Μπρεχτ: “Άραγε η βλακεία οδηγεί στην κακία ή η κακία οδηγεί στην βλακεία;

Ώριμη μάτια σε αθάνατα έργα της κλασσικής λογοτεχνίας.

Πολλά από  τα κλασικά έργα  μελετήσαμε στα σχολικά ή εφηβικά μας χρόνια, τότε που η κοσμοθεωρία και η αντίληψή μας ήταν ακόμα υπό κατασκευή. Τώρα που η επίγνωση, η αντίληψη και η κατανόηση του κόσμου σας, έχει πλήρως αναπτυχθεί, σκεφτείτε να ξανακάνετε μια επίσκεψη στους κόσμους των κλασικών βιβλίων. Θα μείνετε σίγουρα έκπληκτοι με το πόσα πράγματα δεν είχατε κατανοήσει κατά την πρώτη σας ανάγνωση.

1. Ιλιάδα: Τι είναι πραγματικά η ζωή

Αν προσέχατε στο μάθημα τους σχολείου, είναι πιθανό να θυμάστε ότι ένα από τα κυρίαρχα ζητήματα που αναδύονται στην Ιλιάδα του Ομήρου είναι η αναζήτηση της αιώνιας δόξας. Μια δίψα για κλέος κατακλύζει τον ήρωα μας όπως και τον αντίπαλό του, τον Έκτορα, αν και οι λόγοι τους διαφέρουν ριζικά. Ενώ ο τελευταίος πράττει στο όνομα της οικογένειας, της αγάπης και της τιμής, ο Αχιλλέας κυνηγά την αθανασία. Και για χάρη αυτής, προκαλεί αιματοχυσίες.

Την επόμενη φορά που τον συναντάμε, ο δοξασμένος πολεμιστής ομολογεί: «Θα προτιμούσα πάνω στη γη να ζούσα, κι ας ξενοδούλευα σε κάποιον, άκληρο πια που να μην έχει και μεγάλο βιος, παρά να είμαι ο άρχοντας στον κάτω κόσμο των νεκρών». Χωρίς να εμβαθύνουμε στην ανάλυση της Οδύσσειας, όπου αυτός ο στίχος αναφέρεται, είναι χρήσιμο να θυμάστε αυτό,ότι  ο ακούραστος Οδυσσέας βρίσκεται στον Κάτω Κόσμο, βαθύτατα απογοητευμένος από τις επιλογές που έκανε στη ζωή του.

Το ηθικό δίδαγμα είναι αρκετά απλό, όμως οικουμενικό και απόλυτα παρόν: Όταν λαχταράς να πετύχεις, επιβράδυνε και πρόσεχε τα βήματά σου. Η απόλυτη νίκη- είτε είναι μια αιώνια «δόξα» είτε όχι- αποκτά νόημα μόνο όταν μοιράζεται με τους αγαπημένους σου (Βρισηίδα), τους φίλους σου (Πάτροκλος) και την οικογένειά σου (Πηλέας), οπότε βεβαιωθείτε ότι δεν θα τους χάσετε στην πορεία.

2. Άμλετ: Αυτό που μετράει είναι η σκέψη

Η αιώνια αναζήτησή μας για απαντήσεις σε υπαρξιακά ζητήματα αντιπροσωπεύεται πλήρως στο πρόσωπο του μελαγχολικού πρίγκιπα, του Άμλετ. Η αμφισβήτηση του εαυτού μας και αυτών που μας περιβάλλουν, ωστόσο, δεν είναι μόνο προνόμιο ή δικαίωμά μας, αλλά η ίδια μας η φύση· ακόμα και όταν μένουν αναπάντητα, αυτά τα ερωτήματα, μας εξαναγκάζουν να μεγαλώσουμε και να εξελιχθούμε εσωτερικά και εξωτερικά.Η παρανοϊκή φύση του Σαιξπηριανού ήρωα σε κάνει να αναρωτιέσαι. Οι λόγοι που αποτύχαμε τόσο παταγωδώς να κατανοήσουμε τη σημασία του πιο σύγχρονου δράματος του κόσμου είναι οι ίδιοι οι λόγοι με τους οποίους παλεύει ο Άμλετ- η αβεβαιότητα της γνώσης και η πολυπλοκότητα της μετατροπής της σε πράξη. Υπάρχει κάποιος τρόπος να γνωρίζουμε την αλήθεια με απόλυτη σιγουριά; Είναι οι σκέψεις μας τόσο φευγαλέες και απροσδιόριστες όσο και το ίδιο το νόημα; Κάτι ωστόσο είναι σάπιο στο σύστημα της Δανίας και το κακό κυριαρχεί.

Η αναποφασιστικότητα του Άμλετ δεν γίνεται τόσο συχνά κατανοητή, παρεξηγείται εύκολα. Πέρα από μια έλλειψη δράσης, μαρτυρά το εσωτερικό σχίσμα που μας βασανίζει όλους, είμαστε όντα με δυνατότητες ή προκαθορισμένα ηττημένοι, έμφυτα καλοί ή έχουμε τάση προς το κακό; Όποιο και αν είναι το περιεχόμενο της αβεβαιότητας, ο συμβιβασμός των αντικρουόμενων όλων, όπως πάντα, ενυπάρχει μέσα στη σκέψη. Ο σπουδαιότερος στοχαστής όλων, ο Άμλετ επιλέγει να μην πράξει μέχρι να μπορέσει να συλλάβει τη γυμνή αλήθεια, αν όντως υπάρχει.

