ΑΡΣΑΚΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΡΑΣ
«ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ»
Το Σχολείο μας συμμετείχε για δεύτερη χρονιά φέτος στο Πρόγραμμα «Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική». Η ομάδα μας αποτελείται από 22 μαθητές τής Α΄ και τής Β΄ Λυκείου, οι οποίοι συγκεκριμένα είναι οι εξής:
Γιαπιτζή – Παπανδρέου Άννα, Καλαμάρα Άννα – Μαρία, Λιανού Μαρία, Μαρούδα Αλεξάνδρα, Παπαδοπούλου Ειρήνη, Παπαλεξοπούλου Ελπίδα, Πατριαρχέα Μόνικα, Σταματοπούλου Μαρία, Πολίτη Αγγελική, Γιαννοπούλου Ειρήνη, από την Α΄ Τάξη.
Ζαμπάρα Σοφία, Κολοκυθοπούλου Παναγιώτα, Λαγοπαναγιωτοπούλου Ελισάβετ, Μαρλαφέκα Ειρήνη, Μέγγος Μάριος, Μοίραλη Λυδία, Μπίρμπας Κυριάκος, Πανά Μαριάνθη, Πετροπούλου Μυρτώ, Σολωμός Κωνσταντίνος, Σουβαλιώτη Αικατερίνη και Σταματοπούλου Αναστασία, από την Β΄ Τάξη.
Πέρα από την εκπόνηση ερωτηματολογίων για την Γλώσσα και την Λογοτεχνία, καθώς και τις απαντήσεις που δώσαμε στα σχετικά ερωτηματολόγια που μας δόθηκαν από άλλα σχολεία, σύμφωνα με τους κανόνες τού παιχνιδιού, πραγματοποιήσαμε ή συμμετείχαμε σε μιαν σειρά άλλων δράσεων, στο πλαίσιο τού προγράμματος. Αναφέρουμε συνοπτικά:
ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ
Κατά τις οδηγίες τού Προγράμματος, φέτος επιλέξαμε, στο πεδίο τής Λογοτεχνίας, να ασχοληθούμε με τον Κώστα Καρυωτάκη και το έργο του. Στις εβδομαδιαίες συναντήσεις μας μελετήσαμε τον βίο τού προδρόμου τής σύγχρονης ποίησης και τα χαρακτηριστικά τού ποιητικού του έργου, όπως προκύπτουν από όλες τις ποιητικές συλλογές του (Πόνος τού ανθρώπου και των πραγμάτων, Νηπενθή, Ελεγεία και Σάτιρες). Ακόμη προχωρήσαμε σε επισημάνσεις σχετικά με το ιστορικό πλαίσιο, πώς δηλαδή ο Καρυωτάκης επηρέασε την γενιά του, βρήκε απήχηση μεταξύ των ομοτέχνων του, άνοιξε νέους δρόμους στην ελληνική ποιητική τέχνη και καθιερώθηκε ως αρχηγός τής δεκαετίας τού 1920.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΚΤΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
Στο πλαίσιο τού Προγράμματος, μαθητές από την ομάδα μας συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα που μας προσφέρθηκε από το Τμήμα Φιλολογίας τού Πανεπιστημίου Πατρών. Συγκεκριμένα συνεργασθήκαμε με την Κατεύθυνση Γλωσσολογίας τού Τμήματος, στο Εργαστήριο Νεοελληνικών Διαλέκτων, υπό την επίβλεψη τού Επίκουρου Καθηγητή τής Γλωσσολογίας κ. Δημήτρη Παπαζαχαρίου. Παρακολουθήσαμε σεμιναριακά μαθήματα Διαλεκτολογίας, καθ’ όλη την διάρκεια τού σχολικού έτους. Στην συνέχεια, αφού ενημερωθήκαμε πώς γίνονται οι σύγχρονες καταγραφές – ηχογραφήσεις διαλεκτικού υλικού, εφοδιασθήκαμε από το Εργαστήριο με το κατάλληλο μαγνητόφωνο και λοιπό εξοπλισμό, και προχωρήσαμε στην καταγραφή διαλόγων διαλεκτόφωνων ομιλητών. Μετέπειτα εξοικειωθήκαμε με τα λογισμικά εργαλεία, διά των οποίων γίνεται η απομαγνητοφώνηση και μεταγραφή αυτού τού υλικού, ώστε να προβούμε στην περαιτέρω μελέτη ενδιαφερόντων διαλεκτικών φαινομένων. Το εν λόγω πρόγραμμα είναι ακόμη σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί υπό τύπον “summer school” μέχρι τις αρχές Ιουλίου.
HMEΡΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ
Μία ακόμα εκδήλωση σχετική με την Λογοτεχνία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο τής Ημέρας Συγγραφέων στα Αρσάκεια Σχολεία Πατρών. Μαθητές τής Α΄ και Β΄ τάξης τού Λυκείου συναντήθηκαν και συζήτησαν με την συγγραφέα κ. Μαρία Στασινοπούλου. Αφορμή τής συνάντησης υπήρξε η μελέτη τού βιβλίου της «Κυρία, με θυμάστε;», που προηγήθηκε. Αρχικά οι μαθητές μίλησαν για όσα σκέφτηκαν και αισθάνθηκαν διαβάζοντας το βιβλίο που αποτελεί απάνθισμα εμπειριών και αναμνήσεων από την ζωή τής συγγραφέως ως καθηγήτριας στα διάφορα σχολεία που υπηρέτησε. Επισήμαναν διαφορές τού σημερινού σχολείου και τής συμπεριφοράς μαθητών και εκπαιδευτικών σε σχέση με το παρελθόν αλλά και ομοιότητες διαχρονικές, αφού «τα παιδιά είναι πάντα παιδιά κι ούτε πρόκειται να πάψουν ποτέ να είναι παιδιά», κατά την ίδια την συγγραφέα. Έγινε αναφορά επίσης με αφορμή το βιβλίο στην σύνδεση τού σχολείου με διάφορες μορφές τέχνης, αφού αυτό αποτελεί πάντα αστείρευτη πηγή έμπνευσης, και προβλήθηκε σχετικό video, που επιμελήθηκαν οι μαθητές με μουσική και σκηνές από ταινίες τού ελληνικού κινηματογράφου εμπνευσμένες από το σχολείο. Στην συνέχεια ακολούθησε συζήτηση με την κ. Μ. Στασινοπούλου, η οποία απάντησε στις ερωτήσεις των μαθητών ως συγγραφέας αλλά και ως εκπαιδευτικός. Οι ερωτήσεις αφορούσαν στην συγγραφή ως τέχνη, στην λογοτεχνία ως μάθημα στο σχολείο και στα οφέλη που προκύπτουν από την μελέτη της. Ζητήσαμε ακόμα από την κ. Στασινοπούλου να μας μιλήσει περισσότερο για τις εμπειρίες της ως εκπαιδευτικού και εκθέσαμε πολλές σκέψεις μας για την σχέση των σημερινών μαθητών με το σχολείο και τους καθηγητές τους. Η επικοινωνία μας με την συγγραφέα ήταν άμεση και ζεστή, κάτι που και η κ. Στασινοπούλου επισήμανε στο τέλος δηλώνοντας ότι την απόλαυσε.
4ο ΠΑΝΑΡΣΑΚΕΙΑΚΟ ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Στο πλαίσιο τού 4ου Παναρσακειακού Μαθητικού Συνεδρίου με θέμα «Αγώνας και Αγώνες» εκπονήσαμε εργασίες, με τις οποίες μελετήσαμε τα σχετικά θέματα αλλά και ασκηθήκαμε στον γραπτό λόγο. Ιδιαίτερα κατά την προετοιμασία μας για τις προφορικές εισηγήσεις – παρουσιάσεις αυτών των εργασιών επιμείναμε στην πύκνωση των νοημάτων και στην χρήση λόγου περιεκτικού και μεστού. Εξάλλου συμμετείχαμε στο 4ο Παναρσακειακό Μαθητικό Συνέδριο και με ρητορικό αγώνισμα. Με προτρεπτικό λόγο, δηλαδή προσχεδιασμένη προφορική εισήγηση, υποστηρίξαμε ότι τα Μάρμαρα τού Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν μόνιμα στην Ελλάδα. Η διατύπωση των επιχειρημάτων που στήριζαν την θέση μας και η αντίκρουση των αντίθετων απόψεων αποτέλεσε ουσιαστική διανοητική και γλωσσική άσκηση. Οργανώσαμε το περιεχόμενο τού λόγου και επιλέξαμε τις κατάλληλες λέξεις και εκφράσεις όχι μόνο για να ενημερώσουμε το ακροατήριό μας, αλλά και για να γίνουμε «πειθούς δημιουργοί».
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΡΗΤΟΡΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ
Σε όλη την διάρκεια τής σχολικής χρονιάς λειτούργησε στο Σχολείο μας απογευματινός ρητορικός όμιλος. Δύο ώρες κάθε εβδομάδα συζητούσαμε θέματα γενικού ενδιαφέροντος από την επικαιρότητα και την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα τής εποχής μας διευρύνοντας τους πνευματικούς και γλωσσικούς μας ορίζοντες. Ασκηθήκαμε στον προφορικό λόγο μέσω των ρητορικών αγωνισμάτων (αυθόρμητος λόγος, προτρεπτικός λόγος, διττός λόγος). Στόχος μας ήταν επίσης η διατύπωση ορθά δομημένου αποδεικτικού λόγου με επιχειρήματα και τεκμηριωμένες απόψεις καθώς και η απόκτηση ικανότητας αντίκρουσης αντίθετων απόψεων. Προϋπόθεση για την επίτευξη των παραπάνω ήταν η σωστή γλωσσική έκφραση και το πλούσιο λεξιλόγιο.
ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Με αφορμή την Διεθνή Ημέρα Μητρικής Γλώσσας (21 Φεβρουαρίου) οι μαθητές που συμμετείχαμε στο πρόγραμμα λάβαμε μέρος σε ένα γλωσσικό παιχνίδι που διοργανώθηκε, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στην Βιβλιοθήκη των Αρσακείων Σχολείων, με μεγάλο ενδιαφέρον. Το παιχνίδι προετοιμάσαμε με την συνεργασία τού υπευθύνου τής Βιβλιοθήκης και των φιλολόγων τού Σχολείου. Τελικά χωρισθήκαμε κάθε φορά σε δύο ομάδες και απαντούσαμε σε ερωτήσεις κλειστού τύπου, όπως: Τι σημαίνει… Βρες το σωστό… Σωστό – Λάθος κ.λπ.
ΕΚΔΗΛΩΣΗ – ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΑΝΟ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ
Μουσική εκδήλωση αφιερωμένη στον μεγάλο συνθέτη Μάνο Χατζιδάκι πραγματοποιήθηκε από το Σχολείο μας στις 9 Μαρτίου, στο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο τού Πανεπιστημίου Πατρών. Με την συμμετοχή μας σ’ αυτήν γνωρίσαμε την ζωή και το έργο τού Μάνου Χατζιδάκι και ταυτόχρονα τον λόγο τής ποίησης, τού κινηματογράφου και τού θεάτρου που έντυσε με την μουσική του. Στίχοι τού ίδιου τού συνθέτη, μελοποιημένη ποίηση τού Νίκου Γκάτσου, μεταφρασμένο αρχαίο κείμενο από τους Όρνιθες τού Αριστοφάνη, στίχοι τής Λίνας Νικολακοπούλου και τού Αλέκου Σακελλάριου για τον κινηματογράφο, διάλογοι από κινηματογραφικές ταινίες ήταν μερικοί από τους τρόπους γλωσσικής έκφρασης με τους οποίους αυτή η εκδήλωση μας έφερε σε επαφή.
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Στο πλαίσιο τού προγράμματος ο υπεύθυνος τής Βιβλιοθήκης σε συνεργασία με τους φιλολόγους τού Σχολείου και μαθητές τής ομάδας μας παρουσίασαν αφιερώματα σε μεγάλους Έλληνες πεζογράφους και ποιητές. Στόχος τού συγκεκριμένου εγχειρήματος ήταν όλοι οι μαθητές να αποκτήσουν μια σφαιρική άποψη γύρω από τον βίο των λογοτεχνών και σε συνδυασμό με την ανάλυση των κειμένων όπως γίνεται στην τάξη, να κατανοήσουν τα θέματα που τους απασχόλησαν και τους ενέπνευσαν στο συγγραφικό τους έργο. Επίσης σκιαγραφήθηκε ο χαρακτήρας τους καθώς και η συνέπειά τους ανάμεσα στην προσωπική τους ζωή και στα γραφόμενά τους. Επιπροσθέτως, μέσα από τα αφιερώματα, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην ιστορία, τις ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα τής Ελληνικής Γλώσσας που την καθιστούν μιαν από τις πλέον περίτεχνες και καλλιεργημένες γλώσσες στην ιστορία.
Συγκεκριμένα τα αφιερώματα που πραγματοποιήθηκαν ήταν τα εξής:
Αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη
Στο αφιέρωμα παρουσιάσθηκαν οι βασικοί σταθμοί τής προσωπικής ζωής τού ποιητή, η εργογραφία του, τα χαρακτηριστικά τού έργου του, βίντεο με προσωπικές του δηλώσεις και συνεντεύξεις, καθώς και μελοποιημένα τραγούδια του. Είχαμε την ευκαιρία να κατανοήσουμε την πολυσχιδή προσωπικότητά του, να ακούσουμε τον ίδιο να μιλά για την ζωή, το έργο του, καθώς και την στάση του απέναντι στην ζωή.
Αφιέρωμα στον Γιώργο Σεφέρη
Το επόμενο λογοτεχνικό αφιέρωμα είχε ως αντικείμενο τον πρώτο νομπελίστα Έλληνα ποιητή, τον Γιώργο Σεφέρη. Είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε μια παρουσίαση για την ζωή και το έργο τού ποιητή, και ακόμη τις δηλώσεις του αναφορικά με την ποίηση και την πολιτική, αλλά και ανάγνωση ποιημάτων από τον ίδιο. Δόθηκε μεγάλη σημασία στην ιδιότητά του ως προξένου και κυρίως ως μέλους πολλών κυβερνήσεων, με έντονη ανάμιξη σε πολλά σημαντικά θέματα πολιτικής για την Ελλάδα, όπως η στάση του στο θέμα τής Κύπρου και στην δικτατορία.
Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο
Κατά την διάρκεια τού αφιερώματος στον Γιάννη Ρίτσο, γνωρίσαμε τον ποιητή, τον αντιστασιακό, τον φιλόσοφο και τον άνθρωπο, που αγωνίσθηκε μέχρι το τέλος τής ζωής του για την ειρήνη και την ελευθερία. Παρακολουθήσαμε όλους τους σταθμούς τής ζωής του, τα δύσκολα χρόνια τής εξορίας, το πλούσιο έργο του, τις φιλοσοφικές του αναζητήσεις και τον ιδιαίτερο τρόπο γραφής του που τον έκαναν έναν από τους πιο αναγνωρισμένους Έλληνες ποιητές στο εξωτερικό και τον έχρισαν υποψήφιο για το βραβείο Νόμπελ.
Αφιέρωμα στον Νίκο Καββαδία
Στο αφιέρωμα για τον σημαντικό και ξεχωριστό Νίκο Καββαδία, ήλθαμε σε επαφή με έναν ιδιαίτερο ποιητή, που με την μαγευτική γλώσσα και τις παράξενες εικόνες ταξιδεύει ακόμη τους αναγνώστες των ποιημάτων του αλλά και τους ακροατές των μελοποιημένων του έργων. Η παρουσίαση είχε ως βασικούς άξονες την πολυτάραχη ζωή του στις θάλασσες, την θεματολογία των ποιημάτων του και φυσικά την ιδιόρρυθμη γλώσσα του που αποτελεί και σήμερα αντικείμενο μελέτης. Επίσης, ακούσαμε πολλά από τα μελοποιημένα του ποιήματα που τραγουδιούνται ακόμη και σήμερα με μεγάλη θέρμη.
Αφιέρωμα στον Αντώνη Σαμαράκη
Γνωρίσαμε τον «αιώνιο έφηβο», τον άνθρωπο που όλη του την ζωή αγωνίσθηκε για τα δικαιώματα των παιδιών, την ελευθερία και την ειρήνη. Παρακολουθήσαμε όλους τους σταθμούς τής ζωής του, τον τρόπο γραφής του, τις επιρροές του από ξένους συγγραφείς, τους λόγους για τους οποίους έγραφε, την προσπάθειά του να δώσει λύσεις στα καθημερινά προβλήματα και τις ανησυχίες τού μεταπολεμικού ανθρώπου, που δυστυχώς παραμένουν επίκαιρα μέχρι και σήμερα. Ακούσαμε τον ίδιο να μιλά μέσα από συνεντεύξεις του για τα προβλήματα τού ανθρώπου, τον τρόπο που θα έπρεπε να βλέπουμε την ζωή αλλά και την μεγαλύτερη φιλοδοξία του να δημιουργήσει ένα κόσμο καλύτερο για τα παιδιά.
Αφιέρωμα στον Νίκο Καζαντζάκη
Είχαμε την δυνατότητα να παρακολουθήσουμε ένα βίντεο – αφιέρωμα στην ζωή και το έργο τού Νίκου Καζαντζάκη, ενός από τους πιο καταξιωμένους παγκοσμίως Έλληνες συγγραφείς. Ήλθαμε σε επαφή με μια ανήσυχη και φιλοσοφημένη προσωπικότητα, βλέποντας τον κόσμο μέσα από την δική του κοφτερή ματιά. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην γλώσσα του, που τον κάνει προσιτό στην ανάγνωση, αλλά ταυτόχρονα μαγεύει με την πολυσύνθετη φιλοσοφική θεώρηση τού κόσμου.
PP ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΓΛΩΣΣΑ ΑΡΣΑΚΕΙΟ