και μένει. Έτσι θα ‘πρεπε ν’ αγαπώ, πιστά και φευγαλέα. Σμίγω με τη θάλασσα.

[…] Μερικές νύχτες που η γλυκύτητά τους παρατείνεται, ναι, μπορούμε άφοβα να πεθάνουμε τότε, ξέροντας πως τούτες οι νύχτες θα ξανάρθουν ύστερα από μας πάνω στη γη και στη θάλασσα. Απέραντη θάλασσα, πάντα οργωμένη, πάντα παρθένα, η θρησκεία μου μαζί με τη νύχτα! Μας πλένει και μας χορταίνει στα στείρα αυλάκια της, μας ελευθερώνει και μας κρατάει ορθούς. Σε κάθε κύμα μια υπόσχεση, πάντα η ίδια. Τι λέει το κύμα; Αν θα ‘πρεπε να πεθάνω περιστοιχισμένος από κρύα βουνά, αγνοημένος από τον κόσμο, δίχως την αγάπη των δικών μου, εξουθενωμένος τέλος, η θάλασσα, την ύστατη στιγμή, θα γέμιζε το κελί μου, θα ερχόταν να με συγκρατήσει πάνω από το είναι μου και να με βοηθήσει να πεθάνω χωρίς μίσος.

[…] Ο χώρος και η σιωπή σμίγουν και γίνονται βάρος στην καρδιά. Μια ξαφνική αγάπη, ένα  μεγάλο έργο, μια αποφασιστική πράξη, μια σκέψη που μεταμορφώνει προκαλούν σε ορισμένες στιγμές την ίδια ανυπόφορη αγωνία, ανάμεικτη μ’ ακαταμάχητα θέλγητρα. Γλυκιά υπαρξιακή αγωνία, εξαίσιο άγγιγμα ενός κινδύνου που δεν ξέρουμε τ’ όνομά του, το ότι ζω σημαίνει άραγε πως τρέχω προς το χαμό μου; Ας τρέξουμε πάλι χωρίς ανάπαυλα προς το χαμό μας. Είχα πάντα την αίσθηση πως ζούσα στο πέλαγος, σε κίνδυνο, στην καρδιά μιας μεγαλόπρεπης ευτυχίας.

_______________________

  ~ Αλμπέρ Καμύ (1913-1960) Φιλόσοφος και συγγραφέας, ιδρυτής του Theatre du Travail (1935)

   Πηγή: trickmetreatme.tumblr.com

Το είδαμε: http://antikleidi.com

Ακολουθεί  δροσερό μουσικό μας … δωράκι  μόνο για σας!!! (με κλικ στον σύνδεσμο):

www.youtube.com/watch?v=K8uIlD-gkx8

Ελύτης: όλα τα πήρε το καλοκαίρι

Στην ερμηνεία η Ελευθερία Αρβανιτάκη σε μουσική Δημήτρη Παπαδημητρίου.

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
τ’ άγριο μαλλί σου στην τρικυμία
το ραντεβού μας η ώρα μία…

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
τα μαύρα μάτια σου το μαντίλι
την εκκλησούλα με το καντήλι…

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι…

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
με τα μισόλογα τα σβησμένα
τα καραβόπανα τα σχισμένα…

Μες στις αφρόσκονες και τα φύκια
όλα τα πήρε τα πήγε πέρα
τους όρκους που έτρεμαν στον αέρα…

Όλα τα πήρε το καλοκαίρι
κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι…

Κ. ΚΑΒΑΦΗΣ:ΟΤΑΝ Ο ΦΥΛΑΞ ΕΙΔΕ ΤΟ ΦΩΣ (1900)

Χειμώνα, καλοκαίρι κάθονταν στην στέγη

των Ατρειδών κ’ έβλεπ’ ο Φύλαξ. Τώρα λέγει

ευχάριστα. Μακριά είδε φωτιά ν’ ανάβει.

Και χαίρεται· κι ο κόπος του επίσης παύει.

Είναι επίπονον και νύκτα και ημέρα,

στην ζέστη και στο κρύο να κοιτάζεις πέρα

το Αραχναίον για φωτιά. Τώρα εφάνη

το επιθυμητόν σημείον. Όταν φθάνει

η ευτυχία δίδει πιο μικρή χαρά

απ’ ό,τι προσδοκά κανείς. Πλην καθαρά

τούτο κερδήθηκε: γλιτώσαμ’ απ’ ελπίδας

και προσδοκίας. Πράγματα εις τους Ατρείδας

πολλά θα γίνουνε. Χωρίς να ‘ναι σοφός

κανείς εικάζει τούτο τώρα που το φως

είδεν ο φύλαξ. Όθεν μη υπερβολή.