Κανένας υπαρξιακός στοχαστής δεν μπορεί να είναι πιο μεγαλειώδης από τον Σαίξπηρ και τα μαθήματα που θα ξεπηδούν μέσα από τον Άμλετ θα συνεχίζουν να συσσωρεύονται με τον χρόνο. Για τώρα, ωστόσο, αναλογιστείτε το κυριότερο: Ο κόσμος είναι αδιάκοπα πολύπλοκος, κυβερνάται όχι μόνο από τη λογική, αλλά από τα συναισθήματα, τον ψυχισμό και την ηθική. Ο μόνος τρόπος να πάρουμε μια γεύση από αλήθεια είναι να συλλογιζόμαστε και να αξιολογούμε. Μόνο τότε, οι πράξεις σας θα βρουν αιτιολόγηση και εξήγηση.

3. Άννα Καρένινα: Αναζητώντας την εκπλήρωση και την ολοκλήρωση

Μιλώντας για αβεβαιότητες, έχει ίσως υπάρξει άλλη μεγαλύτερη από εκείνη στο μυθιστόρημα της Άννα Καρένινα; Οι αντιπαραθέσεις σχετικά με το χαρακτήρα της δεν θα τελειώσουν ποτέ. Πέρα από την πιο διάσημη φράση («όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους. Κάθε δυστυχισμένη οικογένεια όμως είναι δυστυχισμένη με το δικό της τρόπο»), δύο άλλες φράσεις από το έπος του Τολστόι προκαλούν περαιτέρω συζητήσεις.

Μέσα από όλες τις ερμηνείες, η Άννα Καρένινα παραμένει το απόλυτο μυθιστόρημα για το γάμο ως η επιτομή της αγάπης και της (α)δυνατότητας της αρμονίας: «Οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να υποφέρουν από σεισμούς, επιδημίες, τρομακτικές αρρώστιες και όλα τα ψυχικά βάσανα, αλλά η χειρότερη τραγωδία στη ζωή ήταν σε όλες τις εποχές, είναι και τώρα και θα εξακολουθεί να είναι, η τραγωδία της κρεβατοκάμαρας». Να αναζητάς την ισορροπία μέσα στη σχέση, να ξεφεύγεις από τα συμβατικά ή να αναζητάς τον γάμο στην αγάπη και την αγάπη στη φύση; Αυτά είναι ερωτήματα.

Αν και οι επιλογές είναι διαφορετικές για όλους τους χαρακτήρες, η αναζήτηση του άλλου μισού είναι ίδια και αέναη. Η ανθρώπινη ζωή δεν είναι τίποτε άλλο από μια ατέλειωτη λαχτάρα για συντροφικότητα και ολοκλήρωση, ασχέτως του πού, πώς και πότε. Και η Άννα αλλά και ο Λέβιν μένουν κολλημένοι σε μια συνεχή δυσφορία, αλλά ενώ εκείνη χάνεται στην αναζήτησή της, εκείνος στο τέλος βρίσκει το δρόμο του με το δικό του τρόπο. Αυτό που τους κάνει ίδιους είναι το απόλυτο και πιο σημαντικό, το αγαθό της αγάπης.

Επομένως, πρέπει να κρίνουμε την Άννα ή όχι; «Η εκδίκηση είναι δική μου, στα χέρια μου, είπε ο Κύριος», αναφέρει ο Τολστόι. Τα κίνητρα της Καρένινα μπορεί να είναι αγνά, αλλά οι πράξεις της είναι βουτηγμένες σε μια τυφλή, εγωιστική αποφασιστικότητα. Η αγάπη είναι μια ανάγκη αρμονίας, όχι καταστροφής, και αυτό είναι ένα από τα πιο κύρια διδάγματα των μυθιστορημάτων του Τολστόι.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ.

Κάπως έτσι, το πραγματικό νόημα της ζωής, η τεράστια σημασία της σκέψης και η αληθινή φύση της αγάπης είναι τα τρία πιο ζωτικής σημασίας μαθήματα στο σύμπαν. Και αν και φαίνεται απλό, μας κάνουν να κινούμαστε προς τα εμπρός, μας προκαλούν να ψάξουμε για τον λόγο πίσω από όλα όσα συμβαίνουν. Κάτι περισσότερο από μαθήματα, αυτές οι κλασσικές σκέψεις στέκονται ως βάση για την οικοδόμηση της ανθρωπότητας.

Πηγή:απόσπασμα από ανάρτηση της ιστοσελίδας enallaktikidrasi.com

Η μοιρασιά του Χότζα

Η γενιά του εφήμερου

Αλμπέρ Καμύ:Γράμμα σ΄ έναν απελπισμένο

Μου γράφετε ότι αυτός ο πόλεμος σας συνθλίβει, ότι θα δεχόσασταν  να πεθάνετε αλλά δεν μπορείτε να υποφέρετε αυτήν την παγκόσμια βλακεία, αυτήν την αιμοχαρή ανανδρία και την εγκληματική αφέλεια που εξακολουθεί να πιστεύει ότι το αίμα μπορεί να λύσει κάποιο ανθρώπινο πρόβλημα.

