2ο Εργαστήριο Δεξιοτήτων : Επιστήμονες του γλυκού νερού

Θεματική Ενότητα: Δημιουργώ και Καινοτομώ

Δεκέμβριος 2023-Ιανουάριος 2024

Οι Γνώσεις των παιδιών

• Γνωρίζουν για το νερό και τον κύκλο του
• τις ιδιότητές του

Αγνοούν

τι είναι το γλυκό νερό, που βρίσκεται

τι είναι ποτάμι και τι λίμνη 

δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τη λίμνη και το ποτάμι σε γραφική απεικόνιση

τη χρησιμότητα για του ανθρώπους και τη φύση του νερού της λίμνης και του ποταμού

τη χλωρίδα και την πανίδα της λίμνης και του ποταμού

Βασικό Θεματικό Πεδίο: Παιδί και Θετικές Επιστήμες (Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία Κατασκευών)

Εμπλεκόμενα Θεματικά Πεδία

Παιδί και Επικοινωνία (ΤΠΕ και γλώσσα)

Παιδί, εαυτός και Κοινωνία (προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη, κοινωνικές επιστήμες)

Μαθησιακά αποτελέσματα

Γνώσεις

Να διακρίνουν το ποτάμι από τη λίμνη

Να αναγνωρίζουν τη γραφική απεικόνιση της λίμνης και του ποταμού πάνω στο χάρτη

Να διακρίνουν τη χλωρίδα και την πανίδα του ποταμού και της λίμνης

Να αναγνωρίζουν τα μέρη ενός ποταμού

Να αναγνωρίσουν τα ποτάμια και τις λίμνες της Πελοποννήσου

Να αναγνωρίσουν τη χρησιμότητα για τον άνθρωπο και τη φύση των γλυκών νερών του ποταμού και της λίμνης

Να αναγνωρίσουν τι ξέρουν και τι θέλουν να μάθουν

Να αναγνωρίζουν βασικές μορφές ψηφιακής πληροφορίας (κείμενο,εικόνα, ήχος)

Να αναγνωρίζουν τον υπολογιστή ως ενιαίο σύστημα (κεντρική μονάδα, κύριες μονάδες εισόδου και εξόδου)

Δεξιότητες

Να αναζητούν και να επιλέγουν κατάλληλες πληροφορίες στο διαδίκτυο σχετικά με τις λίμνες και τα ποτάμια

Να περιγράψουν εικόνες που σχετίζονται με λίμνες και ποτάμια

Να κατασκευάσουν ένα φράγμα χρησιμοποιώντας υλικά και εργαλεία της τάξης

Να διατυπώνουν και να συνοψίζουν επιχειρήματα για την τεκμηρίωση των απόψεων τους.

Να καλλιεργήσουν την κριτική τους σκέψη

Να ζωγραφίσουν μία λίμνη και ένα ποτάμι, αξιοποιώντας τα εργαλεία του λογισμικού ζωγραφικής  ανοικτού τύπου.

Να εκτελούν απλές λειτουργίες/ενέργειες των ΤΠΕ για την ολοκλήρωση εργασιών/ δραστηριοτήτων.

Να κάνουν υποθέσεις και να τις επαληθεύουν μέσα από τις πληροφορίες ενός βίντεου.

Να παρέχουν βοήθεια στα μέλη της ομάδας τους εάν χρειαστεί.

Να συνεισφέρουν σε συνεργατικές δραστηριότητες

Στάσεις

Να εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους  με λέξεις αναφορικά με τις λίμνες και τα ποτάμια

Να αντιμετωπίζουν τις ΤΠΕ ως εργαλεία που ενισχύουν τη σκέψη και τις ικανότητές τους και όχι μόνο ως μέσα διασκέδασης και ψυχαγωγίας.

Να επιδεικνύουν διάθεση επίλυσης προβλημάτων.

Να απολαμβάνουν τη συναναστροφή και τη συνεργασία με τα άλλα παιδιά.

Να διαθέτουν ομαδικότητα, σεβασμό στις ανάγκες των άλλων

Να συνεργαστούν με παιδιά που έχουν τις ίδιες και διαφορετικές απόψεις και γνώσεις

Να συμμετέχουν/συνεργάζονται με ευχαρίστηση σε δραστηριότητες

Να αντιμετωπίζουν με φαντασία και δημιουργικότητα τη διαδικασία σύνθεσης ενός έργου τέχνης

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ (ενδεικτικά: περιγραφή δραστηριοτήτων, σταδίων/φάσεων, ενεργειών εκπαιδευτικού και μαθητών)

1η Φάση: Εξοικείωση με το θέμα

(Ανίχνευση γνώσεων των παιδιών)

Δεξιότητες Επικοινωνίας

Δραστηριότητα 1η : Ο βάτραχος κουαξ-κουάξ

Ο βάτραχος κουάξ, κουάξ, επισκέφτεται τα παιδιά στην τάξη. Συστήνεται σε εκείνα και τους ζητάει τη βοήθειά τους να ψάξουν μέσα στην τάξη για να βρούν στοιχεία που θα του δείχνουν που μένει…..Διαλέγει 3 παιδιά και τους αναθέτει τη συγκεκριμένη αποστολή. Αυτά αφού ψάξουν μέσα στην τάξη, θα φέρουν στην παρεούλα όλα τα στοιχεία που βρήκαν και αφορούν το μέρος που κατοικεί ο βάτραχος. Μόλις τα δείξουν στους συμμαθητές τους, ο βάτραχος τα ρωτάει να του πουν τι πιστεύουν ότι είναι το κάθε ένα και τι σημαίνει επιστήμονας. Αφού καταγράψει τις απόψεις των παιδιών  σχετικά με τις γνώσεις τους, τους ανακοινώνει ότι θα γίνουν όλοι επιστήμονες του γλυκού νερού και θα ψάξουν να βρουν πληροφορίες σχετικά με το θέμα.

2η Φάση: Επισκόπηση

Δραστηριότητα 2η: Η αναζήτηση των πληροφοριών για τις λίμνες και τα ποτάμια

Δεξιότητες Επικοινωνίας, συνεργασίας, ψηφιακές δεξιότητες και Κριτικής σκέψης

Μοιράζουμε στα παιδιά της τάξης τις αποστολές βοήθειας του βατράχου κουαξ, κουαξ. Σε όλα τα παιδιά δίνουμε ένα χαρτί με το οποίο τους ζητάμε να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά τις λίμνες και τα ποτάμια στο σπίτι με τους γονείς τους .Επιπλέον μέσα στην τάξη τα χωρίζουμε σε δύο ομάδες, από τις οποίες δύο εκπρόσωποί τους θα ψάξουν σχετικές πληροφορίες, για να τις συζητήσουν με την ομάδα της παρεούλας.  Τα παιδιά που θα βρουν τις πληροφορίες, θα τις παρουσιάσουν στους συμμαθητές τους, στον βάτραχο και θα επισημάνουν την πηγή προέλευσης των πληροφοριών. Σε προηγούμενη θεματική ενότητα έχουμε παρουσιάσει τον ηλεκτρονικό υπολογιστή στα παιδιά ως μια ολότητα, τους ονομάσαμε και τους δείξαμε τα μέρη του και τους αναφέραμε τη χρήση του Διαδικτύου, γράφοντας στη γωνιά του υπολογιστή τη διεύθυνση της μηχανής αναζήτησης των πληροφοριών της google.

3η Φάση : Επεξήγηση

Δραστηριότητα 3η :Γνωριμία με τη λίμνη

Δεξιότητες Επικοινωνίας και κριτικής σκέψης

Γνωριμία της λίμνης μέσα από τις εικόνες ενός βιβλίου. Τα παιδιά περιγράφουν τις εικόνες του βιβλίου και συζητούν τα χαρακτηριστικά της λίμνης. Στη συνέχεια, κάνουμε μια προσομοίωση της λίμνης με μία λεκάνη με νερό και ένα πλαστικό ποτήρι. Στη λεκάνη αφού ρωτήσουμε τα παιδιά εάν το νερό που έχει μέσα μπορεί να φύγει ή όχι και εάν όχι γιατί , ακούγοντας τα επιχειρήματά τους, τους κάνουμε ένα πείραμα. Παρουσιάζουμε ένα διάφανο πλαστικό ποτήρι και τους λέμε ότι αυτό προσομοιώνει μια λίμνη που έχει νερό….Ανοίγουμε στο πλάι του πλαστικού ποτηριού μια τρύπα-αυλάκι και παρατηρούμε με τα παιδιά τι θα συμβεί. Εκείνα αφού κάνουν υποθέσεις, τις επαληθεύουν βλέποντας το πείραμα και την πορεία του νερού. Δηλαδή το νερό από μία λίμνη που είναι στάσιμο φεύγει εάν του ανοίξουμε μια θύρα σε αυτή την κοιλότητα της λίμνης.  Στο τέλος τα παιδιά επιβεβαιώνουν τις γνώσεις τους για τη λίμνη μέσα από σχετικά βίντεο για εκείνη.

πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=AD18-6yTHKU

Δραστηριότητα 4η : Γνωριμία με τη χλωρίδα και τη πανίδα της λίμνης

Δεξιότητες Επικοινωνίας και κριτικής σκέψης

Με αφορμή την παρουσίαση μιας μαθήτριάς μας για τη τεχνική λιμνη Ντόπολη και την παρουσίαση ενός φλαμίγκου από μία άλλη μαθήτρια της τάξης μας, τα οποία μας ανέφεραν κάποιες πληροφορίες σχετικά με τη χλωρίδα και τη πανίδα γύρω από τη λίμνη και το ποτάμι, δείχνουμε την τεχνική λίμνη στο βίντεο και αφού εξηγήσουμε τη διαφορά της τεχνικής με τη φυσική λίμνη, επαληθεύουμε τις πληροφορίες για τα ζώα και τα φυτά της λίμνης και του ποταμού μέσα από σχετικά βίντεο. Στο τέλος των βίντεο συζητάμε σχετικά με αυτά που παρακολούθησαν, θέτωντας ερωτήσεις κατανόησης.

Φράγμα Ντόπολη, Χριστιανούπολη, Ν.Μεσσηνίας

πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=K8HBHJ95x7E

Πουλιά, φυτά & ζώα γύρω απο την λίμνη Τριχωνίδα

πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=rCPvIcddJAo&t=136s

πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=QLV_K7DVeyU

βίντεο με φλαμίνγκο

ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ

πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=gM1Jit1DdPA

Δραστηριότητα 5η : Οι ποταμοί

Δεξιότητες Επικοινωνίας και κριτικής σκέψης

Έχοντας γνωρίσει τις φυσικές και τεχνικές λίμνες, δείχνουμε στα παιδιά σχετικά βίντεο με τα ποτάμια. Συζητούμε με τα παιδιά τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των λιμνών και των ποταμών και στο τέλος τους ζητάμε να κυκλώσουν τα μέρη ενός ποταμού.

πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=Snrj-W65Kac

https://blogs.sch.gr/gkanellaki/files/2024/01/τα-μέρη-του-ποταμού.pdf

Δραστηριότητα 5η : Η Χρήση του νερού των λιμνών και των ποταμών

Δεξιότητες Επικοινωνίας και κριτικής σκέψης

Καθόμαστε με τα παιδιά στην παρεούλα και ο βάτραχος κουαξ, κουαξ ρωτάει τα παιδιά που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι το νερό των λιμνών και των ποταμών. Ακούει τις υποθέσεις των παιδιών και μετά προβάλει ένα σχετικό βίντεο για να τις επιβεβαιώσει. Στο τέλος τα παιδιά ζωγραφίζουν που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το νερό των λιμνών και των ποταμών.

πηγή: https://www.youtube.com/watch?v=GeiSTN94mXs

Δ φάση: Εμπλουτισμός

Στην 4η φάση τα παιδιά θα εμπεδώσουν τις γνώσεις που απέκτησαν.

Δραστηριότητα 1η Οι λίμνες και τα ποτάμια στο χάρτη

Δεξιότητα Συνεργασίας και κριτικής σκέψης

Ο βάτραχος κουαξ, κουαξ παρουσιάζει ένα γεωφυσικό χάρτη της Ελλάδας και τους ζητάει να του δείξουν τις λίμνες και τα ποτάμια στο χάρτη, αφού πρώτα τους δώσει ένα παράδειγμα. Μόλις όλα τα παιδιά της τάξης δείξουν στο βάτραχο μία λίμνη και ένα ποτάμι, μετά συνεργάζονται νήπια και προνήπια και ζωγραφίζουν ένα ποτάμι και μία λίμνη στους Νομούς της Αχαϊας, της Ηλείας και της Αρκαδίας. Στο νομό της Λακωνίας τα παιδιά θα ζωγραφίσουν μόνο ένα ποτάμι. Οι νομοί αυτοί για τη διευκόλυνση των παιδιών θα είναι υπογραμμισμένοι από εμάς. Η καθε ομάδα παιδιών θα πρέπει να ζωγραφίσει και ένα βουνό από όπου θα πηγάζει ο ποταμός στους αντίστοιχους νομούς και θα πρέπει να εκβάλει σε μία θάλασσα.

Δραστηριότητα 2η Ψηφιακή λίμνη και ψηφιακό ποτάμι

Δεξιότητα Συνεργασίας και ψηφιακές δεξιότητες

Τα παιδιά σε ομάδες των δύο ατόμων, εφόσον παρακολουθήσουν το βάτραχο στην επείδηξη του προγράμματος ζωγραφικής tuxpaint, καλούνται να συνεργαστούν και ζωγραφίσουν μία λίμνη και ένα ποτάμι, αξιοποιώντας τα εργαλεία του προγράμματος.

Δραστηριότητα 3η   Το δικό μας καδράκι

Δεξιότητα Δημιουργικότητας

Μετά τη ζωγραφική με ψηφιακά εργαλεία, δίνουμε στα παιδιά ένα καδράκι από κάνσόν και τους ζητάμε να ζωγραφίσουν με τη φαντασία τους και με όποιο εργαλείο ζωγραφικής επιθυμούν ένα τοπίο με μία λίμνη ή ένα ποταμό!

Δραστηριότητα 4η   Το δικό μας φράγμα

Δεξιότητα του Νου και δεξιότητα συνεργασίας

Ολοκληρώνοντας την ενότητα μας για τα ποτάμια και τις λίμνες, χωρίζουμε τα παιδιά σε ομάδες των 3 ατόμων και ζητάμε από την κάθε ομάδα, αφού αξιοποιήσουν ένα υλικό, που θα τους μοιράσουμε, να κατασκευάσουν ένα φράγμα, για να αποθηκεύσουμε το νερό της τεχνικής μας λίμνης. Τα υλικά που θα δώσουμε στις ομάδες θα είναι πηλός, πλαστελίνη και οικοδομικό υλικό. 

Το σχέδιο του φράγματος από τα παιδιά

5η Φάση: Εκτίμηση

Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση θα γίνει σταδιακά, κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του προγράμματος μοιράζοντας τα σχετικά με την κάθε ενότητα φύλλα εργασίας. Στο τέλος θα ρωτήσουμε τα παιδιά για τις γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις που απέκτησαν σχετικά με τις λίμνες και τα ποτάμια και τις πηγές πληροφόρησης τους, συμπληρώνοντας το  διάγραμμα KWLH.

Δραστηριότητα 1: Φύλλα εργασίας

https://blogs.sch.gr/gkanellaki/files/2024/01/Η-Λίμνη-και-το-ποτάμι.pdf

https://blogs.sch.gr/gkanellaki/files/2024/01/Πανίδα-και-χλωρίδα-των-ποταμών-και-των-λιμνών.pdf

https://blogs.sch.gr/gkanellaki/files/2024/01/τα-μέρη-του-ποταμού.pdf

https://blogs.sch.gr/gkanellaki/files/2024/01/Η-χρήση-των-νερών-των-ποταμών-και-των-λιμνών.pdf

Δραστηριότητα 2η :Συμπλήρωση του διαγράμματος  KWLH .

Σε αυτή τη δραστηριότητα τα παιδιά απαντούν στις ερωτήσεις τι έμαθαν σε αυτή τη θεματική ενότητα και πώς το έμαθαν, καταγράφοντας τις απαντήσεις τους στο διάγραμμα KWLH.