Καλό το φως· κι αυτοί που έρχονται καλοί·

τα λόγια και τα έργα των κι αυτά καλά.

Και όλα ίσια να ευχόμεθα. Αλλά

το Άργος ημπορεί χωρίς Ατρείδας να

κάμει. Τα σπίτια  δεν είναι παντοτινά.

Πολλοί βεβαίως θα μιλήσουνε πολλά.

Ημείς ν’ ακούμε. Όμως δεν θα μας γελά

το Απαραίτητος, το Μόνος, το Μεγάλος.

Και απαραίτητος, και μόνος, και μεγάλος

αμέσως πάντα βρίσκεται κανένας άλλος.

από τα «Κρυμμένα ποιήματα» (1877;-1923) εκδ. «Ίκαρος» 1993

Φιλολογική επιμέλεια : Γ.Π.Σαββίδης

Σχόλια από την έκδοση: Γραμμένο το 1900. Το ποίημα είναι εμπνευσμένο από τον πρόλογο του Αγαμέμνονος  του Αισχύλου. Ο Φύλαξ, από τη σκοπιά της στέγης του ανακτόρου των Μυκηνών, είδε επιτέλους να ανάβει στο Αραχναίον η συνθηματική φωτιά που βεβαίωνε την άλωση της Τροίας.

Αραχναίον: δικόρυφο βουνό της Αργολίδας. Στην ψηλότερη κορυφή του (σημ. Προφήτης Ηλίας) υπήρχαν αρχαίοι βωμοί· εκεί θα ήταν και ο τελευταίος σταθμός πρωτόγονου τηλοπτικού συστήματος. (Σημείωση δική μου: πρόκειται για το σύστημα των φρυκτωριών,σύστημα από διαδοχικές φωτιές που άναβαν οι προγονοί μας στις πιο ψηλές κορυφές των βουνών της πατρίδας μας για να μεταδώσουν ειδήσεις από μακρινά πολεμικά μέτωπα στα οποία είχαν εμπλακεί πριν από πολύ καιρό, όπως πχ τα δέκα χρόνια του Τρωικού πολέμου).

 Σχολιάζω: Από τα «ιστορικά», αλλά και πολιτικο-φιλοσοφικά ποιήματα του Καβάφη. Για το ρόλο της ηγετικής προσωπικότητας στον γενικό ρουν της Ιστορίας. Ο ποιητής εδώ μάλλον προκρίνει την πεπερασμένη επιρροή του Ηγέτη μέσα στον ιστορικό χρόνο. Αντίθετα οι πολιτείες αντέχουν περισσότερο από τις δυναστείες («το Άργος ημπορεί  χωρίς Ατρείδας να κάμει») και οι λαοί («ημείς», στο ποίημα) ας μη γελαστούν από τους πρόθυμους υπηρέτες της προσωπολατρίας των ηγετών. Άλλους «απαραίτητους», «μόνους» και «μεγάλους» θα αναδείξουν οι καιροί. Ή μήπως θα τους βρουν και θα τους αναδείξουν οι λαοί από μόνοι τους;…

Πηγή:theatrodromionennafplio.blogspot.gr

Γιορτή του Πατέρα(1): Ο Πατέρας στην ποίηση και τη ζωγραφική.

 giovanni battista moroni – father and son

ΛΕΟ ΜΠΟΥΣΚΑΛΙΑ Το παιδί στον πατέρα του

Όταν σου ζητώ να μ’ ακούσεις

κι εσύ αρχίζεις να δίνεις συμβουλές

δεν έκανες αυτό που σου ζήτησα.

Όταν σου ζητώ να μ’ ακούσεις

κι εσύ αρχίζεις να μου λες γιατί

δε νοιώθω και τόσο ωραία.

Ποδοπατείς τα αισθήματα μου.

Όταν σου ζητώ να μ’ ακούσεις

και νοιώθεις υποχρεωμένος να κάνεις κάτι

για να λύσεις τα προβλήματα μου,

δεν με κατάλαβες, όσο κι αν φαίνεται παράξενο.

Ίσως γι’ αυτό η προσευχή

αποδίδει σε μερικούς ανθρώπους

επειδή ο Θεός είναι βουβός και δεν προσφέρει συμβουλές

και δεν προσπαθεί να τακτοποιήσει πράγματα.

Ο Θεός ακούει μόνο κι εμπιστεύεται εσένα

να τα βγάλεις πέρα με τον εαυτό σου.

Γι’ αυτό, σε παρακαλώ,

πρόσεξέ με κι άκουσέ με.

Κι αν θέλεις να μιλήσεις

περίμενε μια στιγμή,

θα ‘ρθει η σειρά σου.

