Σχολικές Ειδήσεις

Ο σύλλογος καθηγητών του σχολείου μας, αφού έλαβε υπόψη

1. Το Π.Δ 126/2016

2.Το με αρ. πρωτ. Φ1/77756/Δ2/11-5-2017  έγγραφο του ΥΠ.Π.Ε.Θ

3.Την από 21-2-2017 ανακοίνωση του ΥΠ.Π.Ε.Θ με το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα για τη λήξη του έτους και τις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις περιόδου Ιουνίου 2017 με την πράξη 27/24-5-2017

αποφάσισε τα εξής:

1. Την Δευτέρα 29-05-2017 θα πραγματοποιηθούν αθλητικές εκδηλώσεις με την καθοδήγηση του κ. Δ. Γεωργοπέτρη και θα εκτεθούν οι εργασίες των μαθητών μας του μαθήματος της Τεχνολογίας. Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στο εργαστήριο Τεχνολογίας του σχολείου μας και θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι την Τετάρτη 31-05-2017 .

2. Την Τρίτη 30-05-2017 θα  γίνουν επαναλήψεις της εξεταστέας ύλης των γραπτώς εξεταζομένων μαθημάτων και θα τονισθούν εκ νέου οι υποχρεώσεις των μαθητών κατά την διάρκεια της εξέτασης.

3. Την Τετάρτη 31-05-2017 θα εκδοθούν τα αποτελέσματα φοίτησης και θα δοθούν, από τις 09:οο έως τις 11:00, στους γονείς και κηδεμόνες οι έλεγχοι επίδοσης των μαθητών (βαθμοί) Β’ τετραμήνου.

4. Την Πέμπτη 01-06-2017 οι μαθητές όλων των τάξεων εξετάζονται στο μάθημα:Νεοελληνική γλώσσα και γραμματεία (Γλωσσική διδασκαλία και Λογοτεχνία). Ώρα έναρξης εξετάσεων: 08:15

5. Την Παρασκευή 02-06-2017 οι μαθητές όλων των τάξεων εξετάζονται στο μάθημα:Φυσική. Ώρα έναρξης εξετάσεων: 08:15.

6. Την Τρίτη 06-06-2017  οι μαθητές όλων των τάξεων εξετάζονται στο μάθημα:Μαθηματικά. Ώρα έναρξης εξετάσεων: 08:15.

7. Την Πέμπτη 08-06-2017  οι μαθητές όλων των τάξεων εξετάζονται στο μάθημα:Ιστορία. Ώρα έναρξης εξετάσεων: 08:15.

Τέλος σήμερα γνωστοποιήθηκε στους μαθητές η εξεταστέα ύλη . Σήμερα ακόμη θα πραγματοποιηθεί λιτή και σεμνή εκδήλωση αποχαιρετισμού των μαθητών μας της Γ’ τάξης, στο αμφιθέατρο του σχολείου.

Μουσικός επίλογος με συγκίνηση και αγάπη !!!

Γεράσιμος Ανδρεάτος: Στα ίδια μέρη θα συναντηθούμε.

Λουκιανός Κηλαηδονης:Το τραγούδι του αποχωρισμού.

Μια “άλλη” πρόταση για την εκπαίδευση

Το σχολείο είναι σχεδόν ταυτόσημο στο νου του μαθητή με το πρωινό ξύπνημα, το άγχος, την αποστήθιση, τα διαγωνίσματα και τις εξετάσεις, τους βαθμούς. Αν αυτό είναι πράγματι το σχολείο, δεν αξίζει κανείς να πηγαίνει.

Αν, απεναντίας, έχει ένα προορισμό ανυψωτικό του ανθρώπου, αν είναι ένας χώρος όπου ξεδιπλώνονται οι εσωτερικές δυνάμεις του κάθε νέου, ένας χώρος όπου εξελίσσεται το πνεύμα του, μορφοποιείται και αποκτά φυσιογνωμία ο χαρακτήρας του, ένας χώρος στοχασμού, δημιουργικής πρόσληψης της γνώσης, δημιουργικότητας, χαράς και ζωντάνιας, τότε αξίζει τα πάντα.

Ο Έριχ Φρόμ παρατηρεί πως η ρίζα της λέξης education ανάγεται στο e–ducere, με τη σημασίαβγάζω προς τα έξω, προς τα μπροστά ή κάνω να εκδηλωθεί κάτι εν δυνάμει παρόν. Η εκπαίδευση έχει προσλάβει έναν άχαρο και συνάμα ατελέσφορο παθητικό χαρακτήρα, της λείπει εκείνη η ενεργητικότητα που θα προάγει το μαθητευόμενο, που θα κάνει τη γνώση πηγή χαράς και παραγωγικότητας. Η εκπαίδευση, στενά περιορισμένη στην κάλυψη της καθορισμένης ύλης, περιορισμένη εν πολλοίς από τις κατευθυντήριες γραμμές που δίνονται, χάνει την αύρα της ελευθερίας και της δημιουργίας, αποκομμένη από την συστατική της ουσία, την παιδευτική της, δηλαδή, αποστολή.

Δεν είναι τωρινή η διαπίστωση πως η εκπαίδευση πάσχει. Είναι εξατασιοκεντρική, βαθμοθηρική, προωθεί την ξερή απομνημόνευση, κι όχι την ενεργητική γνώση, μπορεί να περιορίζει αντί να χαράσσει νέους δρόμους στον κόσμο της γνώσης, κι άλλα μύρια που θα μπορούσαν να της προσαφθούν.

Συνήθως περιμένουμε από τους άλλους να κάνουν την αλλαγή, να δώσουν το βήμα και εμείς κατόπι τους να ακολουθήσουμε. Οι μεγάλες αλλαγές, εντούτοις, όπως έχει καταδείξει και η ιστορία, ξεκινούν από μεγάλες-παράτολμες μονάδες, πράγμα που μεταθέτει την ευθύνη από το «εσύ» στο «εγώ». Ο εκπαιδευτικός δεν μπορεί να απεμπολήσει την υπόσχεση του, τοἐπάγγελμά του, φέρει μεγάλη ευθύνη, λόγω της φύσης του λειτουργήματός του, απέναντι στους γονείς, στα παιδιά, απέναντι σε όλη την κοινωνία.

Η γνώση είναι μία μύηση, χωρίς σκοταδισμό και αποκρυφισμό αλλά εναπόθεση μπροστά στο άπλετο φως. Η παιδεία είναι θέμα έρωτα, όπως και όλες οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Εκπορεύεται από μία διάχυτη αγάπη του εκπαιδευτικού προς τη γνώση και γεννά αγάπη για τη γνώση. Η πρόκληση αυτής της βιωματικής συγκίνησης στον εσωτερικό κόσμο του μαθητή πρέπει να είναι η συνισταμένη της εκπαίδευσης· δεν επιτυγχάνεται, όμως, δια μαγείας, είναι ο τερματισμός της αφετηρίας.