Σας διαβάζω και σας καταλαβαίνω. Καταλαβαίνω προπάντων αυτή την επιλογή και την αντίθεση ανάμεσα στην προθυμία σας να πεθάνετε και στην  αποστροφή σας όταν βλέπετε τους άλλους να πεθαίνουν. Αυτό δείχνει την ποιότητα του ανθρώπου. Τον τοποθετεί στην τάξη εκείνων προς τους οποίους μπορεί κανείς να απευθύνει το λόγο. Αλήθεια, πώς να μην απελπίζεται κανείς; Πολύ συχνά η τύχη αγαπημένων μας προσώπων απειλείται. Αρρώστια, θάνατος, τρέλα, ωστόσο μένουμε εμείς και αυτά στα οποία πιστέψαμε! Πολλές φορές οι αξίες που αποτελούσαν τη ζωή μας κινδύνεψαν να γκρεμιστούν. Ποτέ αυτή η τύχη και αυτές οι αξίες δεν απειλήθηκαν στο σύνολό τους και ταυτόχρονα.

Σας καταλαβαίνω, δεν μπορώ όμως να σας παρακολουθήσω όταν ισχυρίζεστε ότι θα μεταβάλετε αυτή την απελπισία σε κανόνα ζωής και, επειδή θεωρείτε τα πάντα ανώφελα, θα αποσυρθείτε πίσω από την αηδία σας. Γιατί η απελπισία είναι συναίσθημα και όχι κατάσταση. Δεν μπορείτε να στέκεστε σ αυτήν. Το συναίσθημα πρέπει να δίνει τη θέση του σε μια σαφή άποψη των πραγμάτων.

Λέτε: «Άλλωστε, τι να κάνω; Τι μπορώ να κάνω;». Κατ΄ αρχήν το ερώτημα δεν τίθεται έτσι. Εξακολουθείτε βέβαια να πιστεύετε στο άτομο, αφού αντιλαμβάνεστε τα θετικά στοιχεία που υπάρχουν σ΄εκείνους που σας περιβάλλουν και σας τον ίδιο. Αυτά τα άτομα όμως είναι ανήμπορα, και απελπίζεστε για την κοινωνία. Προσέξτε όμως μήπως αυτή την κοινωνία την απαρνηθήκατε ήδη πολύ πριν από την καταστροφή, μήπως εσείς και γω ξέραμε πως το τέλος της ήταν ο πόλεμος και το καταγγείλαμε, ενώ συγχρόνως νιώθαμε πως δεν υπήρχε τίποτα κοινό ανάμεσα σε μας κι εκείνη. Αυτή η κοινωνία σήμερα είναι ίδια. Έχει φτάσει στο φυσιολογικό της τέλος. Και είναι αλήθεια πως μια ψύχραιμη αντιμετώπιση των πραγμάτων θα σας δείξει ότι δεν έχετε περισσότερους λόγους να απελπίζεστε από ότι το 1928. Έχετε ακριβώς τους ίδιους.

Και μάλιστα αυτοί που έκαναν τον πόλεμο του 1914 είχαν περισσότερους λόγους να απελπίζονται, αφού καταλάβαιναν λιγότερα πράγματα. Θα μου πείτε ότι το να ξέρουμε πως η κατάσταση ήταν εξίσου απελπιστική το 1928 και το 1939 δεν μας βοηθά σε τίποτα. Αυτό είναι μονάχα φαινομενικό. Γιατί το 1928 δεν ήσασταν ολότελα απελπισμένος, ενώ τώρα όλα σας φαίνονται μάταια. Αν τα πράγματα δεν άλλαξαν, φταίει η εσφαλμένη κρίση σας. Και είναι εσφαλμένη κάθε φορά που, αντί να εξετάσετε μιαν αλήθεια υπό το πρίσμα της λογικής, την εξετάζετε ενσαρκωμένη στη ζωντανή πραγματικότητα. Προβλέψατε τον πόλεμο, πιστεύατε όμως πως θα τον αναχαιτίζατε. Κι αυτό σας έσωζε από την πλήρη απελπισία. Σήμερα σκέφτεστε πως σας είναι ολωσδιόλου αδύνατο να αποτρέψετε οτιδήποτε. Εκεί βρίσκεται ο κόμβος του συλλογισμού.

Κατ΄αρχήν πρέπει να αναρωτηθείτε αν όντως κάνατε όλα όσα έπρεπε για να αποτρέψετε τούτο τον πόλεμο. Αν ναι, τότε αυτός ο πόλεμος θα φαινόταν μοιραίος, θα τον θεωρούσατε αναπότρεπτο. Όμως, είμαι σίγουρος ότι ούτε ένας σας δεν έκανε όσα έπρεπε. Τάχα δεν μπορέσατε να τον εμποδίσετε; Όχι, δεν είναι αλήθεια. Έφθανε να αναθεωρηθεί έγκαιρα η Συνθήκη των Βερσαλιών, πράγμα που δεν έγινε. Αυτή είναι όλη η ιστορία, αλλά θα μπορούσε να είναι διαφορετική. Ωστόσο υπάρχει ακόμα χρόνος για να διαψεύσουμε αυτόν το λόγο του Χίτλερ. Αυτές τις αδικίες που συμπαρέσυραν και άλλες αδικίες, μπορούμε ακόμα να τις αρνηθούμε και να ζητήσουμε να αναιρεθούν οι επιπτώσεις τους. Απομένει να επιτελεστεί ένα επιπλέον χρήσιμο έργο. Υποθέτετε ότι ο ρόλος σας ως ατόμου είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος. Θα αντιστρέψω ωστόσο τον προηγούμενο συλλογισμό μου και θα σας πω ότι δεν είναι ούτε μεγαλύτερος ούτε μικρότερος από ό,τι ήταν το 1928. Ξέρω άλλωστε ότι δεν έχει πλήρως εδραιωμένες απόψεις σχετικά με την έννοια του ανώφελου. Γιατί πιστεύω πως δε θα συμφωνήσετε με τους ηθικούς ενδοιασμούς σας. Κι αν δεν συμφωνήσετε, αυτό δε θα σημαίνει έλλειψη θάρρους ή θαυμασμού, αλλά πως κρίνετε ότι δεν έχει καμιά χρησιμότητα. Συλλάβατε επομένως ήδη την ιδέα μιας κάποιας χρησιμότητας, που θα σας επιτρέψει να παρακολουθήσετε τα λόγια μου.