Σου υπόσχομαι να σ’ ακούσω κι εγώ προσεκτικά

Lutz Baar -Father and Son

Γκαμπριέλ Αρέστι  -ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΜΟΥ

Θα υπερασπιστώ το σπίτι του πατέρα μου

Ενάντια στους λύκους,

ενάντια στην ξηρασία,

ενάντια στην τοκογλυφία,

ενάντια στη δικαιοσύνη,

θα υπερασπιστώ το σπίτι του πατέρα μου.

Θα χάσω

τα ζωντανά,

τα περιβόλια,

τα πευκοδάση·

θα χάσω

τους τόκους,

τα εισοδήματα,

τα μερίσματα,

αλλά θα υπερασπιστώ το σπίτι του πατέρα μου.

Τα όπλα θα μου αφαιρέσουν,

και με γυμνά τα χέρια

θα υπερασπιστώ το σπίτι του πατέρα μου·

τα χέρια θα μου κόψουν,

και με τα μπράτσα μου

θα υπερασπιστώ το σπίτι του πατέρα μου·

χωρίς μπράτσα,

χωρίς ώμους,

χωρίς στήθος

θα με αφήσουν,

και με την ψυχή μου

 θα υπερασπιστώ το σπίτι του πατέρα μου.

Θα πεθάνω,

η ψυχή μου θα χαθεί,

η φάρα μου θα χαθεί,

αλλά το σπίτι του πατέρα μου θα μείνει όρθιο.

Πατέρας και Γιος. Σκηνές από τον Όμηρο. Προεόρτιο γιορτής του πατέρα

 ΕΚΤΟΡΟΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΟΜΑΧΗΣ ΟΜΙΛIA (Δ.Ν. Μαρωνίτης)

ΟΜΗΡΟΥ  ΙΛΙΑΔΑ

Eτσι μιλώντας ο γενναίος Έκτωρ το χέρι του άπλωσε να πάρει το παιδί,

μα το παιδί τραβήχτηκε στον κόλπο της καλλίζωνής του βάγιας,

τσιρίζοντας, γιατί φοβήθηκε την όψη του πατέρα του –

το τρόμαξε ο χαλκός, η αλογίσια φούντα,

που φοβερή την είδε να σαλεύει στην κορυφή του κράνους.470

Γέλασε τότε ο πατέρας του, γέλασε κι η σεμνή του μάνα,

κι ευθύς από την κεφαλή του βγάζει την περικεφαλαία ο γενναίος Έκτωρ,

την άφησε κάτω στη γη, κι αυτή λαμποκοπούσε.

Ύστερα σήκωσε στα χέρια του τον γιο του, τον φίλησε, τον χόρεψε,

και τέλος ύψωσε στον Δία και στους ολύμπιους θεούς ευχή:475

«Δία κι εσείς άλλοι θεοί, στέρξετε ο γιος μου

να γίνει κάποτε, όπως κι εγώ, επιφανής ανάμεσα στους Τρώες,

γενναίος κι ατρόμητος, στο Ίλιο να βασιλεύει με τη δύναμή του.

Και κάποιος τότε να το πει: “απ᾽ τον πατέρα του πολύ καλύτερος ο γιος”,

όταν γυρίζει από τον πόλεμο και φέρει ματοβαμμένα τα όπλα480

εχθρού πολεμιστή που σκότωσε· τότε κι η μάνα του θα νιώσει

μέσα της καμάρι και χαρά».

Τέλειωσε την ευχή του κι έδωσε τον γιο του στα χέρια

της ακριβής γυναίκας του· τον υποδέχτηκεν εκείνη

στον μυρωμένο κόρφο της, και χαμογέλασε, με δακρυσμένο γέλιο·

όπως την είδε ο άντρας της, την ευσπλαχνίστηκε· το χέρι του

άπλωσε, την χάιδεψε, της μίλησε και την προσφώνησε:485

«Παράξενη, και μην αφήνεις τον καημό να τυραννάει τον νου σου·

κανείς δεν πρόκειται, πριν απ᾽ την ώρα μου,

στον Άδη να με στείλει·

έτσι κι αλλιώς δεν ξέρω και κανέναν να ξέφυγε ποτέ το ριζικό του,

γραμμένο από τη μέρα που γεννήθηκε,

μήτε ο δειλός μήτε ο γενναίος.