Δεν θα γινόταν ελκυστικότερη η γλωσσική διαπαιδαγώγηση, αν εμπεριείχε γλωσσικά παιχνίδια (όπως ο αναγραμματισμός), χειροπιαστή τριβή με το λεξικό, γνωστοποίηση του ιστορικού βάρους των λέξεων, γλωσσικές συνάψεις κάθε είδους(συνώνυμα, αντώνυμα, μερώνυμα, πολύσημα); Ο καθένας μας αποτελεί μία μοναδική προσωπικότητα· στο γλωσσικό κόσμο αυτό μεταφράζεται και συστοιχείται ως μοναδική άρθρωση των φθόγγων, ως διαμόρφωση του ατομικού λεξιλογίου και τρόπου έκφρασης, της ιδιολέκτου. Στις γλωσσικές ασκήσεις, στις οποίες θα μπορούσε να συγκαταλεχθεί και η έκθεση, ο εκπαιδευτικός δεν πρέπει να μεταποιήσει το ύφος του μαθητή αλλά να το προσαρμόσει στις επικοινωνιακές συνθήκες και να το απαλλάξει από την απλοϊκότητα σε πολλές περιπτώσεις της σκέψης και της διατύπωσης.

Η εκπαίδευση θα αποκτούσε έναν πνέοντα αέρα, μια ζωντάνια, αν ο εκπαιδευτικός είχε να προσφέρει εκείνες τις πληροφορίες, που αποτελούν τροφή για σκέψη, που προσελκύουν και εν πολλοίς καθηλώνουν, που δημιουργούν συνάψεις και συνειρμούς. Ένα γνωμικό θα μπορούσε, επί παραδείγματι, εν καιρώ να εκπληρώσει το παραπάνω. Στη διδασκαλία τηςΑντιγόνης ή της Ελένης (όσο εξακολουθούν να διδάσκονται!) θα μπορούσε να δοθεί ο δυναμικός ορισμός της τραγωδίας από το Χέγκελ: «Τραγωδία είναι η σύγκρουση του καλού με το καλό», με τους μαθητές να κληθούν να τον εφαρμόσουν στις εν λόγω τραγωδίες. Τη δημιουργικότητα των νέων θα μπορούσε να ενεργοποιήσει και η εφαρμογή σε νεοελληνικά – και μη – κείμενα της λεγόμενης αισθητικής της πρόσληψης, με τη δέουσα βέβαια προσοχή, ώστε να μην τους εντυπώνεται η ιδέα ότι η λογοτεχνία μπορεί να ερμηνεύεται υποκειμενικά και άρα αυθαίρετα.

Θα έχει αποτύχει η γενικότερη αποστολή του σχολείου, αν δεν είναι μία δεξαμενή ερεθισμάτων. Η μία γνώση θα πρέπει να οδηγεί στην άλλη, ώστε να συμπληρώνεται σιγά-σιγά το πάζλ, χωρίς σε κάθε περίπτωση να ολοκληρώνεται ποτέ· η γνώση καθ’ ολοκληρία δεν κατακτιέται ποτέ. Είμαστε πολύ για το τίποτα και λίγο για το κάτι, όπως έχει λεχθεί. Αν δεν προτείνει λοιπόν το ίδιο το σχολείο αναγνώσματα, ποιος θα το κάνει; Αναγνώσματα, εντούτοις, που χρειάζεται να ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του κάθε νέου. Ο εκπαιδευτικός εν προκειμένω θα πρέπει να γίνει μια μηχανή αναζήτησης, που, ωστόσο, θα έχει κατεβεί στο ύψος του μαθητή. Μια δανειστική βιβλιοθήκη θα μπορούσε να λειτουργεί σε κάθε σχολείο, ενώ σε ορισμένα διαστήματα θα μπορούσαν να γίνονταν παρουσιάσεις και συζητήσεις πάνω σε ποικίλες θεματικές από το αναγνωσμένα βιβλία, λογοτεχνικά, δοκιμιακά, ελαφρώς επιστημονικά, γεωγραφικά, ιστορικά κλπ. Ας μην ξεχνάμε πως η εκπαίδευση είναι εκείνη που, μέσα από την ποικιλία των μαθημάτων που προσφέρει, καλείται να ανασύρει τις ιδιαίτερες δημιουργικές δυνάμεις, που είναι κρυμμένες στον καθένα.

Στη διδασκαλία των κειμένων μία παραστατική ανάγνωση και μετάφραση τους – αν πρόκειται για αρχαιοελληνικό κείμενο – δεσμεύει λίγο-πολύ το μαθητή να την παρ-ακολουθήσει. Στην ερμηνεία τους τώρα, κάτι το οποίο έχει παραθεωρηθεί είναι πως το πρώτο κλειδί ερμηνείας το δίνει το ίδιο το κείμενο, μέσα από τις πολλαπλές αναγνώσεις και τις επακόλουθες λογικές διασυνδέσεις. Κατά δεύτερον υποβοηθητικά θα μπορούσαν να λειτουργήσουν οι απόψεις των ερευνητών, κι όχι τα σχόλια που δίνουν τα διάφορα βοηθήματα. Οι αντικρουόμενες σε κάποιες περιπτώσεις γνώμες των ερευνητών θα καταδείξουν στο νέο πως δεν υπάρχει μία και μοναδική προσέγγιση, πως η ομορφιά της γνώσης βρίσκεται στην πολλαπλότητα και στη διαρκή ανανέωση. Η Γραμματική και το Συντακτικό δεν είναι κανόνες προς αποστήθιση, είναι η αποκωδικοποίηση των κειμένων, και σε αυτή την προοπτική θα πρέπει να διδάσκονται, όχι ως αυτοσκοπός. Μια ενδιαφέρουσα πλευρά των κειμένων είναι, ακόμη, η ιστορική τους διαδρομή μέχρι να παραδοθούν σε μας: κείμενα ευρισκόμενα σε χωματερές της Αιγύπτου, σε μούμιες, κείμενα που αλλεπάλληλα αντιγράφηκαν και εν πολλοίς αλλοιώθηκαν, είναι τα κείμενα μας.

Το σχολείο είναι ένας χώρος γνώσης και προβληματισμού, την ίδια στιγμή, εντούτοις, είναι ένας χώρος έν-πνευσης και διαμόρφωσης ήθους και αξιών. Μήπως η επίπληξη που θα κάνει ο εκπαιδευτικός, όταν ακούσει ένα μαθητή του να αθυροστομεί, δεν κινείται σε αυτή την κατεύθυνση; Σε μία εποχή ανακατατάξεων, και ίσως διαστρέβλωσης των πραγμάτων, το ποιες αξίες θα πρέπει να προωθούνται καλό θα ήταν να γίνεται σε συμμόρφωση με τον κοινώς αποδεκτό αξιακό κώδικα της κοινωνίας και του πολιτισμού αλλά και σε συνεννόηση με τους γονείς των μαθητευόμενων.

Όπως ο σπόρος που σπέρνεται, εν καιρώ βλαστάνει και δίνει πολλούς καρπούς, παρομοίως ο εκπαιδευτικός σπέρνει γνώση, παρέχει εφόδια, αναδεικνύει τις πολυμέτωπες ανάγκες της ψυχοσωματικής ανθρώπινης οντότητας, χωρίς πολλές φορές να δει να καρπίζουν. Δεν χάνονται, όμως, έχουν καταγραφεί στο ασυνείδητο και στον κατάλληλο καιρό θα καρποφορήσουν.