Μην αμφιβάλετε πως μπορείτε να κάνετε κάτι. Κάθε άνθρωπος διαθέτει μια ζώνη επιρροής, μεγαλύτερη ή μικρότερη. Την οφείλει τόσο στα ελαττώματα όσο και στα προτερήματά του. Άσχετα απ αυτό, υπάρχει και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευθύς αμέσως. Μην εξωθείτε κανένα στην επανάσταση. Να είστε φειδωλός στο αίμα και την ελευθερία των άλλων. Μπορείτε όμως να πείσετε δέκα, είκοσι, τριάντα ανθρώπους ότι αυτός ο πόλεμος δεν ήταν και δεν είναι μοιραίος, ότι μπορούν να δοκιμαστούν μέσα ανάσχεσής του που δεν δοκιμάστηκαν ακόμη, ότι αυτό πρέπει να λέγεται, να γράφεται – όταν είναι δυνατόν –, να διαλαλείται – όταν χρειάζεται. Αυτοί οι δέκα ή τριάντα άνθρωποι θα το πουν με τη σειρά τους  σε άλλους δέκα, κ.ο.κ. Αν η ολιγωρία τους σταματήσει, τόσο το χειρότερο· ξαναρχίστε από την αρχή με άλλους. Και όταν θα κάνετε αυτό που πρέπει στη ζώνη επιρροής σας, στο χώρο σας, τότε σταματήστε και απελπιστείτε όσο θέλετε. Πρέπει να καταλάβετε ότι μπορείτε να απελπίζεστε για το νόημα της ζωής γενικά όχι όμως και για τις ειδικές μορφές της. Για την ύπαρξη ναι, μιας και δεν έχετε πάνω της καμιά ισχύ, όχι όμως και για την ιστορία, όπου το άτομο είναι πανίσχυρο. Άτομα μας κάνουν να πεθαίνουμε σήμερα. Γιατί άλλα άτομα να μην κατορθώσουν να φέρουν την ειρήνη στον κόσμο; Μόνο που δεν πρέπει κανείς να αρχίζει με τόσο μεγάλους στόχους. Πρέπει λοιπόν να καταλάβετε ότι ο πόλεμος γίνεται με τον ενθουσιασμό εκείνων που τον θέλουν αλλά και με την απελπισία εκείνων που τον αρνούνται ολόψυχα

Κυριακή 08/01/2017: Αύριο ανοίγουν ξανά τα σχολεία!!!

Αύριο ανοίγουν ξανά τα σχολεία. Καλή συνέχεια σε όλους. Με δύναμη, αισιοδοξία,δημιουργική διάθεση.

Ένα απόσπασμα από το Μαθη..Μαγικό ημερόλογιο του 2017 (mathhmagic.blogspot.gr/)

Και το….. δωράκι:Europe~The Final Countdown

Μια λίστα βιβλίων για το 2017…

Πολλές ιώσεις εμφανίζονται με την αρχή του νέου χρόνου, πολλές ιατρικές συνταγές.Επειδή πιστεύουμε ότι τις άρρωστες πρέπει να τις περνάμε με φίλους και το καλό βιβλίο είναι πάντα ένας καλός φίλος και σύντροφος συνταγογραφούμε μια λίστα 10 βιβλίων που συνέταξε ο διαχειριστής του ιστολογίου mathhmagic.blogspot.gr. Καλό διάβασμα!!!

1.Χρονικά μιας ρευστής κοινωνίας,Ουμπέρτο Έκο,εκδόσεις ψυχογιός.Aπολαυστικόs Εκο,αποδομεί με ευρηματικότητα και χιούμορ το διαδίκτυο,τα μμε, την παγκόσμια πολιτική σκηνή και τον άνθρωπο ως  homo onlinus, homo interneticus,homo homini lupus, homo politicus. Χώμα ..γενικώς.Το τελευταίο βιβλίο του Ιταλού συγγραφέα,καθώς το 2016, ο Έκο άφησε  τον κακοφτιαγμένο με υλικά της πεντάρας κόσμο μας για τον παράδεισο των λογίων.Μια γιγαντιαία βιβλιοθήκη,ίσως;Το ελπίζω.