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΗΛΕΜΑΧΟΥ – ΟΔΥΣΣΕΑ (Δ. Ν. Μαρωνίτη )

ΟΜΗΡΟΥ  ΟΔΥΣΣΕΙΑ

 

“Ἀλλιώτικος μοῦ φάνηκες, ὦ ξένε, ἀπό τά πρῶτα·
ἄλλα φορεῖς κι ἡ ὄψη σου κι αὐτή ἀλλαγμένη τώρα.
Ἕνας θένα ‘σαι ἀπ’ τούς θεούς πού κατοικοῦν τά οὐράνια.
Ἐλέησέ μας, σοῦ τάζουμε καλόδεχτες θυσίες,
καί δῶρα χρυσοδούλευτα· προσπέφτω σου, λυπήσου”.
Τότες τοῦ ἀπάντησε ὁ τρανός, πολύπαθος Δυσσέας·
“Θεός δέν εἶμ’ ἐγώ· γιατί μέ θεούς μέ παρομοιάζεις;
παρά εἶμ’ ἐγώ πατέρας σου, πού ἐσύ γι’ αὐτόν πονώντας
τόσα τραβᾶς ἀπό κακούς καί δύστροπους ἀνθρώπους.
” Μ’ αὐτά τά λόγια φίλησε τό γιό του, καί τά δάκρυα
τοῦ τρέξαν ἀπ’ τά μάγουλα, πού ὡς τότες τά κρατοῦσε.

…………………………………………………………………………….
Εἶπε, καί κάθισε· κι ὁ γιός στήν ἀγκαλιά του πῆρε
τό δοξαστό πατέρα του μέ θρήνους καί  μέ δάκρυα.
Τότες κι οἱ δυό ξεβούρκωσαν, καί δυνατά στριγγλίζαν,
κι ἀπ’ ὄρνια ξεφωνίζοντας πιό ἁψά κι ἀπό σπαράχτες
ἀγιοῦπες ἢ θαλασσαϊτούς, πού πῆραν τά μικρά τους,
ἀκόμα πρί φτερώσουνε, τῆς ἐξοχῆς οἱ ἀργάτες·
τόσο πικρά ἀπ’ τά βλέφαρα τά δάκρυα τους χυνόνταν.

Πες το με ποίηση : ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ.

Με στίχους του Ελύτη ας υποδεχτούμε τον Ιούνιο. ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ!!!

Πηγή:antikleidi.com (απόσπασμα από παλαιότερη ανάρτησή του)

Για επίλογο: Μελοποιημένος  Ελύτης. Το Δελφινοκόριτσο

Επίκαιρο σατιρικό ποίημα του …… 1892

 Χρ. Βαλανδρέας:Προς το κλεινόν πρωθυπουργόν κλαυσίλαον τον οχληρόν

Δεν είσαι συ, που βούλιαξες στα χρέη την Ελλάδα;

Δεν είσαι συ, που έκαμες τον βίον σου  φυλλάδα;

Δεν είσαι συ, που έλεγες πως η Ελλάς θα ζήση;

Δεν είσαι συ ο αίτιος, που η Ελλάς θα σβήση;

Δεν είσαι συ, που έκαμες τον κόσμον να στενάζη

των δε απόρων φοιτητών κανείς να μην σπουδάζη;

Δεν είσαι συ, που έβαλες εις ό,τι ξέρεις φόρους;

Δεν έκαμες το δάνειον με επαισχύντους όρους;

Δεν είσαι συ ο αίτιος των τωρινών πραγμάτων;

Δεν μας επώλησες εσύ ως ποίμνιον προβάτων;

Δεν έλεγες πως η Ελλάς προώρισται να ζήση;

Και τώρα τι λέγεις; Η Ελλάς ίσως χρεωκοπήση,

εάν δεν βρούμε δάνειο τους τόκους να πληρώσωμεν;

Εσύ τα λέγεις όλ’ αυτά, εσύ ‘σαι, κυρ – Σωτήρα;

Εάν συ είσαι ο Σωτήρ, πρέπει και να μας σώσης,

πρέπει να βρης και δάνειο τους τόκους να πληρώσης,

άλλωστε θα σε είπωμεν δικαίως ολετήρα!

Ήδη καλείς τους βουλευτάς είς τας εικοσιεννέα

, τι μούτρα έχεις να τους ιδής, τι να τους πείς ως νέα;

θα τους ειπής πως ήλθανε ξένοι να μας ιδούν,

να μας ζυγίσουν δίκαια και να αποφανθούν,

αν πίστιν έχωμεν και ημείς δάνειον να ζητήσωμεν;

Αυτά, λοιπόν, στους βουλευτάς έχεις να ειπής

σωτήρα του Έθνους ολετήρα!

Αθήνησι 23 Οκτωβρίου 1892

Πηγή: www.ithaque.gr

Σημείωση:Ολετήρας είναι ο καταστροφέας, αυτός πού σπέρνει τον όλεθρο.

Ρητό χρήσιμο για …σωτήρες από Marcus Tullius Cicero : Salus populi, suprema lex  esto που σημαίνει : Η ευημερία του λαού είναι ο υπέρτατος νόμος .

Κ Α Λ Η Μ Ε Ρ Α   Σ Α Σ !!!