Ο δάσκαλος μέσα στην τάξη πρέπει να αναγνωρίζει πρόσωπα με τα οποία έχει οικοδομήσει προσωπική σχέση, όχι κεφάλια. Η παιδεία περνάει από πρόσωπα- σταθμούς στη ζωή του καθενός κατά το μάλλον ή ήττον.

Η εκπαίδευση έχει ανάγκη να αναβλέψει λίγο προς το σαχτουρικό ουρανό και να μεταδώσει αυτό που είδε, να ανανεωθεί με τρόπους παλιούς, μα παραλλήλως κλασικούς, ώστε να γίνει ένας ζωντανός οργανισμός, στον οποίο θα αγαπά να εργάζεται ο εκπαιδευτικός και στον οποίο θα αγαπά να πηγαίνει ο μαθητής. Η εκπαίδευση είναι ανάγκη να εκκολάπτει ανθρώπους κριτικούς, χωρίς πνευματικές αγκυλώσεις, ευτυχισμένους και παραγωγικούς, ικανούς να σταθούν γερά στα πόδια τους εμπιστευόμενοι τις δυνάμεις της αλλά και να επανδρώσουν το πλοίο της πολιτείας μας, να γίνουν, με άλλα λόγια, ενεργά μέλη της κοινωνίας όπου ζούμε.

Του Γαβριήλ Μπομπέτση

Το είδαμε:realoraiokastro.gr

Και το … μουσικό  δωράκι σας ( επιλογή Γιάννης Σύρπας)

Adriano Celentano:Il tempo se ne va

Παν μέτρον άριστον: ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά!

Σε ένα «λαθολογικό» κείμενο που έχω σκοπό να εξετάσω πολύ πιο αναλυτικά αν βρω ευκαιρία, ο εξαίρετος σκιτσογράφος Στάθης Σταυρόπουλος ανακεφαλαιώνει τις γλωσσικές ανησυχίες και ενστάσεις του. Και ανάμεσα σε πολλά άλλα λάθη και «λάθη» που επισημαίνει, ιδιαίτερα καυστικός είναι απέναντι σε όσους λένε «παν μέτρον άριστον».

Γράφει συγκεκριμένα:

Αν πάλι ο αγράμματος είναι εκπαιδευμένος τεμπέλης ή παλαίμαχος πονηρός, αφού σε ειρωνευθεί («που πνέεις τα μένεα» είναι ικανός να σου πει), μπορεί να προσπαθήσει να κρυφθεί πίσω από το μεταμοντερνικό σόφισμα ότι «η επανάληψη ενός λάθους το καθιστά σωστό».

(Ωραία, τότε να λέμε «πάρθιον βέλος» εννοώντας «εξ οικείων τα βέλη», να γράφουμε «εξ όνυχος τον λέοντα» και να εννοούμε «εξ απαλών ονύχων» ή «παν μέτρον άριστον», διατύπωση που ακριβώς ακυρώνει την έννοια «μέτρον άριστον»).

Βέβαια, όπως σωστά απάντησε στον Στάθη ο Περιγλώσσιος στο ιστολόγιό του, το ότι «η επανάληψη ενός λάθους το καθιστά σωστό» δεν είναι μεταμοντέρνο (ή μεταμοντερνικό) σόφισμα αλλά νόμος της γλωσσολογίας. Και η ίδια η λέξη «επανάληψη» κάποτε ήταν λάθος αφού γραφόταν «επανάληψις». Αλλά δεν θέλω να σταθώ εδώ.

Επίσης, κανείς δεν λέει «εξ όνυχος τον λέοντα» εννοώντας «εξ απαλών ονύχων». Υπάρχουν πολλοί που λένε «εξ απαλών ονύχων» και εννούν «ακροθιγώς, επιπόλαια, επιφανειακά» (ενώ η έκφραση σημαίνει «παιδιόθεν»)· όμως, την έκφραση αυτή ίσως την αναλύσω άλλη φορά.

Όταν δημοσίευσε ο Στάθης το κείμενό του, έγινε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση στο ιστολόγιο Περιγλώσσιο, όπου δεν μπόρεσα να πάρω μέρος διότι ήταν αρχές Ιουλίου και έκανα μπάνια και αποτοξίνωση από το Διαδίκτυο. Στη συζήτηση αυτή, ο φίλος hominid λέει ότι από όλα όσα επισημαίνει ο Στάθης μόνο το «παν μέτρον άριστον» είναι γενικευμένο λάθος.

Ας δούμε λοιπόν την έκφραση αυτή, που οι επαΐοντες την κατακρίνουν για λανθασμένη. Είναι λάθος, λένε, επειδή η αυθεντική μορφή της έκφρασης δεν είναι «παν μέτρον άριστον» αλλά «μέτρον άριστον». Έτσι την είπε ο Κλεόβουλος, λένε, και μάλιστα έτσι περιλαμβάνεται σε μια συλλογή από γνωμικά των επτά σοφών (δηλ. που αποδίδεται στους επτά σοφούς) μαζί με άλλα γνωστά γνωμικά όπως χρόνου φείδου, μηδέν άγαν και τα λοιπά.

Επιπλέον, λένε, το να πεις «παν μέτρον άριστον» είναι σολοικισμός· αυτό υπονοεί κι ο Στάθης, όταν λέει ότι η διατύπωση αυτή «ακυρώνει» την έννοια «μέτρον άριστον».

Γιατί την ακυρώνει; Το επιχείρημα, όπως έχω δει να αναπτύσσεται αλλού (διότι η ένσταση ότι το «παν μέτρον άριστον» είναι λάθος δεν είναι βέβαια ιδέα μόνο του Στάθη, είναι κάτι που ακούγεται εδώ και χρόνια), είναι ότι «δεν είναι το οποιοδήποτε μέτρο άριστο, αλλά το μέτρο (ως έννοια) είναι άριστο». Ομολογώ ότι δεν συμφωνώ, αλλά ας το αφήσουμε προς το παρόν.

Εγώ, όπως κι εσείς πιθανότατα, την έκφραση την είχα μάθει στο δημοτικό σχολείο, από τον ταπεινό δασκαλάκο της τάξης μου, και την είχα μάθει «Παν μέτρον άριστον». Όταν πολλά χρόνια αργότερα είδα να επισημαίνεται το λάθος και ο σολοικισμός, ομολογώ ότι στην αρχή δυστρόπησα. Θέλω να πω, το «αυθεντικό» μέτρον άριστον μου φαινόταν κουτσό· το «λανθασμένο» παν μέτρον άριστον μου φαινόταν πολύ πιο ρυθμικό. Σκέφτηκα όμως ότι μου φαίνεται έτσι επειδή το έχω συνηθίσει. Και αφού ο Κλεόβουλος είπε «μέτρον άριστον» με βαριά καρδιά πείστηκα ότι αυτή θα είναι η σωστή μορφή.