2.Γελαστικό λεξικό ,Ν.Πλατής,εκδόσεις Αλεξάνδρεια.Είμαι φαν από την  εποχή του Αθωνικού λεξικού,συνεπώς δεν είμαι αντικειμενικός.Λήμματα για το γέλιο σε κάθε μορφή και έκφανση του,εκρηκτικό,πρωτότυπο αλλά κυρίως αστείο.
3.Ο κόσμος ανάποδα, Εντουάρντο Γκαλεάνο,εκδόσεις πιρόγα.Το  παρόν και το μέλλον μας γραμμένο πίσω στο 1998 από την μοναδική πένα του Γκαλεάνο.Aγαπημένο μότο: Όταν είχαμε όλες τις απαντήσεις, μας άλλαξαν τις ερωτήσεις.
4.Ο καλλιτέχνης και ο μαθηματικός,Amir Aczel,εκδόσεις Ενάλιος.Ο Aczel  διηγείται με μαεστρία την  ιστορία των Μπουρμπακί και συνάμα την συναρπαστική ζωή μερικών από τους πλέον εμβληματικούς μαθηματικούς του προηγουμένου αιώνα.
5.Τα μαθηματικά της αγάπης, Χανα Φραι, εκδόσεις key books.Αν θέλετε να μάθετε πως τα μαθηματικά υποδεικνύουν  πότε πρέπει να σταματήσετε να βγαίνετε ραντεβού και να παντρευτείτε  (θεωρία βέλτιστης παύσης),πως  ο γραμμικός προγραμματισμός και  οι πιθανότητες  προβλέπουν την «συμβατότητα» με το υποψήφιο ταίρι σας,ποιες είναι οι εξισώσεις της αγάπης ή πώς να συντάξετε βέλτιστα την λίστα των προσκεκλημένων στην ευτυχέστερη μέρα της ζωής σας  τότε, αυτό το μικρό βιβλιαράκι  είναι η απάντηση στις προσδοκίες σας.
6.Η ζωή εν Τάφω,Σ Μυριβήλης, εκδόσεις εστία. Το ξαναδιάβασα το καλοκαίρι.Προσωπική μαρτυρία, βαθιά  ανθρώπινη,μια απολογία ενός κόσμου που μεταβάλλεται στην περιδίνηση ενός βίαιου πολέμου.Εξαιρετική γλώσσα ,δυνατά συναισθήματα, σκληρές περιγραφές αλλά και ελπίδα στον άνθρωπο. Κλασσικό.
7.H ζωή για προχωρημένους,Σλαβομίρ Μρόζεκ,εκδόσεις γνώση.Υπερρεαλιστικές οδηγίες χρήσης για την ζωή, ένα μικρό βιβλιαράκι με εμπνευσμένα  διηγήματα που όμοια  με παράδοξα είναι αλήθειες  που περπατούν ανάποδα για να τραβήξουν  την προσοχή μας. Συμπυκνωμένη σοφία σε μόλις 140 σελίδες και τιμή..ευκαιρίας.

8.Μικρό εγχειρίδιο ορθολογισμού,Ν. Δήμου,εκδόσεις Πατάκη. Σε μια εποχή που ο λαϊκισμός  χειραγωγεί την πλειοψηφία καλό είναι να θυμηθούμε ότι οι αποφάσεις μας πρέπει να λαμβάνονται με κριτική σκέψη καθώς το βασικότερο μας κεφάλαιο είναι ο νους και η γνώση.Κλασσικό.

9.Ταχυδρομείο,Τσαρλς Μπουκόφσκι, ισχυρές δόσεις σπαρταριστού κυνικού χιούμορ, ενδείκνυται για πολλαπλές αναγνώσεις.

10.Το αστείο,Μίλαν Κούντερα ,εκδόσεις εστία.Το πρώτο βιβλίο του Κούντερα  που  είχα διαβάσει την δεκαετία του 90 σε εκείνη την έκδοση του Κάλβου.Απολύτως εμβληματικό, ένα ποιητικό-πολιτικό  μυθιστόρημα που πρωτοεκδόθηκε το 1965 αλλά παραμένει τραγικά ή κωμικά -όπως θέλετε πάρτε το- επίκαιρο.Αντιγράφω από τις πρώτες σελίδες ”…εκείνη την εποχή δεν μπορούσα να αισθανθώ για τον διοικητή μου τίποτα άλλο έκτος από μίσος και το μίσος εκπέμπει αρκετά οξύ φως που μέσα του χάνεται η πλαστικότητα των αντικειμένων…”.

bonus τραγουδάκι:Robbie Williams – Mack The Knife

‘Ερμαν Έσσε: Ευτυχία σημαίνει μόνο αγάπη, τίποτα άλλο.

Συγγραφέας και µύστης, ο Έρμαν Έσσε γράφει απλά και κατανοητά για τα καίρια ερωτήματα της ανθρώπινης ύπαρξης. Τα αποφθέγματά του για τον έρωτα, την αγάπη, το φόβο, το μίσος και την κοινωνία, αποτυπώνονται στο εγχειρίδιο του Άλαν Πέρσι, Έρμαν Έσσε: 66 μαθήματα καθημερινής σοφίας, ο οποίος αναλύει τον Έσσε και προσφέρει τη δική του οπτική, για µια ζωή λιγότερο περίπλοκη και πιο ουσιώδη.

Το βιβλίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη, κι εμείς διαλέξαμε τρία αποσπάσματα για την αγάπη και τον έρωτα.

«ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΓΑΠΗ-ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΓΑΠΗ ΑΛΗΘΙΝΑ ΒΑΘΙΑ».

 Το δημοφιλές παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, Το Ασχημόπαπο, έχει ως ερμηνευτικό κλειδί για τον ενήλικο αναγνώστη την αναζήτηση του εαυτού.