Και το…δωράκι:Μας υποχρέωσες – Στράτος Διονυσίου

Γιορτή της Μάνας: η ωραιότερη της οικουμένης (3)

Γιορτή της Μητέρας σήμερα και κλείνουμε το αφιέρωμα με ένα κείμενο του φιλόσοφου Paul Valery, το ποίημα του Παπαδιαμάντη “Προς τη μητέρα μου” και τη μελοποίηση του ποιήματος που ερμήνευσε ο Σωκράτης Μάλαμας.

PAUL VALERY

Η ΝΕΑΡΗ ΜΗΤΕΡΑ

Αυτό το απομεσήμερο της πιο όμορφης εποχής  είναι τόσο τέλειο, όσο κι ένα πορτοκάλι που η ωριμότητά του εκδηλώνεται.

Ο κήπος σ΄ όλο το σφρίγος του, το φως, η ζωή, διασχίζουν αργά την εποχή της τελειότητας της φύσης τους. Θα νόμιζες πως το κάθε τι από τον καιρό της γένεσής του ωριμάζει μόνο την λάμψη τούτη μερικών στιγμών. Η ευτυχία είναι ορατή όπως ο ήλιος.

Η νέα μητέρα ζει το πιο αγνό της υπόστασής της στα μάγουλα του μικρού παιδιού που κρατάει. Το σφίγγει πάνω της, για να μείνει πάντα ο εαυτός της.

Αγκαλιάζει αυτό που γέννησε. Λησμονεί και διασκεδάζει γιατί δόθηκε, αφού ξανασυλλαβίζει και ξαναβρίσκει τον εαυτό της αόριστα στην τρυφερή επαφή αυτής της σάρκας που η δροσερότητά της την μεθά. Και μάταια τα ωραία χέρια της σφίγγουν τον καρπό που αυτή δημιούργησε, αισθάνεται ολότελα αγνή και τέλεια σαν παρθένα.

Τα αφηρημένα μάτια της χαϊδεύουν τα φυλλώματα, τ΄ άνθη και το λαμπερό σύνολο του κόσμου.

Είναι όπως ένας Φιλόσοφος κι ένας Φυσικός που βρήκε την ιδέα του και που έχτισε αυτό που του χρειαζόταν.

Αμφιβάλλει, αν το κέντρο του σύμπαντος είναι στην καρδιά της ή σ΄ αυτή την καρδιά που χτυπά ανάμεσα στα μπράτσα της και που κάνει να ζει το κάθε τι με τη σειρά του.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ

Μάννα μου, ἐγώ ‘μαι τ’ ἄμοιρο, τὸ σκοτεινὸ τρυγόνι,
ὅπου τὸ δέρνει ὁ ἄνεμος, βροχὴ ποὺ τὸ πληγώνει.
Τὸ δόλιο! ὅπου κι’ ἂν στραφῇ κι’ ἀπ’ ὅπου κι’ ἂν περάσῃ
δὲ βρίσκει πέτρα νὰ σταθῇ, κλωνάρι νὰ πλαγιάσῃ.

Ἐγὼ βαρκούλα μοναχή, βαρκούλ’ ἀποδαρμένη
μέσα σὲ πέλαγο ἀνοιχτό, σὲ θάλασσ’ ἀφρισμένη,
παλεύω μὲ τὰ κύματα χωρὶς πανί, τιμόνι
κι’ ἄλλη δὲν ἔχω ἄγκουρα πλὴν τὴν εὐχή σου μόνη.

Στὴν ἀγκαλιά σου τὴ γλυκειά, μαννούλα μου, ν’ ἀράξω,
μὲς στὸ βαθὺ τὸ πέλαγο αὐτὸ πριχοὺ βουλιάξω.
Μαννούλα μου, ἤθελα νὰ πάω, νὰ φύγω, νὰ μισέψω
τοῦ ριζικοῦ μου ἀπὸ μακρυὰ τὴ θύρα ν’ ἀγναντέψω.

Στὸ θλιβερὸ βασίλειο τῆς Μοίρας νὰ πατήσω,
κι’ ἐκεῖ νὰ βρῶ τὴ μοῖρα μου καὶ νὰ τὴν ἐρωτήσω.

Νὰ τῆς εἰπῶ: εἶναι πολλά, σκληρὰ τὰ βάσανά μου,
ὡσὰν τὸ δίχτυ ποὺ σφαλνᾶ θάλασσα, φύκια κι’ ἄμμο•
εἶναι κι’ ἡ τύχη μου σκληρή, σὰν τὴν ψυχὴ τὴ μαύρη,
π’ ἀρνήθηκε τὴν Παναγιὰ κι’ ὁπὄλεος δὲν θαὔρει.