Εντελώς; Όχι εντελώς. Και μια μέρα που είχα λίγο χρόνο έκατσα και έψαξα. Και είδα ότι ο καλός μου ο δασκαλάκος καθόλου δεν με είχε παραπλανήσει όταν μου έλεγε «Παν μέτρον άριστον»! Είδα ότι όλοι οι σπουδαιοφανείς λαθοθήρες που πιπιλάνε την καραμέλα ότι είναι λάθος το «παν μέτρον άριστον» είναι απλώς ημιμαθείς· και πολύ άσκημα κάνει ο Στάθης και ο κάθε καλοπροαίρετος ανήσυχος χρήστης της γλώσσας και καταπίνει ανεξέταστα τα φιρμάνια του καθενός ότι «αυτό είναι λάθος επειδή το λέω εγώ». Τι θέλω να πω;

Έκατσα και έψαξα όλες τις εμφανίσεις της έκφρασης «μέτρον άριστον» στην αρχαία ελληνική γραμματεία. Και εκεί είδα, όπως το υποψιαζόμουνα άλλωστε, ότι και οι αρχαίοι, τουλάχιστον από κάποια χρονική στιγμή και μετά, χρησιμοποιούσαν τον τύπο «παν μέτρον άριστον», πράγμα που μας έχουν αποκρύψει επιμελώς όλοι οι λαθοθήρες!

Να τα πάρουμε με τη σειρά.

Πρώτη εμφάνιση της φράσης είναι στα γνωμικά που αποδίδονται στους επτά σοφούς, όπου πρώτο-πρώτο ανάμεσα στα γνωμικά που αποδίδονται στον Κλεόβουλο τον Λίνδιο έχουμε πράγματι το «μέτρον άριστον».

Όμως, στη μεταγενέστερη εποχή, βλέπουμε να χρησιμοποιείται, όλο και περισσότερο, το «παν μέτρον άριστον».

Παραδείγματα: Ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, στο επιτάφιο κήρυγμά του σε μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου λέει: Δέδοικα μὲν οὖν μὴ ῥᾳθυμίας ἔγκλημα φεύγων͵ παρὰ τοῖς τὰ ἐκείνου πάντα ἐπιζητοῦσιν͵ ἀπληστίας περι πέσω γραφῇ͵ παρὰ τοῖς ἐπαινοῦσι τὸ μέτριον͵ ὃ μηδὲ ἐκεῖνος ἠτίμαζε͵ τὸ πᾶν μέτρον ἄριστον͵ ἐν τοῖς μάλιστα ἐπαινῶν͵ καὶ παρὰ πάντα τὸν ἑαυτοῦ βίον φυλάξας.

Αλλά και ο ίδιος ο Μέγας Βασίλειος, σε επιστολή του, τελειώνει ως εξής:       Ἀλλ΄ εὐχαριστήσαντες Πατρὶ καὶ Υἱῷ καὶ Ἁγίῳ Πνεύματι πέρας ἐπιθῶμεν τῷ γράμματι͵ ἐπειδὴ πᾶν μέτρον ἄριστον͵ καὶ ἡ παροιμία φησίν.

Τι μας λέει εδώ ο Μέγας Βασίλειος, μεγάλη η χάρη του; Κάτι πολύ σημαντικό. Ότι η φράση παν μέτρον άριστον είχε ήδη γίνει παροιμιακή στην εποχή του, επομένως μπορούμε με μεγάλη βεβαιότητα να πούμε ότι ήδη από τότε (μιλάμε για τον 4^ο αιώνα μ.Χ.) και πιθανώς από παλιότερα, αυτός ήταν ο ευρέως χρησιμοποιούμενος τύπος.

Τον 7^ο αιώνα, ο Ιωάννης Δαμασκηνός χρησιμοποιεί και τους δύο τύπους, μέτρον άριστον και παν μέτρον άριστον.

Τον 9^ο αιώνα, ο γραμματικός Γεώργιος Χοιροβοσκός γράφει: λέγεται μέτρον καὶ ἡ συμμετρία͵ ὡς δηλοῖ τὸ λεγόμενον πᾶν μέτρον ἄριστον. Να επιστήσω την προσοχή στο «το λεγόμενον» που σημαίνει ότι η έκφραση ήταν παροιμιακή.

Τον 11^ο αιώνα, ο Μιχαήλ Ψελλός, δεινός λόγιος, επίσης χρησιμοποιεί τον τύπο αυτόν: οὔκουν τὸν οἶνον παραιτητέον· ἀλλὰ τὴν ἀκρασίαν φευκτέον τὸ πᾶν μέτρον ἄριστον ἐπισταμένοις καὶ κάκιστον ὁμοίως ἐν ἅπασιν ὑπερβολήν τε καὶ ἔλλειψιν.

Τον 13^ο αιώνα, ο ιστορικός Νικηφόρος Γρηγοράς μαρτυρά πάλι ότι η έκφραση ήταν παροιμιακή, παλαιά και εδραιωμένη: ἐς τοῦτο γὰρ τείνει καὶ τὰ σοφὰ τῶν παλαιῶν γνωματεύματα μηδὲν ἄγαν λεγόντων καὶ πᾶν μέτρον ἄριστον.

Υπάρχει και ένα ακόμα κείμενο που χρησιμοποιεί τον τύπο «παν μέτρον άριστον» αλλά δεν έχει ασφαλή χρονολόγηση· αποδίδεται στον Ιπποκράτη, δεν είναι του Ιπποκράτη, αλλά οπωσδήποτε είναι παλαιό. Η εντύπωσή μου είναι ότι είναι κείμενο παλαιότερο του Μεγάλου Βασιλείου, αλλά αυτό το λέω στα κουτουρού και μπορεί να πέφτω έξω. Πάντως, και αυτό είναι πολύ σημαντικό, το κείμενο αυτό επαναλαμβάνεται αυτούσιο και σε άλλα συγγράμματα, πάντοτε αποδιδόμενο στον Ιπποκράτη. Εκεί, ανάμεσα στους αφορισμούς του Ιπποκράτη, διαβάζουμε:

Τὸ δὲ μέγιστον τοῦ ἀνδρός͵ ὅτι οἱ παρ΄ αὐτοῦ λεγόμενοι Ἀφορισμοὶ οὐχ ἁρμόζουσι μόνον ἰατρικῇ ἀλλὰ καὶ κοινῶς παντὶ τῷ βίῳ· νόμοι γάρ εἰσι καθολικοὶ θεσπίζοντες καὶ κανονίζοντες τὰ γινόμενα· ὡς ὅταν λέγῃ ἐν τοῖσι γυμνα στικοῖσι αἱ ἐπ΄ ἄκρον εὐεξίαι σφαλεραί καὶ πᾶν τὸ πολὺ τῇ φύσει πολέμιον καὶ ὕπνος ἀγρυπνίη μᾶλλον γιγνόμενα τοῦ μετρίου κακόν͵ καθολικὸν δίδωσιν ἡμῖν κανόνα καὶ νόμον ἐπὶ παντὸς πράγματος͵ ὡς πᾶν μέτρον ἄριστον·