Το ασχημόπαπο γεννιέται ανάμεσα σε άλλα παπάκια, όμως είναι διαφορετικό. Δεν το αναγνωρίζουν ως ίδιο με εκείνα και το απορρίπτουν. Προσπαθεί να τα κάνει να το αγαπήσουν, ελπίζει να γίνει σαν εκείνα, αλλά δε μπορεί, γιατί στο βάθος είναι διαφορετικό. Νιώθει κατώτερο και περιφρονημένο και πασχίζει να γίνει αποδεκτό. Αλλά, όσο το ασχημόπαπο δεν ανακαλύπτει την ταυτότητά του, δε βρίσκει την αγάπη -όσο δεν ανακαλύπτει πως είναι κύκνος και δεν αποδέχεται αυτό που είναι, δε μπορεί να αγαπήσει αληθινά, ούτε να αγαπηθεί.

Η αναζήτηση αποδοχής από το ασχημόπαπο ξεκινάει με κατεύθυνση προς τα έξω, καθώς προσπαθεί να ενταχθεί, θέλει να είναι κάτι που δεν είναι. Αλλά, στην περίπτωση του παραμυθιού, το ασχημόπαπο δεν ξεγελάει με τη θέλησή του, απλώς βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση χωρίς να ξέρει το γιατί. Πρέπει να ξεκινήσει μια πορεία που θα το οδηγήσει να ανακαλύψει ποιο είναι, και αυτό θα του επιτρέψει να βρει την αγάπη των άλλων.

Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να δείχνουν κάτι που δεν είναι, είτε γιατί νομίζουν πως αυτό θέλουν οι άλλοι είτε γιατί δεν τους αρέσει το πώς είναι. Είναι εξαρτημένοι από τη γνώμη των άλλων και χρειάζονται απελπισμένα την επιδοκιμασία τους.

Όμως, η αληθινή αγάπη δε γεννιέται από τη στέρηση, με το να περιμένουμε να καλύψει ο άλλος τα εσωτερικά μας κενά ή να μας πει τι πρέπει να κάνουμε. Αγαπάμε κάτι αληθινά, μόνο αποδεχόμενοι αυτό που είναι.

Μόνο αν αποδεχτούμε τον εαυτό μας όπως είναι, συμπεριλαμβανομένων των πληγών μας, θα μπορέσουμε να είμαστε κύριοι της ζωής μας. Και γι’ αυτό πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε τον εαυτό μας. Κι έτσι, οι άλλοι θα μπορέσουν να αγαπήσουν το πρόσωπο που πραγματικά είμαστε και όχι ένα προσωπείο που έχουμε δημιουργήσει.
Ένα γνωστό τάνγκο με στίχους του Κάρλος Αντρές Μπαρ λέει: «Δε θα μπορέσω να γίνω καλύτερος, αν και το θέλεις αφού με παροτρύνεις ν’ αλλάξω, δε θα μπορέσω να γίνω καλύτερος, αν και το θέλω, και για τη δική σου αγάπη και για τη δική μου. Αγάπα με όπως είμαι, με την αγάπη μου και τα πιστεύω μου, αγάπα με όπως είμαι, με την ενοχή μου και τη μνησικακία μου, μην περιμένεις από μένα, για να μ’ αγαπήσεις, να πάψω να είμαι εγώ».

«Ο ΕΡΩΤΑΣ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ ΝΑ ΥΠΟΦΕΡΟΥΜΕ, ΑΛΛΑ ΟΣΟ ΠΙΟ ΠΑΡΑΔΟΜΕΝΟΙ ΤΟΝ ΥΠΟΜΕΝΟΥΜΕ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ».

 Ο άγγλος ποιητής Άλφρεντ Τέννυσον είπε: «Καλύτερα να έχεις ερωτευτεί και να έχεις χάσει παρά να μην έχεις ερωτευτεί ποτέ». Και το να γνωρίσεις τον έρωτα, ακόμα και με τον κίνδυνο να τον χάσεις ή να πονέσεις εξαιτίας του, είναι η πιο υπέροχη εμπειρία που μπορεί να βιώσει η ψυχή.

Όταν νιώθουμε ερωτευμένοι, η ψυχή μας ανοίγεται και τολμάμε πράγματα που πριν ούτε που τα ονειρευόμασταν. Όπως είπε ο Πλάτων: «Δεν υπάρχει άνθρωπος τόσο δειλός, που να μη μπορεί να μεταμορφωθεί σε ήρωα χάρη στον έρωτα».

Ξαναγυρνώντας στον Σιντάρτα, στην αρχή της αναζήτησής του, είναι τόσο επικεντρωμένος στο να βρει τον Θεό και το νόημα της ύπαρξής του, που δε γνωρίζει την αληθινή αγάπη, παρόλο που έχει μοιραστεί το χρόνο του με την ωραία Καμάλα και την έχει ερωτευτεί. Ωστόσο, στο τέλος του ταξιδιού του γνωρίζει τον γιο του και τότε ανακαλύπτει ένα συναίσθημα που αγνοούσε.

Βιώνει μια αγάπη που δεν προέρχεται από την επιθυμία ή την ανάγκη, μια αγάπη αγνή και απόλυτη, που τον ωθεί να φροντίζει και να προστατεύει το παιδί του. Αυτό το είδος αγάπης είναι ένα μεγάλο δώρο που μας γεμίζει την καρδιά, αλλά παράλληλα μπορεί να κουβαλάει και πόνο. Κάθε σχέση γονέα-παιδιού συνεπάγεται ένα βαθμό πόνου και ανησυχίας.