Κι’ ἐκείνη μ’ ἀποκρίθηκε κι’ ἐκείνη ἀπελογήθη:
«Ἦτον ἀνήλιαστη, ἄτυχε, ἡ μέρα ποὺ γεννήθης•
ἄλλοι ἐπῆραν τὸν ἀνθὸ καὶ σὺ τὴ ρίζα πῆρες•
ὅντας σὲ ἔπλασ’ ὁ Θεὸς δὲν εἶχε ἄλλες μοῖρες».

Γιορτή της Μάνας: η ωραιότερη της οικουμένης (2)

Δεύτερη μέρα του αφιερώματος για τη γιορτή της μητέρας με ένα απόσπασμα απ τη Θεία κωμωδία του Δάντη και το ποίημα του Καβάφη “Δέησις”.

ΔΑΝΤΗΣ  –  ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ

«Παρθένα μάνα, κόρη εσύ του γιου Σου,

πιο ταπεινή και πιο αψηλή από πλάσμα,

του λογισμού του αιώνιου ακίνητο όριο,

Εσύ ΄σαι αυτή που ευγένισες τη φύση

Την ανθρώπινη, τόσο, ώστε να στέρξει

ο ίδιος της πλάστης, πλάσμα της να γίνει.

Μες στην κοιλιά Σου ανάφτηκεν η αγάπη

κι η ζέστα της μέσα στην αιώνια ειρήνη

έκανε να φυτρώσει το άνθος τούτο.

Της αγάπης πυρσός μεσημεριάτης

είσαι για μας εδώ, και στους ανθρώπους

η ζωντανή κρήνη είσαι της ελπίδας.

Τόσο μεγάλη είσαι, Κυρά, τόσο άξια,

που όποιος χάρη ζητά, και δεν ξετρέχει

σ Εσέ, σ Εσέ πετά άφτερη η καρδιά του.

Γιατί η ευλογία Σου δεν συντρέμει εκείνον

μονάχα που γυρεύει, μα προτρέχει

πολλές φορές, μονάχη της, τον πόθο.

Σ΄ Εσένα το έλεος σπλαχνιά σ΄ Εσένα,

σ΄ Εσένα η απλοχεριά κι η καλοσύνη

κείνη όλη που μπορεί να  ΄χει ένα πλάσμα.

Τώρα, αυτός που από το έσχατο το βάθος

του σύμπαντος, ως πάνωθεν εδώ είδε

του πνεύματος τις ζωές, μια προς μια, όλες,

Σ΄ ικετεύει να τον αξιώσεις ώστε

να δυνηθεί, τα μάτια του, αψηλάθε,

στη σωτηρία την ύστατη να υψώσει.

Κ΄  εγώ που για δικού μου, απ΄ όσο τώρα

γι αυτόν, ποτέ δεν πόθησα, μπροστά  Σου

τις προσευχές μου απλώνω, κ΄ ικετεύω

Σε, εισάκου τες, σκορπίζοντας το νέφος

του θνητού νου του με τις προσευχές Σου,

που την αθανασία λίγο να ζήσει.

Παρακαλώ Σε, Ρήγισσα, ακόμα ό,τι

θελήσεις, που μπορείς, να μείνει ακέρια

μετά από θέαμα τέτοιο η καρδιά του.

Το βλέμμα Σου νικά τα θνητά πάθη:

τους άγιους δες και τη Βεατρίκη: ενώνουν

τα χέρια τους ν΄ ακούσεις τις ευχές μου».

………………………………………………………………………………………………………………………………….

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

ΔΕΗΣΙΣ

Η θάλασσα στα βάθη της πήρ’  έναν ναύτη. —
Η μάνα του, ανήξερη, πιαίνει κι ανάφτει

στην Παναγία μπροστά ένα υψηλό κερί
για να επιστρέψει γρήγορα και ναν καλοί καιροί —

και όλο προς τον άνεμο στήνει τ’ αυτί.
Αλλά ενώ προσεύχεται και δέεται αυτή,

η εικών ακούει, σοβαρή και λυπημένη,
ξεύροντας πως δεν θα ‘λθει πια ο υιός που περιμένει.