Συμπέρασμα; Κατά την ταπεινή μου γνώμη, το συμπέρασμα που βγαίνει αβίαστα είναι ότι τόσον καιρό ο λαθοθήρας που σκαρφίστηκε ότι είναι σολοικισμός το «παν μέτρον άριστον» μας γέμιζε αλογόμυγες. Αν ήταν σολοικισμός το «παν μέτρον άριστον» δεν θα το χρησιμοποιούσε ο Βασίλειος που ήξερε ελληνικά όσο λίγοι, ούτε ο Ψελλός, ούτε οι άλλοι. Ο τύπος «παν μέτρον άριστον» είναι εγκυρότατος, παράλληλος με τον τύπο «μέτρον άριστον», χρησιμοποιείται εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια περίπου, πράγμα που εγώ τουλάχιστον το θεωρώ αρκούντως αρχαίο. Και μου φαίνεται νεοαττικισμός του χειρότερου είδους να θεωρείται λάθος ένας τύπος που φαίνεται να είναι παροιμιακός επί τόσους αιώνες! Τόσοι και τόσοι ανώνυμοι και επώνυμοι πρόγονοί μας έλεγαν «παν μέτρον άριστον» και τώρα, ύστερα από σχεδόν δυο χιλιάδες χρόνια ευρείας χρήσης θα αποφασίσουμε και θα διατάξουμε ότι είναι λάθος; Μήπως έχουμε χάσει την αίσθηση του μέτρου;

Μπορείτε λοιπόν άφοβα και χωρίς ενοχές να χρησιμοποιείτε, αν σας αρέσει, τον τύπο «παν μέτρον άριστον», κι αν σας πουν ότι είναι λάθος, τρίψτε τους τον Μέγα Βασίλειο, τον Ψελλό και τους ιπποκρατικούς στη μούρη. Εγώ τουλάχιστον αυτό θα κάνω –και την ώρα εκείνη, θα θυμάμαι τον δάσκαλο του δημοτικού που μου έμαθε τον σωστό τύπο, και θα λέω, όπως είναι ο τίτλος μιας παλιάς ελληνικής κωμωδίας με τον Κώστα Βουτσά, ότι ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά!

ΥΓ: Επειδή πολλές φορές έχω επικρίνει από τις σελίδες μου το Λεξικό Μπαμπινιώτη ότι περιφρονεί τη χρήση και βαφτίζει λανθασμένες χρήσεις που είναι παγιωμένες εδώ και αιώνες, οφείλω να πω ότι στην προκείμενη περίπτωση, δεν κάνει κάτι τέτοιο. Ναι μεν δίνει σαν πρώτο τύπο το κουτσό “Μέτρον άριστον” αλλά αναφέρει ότι υπάρχει και ο τύπος “Παν μέτρον άριστον” χωρίς να τον χαρακτηρίζει λανθασμένο ή καταχρηστικό.

Πηγή:http://www.sarantakos.com

Η προετοιμασία είναι το μυστικό μίας πετυχημένης διαπραγμάτευσης

 

της Μαρίνας Καρπόζηλου

Πότε άραγε ξεκινάει μία διαπραγμάτευση; Λογικά με το που καθόμαστε απέναντι από τον συνομιλητή μας και ξεκινάμε να απαριθμούμε τις διεκδικήσεις μας, σωστά; Λάθος. Αφενός μία διαπραγμάτευση δεν ξεκινάει με τη διατύπωση των αιτημάτων μας και αφετέρου η έναρξη για τους εμπλεκόμενους έχει δοθεί πολύ νωρίτερα, ήδη από το στάδιο της προετοιμασίας. Θα μπορούσαμε να παραλληλίσουμε τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης ως ένα εξευγενισμένο μπρα ντε φερ, με τη διαφορά πως εδώ δεν υπάρχουν απαραίτητα νικητές και ηττημένοι. Σε κάθε περίπτωση όμως, όσο πιο εξασκημένος είσαι, όσο καλύτερες συμβουλές και όσους περισσότερους αγώνες έχεις παρακολουθήσει, τόσο πιο πιθανό είναι να θέσεις με σαφήνεια και επιτυχία τις διεκδικήσεις σου και στη συνέχεια να τις πετύχεις.

Στο μεταξύ, ορισμένες τεχνικές προετοιμασίας που μπορούμε να εφαρμόσουμε πριν από οποιαδήποτε διαπραγμάτευση, είναι οι εξής:1) Έρευνα και συγκέντρωση πληροφοριών: Για τα πάντα. Το ζήτημα που πρόκειται να διαπραγματευτούμε, το ιστορικό του ζητήματος, τα αιτήματα της άλλης πλευράς, την εξοικείωση των διαπραγματευτών που θα συμμετάσχουν, τους λόγους που τους οδήγησαν στα επιχειρήματα που εικάζουμε πως θα υποστηρίξουν. Όσο καλύτερη και σφαιρικότερη γνώση έχουμε επί του θέματος με τόσο μεγαλύτερη άνεση θα μπορέσουμε να χειριστούμε τον δικό μας διαπραγματευτικό σχεδιασμό, αλλά και να κατανοήσουμε τις παραμέτρους της άλλης πλευράς.

2)Προετοιμασία του Plan B: Το τι θέλουμε να διεκδικήσουμε συνήθως μας είναι ξεκάθαρο. Αν όμως διαπιστώσουμε πως είναι αδύνατον να φτάσουμε στο επιθυμητό σημείο, τότε θα πρέπει να έχουμε προνοήσει για τον σχεδιασμό ενός εναλλακτικού διαπραγματευτικού δρόμου, που ενδεχομένως να μας οδηγεί σε αλλαγή της δυναμικής που ίσχυε μέχρι τώρα. Αυτές οι λεπτές ισορροπίες πολλές φορές είναι δύσκολο να αποκωδικοποιηθούν τη στιγμή της διαπραγμάτευσης και για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να έχουν μελετηθεί διεξοδικά κατά το στάδιο της προετοιμασίας. Πού θέλουμε να φτάσουμε και τι είμαστε διατεθειμένοι να δώσουμε; Τι αντίκτυπο έχει η κάθε μας κίνηση στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης;

3) Όλα αυτά θα πρέπει να έχουν απαντηθεί, αφού πρώτα έχουμε ξεκαθαρίσει τα 5 βασικά ερωτήματα: Ποιοι θα συμμετάσχουν στη διαπραγμάτευση και γιατί, Πού θα λάβει μέρος η συνάντηση (σε δικό τους χώρο; σε δικό σας; σε ουδέτερο; τι ακριβώς συμβολίζει η κάθε τοποθεσία;) Πότε θα γίνει η συνάντηση και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα που θα τηρηθεί, Γιατί θα διαπραγματευτούμε (ποια ήταν τα προβλήματα που μπορεί να προέκυψαν στο παρελθόν;) Πώς ακριβώς θα παρουσιάσουμε τη δική μας θέση;

4) Δούλεψε με τον εαυτό σου: Η προετοιμασία της διαπραγμάτευσης δεν περιορίζεται αποκλειστικά στα πρακτικά ζητήματα, αλλά έχει και ψυχολογικές προεκτάσεις. Από τη γλώσσα του σώματος που μπορεί να προδώσει την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, όσο και από τον τρόπο με τον οποίο τοποθετούμαστε και εκφραζόμαστε, όλα αυτά υπάγονται στην προετοιμασία που θα μας βοηθήσει να παρουσιαστούμε με αυτοπεποίθηση, ήρεμη διάθεση και χωρίς συναισθηματικές εκρήξεις που θα προδώσουν τον στρατηγικό σχεδιασμό μας.