Ανησυχούμε σημαίνει νοιαζόμαστε για κάτι προκαταβολικά, δηλαδή προτού αυτό συμβεί, ενδιαφερόμαστε να προλάβουμε τα γεγονότα, υποφέρουμε για κάτι που ακόμα δεν έχει συμβεί, αλλά που φοβόμαστε ότι μπορεί να συμβεί. Το μόνο αντίδοτο στην ανησυχία είναι η ενασχόληση με κάτι. Όταν δινόμαστε ενεργά σε κάτι, δε μένει πια καιρός ούτε χώρος για ανησυχία. Ο ώριμος έρωτας πρέπει να συνεπάγεται περισσότερη ενασχόληση με τον άλλο και λιγότερη ανησυχία. Να ζούμε τη σχέση και την αγάπη στο εδώ και στο τώρα.

Αν ασχολούμαστε με τον άλλο, αντί να ανησυχούμε, θα εξοικονομήσουμε πολύτιμη ενέργεια, που τη σπαταλάμε φτιάχνοντας καταστροφικά σενάρια. Όταν έρθουν τα προβλήματα, αν έρθουν, τότε θα τα βάλουμε σε πρώτο πλάνο, όχι πριν. Με την ανησυχία δεν αποτρέπονται ούτε ο δικός μας πόνος ούτε του άλλο. Η ενασχόληση με τον άλλο είναι το μόνο χρήσιμο.

«ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΓΑΠΗ, ΤΙΠΟΤΕ ΑΛΛΟ. ΟΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΓΑΠΑΕΙ, ΕΙΝΑΙ ΕΥΤΥΧΗΣ».

 Ο Έρμαν Έσσε κλείνει το βιβλίο του Σιντάρτα, μόλις ο ήρωάς του βρίσκει την απόλυτη ειρήνη, μόλις ανακαλύπτει το σημαντικότερο που υπάρχει: την αγάπη.

Συλλαμβάνει το νόημα της ζωής, του κόσμου, του ανθρώπου -ανακαλύπτει ότι τα πάντα είναι ενωμένα και γι’ αυτό μπορεί να τα αγαπήσει όλα, με μια αγάπη αγνή, πλήρη και απόλυτη, χωρίς να εκφέρει κρίσεις ή απόψεις.

Θυμάμαι ένα καθηγητή φιλοσοφίας που έλεγε πάντα ότι υπάρχει μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη φράση «σ’ αγαπώ, γιατί σε χρειάζομαι» και σ’ εκείνη που λέει «σε χρειάζομαι, γιατί σ’ αγαπώ». Και στις δύο φράσεις έχουμε μια ερωτική εξομολόγηση, όμως δείχνουν και οι δύο στ’ αλήθεια έρωτα; Η Λουίζ Μ. Νόρμαν έχει πει ότι «το μυστικό της ευτυχίας βρίσκεται μάλλον στο να τη χαρίζεις παρά στο να την περιμένεις». Το να περιμένουμε να αγαπηθούμε μόνο απογοήτευση μπορεί να μας φέρει και μια σταδιακή αποψίλωση της ικανότητάς μας να αγαπάμε.

Αυτή η άποψη για τον έρωτα μας κάνει να βάζουμε όρους, να ζητάμε ανταλλάγματα, να υπολογίζουμε κινδύνους, σαν να είναι η αγάπη επιχείρηση. Η απάντηση είναι πάντα έξω από μας και πρέπει να έρθει σε μας. Δεχόμαστε κριτικές και πιέσεις για να αποδείξουμε την αγάπη αυτή, όταν ίσως η αγάπη δε μπορεί να αποδειχτεί, αλλά μόνο να δείξει.

Ίσως η κυριότερη διαφορά ανάμεσα στην αγάπη που αναφέρει ο Έσσε και στο πώς την αντιλαμβανόμαστε εμείς είναι ο τρόπος που μιλάμε γι’ αυτή. Θέλουμε να μας αγαπούν. Θέλουμε ν’ αγαπάμε. Ενδυόμαστε τον κτητικό έρωτα, τον βιαστικό, τον αναγκαίο.

Όμως η τέχνη του αγαπάν είναι κάτι πολύ πιο ευρύ, πιο αγνό και πιο απροσδιόριστο. Ο Έσσε έλεγε: «Όσο λιγότερο πιστεύω, γενικά, στην εποχή μας, όσο περισσότερο νομίζω ότι βλέπω την ανθρωπότητα να εκφυλίζεται και να μαραίνεται, τόσο λιγότερο σκέφτομαι την επανάσταση ως φάρμακο γι’ αυτή την παρακμή και τόσο περισσότερο πιστεύω στη μαγεία της αγάπης».

Ο Έκχαρτ Τόλλε σχολιάζει ότι η αγάπη ως διαρκής κατάσταση είναι πολύ σπάνια και περιορισμένη, τόσο σπάνια, όσο ο ευσυνείδητος άνθρωπος. Ίσως γι’ αυτό πρέπει ν’ αρχίσουμε από ένα προκαταρκτικό στάδιο: να αφυπνιστούμε και να τολμήσουμε να βυθοσκοπήσουμε το ποιοι είμαστε και τι αναζητάμε.