Γιορτή της Μάνας: η ωραιότερη της οικουμένης (1)

Το σχολείο μας τιμάει την γιορτή της μητέρας με ένα τριήμερο αφιέρωμα. Σήμερα παρουσιάζουμε ένα κείμενο του δοκιμιογράφου και ποιητή Άρη Δικταίου, ένα ποίημα του Γεράσιμου Μαρκορά και τον περίφημο θρήνο της Εκάβης απ την Ω ραψωδία  της Ιλιάδας

ΜΗΤΕΡΑ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Όταν πριν μερικά  χρόνια μόλις,  η πολιτισμένη ανθρωπότητα δημιουργούσε την αναμφισβήτητα ωραιότερη γιορτή της, για να τιμήσει τη Μητέρα, κατ΄ ουσία επαναλαμβάνουμε ό,τι είχαν κάνει κιόλας οι άνθρωποι της εποχής του μύθου, που, θεοποιώντας την, στο πρόσωπό της συνόψιζαν  ολόκληρο το μυστήριο της ζωής. Την είχαν ονομάσει Ινιννί ση Σουμμερία, Ίσιδα στην Αίγυπτο, Ιστάρ οι Φοίνικες, Θεά – Μητέρα Δίκτυννα οι Κρήτες, Κυβέλη οι Φρύγες, Δήμητρα και Ήρα οι Έλληνες και, τέλος, Παναγία οι χριστιανοί. Με μια διαφορά: ότι ο σύγχρονος άνθρωπος, γιορτάζοντας τη Μητέρα, την απογύμνωσε απ’ όλα τα σύμβολα της αρχαιότητας, βλέποντας σ’αυτή μόνο τη συγκεκριμένη Μάνα του: αυτήν που τον γέννησε, τον θήλασε, βασανίστηκε να τον μεγαλώσει, ξενοδουλεύοντας συχνά, αγρυπνώντας πάνω απ το προσκέφαλό του, σπαζοχολιάζοντας μπροστά σε κάθε πραγματικό ή φανταστικό κίνδυνο, κόβοντας το ψωμί απ’ το στόμα της γι αυτόν. Εκφράζει, έτσι, μια επιστημονική (ψυχολογική, βεβαίως, κι όχι βιολογική) αλήθεια: ότι ο ομφάλιος λώρος εξακολουθεί να συνδέει το παιδί με τη μάνα του και πέρα από τη γέννησή του, ως το θάνατο, αλλά και πέρα από το θάνατο για τον εναπομείναντα.

Θεμελιώδες ανθρώπινο συναίσθημα η αγάπη ανάμεσα σ αυτά τα δύο πλάσματα, τη μάνα και το παιδί, δεν ήταν δυνατόν παρά να εκφραστεί και σε μνημείο λόγου από τον ποιητή, που, σε τελευταία ανάλυση, δεν είναι παρά ο εντολοδόχος της ανθρωπότητας, ο εκφραστής των ευχών, ελπίδων, επιθυμιών, τάσεων, χαρών και πόνων και βουλήσεων της ανθρωπότητας. Έτσι, η μορφή της Μητέρας περνά μέσα από χιλιάδες στίχους και σελίδες, ελληνικές και ξένες, από τις απαρχές της λογοτεχνίας ως σήμερα, σ’ όλα τα γεωγραφικά πλάτη και σ’ όλες τις φυλές, σε κείμενα που δονούνται απ’ όλη τη συγκινησιακή κλίμακα του αισθήματος αυτού που δένει Μάνα με Παιδί.

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΚΟΡΑΣ

ΜΑΝΑ

Μάνα! – Δε βρίσκεται
λέξη καμμία
νάχῃ στον ήχο της
τόση αρμονία·
σαν ποιός να σ’ άκουσε
με στήθος κρύο.
Όνομα θείο;

Παιδί από σπάργανα
ζωμένο ακόμα,
με χάρη ανοίγοντας
γλυκά το στόμα,
γυρνάει στον άγγελο
που τ’ αγκαλιάζει
και, μάνα, κράζει.

Στον κόσμο τρέχοντας
ο νέος διαβάτης,
πέφτει στ’ αγνώριστα
βρόχια τα’ απάτης,
και, αναστενάζοντας,
μάνα μου! λέει,
μάνα! και κλαίει.

Της νειότης φεύγουνε
τ’ άνθια κ’ η χάρη·
τριγύρω σέρνεται
με αργό ποδάρι,
ως που στην κλίνη του,
σα βαρεμένος,
πέφτει ο καϋμένος.

Και, πριν την ύστερη
πνοή του στείλη,
αργά ταράζονται
τα κρύα του χείλη,
και με το – Μάνα μου! –
πρώτη φωνή του,
πετά η ψυχή του.

ΙΛΙΑΔΑ Ω : Ο ΘΡΗΝΟΣ ΤΗΣ ΕΚΑΒΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΤΟΡΑ

 Και με τον θρήνον πόκαμνε στενάζαν οι γυναίκες
και ανάμεσόν τους άρχισε κι η Εκάβη να θρηνήσει:
«Έκτορ, ω το ακριβότερο απ’ όλα τα παιδιά μου,
και όταν μου εζούσες, οι θεοί, γλυκέ μου, σ’ αγαπούσαν
και τώρα μες στον θάνατον ακόμη σε λυπούνται.
Τ’ άλλα παιδιά μου, όσα ‘πιανεν ο γρήγορος Πηλείδης
απόπερ’ από την θάλασσαν στα ξένα τα επουλούσε
στην Λήμνον την σκοταδερή, στην Σάμον και στην Ίμβρον·
και συ, αφού σ’ ενέκρωσεν η λόγχη του και γύρω
του φίλου οπού του εφόνευσες τον τάφον σ’ έχει σύρει,
και όμως με αυτό δεν έκαμε τον φίλο ν’ αναζήσει,
εμπρός μου τώρα δροσερός και ανέγγιχτος στο σπίτι
κείτεσαι, ωσάν τον άνθρωπον που την ψυχήν του επήρε
ο Φοίβος ο αργυρότοξος με τ’ άλυπά του βέλη».
Και η κλάψα της εσήκωσε γύρω οδυρμόν και θρήνους.

Άλκης Αλκαίος: Εντελβάις

 Εννέα τραγούδια με αναφορά στο Μάη περιείχαν οι τρεις προηγούμενες αναρτήσεις μας. Το δέκα το καλό σήμερα:Όταν σε συνάντησα άρχιζεν ο Μάης φόραγες λουλούδια γιορτινά, γράφει ο δικός μας  Άλκης στο Εντελβάις του. Σε κάποιους που μπορεί να μελαγχολήσουν με τους στίχους του τραγουδιού, τους μεταφέρουμε την δική μας αισιόδοξη προσέγγιση:Ζω για να έχω αναμνήσεις και όχι μόνο όνειρα.(Τους στίχους μας θύμισε ο Βαγγέλης Σιάμος).

Οι στίχοι του Άλκη

Σ’ έναν κόσμο γυάλινο κι αποστειρωμένο
ήσυχα τις μέρες μου περνώ
πάνε χρόνια που έπαψα να σε περιμένω
πάνε χρόνια που για σένα ζω

Σε παράδεισους ανθίζω
και σε θερμοκήπια
ονειρεύομαι κι ελπίζω
και πεθαίνω ήπια
Σε παράδεισους ανθίζω
και σε θερμοκήπια
ονειρεύομαι κι ελπίζω
και πεθαίνω ήπια

Όταν σε συνάντησα άρχιζεν ο Μάης
φόραγες λουλούδια γιορτινά
έκοψα απ’ το στήθος σου ένα εντελβάις
και δε σε συνάντησα ξανά

Σε παράδεισους ανθίζω
και σε θερμοκήπια
ονειρεύομαι κι ελπίζω
και πεθαίνω ήπια
Σε παράδεισους ανθίζω
και σε θερμοκήπια
ονειρεύομαι κι ελπίζω
και πεθαίνω ήπια

Σημ:1.Τη μουσική του τραγουδιού έχει γράψει ο Μάριος Τόκας και το ερμηνεύει ο Δημήτρης Μητροπάνος.

2.Το όνομα  του Εντελβάις προέρχεται απο το γερμανικό Edel (που σημαίνει ευγενής) και Weiss “λευκό”.Το χρώμα του λευκού θεωρείται σύμβολο της αγνότητας και Edelweiss σημαίνει “ευγενής λευκότητα”.Στα ρουμάνικα florea reginei σημαίνει “το λουλούδι Βασίλισσα”
Το εντελβάις που λέγεται και αστέρι των Άλπεων, είναι ένα λουλουδάκι άγνωστο στην Ελλάδα. Το βρίσκει κανείς στις Αλπεις, στις απότομες πλαγιές ανάμεσα στους βράχους και τα χιόνια . Μοιάζει με ασημένιο αστεράκι χωρίς καθόλου άρωμα. Στην Ελβετία υπάρχει ένας θρύλος για το Εντελβάις που τον διηγούνται οι κάτοικοι της όμορφης αυτής και σχεδόν πάντα χιονισμένης χώρας της Ευρώπης.
Υπήρχε κάποτε στην πιο ψηλή βουνοκορφή ανάμεσα στα χιόνα και στα σύννεφα ένας πύργος που έμενε η βασίλισσα του χιονιού. Ήταν πολύ όμορφη, ντυμένη πάντα στα λευκά με ξανθά μαλλιά , σχεδόν διάφανη. Αλλά και η καρδιά της ήταν σκληρή και ψυχρή σαν το πάγο.
Κάποτε ένας νέος ήθελε να τη γνωρίσει..αλλά οι φύλακες τον έριξαν απο το γκρεμό…Στο θέαμά του η βασίλισσα δάκρυσε πρώτη φορά και εκεί φύτρωσε το σπάνιο αυτό λουλούδι…Λέγεται ότι φέρνει πολύ τύχη σε όποιον το έχει…