5) Ξεκαθάρισε το ουσιαστικό ζητούμενο: Πολλές φορές πρέπει να εστιάζουμε στη μεγαλύτερη εικόνα και να μην αποσκοπούμε μονοθεματικά σε έναν στόχο. Για παράδειγμα, πρέπει να μας είναι ξεκάθαρο τι είναι ποιο σημαντικό για τη δική μας πλευρά, η επίτευξη μιας συμφωνίας που θα εξυπηρετεί τα πρακτικά ζητήματα που έχουμε ορίσει, ή η συντήρηση ενός καλού κλίματος; Πόσο σημαντικό είναι για εμάς να μείνουν ευχαριστημένες και οι δύο πλευρές; Όσο πιο ξεκάθαρο είναι το ουσιαστικό ζητούμενο, τόσο πιο εύκολα θα μείνουμε προσηλωμένοι σε αυτό.

Η διαπραγμάτευση λοιπόν απαιτεί τη δική της προετοιμασία καθώς και την κατάλληλη «προπόνηση», καθώς έχει τα δικά της μυστικά και τεχνικές που υπερβαίνουν το έμφυτο ταλέντο και μπορούν κάλλιστα να διδαχθούν.

Πηγή:news247.gr (Απόσπασμα του άρθρου)

Οι δύο μουσικές εκδηλώσεις του σχολείου μας

Την περασμένη βδομάδα, στις 10 και 12 Μάη, η μουσική ομάδα του σχολείου μας συμμετείχε σε μουσικές εκδηλώσεις στην Πάργα, μαζί με τη χορωδία Rosa από το Brno της Τσεχίας, η οποία μας τίμησε με την παρουσία και τη συνεργασία της.

Την Τετάρτη, μπροστά στην προβλήτα και δίπλα στην Άγκυρα, δόθηκε η πρώτη συναυλία, ενώ την Παρασκευή, στον χώρο του Κάστρου, δόθηκε η δεύτερη συναυλία.

Το κοινό, ντόπιοι και τουρίστες, χάρηκαν μια μουσική γιορτή, όπου ακούστηκαν τραγούδια στην ελληνική, στην τσεχική, αλλά και στην αγγλική γλώσσα.

Από τη μια η χορωδία Rosa με την αρτιότητα και τον επαγγελματισμό της και από την άλλη τα παιδιά μας, ως μια μουσική παρέα, με φωνές που δεν επιλέχθηκαν μεν μετά από κάποιου είδους audition, αλλά ήθελαν να εκφραστούν, και μουσικούς-μαθητές που είτε προοδεύουν καθημερινά, είτε φαντάζουν ήδη καταξιωμένοι.

Ό,τι αφορά στην παρουσία του σχολείου μας στις μουσικές αυτές εκδηλώσεις σχετίζεται με πρόγραμμα του σχολείου μας, που κατ’ αυτόν τον τρόπο παρουσίασε τα αποτελέσματά του.

Ευχαριστούμε όσους βοήθησαν στην πραγματοποίηση αυτών των εκδηλώσεων και κυρίως τις μαθήτριες και τους μαθητές που συμμετείχαν μετά από πολλές, κοπιαστικές, μα ευχάριστες πρόβες, καθώς και τις οικογένειές τους που έδειξαν κατανόηση και στήριξη στα παιδιά τους κατά το διάστημα της προετοιμασίας.

Ευελπιστούμε πως θα υπάρχει συνέχεια, αν όχι σε πλαίσιο σχολικών δραστηριοτήτων, σε πλαίσιο μιας παρέας παιδιών που αγαπά τη μουσική και εκφράζεται μέσω αυτής. Άλλωστε αυτός ήταν ο πρωταρχικός στόχος από την αρχή της προσπάθειας.

Η συμμετοχή του σχολείου μας στο μαθητικό φεστιβάλ Πρέβεζας

Με την παράσταση «Τρόμος και αθλιότητα του Γ’ Ράιχ» από το Δέσκειο Γυμνάσιο Πάργας ξεκίνησε το απόγευμα της Δευτέρας (8/5/2017) το μαθητικό φεστιβάλ θεάτρου που διοργανώνει η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πρέβεζας.

Ο διευθυντής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ν. Πρέβεζας κ. Κώστας Καμπουράκης έδωσε συγχαρητήρια σε όλους τους μαθητές και τους καθηγητές που τη φετινή χρονιά μόχθησαν για αυτές τις θεατρικές παραστάσεις, ενώ τόνισε: «με τις θεατρικές παραστάσεις υλοποιούμε μια αντίληψη που έχουμε για την εκπαίδευση που εντάσσεται στο λεγόμενο ανοιχτό σχολείο. Ένα σχολείο που πέρα από το στενό αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει να κάνεις και άλλες δράσεις τις οποίες να απευθύνει στην ευρύτερη κοινωνία. Νομίζω ότι το θέατρο είναι ένας πρώτης τάξεως εργαλείο για να μπορέσουν οι μαθητές μας να αναπτύξουν τις εκφραστικές τους ικανότητες, να καλλιεργήσουν τον προφορικό λόγο και να μάθουν να συνεργάζονται».

Η παράσταση που παρουσίασε το Δέσκειο Γυμνάσιο βασίστηκε στο βιβλίο του Μπρεχτ «Τρόμος και αθλιότητα του Γ’ Ράιχ» το οποίο περιλαμβάνει 24 σκηνές τις οποίες έγραψε ο Μπρεχτ όταν ήταν εξόριστος, μέσα από τις οποίες μας μεταφέρει στα χρόνια πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στα «εργα και τις ημέρες» των ναζί. Οι μαθητές επέλεξαν να παρουσιάσουν 4 σκηνές από το έργο του Μπρεχτ και χειροκροτήθηκαν θερμά από το κοινό που παραβρέθηκε στην αίθουσα της Θεοφανείου.

Υπεύθυνοι καθηγητές: Κωνσταντίνα Τσούτση, Τάσος Μακρογιαννόπουλος

Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Ανδρέου

Πρωτότυπη μουσική: Τάσος Μακρογιαννόπουλος

Πιανίστας: Σπύρος Γάτος

Έπαιξαν οι μαθητές: Γεωργία Γκιώνη, Κατερίνα Χαλκή, Ελένη Πάνου, Δημήτρης Φιλίππου, Ηλίας Μάρκο, Φώτης Σιαβίκης, Αλεξάνδρα Πιτσαρού, Ευτυχία Πατέρα, Σπύρος Γάτος, Νικολέτα Πατέρα, Ναταλία Τζούρου.

Το είδαμε: parganews.com

Προγραμματισμός εξετάσεων των Γυμνασίων για το σχολικό έτος 2016-2017

Γιορτή της Μάνας: η ωραιότερη της οικουμένης (3)

Γιορτή της Μητέρας σήμερα και κλείνουμε το αφιέρωμα με ένα κείμενο του φιλόσοφου Paul Valery, το ποίημα του Παπαδιαμάντη “Προς τη μητέρα μου” και τη μελοποίηση του ποιήματος που ερμήνευσε ο Σωκράτης Μάλαμας.

PAUL VALERY

Η ΝΕΑΡΗ ΜΗΤΕΡΑ

Αυτό το απομεσήμερο της πιο όμορφης εποχής  είναι τόσο τέλειο, όσο κι ένα πορτοκάλι που η ωριμότητά του εκδηλώνεται.

Ο κήπος σ΄ όλο το σφρίγος του, το φως, η ζωή, διασχίζουν αργά την εποχή της τελειότητας της φύσης τους. Θα νόμιζες πως το κάθε τι από τον καιρό της γένεσής του ωριμάζει μόνο την λάμψη τούτη μερικών στιγμών. Η ευτυχία είναι ορατή όπως ο ήλιος.

Η νέα μητέρα ζει το πιο αγνό της υπόστασής της στα μάγουλα του μικρού παιδιού που κρατάει. Το σφίγγει πάνω της, για να μείνει πάντα ο εαυτός της.

Αγκαλιάζει αυτό που γέννησε. Λησμονεί και διασκεδάζει γιατί δόθηκε, αφού ξανασυλλαβίζει και ξαναβρίσκει τον εαυτό της αόριστα στην τρυφερή επαφή αυτής της σάρκας που η δροσερότητά της την μεθά. Και μάταια τα ωραία χέρια της σφίγγουν τον καρπό που αυτή δημιούργησε, αισθάνεται ολότελα αγνή και τέλεια σαν παρθένα.

Τα αφηρημένα μάτια της χαϊδεύουν τα φυλλώματα, τ΄ άνθη και το λαμπερό σύνολο του κόσμου.

Είναι όπως ένας Φιλόσοφος κι ένας Φυσικός που βρήκε την ιδέα του και που έχτισε αυτό που του χρειαζόταν.

Αμφιβάλλει, αν το κέντρο του σύμπαντος είναι στην καρδιά της ή σ΄ αυτή την καρδιά που χτυπά ανάμεσα στα μπράτσα της και που κάνει να ζει το κάθε τι με τη σειρά του.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ

Μάννα μου, ἐγώ ‘μαι τ’ ἄμοιρο, τὸ σκοτεινὸ τρυγόνι,
ὅπου τὸ δέρνει ὁ ἄνεμος, βροχὴ ποὺ τὸ πληγώνει.
Τὸ δόλιο! ὅπου κι’ ἂν στραφῇ κι’ ἀπ’ ὅπου κι’ ἂν περάσῃ
δὲ βρίσκει πέτρα νὰ σταθῇ, κλωνάρι νὰ πλαγιάσῃ.

Ἐγὼ βαρκούλα μοναχή, βαρκούλ’ ἀποδαρμένη
μέσα σὲ πέλαγο ἀνοιχτό, σὲ θάλασσ’ ἀφρισμένη,
παλεύω μὲ τὰ κύματα χωρὶς πανί, τιμόνι
κι’ ἄλλη δὲν ἔχω ἄγκουρα πλὴν τὴν εὐχή σου μόνη.

Στὴν ἀγκαλιά σου τὴ γλυκειά, μαννούλα μου, ν’ ἀράξω,
μὲς στὸ βαθὺ τὸ πέλαγο αὐτὸ πριχοὺ βουλιάξω.
Μαννούλα μου, ἤθελα νὰ πάω, νὰ φύγω, νὰ μισέψω
τοῦ ριζικοῦ μου ἀπὸ μακρυὰ τὴ θύρα ν’ ἀγναντέψω.

Στὸ θλιβερὸ βασίλειο τῆς Μοίρας νὰ πατήσω,
κι’ ἐκεῖ νὰ βρῶ τὴ μοῖρα μου καὶ νὰ τὴν ἐρωτήσω.

Νὰ τῆς εἰπῶ: εἶναι πολλά, σκληρὰ τὰ βάσανά μου,
ὡσὰν τὸ δίχτυ ποὺ σφαλνᾶ θάλασσα, φύκια κι’ ἄμμο•
εἶναι κι’ ἡ τύχη μου σκληρή, σὰν τὴν ψυχὴ τὴ μαύρη,
π’ ἀρνήθηκε τὴν Παναγιὰ κι’ ὁπὄλεος δὲν θαὔρει.

Κι’ ἐκείνη μ’ ἀποκρίθηκε κι’ ἐκείνη ἀπελογήθη:
«Ἦτον ἀνήλιαστη, ἄτυχε, ἡ μέρα ποὺ γεννήθης•
ἄλλοι ἐπῆραν τὸν ἀνθὸ καὶ σὺ τὴ ρίζα πῆρες•
ὅντας σὲ ἔπλασ’ ὁ Θεὸς δὲν εἶχε ἄλλες μοῖρες».

Γιορτή της Μάνας: η ωραιότερη της οικουμένης (2)

Δεύτερη μέρα του αφιερώματος για τη γιορτή της μητέρας με ένα απόσπασμα απ τη Θεία κωμωδία του Δάντη και το ποίημα του Καβάφη “Δέησις”.

ΔΑΝΤΗΣ  –  ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ

«Παρθένα μάνα, κόρη εσύ του γιου Σου,

πιο ταπεινή και πιο αψηλή από πλάσμα,

του λογισμού του αιώνιου ακίνητο όριο,

Εσύ ΄σαι αυτή που ευγένισες τη φύση

Την ανθρώπινη, τόσο, ώστε να στέρξει

ο ίδιος της πλάστης, πλάσμα της να γίνει.

Μες στην κοιλιά Σου ανάφτηκεν η αγάπη

κι η ζέστα της μέσα στην αιώνια ειρήνη

έκανε να φυτρώσει το άνθος τούτο.

Της αγάπης πυρσός μεσημεριάτης

είσαι για μας εδώ, και στους ανθρώπους

η ζωντανή κρήνη είσαι της ελπίδας.

Τόσο μεγάλη είσαι, Κυρά, τόσο άξια,

που όποιος χάρη ζητά, και δεν ξετρέχει

σ Εσέ, σ Εσέ πετά άφτερη η καρδιά του.

Γιατί η ευλογία Σου δεν συντρέμει εκείνον

μονάχα που γυρεύει, μα προτρέχει

πολλές φορές, μονάχη της, τον πόθο.

Σ΄ Εσένα το έλεος σπλαχνιά σ΄ Εσένα,

σ΄ Εσένα η απλοχεριά κι η καλοσύνη

κείνη όλη που μπορεί να  ΄χει ένα πλάσμα.

Τώρα, αυτός που από το έσχατο το βάθος

του σύμπαντος, ως πάνωθεν εδώ είδε

του πνεύματος τις ζωές, μια προς μια, όλες,

Σ΄ ικετεύει να τον αξιώσεις ώστε

να δυνηθεί, τα μάτια του, αψηλάθε,

στη σωτηρία την ύστατη να υψώσει.

Κ΄  εγώ που για δικού μου, απ΄ όσο τώρα

γι αυτόν, ποτέ δεν πόθησα, μπροστά  Σου

τις προσευχές μου απλώνω, κ΄ ικετεύω

Σε, εισάκου τες, σκορπίζοντας το νέφος

του θνητού νου του με τις προσευχές Σου,

που την αθανασία λίγο να ζήσει.

Παρακαλώ Σε, Ρήγισσα, ακόμα ό,τι

θελήσεις, που μπορείς, να μείνει ακέρια

μετά από θέαμα τέτοιο η καρδιά του.

Το βλέμμα Σου νικά τα θνητά πάθη:

τους άγιους δες και τη Βεατρίκη: ενώνουν

τα χέρια τους ν΄ ακούσεις τις ευχές μου».

………………………………………………………………………………………………………………………………….

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

ΔΕΗΣΙΣ

Η θάλασσα στα βάθη της πήρ’  έναν ναύτη. —
Η μάνα του, ανήξερη, πιαίνει κι ανάφτει

στην Παναγία μπροστά ένα υψηλό κερί
για να επιστρέψει γρήγορα και ναν καλοί καιροί —

και όλο προς τον άνεμο στήνει τ’ αυτί.
Αλλά ενώ προσεύχεται και δέεται αυτή,

η εικών ακούει, σοβαρή και λυπημένη,
ξεύροντας πως δεν θα ‘λθει πια ο υιός που περιμένει.

Γιορτή της Μάνας: η ωραιότερη της οικουμένης (1)

Το σχολείο μας τιμάει την γιορτή της μητέρας με ένα τριήμερο αφιέρωμα. Σήμερα παρουσιάζουμε ένα κείμενο του δοκιμιογράφου και ποιητή Άρη Δικταίου, ένα ποίημα του Γεράσιμου Μαρκορά και τον περίφημο θρήνο της Εκάβης απ την Ω ραψωδία  της Ιλιάδας

ΜΗΤΕΡΑ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Όταν πριν μερικά  χρόνια μόλις,  η πολιτισμένη ανθρωπότητα δημιουργούσε την αναμφισβήτητα ωραιότερη γιορτή της, για να τιμήσει τη Μητέρα, κατ΄ ουσία επαναλαμβάνουμε ό,τι είχαν κάνει κιόλας οι άνθρωποι της εποχής του μύθου, που, θεοποιώντας την, στο πρόσωπό της συνόψιζαν  ολόκληρο το μυστήριο της ζωής. Την είχαν ονομάσει Ινιννί ση Σουμμερία, Ίσιδα στην Αίγυπτο, Ιστάρ οι Φοίνικες, Θεά – Μητέρα Δίκτυννα οι Κρήτες, Κυβέλη οι Φρύγες, Δήμητρα και Ήρα οι Έλληνες και, τέλος, Παναγία οι χριστιανοί. Με μια διαφορά: ότι ο σύγχρονος άνθρωπος, γιορτάζοντας τη Μητέρα, την απογύμνωσε απ’ όλα τα σύμβολα της αρχαιότητας, βλέποντας σ’αυτή μόνο τη συγκεκριμένη Μάνα του: αυτήν που τον γέννησε, τον θήλασε, βασανίστηκε να τον μεγαλώσει, ξενοδουλεύοντας συχνά, αγρυπνώντας πάνω απ το προσκέφαλό του, σπαζοχολιάζοντας μπροστά σε κάθε πραγματικό ή φανταστικό κίνδυνο, κόβοντας το ψωμί απ’ το στόμα της γι αυτόν. Εκφράζει, έτσι, μια επιστημονική (ψυχολογική, βεβαίως, κι όχι βιολογική) αλήθεια: ότι ο ομφάλιος λώρος εξακολουθεί να συνδέει το παιδί με τη μάνα του και πέρα από τη γέννησή του, ως το θάνατο, αλλά και πέρα από το θάνατο για τον εναπομείναντα.

Θεμελιώδες ανθρώπινο συναίσθημα η αγάπη ανάμεσα σ αυτά τα δύο πλάσματα, τη μάνα και το παιδί, δεν ήταν δυνατόν παρά να εκφραστεί και σε μνημείο λόγου από τον ποιητή, που, σε τελευταία ανάλυση, δεν είναι παρά ο εντολοδόχος της ανθρωπότητας, ο εκφραστής των ευχών, ελπίδων, επιθυμιών, τάσεων, χαρών και πόνων και βουλήσεων της ανθρωπότητας. Έτσι, η μορφή της Μητέρας περνά μέσα από χιλιάδες στίχους και σελίδες, ελληνικές και ξένες, από τις απαρχές της λογοτεχνίας ως σήμερα, σ’ όλα τα γεωγραφικά πλάτη και σ’ όλες τις φυλές, σε κείμενα που δονούνται απ’ όλη τη συγκινησιακή κλίμακα του αισθήματος αυτού που δένει Μάνα με Παιδί.

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΚΟΡΑΣ

ΜΑΝΑ

Μάνα! – Δε βρίσκεται
λέξη καμμία
νάχῃ στον ήχο της
τόση αρμονία·
σαν ποιός να σ’ άκουσε
με στήθος κρύο.
Όνομα θείο;

Παιδί από σπάργανα
ζωμένο ακόμα,
με χάρη ανοίγοντας
γλυκά το στόμα,
γυρνάει στον άγγελο
που τ’ αγκαλιάζει
και, μάνα, κράζει.

Στον κόσμο τρέχοντας
ο νέος διαβάτης,
πέφτει στ’ αγνώριστα
βρόχια τα’ απάτης,
και, αναστενάζοντας,
μάνα μου! λέει,
μάνα! και κλαίει.

Της νειότης φεύγουνε
τ’ άνθια κ’ η χάρη·
τριγύρω σέρνεται
με αργό ποδάρι,
ως που στην κλίνη του,
σα βαρεμένος,
πέφτει ο καϋμένος.

Και, πριν την ύστερη
πνοή του στείλη,
αργά ταράζονται
τα κρύα του χείλη,
και με το – Μάνα μου! –
πρώτη φωνή του,
πετά η ψυχή του.

ΙΛΙΑΔΑ Ω : Ο ΘΡΗΝΟΣ ΤΗΣ ΕΚΑΒΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΤΟΡΑ

 Και με τον θρήνον πόκαμνε στενάζαν οι γυναίκες
και ανάμεσόν τους άρχισε κι η Εκάβη να θρηνήσει:
«Έκτορ, ω το ακριβότερο απ’ όλα τα παιδιά μου,
και όταν μου εζούσες, οι θεοί, γλυκέ μου, σ’ αγαπούσαν
και τώρα μες στον θάνατον ακόμη σε λυπούνται.
Τ’ άλλα παιδιά μου, όσα ‘πιανεν ο γρήγορος Πηλείδης
απόπερ’ από την θάλασσαν στα ξένα τα επουλούσε
στην Λήμνον την σκοταδερή, στην Σάμον και στην Ίμβρον·
και συ, αφού σ’ ενέκρωσεν η λόγχη του και γύρω
του φίλου οπού του εφόνευσες τον τάφον σ’ έχει σύρει,
και όμως με αυτό δεν έκαμε τον φίλο ν’ αναζήσει,
εμπρός μου τώρα δροσερός και ανέγγιχτος στο σπίτι
κείτεσαι, ωσάν τον άνθρωπον που την ψυχήν του επήρε
ο Φοίβος ο αργυρότοξος με τ’ άλυπά του βέλη».
Και η κλάψα της εσήκωσε γύρω οδυρμόν και θρήνους.