Πηγή:www.anapnoes.gr

Το προφανές δεν είναι πάντοτε η κατάλληλη αντίδραση – Χόρχε Μπουκάϊ

Όταν ο Γαλιλαίος δεν μελετούσε τα αστέρια

Το παρακάτω κείμενο το είδαμε στην  ιστοσελίδα mathhmagic.blogspot.gr/ με τίτλο: Τα Μαθηματικά της αγάπης. Τα μαθηματικά της αγάπης

Ο Γαλιλαίος όταν δεν μελετούσε τα αστέρια ή όταν δεν κοιτούσε πίσω του μήπως τον έχουν πάρει στο κατόπι τίποτα βλοσυροί τύποι της Ιεράς εξέτασης έλεγε ότι το σύμπαν είναι γραμμένο στην γλώσσα των μαθηματικών.Προς επιβεβαίωση του Γαλιλαίου – όχι πως την έχει ανάγκη – έρχεται ένα μικρο βιβλίο που έπεσε στα χέρια μου το σαββατοκύριακο και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις KeyBooks με τίτλο Τα μαθηματικά της αγάπης και συγγραφέα την Hannah Fry.

Η Hannah Fry είναι μαθηματικός στο UCL στο κέντρο χωρικής ανάλυσης,εκεί,σε τακτική βάσηχρησιμοποιεί  μαθηματικά μοντέλα  για την μελέτη μοτίβων της ανθρώπινης συμπεριφοράς,από επαναστάσεις και τρομοκρατία μέχρι το εμπόριο και τις καθημερινές αγορές.Τηλεοπτική -διαδικτυακή περσονα  του BBC και του Youtube  εκλαϊκεύει τα μαθηματικά έχοντας ως μότο ότι τα μαθηματικά  έχουν μια ομορφιά που εμπεριέχει το ρεαλιστικό,το ιδιόμορφο και το αφηρημένο.

Όσο αφορά το συγκεκριμένο βιβλίο:

Η Fry  στο εισαγωγικό κεφάλαιο του βιβλίου αναλύει και απομυθοποιεί το ερώτημα Fermi  που είχε θέσει το 2010, ένας μαθηματικός,ο Πίτερ Μπάκους. Με πόσες κοπέλες θα μπορούσε να βγει ραντεβού;Ερώτημα στο οποίο κατέληγε στο συμπέρασμα ότι στον γαλαξία μας υπήρχαν περισσότεροι ευφυείς πολιτισμοί από ότι κοπέλες με τις οποίες θα μπορούσε να βγει ραντεβού!!

Σε άλλο σημείο του βιβλίου εξηγεί γιατί η αντανακλαστική συμμετρία σε ένα πρόσωπο αποτελεί ένδειξη ομορφιάς και πως αυτό αποτελεί ισχυρό κίνητρο  επιλογής συντρόφου, παρόλο που αναπαράγει την αιρετική άποψη του K.Devlin ότι ο χρυσός αριθμός είναι υπερεκτιμημένος ως μέτρο αισθητικής.

Τονίζει,ότι,βασική πηγή για τις μελέτες  της υπήρξε ο δωρεάν διαδικτυακός ιστότοπος γνωριμιώνOKCubid (διαβάστε σχετικό δημοσίευμα του BBCnews  http://www.bbc.com/news/magazine-31168242) που όλως τυχαίως  ιδρύθηκε από μια ομάδα μαθηματικών και βασίζεται σε ένα ευρηματικό αλγόριθμο που παράγει ερωτηματολόγια και στην συνέχεια  βαθμολογεί ζευγάρια για να δείξει πόσο ταιριάζουν.Η Fry εξηγεί  με εύληπτα παραδείγματα  πως ο γραμμικός προγραμματισμός και  οι πιθανότητες  προβλέπουν κατά ένα μεγάλο ποσοστό την «συμβατότητα» δυο ανθρώπων, χωρίς να παραγνωρίζει ότι η πιθανότητα σφαλμάτων είναι μεγάλη.

Σε επόμενο κεφάλαιο  εξηγεί πότε πρέπει να σταματήσετε να βγαίνετε ραντεβού και να παντρευτείτε  (θεωρία βέλτιστης παύσης) παραπέμποντας στο παιχνίδι του Googol του Μάρτιν Γκαρντνερ ( http://mathhmagic.blogspot.gr/2014/05/t-googol.html?spref=tw  ).

Ένα βιβλίο 120 σελίδων,διασκεδαστικό,διδακτικό και ..λιαν ευρούφηκτον όπως είδα πρόσφατα να γράφει ο Πλατής για το νέο λεξικό του (παραδοσιακή σταθερή αξία). Η ανάγνωση του δεν προϋποθέτει ιδιαίτερο μαθηματικό υπόβαθρο και περιλαμβάνει ψηφίδες   πιθανοτήτων,γραμμικού προγραμματισμού, θεωρίας παιγνίων και διακριτών μαθηματικών.Μια ευχάριστη ανάπαυλα για την αναμονή σε πάσης φύσεως  ουρές , τράπεζα,εοππυ…οδοντιατρεία!!

Τελικά, το σύμπαν είναι ένα βιβλίο γραμμένο στη μαθηματική γλώσσα.
Το βιβλίο αποτελεί επέκταση μιας δημοφιλούς ομιλίας της Fry στο TED η οποία παρατίθεται με ελληνικούς υπότιτλους

Bonus τραγουδάκι από το συγκρότημα Τρύπες:

Δείτε και αυτό: