Ο Κουρσάτ Τσεϊλάν, ένας νεαρός τυφλός Τούρκος επιστήμονας τεχνολογίας, αξιοποίησε τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα για να δημιουργήσει κάτι που θα δώσει στους ανθρώπους με προβλήματα όρασης έναν καινοτόμο τρόπο για να απολαμβάνουν τη βόλτα τους στην πόλη.
«Στις μέρες μας μιλάμε για ιπτάμενα αυτοκίνητα, αλλά οι άνθρωποι με προβλήματα όρασης χρησιμοποιούν ακόμη ένα απλό ραβδί. Είμαι στο μετρό και δεν ξέρω ποια είναι η έξοδός μου, δεν μπορώ να πω ποιο λεωφορείο έρχεται ή τι μαγαζιά έχω γύρω μου. Τώρα πια, με το WeWalk, θα μπορώ!» δήλωσε ο Κουρσάτ στο CNN.
Το όνομα από το μπαστούνι που δημιούργησε ο νεαρός Τούρκος, μέσω της μη κερδοσκοπικής εταιρίας Young Guru Academy της οποίας είναι CEO, λέγεται WeWalk. Τι ακριβώς κάνει; Μπορεί να σου μιλήσει, να σου δώσει οδηγίες και χρησιμοποιεί τεχνικές ειδοποίησης, όπως η δόνηση. Την ίδια στιγμή θα συνδέεται στο Google Maps προσφέροντας στους ανθρώπους όσα χρειάζεται να ξέρουν για να έχουν μια άνετη ζωή όταν κυκλοφορούν στην πόλη.
Το μπαστούνι μπορεί να το αγοράσει κανείς στο σάιτ της εταιρίας, και κοστίζει περίπου 500$.
Απ’ ό,τι φαίνεται, η είσοδος στην εποχή της κβαντικής υπολογιστικής επανάστασης έχει ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να είναι εξίσου συναρπαστική και ανατρεπτική με εκείνη του περάσματος από τη συμβατική στην ψηφιακή τεχνολογία. Γεγονός που επιβεβαιώνεται και από την πρόσφατη αλλά αμφιλεγόμενη είδηση για τη δημιουργία του πρώτου κβαντικού επεξεργαστή. Ο ανταγωνισμός για την κυριαρχία στην κβαντική τεχνολογία οδηγεί προς τον «θαυμαστό καινούργιο κόσμο» του τεχνολογικού μας μέλλοντος, που αποτελεί ήδη παρόν.
Σύμφωνα με μια περίεργη είδηση που δημοσιεύτηκε πολύ πρόσφατα, στις 20 Σεπτεμβρίου, στην επιστημονική στήλη της εφημερίδας «Financial Times», οι ερευνητές στα εργαστήρια της Google υπό τη διεύθυνση του φυσικού John Martinis διατείνονται ότι κατάφεραν να υλοποιήσουν το άπιαστο -μέχρι χθες- τεχνολογικό όνειρο της «κβαντικής υπεροχής»: την κατασκευή δηλαδή ενός υπολογιστή που θα διαθέτει έναν κβαντικό επεξεργαστή, η αρχιτεκτονική και η λειτουργία του οποίου βασίζονται στις αρχές της κβαντικής φυσικής. Μια επιστημονική είδηση που, αν επιβεβαιωθεί, θα καθιστούσε αναπόφευκτα τους σημερινούς υπερ-υπολογιστές τεχνολογικά και λειτουργικά ξεπερασμένους.
Η είδηση αυτή είναι πολύ περίεργη επειδή η σχετική ανακοίνωση των ερευνητών της Google, ενώ έγινε στην έγκυρη ιστοσελίδα της NASA («Nasa Technical Report Server»), μετά από μερικές ώρες αποσύρθηκε.
Χωρίς καμία περαιτέρω εξήγηση και χωρίς καμία μέχρι στιγμής επίσημη επιβεβαίωση ή διάψευση της είδησης από την Google. Πρόκειται, άραγε, για αθέμιτο και κακόγουστο μάρκετινγκ της συγκεκριμένης εταιρείας ή για την εξαγγελία της επόμενης τεχνολογικής επανάστασης στο πεδίο των υπολογιστών;
Μήπως έχουμε εισέλθει ήδη στην κβαντική εποχή της υπολογιστικής τεχνολογίας;
Αν επαληθευτεί η είδηση ότι οι ερευνητές του εργαστηρίου της Google κατάφεραν όντως να δημιουργήσουν τον πρώτο λειτουργικό κβαντικό επεξεργαστή, τότε πρόκειται αναμφίβολα για μια μεγάλη τεχνολογική επανάσταση. Κι αυτό γιατί ένας κβαντικός υπολογιστής θα μπορούσε, θεωρητικά, να επεξεργάζεται και να εκτελεί με απίστευτη ταχύτητα υπολογισμούς που κανένας από τους υπάρχοντες σήμερα ψηφιακούς υπολογιστές -όσο ισχυρός κι αν είναι- δεν θα μπορούσε να εκτελέσει σε αντίστοιχο χρόνο.
Η επίτευξη αυτού του στόχου θα ήταν μια τεχνοεπιστημονική καινοτομία ανάλογη με αυτήν της εισαγωγής των πρώτων ψηφιακών υπολογιστών στη ζωή των ανθρώπων. Κάποιοι, μάλιστα, ισχυρίζονται ότι οι κβαντικοί υπολογιστές θα επιφέρουν πολύ δραματικότερες αλλαγές στη ζωή όλων μας.
Πάντως, σύμφωνα με το αμφιλεγόμενο δημοσίευμα, ένα άρθρο που αναρτήθηκε και σχεδόν αμέσως αποσύρθηκε από την ιστοσελίδα της NASA, ο συγκεκριμένος κβαντικός υπολογιστής κατάφερε να επιλύσει ένα δυσκολότατο τεστ εκτελώντας έναν τόσο περίπλοκο υπολογισμό που η επίλυσή του από τον πιο ισχυρό ψηφιακό υπολογιστή που διαθέτουμε σήμερα θα απαιτούσε να εργάζεται αδιάκοπα επί 10 χιλιάδες χρόνια, ενώ για τον κβαντικό επεξεργαστή της Google αρκούν 3 λεπτά και 20 δευτερόλεπτα!
Πρόκειται για μια επιστημονική είδηση που, αν επιβεβαιωθεί, θα καθιστούσε, εκ των πραγμάτων, τεχνολογικά και λειτουργικά ξεπερασμένους όλους τους σημερινούς υπερ-υπολογιστές.
Εν αναμονή της επίσημης επιβεβαίωσης ή της διάψευσης αυτής της είδησης, έχει νομίζουμε κάποιο ενδιαφέρον να εξετάσουμε τις ασύλληπτες δυνατότητες που ανοίγει η τεχνολογική υλοποίηση του άπιαστου μέχρι σήμερα ονείρου της κβαντικής υπολογιστικής.
Από τα μπιτ στα κιούμπιτ
Για να συνειδητοποιήσει κανείς τις τεράστιες υπολογιστικές δυνατότητες ενός κβαντικού επεξεργαστή και τι ακριβώς είναι η λεγόμενη «κβαντική υπεροχή» (quantum supremacy) σε σύγκριση με τη σημερινή ψηφιακή τεχνολογία, αρκεί να αναλογιστεί ότι ο ισχυρότερος ψηφιακός υπολογιστής στον κόσμο, ο αμερικανικός Summit (που σημαίνει «Κορυφή»), έχει υπολογιστική ισχύ 148,6 petaflops, μπορεί δηλαδή να κάνει «μόνο» 148,6 τετράκις εκατομμύρια υπολογισμούς το δευτερόλεπτο και είναι απελπιστικά αργός σε σχέση με έναν κβαντικό υπολογιστή.
«Αυτή η δραματική επιτάχυνση, σε σχέση με όλους τους γνωστούς κλασικούς αλγόριθμους, αποτελεί την πειραματική υλοποίηση της κβαντικής υπεροχής στην υπολογιστική εργασία», όπως επισημαίνουν στο σχετικό άρθρο τους οι ερευνητές της Google και προσθέτουν πως «απ’ όσο γνωρίζουμε, αυτό το πείραμα αποτελεί τον πρώτο υπολογισμό που ολοκληρώθηκε επιτυχώς αποκλειστικά από έναν κβαντικό επεξεργαστή».
Το νέο υπολογιστικό πρότυπο κβαντικού επεξεργαστή βαφτίστηκε από τούς δημιουργούς του «Sycamore» και μολονότι φαίνεται πως διαθέτει εντυπωσιακή υπολογιστική ισχύ, οι ανταγωνιστές της Google αμφισβητούν τις πρακτικές εφαρμογές του.
«Είναι μόνο ένα εργαστηριακό πείραμα χωρίς πρακτικές εφαρμογές», δήλωσε ο Dario Gil, διευθυντής ερευνών της ανταγωνιστικής εταιρείας IBM, όταν διέρρευσε η είδηση για την επιτυχία της Google.
Σε έναν συμβατικό ψηφιακό υπολογιστή (που είναι κατά κανόνα ηλεκτρονικός), η στοιχειώδης μονάδα πληροφορίας είναι το bit, ενώ σε έναν κβαντικό υπολογιστή το qubit. Η βασική αρχή της κβαντικής υπολογιστικής είναι το πειραματικά επιβεβαιωμένο γεγονός ότι οι κβαντομηχανικές ιδιότητες της ύλης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αναπαράσταση και τη δόμηση δεδομένων. Συνεπώς, ο απώτερος στόχος της είναι η επινόηση και η κατασκευή μηχανισμών που, στηριζόμενοι στην κβαντομηχανική, μπορούν να επεξεργάζονται αυτά τα δεδομένα.
Πράγματι, ως κβαντικός υπολογιστής ορίζεται κάθε μη ψηφιακό υπολογιστικό σύστημα που εκμεταλλεύεται τις χαρακτηριστικές ιδιότητες της κβαντομηχανικής, όπως π.χ. την αρχή της υπέρθεσης και της διεμπλοκής, ώστε να φέρει εις πέρας επιτυχώς την επεξεργασία πληροφοριών μέσω της εκτέλεσης σύνθετων υπολογισμών.
Το μυστικό της τεράστιας υπολογιστικής δύναμης των κβαντικών επεξεργαστών πρέπει να αναζητηθεί στο αινιγματικό φαινόμενο της κβαντικής διεμπλοκής ή κβαντικού εναγκαλισμού (quantum entanglement): όταν δύο σωματίδια ή ομάδες σωματιδίων αλληλεπιδρούν μεταξύ τους μέσω της σύζευξης των κυματοσυναρτήσεών τους, με αποτέλεσμα να παραμένουν σε κατάσταση «διεμπλοκής», ανεξάρτητα από την απόσταση που τα χωρίζει. Ετσι, όταν συμβαίνει κάτι στο ένα σωματίδιο, το άλλο το αντιλαμβάνεται αμέσως και αντιδρά ακαριαία, ακόμη κι αν βρίσκεται στο άλλο άκρο του Σύμπαντος.
Ομως, ποια είναι η βασική διαφορά ενός ψηφιακού από έναν κβαντικό επεξεργαστή; Ολοι οι ψηφιακοί υπολογιστές αναπαριστούν, αποθηκεύουν και επεξεργάζονται τις πληροφορίες αποκλειστικά υπό τη μορφή μπιτ (bit), δυαδικών στοιχείων «0» και «1».
Αν λοιπόν σε κάθε συμβατικό ψηφιακό υπολογιστή η στοιχειώδης μονάδα πληροφορίας είναι το bit, σε έναν κβαντικό υπολογιστή είναι το κβαντικό μπιτ ή κιούμπιτ (qubit), το οποίο μπορεί να παίρνει όλες τις δυνατές τιμές που υπάρχουν ανάμεσα στο 0 και το 1. Ενώ ένα μπιτ μπορεί να λαμβάνει μόνο δύο τιμές, να βρίσκεται δηλαδή σε μία μόνο από τις δύο καταστάσεις «1» ή «0», το κβαντικό μπιτ μπορεί χάρη στην ιδιότητα της «κβαντικής διεμπλοκής» να βρίσκεται σε πολλές ισοπίθανες καταστάσεις και άρα να λαμβάνει πολυάριθμες τιμές.
Συνεπώς, ένα qubit μπορεί να αναπαραστήσει τόσο τις δύο τιμές «1» και «0» όσο και οποιαδήποτε υπέρθεση αυτών των δύο: 2 qubits μπορούν να αναπαραστήσουν οποιαδήποτε υπέρθεση 4 δυνατών καταστάσεων, 3 qubits οποιαδήποτε υπέρθεση 8 καταστάσεων. Γενικά, ένας κβαντικός υπολογιστής μπορεί να επεξεργάζεται την κατάσταση υπέρθεσης πολλών δυνατών καταστάσεων, ενώ ένας κλασικός ψηφιακός υπολογιστής μπορεί, κάθε στιγμή, να βρίσκεται σε μία μόνο από αυτές τις καταστάσεις!
Κάτι που, σύμφωνα με την κβαντική φυσική ισχύει και για όλα τα στοιχειώδη σωματίδια (π.χ. τα ηλεκτρόνια των ατόμων). Οπως αναφέραμε, η θεμελιακή παραδοχή της κβαντικής υπολογιστικής είναι ότι αυτές οι κβαντικές ιδιότητες της ύλης μπορούν να προσομοιωθούν από τον κατάλληλο επεξεργαστή για την αναπαράσταση και τη δόμηση όλων των πληροφοριών και των νέων δεδομένων. Και επομένως, το μόνο που χρειάζεται να γίνει είναι να κατασκευαστούν τα κατάλληλα κβαντικά τσιπάκια, η λειτουργία των οποίων θα είναι η επεξεργασία των πληροφοριών που θα βασίζεται στις επιβεβαιωμένες αρχές της κβαντομηχανικής.
Ομως, η υλοποίηση του ονείρου της κατασκευής κβαντικών υπολογιστών προσκρούει σε πολλά δυσεπίλυτα θεωρητικά και πρακτικά προβλήματα. Οπως π.χ. το γεγονός ότι όλα τα κβαντικά τσιπάκια, δηλαδή οι μικροεπεξεργαστές των κιούμπιτ, για να δουλεύουν καλά πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασίες κοντά στο απόλυτο μηδέν (-273o C).
Ενα επιπλέον εμπόδιο είναι ότι ο κβαντικός επεξεργαστής πρέπει να είναι εντελώς απομονωμένος από τον περιβάλλοντα χώρο, διαφορετικά οι υπολογισμοί που έχει προγραμματιστεί να εκτελεί επηρεάζονται από τον «θόρυβο» και μπορεί να είναι εντελώς λανθασμένοι. Πρόκειται για ακραίες καταστάσεις και γι’ αυτόν τον λόγο όλοι οι κβαντικοί επεξεργαστές που έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα από την Google και την IBM είναι πολύ μικρών διαστάσεων.
Τέλος, ακόμη ένα εμπόδιο για την εκμετάλλευση της τεράστιας υπολογιστικής ισχύος των κβαντικών υπολογιστών είναι ότι αυτοί θα πρέπει να εργάζονται με διαφορετικούς και πολύ πιο περίπλοκους αλγόριθμους από αυτούς των ψηφιακών υπολογιστών.
Ομως στη δυνατότητα ταχύτατης επεξεργασίας και ολοκλήρωσης τέτοιων αλγόριθμων από τους μελλοντικούς κβαντικούς υπολογιστές πρέπει να αποδοθεί το πολύ μεγάλο ενδιαφέρον των πιο ισχυρών εταιρειών και των κυβερνήσεων γι’ αυτή την άμεση τεχνολογική εξέλιξη, στην οποία και επενδύουν τεράστια ποσά.
Ο λυσσαλέος ανταγωνισμός για την κυριαρχία των qubits
Παρ’ όλες αυτές τις εγγενείς δυσκολίες, υπάρχει ήδη σφοδρότατος ανταγωνισμός τόσο μεταξύ των διεθνών εταιρειών στον χώρο της επικοινωνίας και της πληροφορικής όσο και μεταξύ των κρατών για το ποιος θα κυριαρχήσει σε αυτήν τη νέα τεχνολογία του αύριο. Και τα κίνητρά τους είναι πραγματικά πολλά: από το απόλυτα ελεγχόμενο κβαντικό διαδίκτυο και τις ασφαλείς κβαντικές επικοινωνίες του μέλλοντος μέχρι την κβαντική κρυπτογράφηση, που όλα δείχνουν πως θα είναι τεχνικά αδύνατο να παραβιαστεί από τους χάκερ και τις μυστικές υπηρεσίες των άλλων χωρών.
Πράγματι, το μελλοντικό κβαντικό διαδίκτυο σχεδιάζεται ήδη ώστε να περιλαμβάνει λίγους ελεγχόμενους «κόμβους» από πιο απλούς κβαντικούς επεξεργαστές, οι οποίοι θα συνδέονται με όλους τους μεμονωμένους ψηφιακούς υπολογιστές, δημιουργώντας έτσι ολότελα νέες διαδικτυακές υπηρεσίες και πολύ πιο ασφαλή επικοινωνία.
Ο αντίλογος βέβαια σε αυτό το νέο τεχνολογικό θαύμα είναι ότι υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος το κβαντικό διαδίκτυο να γίνει μια αποπνικτική, ιεραρχική και απόλυτα ελεγχόμενη διαδικτυακή Βαβέλ.
Οσο για την απαραβίαστη «κβαντική κρυπτογραφία», το άπιαστο όνειρο όλων των μυστικών υπηρεσιών, και αυτή στηρίζεται στην ανάπτυξη της κβαντικής υπολογιστικής. Πάντως, για την ώρα, δεν υπάρχουν κβαντικοί υπολογιστές με υπολογιστική ισχύ χιλιάδων κιούμπιτ, ώστε να είναι ικανοί για τέτοιες αποκρυπτογραφήσεις. Και η υποθετική κβαντική υπεροχή του κβαντικού υπολογιστή της Google, του «Sycamore», είναι πολύ μικρή για να γεννά τέτοιες ανησυχίες.
Προφανώς, όμως, όλα αυτά τα φουτουριστικά τεχνολογικά σενάρια αποτελούν ένα επαρκέστατο κίνητρο για τις σημερινές εταιρείες και τις τράπεζες όσο και για τις μυστικές υπηρεσίες, οι οποίες έχουν κάθε λόγο να ενδιαφέρονται για την ταχύτατη ανάπτυξη των κβαντικών υπολογιστών, επειδή τους ενδιαφέρουν οι ασύλληπτες εφαρμογές τους.
To 14% μοιράζεται προσωπικό υλικό στο διαδίκτυο – 41% των παιδιών αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους – το 21% έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο διαδίκτυο – το 70% ανοίγει προφίλ σε κοινωνικό δίκτυο κάτω από την επιτρεπτή ηλικία των 13 ετών – 61% έχει συναντήσει ακατάλληλο περιεχόμενο- σχεδόν οι μισοί γονείς δε βάζουν όρια στη χρήση του διαδικτύου.
Προβληματισμός αλλά και ανάγκη ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των παιδιών σε θέματα που άπτονται της ασφαλούς χρήσης του διαδικτύου προκύπτει από τα αποτελέσματα της μεγάλης έρευνας που πραγματοποίησε το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου υπό την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Η έρευνα στην οποία συμμετείχαν 14.000 μαθητές ηλικίας από 10-17 ετών , πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο – Δεκέμβριο του 2018 σε 400 σχολεία της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, του Ηρακλείου Κρήτης, της Πάτρας και της Λάρισας με τη μορφή ανώνυμου online ερωτηματολογίου το οποίο συμπληρώθηκε από τα παιδιά κυρίως στο μάθημα της πληροφορικής.
Από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν και προκαλούν ανησυχία είναι το γεγονός ότι το 70% των παιδιών κάνουν χρήση κοινωνικών δικτύων σε μη επιτρεπτή ηλικία, το 21% των παιδιών δηλώνει ότι έχει δεχτεί διαδικτυακή παρενόχληση και ένα μεγάλο ποσοστό επιχείρησε να την αντιμετωπίσει χωρίς να το αναφέρει σε κανέναν, το 21% των παιδιών έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο διαδίκτυο και το 41% αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους. Πολύ προσωπικές φωτογραφίες στο διαδίκτυο παραδέχεται ότι έχει μοιραστεί το 14% και το 61% ότι έχει συναντήσει βίαιο/ακατάλληλο περιεχόμενο. Όσον αφορά στην υπερβολική χρήση του διαδικτύου το 34% νιώθει ότι παραμελεί τις δραστηριότητές του για χάρη του ψηφιακού κόσμου. Μόλις ένα 4% παραδέχεται ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού στο διαδίκτυο ενώ ένα 20% απαντά ότι δεν ξέρει αν αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού στο διαδίκτυο. Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί η παραδοχή από τα παιδιά ότι σχεδόν οι μισοί γονείς δε θέτουν όρια στα παιδιά τους όσον αφορά στη χρήση του διαδικτύου.
Αναλυτικά από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτουν:
1.Γενικά Συμπεράσματα:
Η πλειοψηφία των παιδιών (41%) ξεκινά να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο στην ηλικία των 7-8 ετών ενώ ένα 20% δηλώνει ότι ξεκίνησε τη χρήση του διαδικτύου στην πολύ μικρή ηλικία των 4-6 ετών.
Το κινητό τηλέφωνο είναι το κύριο μέσο πρόσβασης των παιδιών στο διαδίκτυο με ποσοστό 73%. Στην ηλικία των 10-12 ετών το 40% των παιδιών έχει ήδη αποκτήσει δικό του κινητό τηλέφωνο ενώ ένα 23% το αποκτά στην ηλικία των 8-10 ετών.
Το 83% των παιδιών δηλώνει ότι μπαίνει στο διαδίκτυο χωρίς την επίβλεψη των γονιών του ενώ όπως προκύπτει από τις απαντήσεις των παιδιών σχεδόν οι μισοί γονείς (43%) δεν θέτουν όρια στα παιδιά τους όσον αφορά στη χρήση του διαδικτύου.
Η πλειοψηφία των παιδιών (58%) δηλώνει ότι έμαθε μόνο του να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο και μόλις ένα 4% δηλώνει ότι έμαθε να το χρησιμοποιεί στο σχολείο από κάποιον εκπαιδευτικό. Παρά το γεγονός ότι δηλώνουν αυτοδίδακτα θεωρούν ότι γνωρίζουν πως να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο με ασφάλεια και μόνο το 12% δηλώνει λίγο ή καθόλου ενημερωμένο.
Τα παιδιά χρησιμοποιούν το διαδίκτυο κυρίως για να μιλάνε με τους φίλους τους (36%), να βλέπουν ταινίες ή να ακούν μουσική (33%), να παίζουν παιχνίδια (24%)
2.Κίνδυνοι διαδικτύου:
Διαδικτυακή παρενόχληση προκύπτει ότι έχει δεχτεί το 21% των παιδιών εκ των οποίων η πλειοψηφία (66%) αντέδρασε αποκλείοντας αυτόν/αυτήν που τα παρενόχλησε και μόνο το 21% ενημέρωσε για το θέμα κάποιον που εμπιστεύεται.
Το ανησυχητικό ποσοστό του 41% των παιδιών αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους εκ των οποίων το 29% θέτει ως προϋπόθεση να έχει κάποιον κοινό φίλο με το πρόσωπο που του έκανε αίτημα φιλίας.
Το 21% των παιδιών μάλιστα δηλώνει ότι έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε διαδικτυακά και το 29% δε θεωρεί ότι με το να μιλήσει με κάποιον άγνωστο στο διαδίκτυο μπορεί να θέσει τον εαυτό του σε κίνδυνο.
Το 61% έχει συναντήσει ακατάλληλο/βίαιο περιεχόμενο στο διαδίκτυο. Από αυτό το ποσοστό παιδιών, το 65% το είδε τυχαία, το 21% το έψαξε για να το βρει και στο 13% το έστειλε κάποιος φίλος.
Το 14% των παιδιών παραδέχεται ότι έχει μοιραστεί πολύ προσωπικές φωτογραφίες στο διαδίκτυο. Μόλις το 5% δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού και το 17% ότι έχει γίνει μάρτυρας διαδικτυακού εκφοβισμού. Από τα παιδιά που δηλώνουν ότι αντιλήφθηκαν ότι κάποιος φίλος τους έχει πέσει θύμα cyberbullying το 21% αδιαφόρησε, το 35% προσπάθησε να στηρίξει το θύμα χωρίς όμως να μιλήσει και το 44% αντέδρασε αποκαλύπτοντας το περιστατικό σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεται.
Τα παιδιά και οι νέοι ενημερώνονται κυρίως από δημοσιεύσεις σε κοινωνικά δίκτυα (36%) και από αναρτήσεις φίλων τους (15%). Περισσότεροι από τους μισούς μάλιστα (58%) δηλώνουν ότι μπορούν να ξεχωρίσουν μια αληθινή είδηση από μια ψευδή.
Στην ερώτηση «σε ποιον θα απευθυνθείς στην περίπτωση που σου συμβεί κάτι διαδικτυακά» το 69% απάντησε στους γονείς μου, το 16% σε κάποιον φίλο, μόλις το 3% σε κάποιον εκπαιδευτικό και υπάρχει και ένα 12% που δηλώνει: «πουθενά. Θα τα βγάλω πέρα μόνος μου».
3.Χρονικά όρια Χρήσης του διαδικτύου:
Το 69% των παιδιών δηλώνει ότι χρησιμοποιεί το διαδίκτυο σε καθημερινή βάση.
Το 34% νιώθει ότι παραμελεί τις δραστηριότητές του για χάρη του διαδικτύου. Μόλις ένα 4% παραδέχεται ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού στο διαδίκτυο ενώ ένα 20% απαντά ότι δεν ξέρει αν αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού στο διαδίκτυο.
Το 71% των παιδιών παρακολουθεί video στο YouTube μέχρι 2 ώρες την ημέρα, 3-4 ώρες την ημέρα το 14% και περισσότερες από 4 ώρες την ημέρα το 10%.
Με τα κοινωνικά δίκτυα μέχρι 2 ώρες την ημέρα ασχολείται το 63% των παιδιών. 3-4 ώρες το 13% και περισσότερες από 4 ώρες το 9%. Το ποσοστό των παιδιών που ασχολούνται περισσότερες από 4 ώρες με τα κοινωνικά δίκτυα κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου φτάνει στο 15%
Με τα διαδικτυακά παιχνίδια μέχρι 2 ώρες σε καθημερινή βάση ασχολείται το 57%. 3-4 ώρες την ημέρα το 9% και περισσότερες από 4 ώρες το 7%. Το ποσοστό των παιδιών που παίζουν περισσότερες από 4 ώρες κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου διπλασιάζεται και φτάνει το 15%
4.Χρήση κοινωνικών δικτύων:
Η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών (83%) διαθέτει προφίλ σε κοινωνικό δίκτυο εκ των οποίων το 70% προκύπτει ότι ξεκινά την ενασχόληση πριν από την επιτρεπόμενη ηλικία των 13 ετών. Το 36% μάλιστα των παιδιών που διαθέτουν προφίλ σε κοινωνικά δίκτυα το άνοιξαν μόνα τους, χωρίς τη συγκατάθεση των γονιών τους.
Το 18% των παιδιών που χρησιμοποιεί κοινωνικά δίκτυα δεν έχει το προφίλ του ιδιωτικό και ένα 16% δε γνωρίζει πως να αναφέρει κάποιον ή κάτι που το ενόχλησε στο διαδίκτυο.
Το κοινωνικό δίκτυο που χρησιμοποιούν περισσότερο τα παιδιά είναι το INSTAGRAM με ποσοστό 51% ενώ το Facebook χρησιμοποιείται μόλις από το 11% των παιδιών . Ακολουθεί το ΥouTube με 40%, to Messenger με 19%, το Viber με 17%, το Skype και το Snapchat με 11%.
Πολιτισμός και Τεχνολογία. Δυο έννοιες που συνδέονται μεταξύ τους, δημιουργώντας καινοτόμες προτάσεις για συναρπαστικές ψηφιακές εμπειρίες και εξελίσσονται συνεχώς.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η πλατφόρμα Πολιτισμού Google Arts & Culture πραγματοποίησαν την Τρίτη, την πρώτη εκδήλωση-παρουσίαση του προγράμματος της Google, «Ο πολιτισμός που μας ενώνει», στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Η διαδικτυακή πλατφόρμα, της οποίας η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν τόσο σε iOS όσο και Android, προσφέρει τη δυνατότητα επίσκεψης σε 1.500 μουσεία από όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τη Google, υπάρχουν πάνω από 500 εκατομμύρια αναζητήσεις που σχετίζονται με την τέχνη. Η πλατφόρμα αποτελεί βάση για τη δημιουργία εκθέσεων με εικόνες, βίντεο και απεικονίσεις του Street View.
Οι χρήστες βρίσκονται σε μια εικονική εξερεύνηση της τέχνης, της ιστορίας και των… θαυμάτων του κόσμου: από το διάσημο «υπνοδωμάτιο» του Βαν Γκογκ έως το κελί του Μαντέλα στη φυλακή. Ο στόχος της Google & Arts είναι διπλός: να είναι η τέχνη και ο πολιτισμός, προσβάσιμα σε όλους, ανεξαρτήτου γεωγραφικής θέσης και να υπάρχει σύνδεση με πολιτιστικούς φορείς.
Εδώ και επτά χρόνια, η ομάδα συνεργάζεται με οργανώσεις, με σκοπό να διαδώσουν και να διαφυλάξουν το πολιτιστικό περιεχόμενο, χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνολογίες. Οι διοργανωτές και επιμελητές εκθέσεων, αναπτύσσουν και παρουσιάζουν μουσειακές εκθέσεις τόσο διαδικτυακά όσο και στο φυσικό περιβάλλον ενός μουσείου.
Πρόκειται για ένα εργαλείο που φέρνει την πολιτιστική κληρονομιά του κόσμου σε όσους επιθυμούν να γνωρίσουν διαφορετικές πολιτιστικές πτυχές. Συγκεκριμένα, μπορούν να πληροφορηθούν για έργα τέχνης με ακριβή λεπτομέρεια και να μελετήσουν την ιστορία.
Πώς η GoogleArts & Culture βοηθά όχι μόνο τις νέες αλλά και τις παλαιότερες γενιές, όσον αφορά την κατανόηση της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και της σύνδεσης με αυτή;
«Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι απευθυνόμαστε σε ένα μεγάλο βαθμό στις νεότερες γενιές, αλλά αυτό δεν ισχύει. Στην πραγματικότητα, πολλοί χρήστες έχουν επισκεφτεί κάποια από αυτά τα μουσεία, ιδιαίτερα σε νεότερη ηλικία και στη συνέχεια αναβιώνουν εικόνες από τη μνήμη τους μέσω της Google Arts & Culture», συμπληρώνει ο κ. Σουντ.
«Συνάντησα πρόσφατα έναν 70χρονο Αυστραλό, εθελοντή ξεναγό σε ένα μουσείο. Όταν του είπα ότι δουλεύω για την πλατφόρμα, μου αποκάλυψε ότι πριν από πολλά χρόνια επισκέφτηκε το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη, αλλά δεν το θυμόταν καλά. Του το έδειξα λοιπόν στην εφαρμογή και το πρόσωπό του φωτίστηκε. Είπε: ”Θεέ μου! Υπάρχουν περισσότερα μουσεία;”. Στην καταφατική μου απάντηση, σχολίασε ότι είναι ένα υπέροχο βοήθημα για αυτόν που δεν μπορούσε πλέον να ταξιδεύει, ήθελε όμως να “ξαναβρεθεί” σε αυτά τα μέρη».
Η πλατφόρμα στα επόμενα χρόνια
«Δεν έχω καμία βάσιμη ένδειξη για το τι θα φέρει το μέλλον, αλλά είμαι βέβαιος ότι οι άνθρωποι, είτε online ή εκτός σύνδεσης, ενδιαφέρονται για όλους τους τύπους κουλτούρας. Ανεξάρτητα αν είναι υψηλού επιπέδου, ή πρόκειται για φαγητό, μουσική. Το κλειδί είναι να κάνουμε τους ανθρώπους να καταλάβουν ότι όλα συνδέονται. Επομένως, το μέλλον είναι …οι διασυνδέσεις», καταλήγει ο Σουντ.
Για περισσότερες διαδικτυακές περιηγήσεις σε χώρους της τέχνης, επισκεφτείτε την πλατφόρμα.
Ξεκινώντας με μια παράδοξη παραδοχή, θα λέγαμε ότι το instagram υποτίθεται ότι είναι ίσως το πιο φιλικό από τα social media, ωστόσο κάνει πολλούς ανθρώπους δυστυχισμένους.
Όλο και περισσότεροι χρήστες και ειδικοί της ψυχικής υγείας εντοπίζουν το πρόβλημα στην ουσία της ύπαρξης του instagram: τη θετικότητα που επικοινωνεί, με μία κενόδοξη έμφαση στην προώθηση του τέλειου τρόπου ζωής.
Όταν η 24χρονη fashion blogger Σκάρλετ Ντίξον ανήρτησε μια φωτογραφία της που την απεικόνιζε να φοράει την τέλεια πιτζάμα της, παίρνοντας το τέλειο πρωινό της, έχοντας τέλειο χτένισμα, μέσα στο άψογα διακοσμημένο δωμάτιο της (διαφημίζοντας παράλληλα διάφορα προϊόντα), το διαδίκτυο αντέδρασε έντονα και ακαριαία.
«Το instagram είναι ένα γελοίο εργοστάσιο ψεμάτων που δημιουργήθηκε για να μας κάνει να νιώθουμε ανεπαρκείς» έγραψε ο χρήστης Νέιθαν, μαζί με κάτι γαλλικά περί του τέλειου πρωινού της Σκάρλετ Ντίξον. Η δική του ανάρτηση συγκέντρωσε 22 φορές περισσότερα likes από το τέλειο πρωινό της fashion blogger. Η ανάρτησή της έμεινε στα 6.000 likes, εκείνος πήρε 111.000 likes, προκαλώντας ένα κύμα από επικριτικά έως υβριστικά σχόλια, όχι μόνο για τη Ντίξον αλλά και για το μέσο το ίδιο, με μία εχθρικότητα που συνήθως συναντάται στο twitter.
To instagram πάντα έμοιαζε ως το πιο φιλικό, αθώο και γλυκό κοινωνικό δίκτυο που θα μπορούσαμε να έχουμε. Μια οπτικά κατευθυνόμενη κοινότητα όπου ο κύριος τρόπος αλληλεπίδρασης είναι το like -άντε, και τα αποθεωτικά σχόλια-, ενώ οι αναρτήσεις γίνονται viral λόγω της θετικότητας που αποπνέουν και όπου μερικά από τα μεγαλύτερα accounts είναι διάσημοι σκύλοι και γάτες.
Η πλατφόρμα ενθαρρύνει τους χρήστες της να παρουσιάζουν μια ιδεατή, ελκυστική εικόνα, την οποία όμως κάποιοι μπορούν να βρουν παραπλανητική ή ακόμα και επιβλαβή. Εάν το facebook δείχνει ότι όλοι είναι βαρετοί και το twitter είναι ο βασιλιάς της κακότητας, τότε το instagram σε αγχώνει πως όλοι είναι τέλειοι εκτός από σένα. Μέρες μετά την περιβόητη ανάρτησή της, η Ντίξον επεσήμανε την ειρωνεία πως ο φόβος ότι η αναληθής εικόνα των social media κάνει κακό στους ανθρώπους, χρησιμοποιήθηκε ως αφορμή για να επιτεθούν χιλιάδες άλλοι στην ίδια. «Το προφίλ μου, οι αναρτήσεις μου δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική ζωή. Μα πραγματικά, ποιος πιστεύετε ότι είναι μόνιμα χαμογελαστός και πάντα έχει την τέλεια πόζα, ή κρατάει τρισευτυχισμένος ένα παγωτό; Δεν πιστεύω ότι το περιεχόμενο του λογαριασμού μου κάνει κακό στα νέα κορίτσια, αλλά συμφωνώ ότι το instagram μπορεί να παρουσιάσει ψευδείς προσδοκίες στις οποίες ο κόσμος δεν μπορεί να ανταποκριθεί» δήλωσε η Ντίξον μετά τα -ακόμα και απειλητικά μηνύματα- που έλαβε στους λογαριασμούς της στο instagram και το youtube.
Το 2017, ένας βρετανικός φιλανθρωπικός οργανισμός για τη Δημόσια Υγεία, ο RSPH, διεξήγαγε μια έρευνα σε όλη τη Μεγάλη Βρετανία, σε άτομα ηλικίας 14 ετών έως 24 ετών, ρωτώντας τους για τις πέντε μεγάλες πλατφόρμες: Twitter, Facebook, YouTube, Snapchat και Instagram. Οι ερωτώμενοι κλήθηκαν να βαθμολογήσουν πως οι πλατφόρμες αυτές επηρεάζουν τη ζωή τους, από την ποιότητα του ύπνου τους μέχρι το φαινόμενο fomo (fear of missing out, δηλαδή ο φόβος του ατόμου ότι οι άλλοι ζούνε μια πολύ ικανοποιητική εμπειρία από την οποία ο ίδιος απουσιάζει). Το instagram ήρθε τελευταίο στην κατάταξη, με κακά αποτελέσματα και στον ύπνο και στο fomo, ενώ το youtube συγκέντρωσε τις περισσότερες θετικές απαντήσεις, με αρνητικά αποτελέσματα μόνο στις επιπτώσεις που ενδεχομένως έχει στον ύπνο. «Το ατελείωτο σκρολάρισμα, χωρίς καμία ιδιαίτερη αλληλεπίδραση, δεν έχει θετικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία» λέει η ερευνήτρια του RSPH, Νίαμ Μακ Ντέιντ και προσθέτει πως «κανείς δεν έχει πραγματικά τον έλεγχο σε αυτά που βλέπει και αρκετά συχνά οι εικόνες που βλέπουμε στο instagram δεν δείχνουν την πραγματικότητα, γεγονός που αποβαίνει επιζήμιο για τα νεαρά αγόρια και κορίτσια». Και ενώ ο κίνδυνος μιας ανθυγιεινής εικόνας του σώματος είναι κάτι παραπάνω από ορατός, η Μακ Ντέιντ λέει πως αυτό αποτελεί μόνο μια πτυχή του προβλήματος. «Κάποιος μπορεί να βλέπει συνέχεια φωτογραφίες με αυτοκίνητα και να του δημιουργηθεί άγχος, ακόμα και κατάθλιψη, επειδή δεν μπορεί να τα αποκτήσει».
Κάποιοι δηλώνουν σε ρεπορτάζ του Guardian ότι νιώθουν πιο ευτυχισμένοι από τότε που παράτησαν το instagram, άλλοι, σε πιο ζαμανφού διάθεση, λένε ότι θα συνεχίσουν να ακολουθούν τα πρότυπά τους στο δίκτυο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν αντιλαμβάνονται ότι η τέλεια ζωή τους δεν υπάρχει. Ίσως να είναι έτσι. Αρκεί να αντιληφθούν οι νεαρές ηλικίες ότι τα δημοφιλή προφίλ με τους εκατοντάδες χιλιάδες, ακόμα και τους εκατομμύρια followers, δεν είναι παρά ρόλοι. Ούτε οι ίδιοι δεν ζουν τη ζωή που διαφημίζουν τελικά. Άλλωστε τις περισσότερες φορές, μια εταιρία δημητριακών, ένα αντηλιακό, μία εταιρία σαμπουάν, πληρώνει τους λεγόμενους influencers για να δείχνουν έτσι.
Το κουδούνι χτυπάει. Αλλη μία μέρα στο σχολείο έχει φτάσει στο τέλος της και οι μαθητές ενός συγκεκριμένου ιταλικού Λυκείου βγαίνουν τρέχοντας από την τάξη, με μεγαλύτερο ζήλο απ’ ό,τι συνήθως. Εχουν το βλέμμα φανατικού καπνιστή που έχει κόψει εδώ και λίγες ημέρες το τσιγάρο και τρέχει να καπνίσει ένα στα κρυφά. Τι έχει συμβεί και έχει μετατρέψει αυτά τα παιδιά σε πραγματικά αγρίμια;
Οπως εξηγεί η ιταλική Corriere della Sera, πρόκειται για το πρώτο ιταλικό Λύκειο που αποφάσισε να κόψει τον ομφάλιο λώρο μεταξύ μαθητών και smartphones κατά τη διάρκεια όχι μόνο των μαθημάτων, αλλά και της συνολικής παραμονής των μαθητών στους χώρους του σχολείου.
Καμία επαφή με το Ιντερνετ, καμία διάδραση με τα social media, καμία ειδοποίηση δεν θα φωτίσει τα κινητά που βρίσκονται καλά κρυμμένα μέσα στα σχολικά σακίδια. Αλήθεια, πώς είναι η ζωή στο σχολείο χωρίς κινητό; «Μοιάζει με γενικό μπλακάουτ… είναι πολύ δύσκολο να το περιγράψεις…» λένε τα παιδιά με σχεδόν ηρωικό ύφος, λες και έχουν επιβιώσει από μία τεράστια δοκιμασία.
Ολα αυτά συμβαίνουν στο σχολείο San Benedetto στην Πιατσέντσα της βορειοδυτικής Ιταλίας. Στο σχολείο αυτό δίνεται μεγάλη βαρύτητα στις επιστήμες και θα περίμενε κανείς ότι κάθε μορφή τεχνολογίας θα ήταν καλοδεχούμενη. Και όμως. Ο εφηβικός εθισμός στα social media δυσχεραίνει ημέρα με την ημέρα το έργο των καθηγητών. Οι μαθητές έχουν τεράστιο πρόβλημα συγκέντρωσης.
Το κινητό στην ειδική θήκη πάνω στο θρανίο και οι μαθητές προσηλωμένοι και πάλι στο μάθημα. Κοσμοϊστορικό γεγονός!
Οι διδάσκοντες φτάνουν στο σημείο να αναπολούν τις παλιές καλές ημέρες, όταν γινόταν φασαρία στην τάξη επειδή τα παιδιά μιλούσαν και γελούσαν μεταξύ τους. Με την επέλαση των smartphones επήλθε νεκρική σιγή στις σχολικές αίθουσες. Οχι επειδή ξαφνικά τα παιδιά είχαν αποφασίσει να κάνουν ησυχία για να αφοσιωθούν στα μαθήματά τους. Αλλά επειδή δεν μπορούσαν να ξεκολλήσουν, ακόμη και εν ώρα μαθήματος, από τα κινητά τους. Πώς λειτουργεί όμως το συγκεκριμένο μέτρο απαγόρευσης; Κάθε κινητό ουσιαστικά «κλειδώνεται» μέσα σε μία ειδική μαγνητική συσκευασία η οποία αποσφραγίζεται με τρόπο παρόμοιο με εκείνον που βγαίνουν τα αντικλεπτικά από τα ρούχα που αγοράζουμε σε πολυκαταστήματα, μετά το τέλος κάθε σχολικής ημέρας.
Τα χέρια ενός καθηγητή στο ιταλικό Λύκειο επιδεικνύουν τον ειδικό μηχανισμό που φιλοδοξεί να μετατρέψει τους μαθητές από εθισμένα ζόμπι σε κανονικούς ανθρώπους
Οπως επισημαίνουν οι καθηγητές του συγκεκριμένου Λυκείου, το ζήτημα δεν είναι μόνο να σταματήσουν οι αντιπερισπασμοί της τεχνολογίας. Πρέπει να ξαναρχίσουν τα παιδιά να συζητούν μεταξύ τους. Σε κάθε διάλειμμα έμοιαζαν με ζόμπι που έπαιρναν εντολές αποκλειστικά από τη συσκευή που αναβόσβηνε μπροστά τους, χωρίς να δίνουν την παραμικρή σημασία σε όποιον υπήρχε και σε ό,τι συνέβαινε δίπλα τους.
Και τελικά, οι συγκεκριμένοι μαθητές παραδέχονται ότι όσο και αν τους λείπουν τα κινητά τους τηλέφωνα, βιώνουν ένα πρωτόγνωρο αίσθημα ελευθερίας. Χωρίς Ιντερνετ, ξανάρχισαν να συμπεριφέρονται σαν μαθητές και όχι σαν χάκερ.
Θα μπορούσε άραγε να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο και σε κάποιο ελληνικό σχολείο; Πόσο θα μπορούσαν να αντέξουν «τα δικά μας παιδιά» χωρίς Instagram, Facebook και WhatsApp;
Για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων σχετικά με τη χρήση κινητών τηλεφώνων και ηλεκτρονικών συσκευών από μαθητές και εκπαιδευτικούς στο χώρο του σχολείου και λαμβάνοντας υπόψη το ΠΔ 28/15 (34Α΄) «Κωδικοποίηση διατάξεων για την πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα και στοιχεία», το ν. 2472/1997 (50Α΄) «Περί προστασίας του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» καθώς και την με αριθμ. πρωτ. 14/21-04-2016 Πράξη του Δ.Σ του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, ορίζουμε τα εξής:
1. Οι μαθητές δεν επιτρέπεται να έχουν στην κατοχή τους κινητά τηλέφωνα εντός του σχολικού χώρου.
2. Οι μαθητές δεν επιτρέπεται να έχουν στην κατοχή τους εκτός από κινητά τηλέφωνα και οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή ή παιχνίδι που διαθέτει σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου εντός του σχολικού χώρου. Ο ανάλογος εξοπλισμός που τους διαθέτει το σχολείο στο οποίο φοιτούν, χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της διδακτικής πράξης και της εκπαιδευτικής διαδικασίας γενικότερα και μόνο υπό την εποπτεία/επίβλεψη του εκπαιδευτικού.
3. Οι εκπαιδευτικοί εκτός από τις διαθέσιμες από το σχολείο ηλεκτρονικές συσκευές (H/Y, laptops, tablets, διαδραστικούς πίνακες κτλ), δύνανται να χρησιμοποιήσουν και το δικό τους προσωπικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό κατά τη διάρκεια της διδακτικής πράξης και για τις ανάγκες αυτής, αλλά και στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας γενικότερα, τηρώντας τους κανόνες ασφάλειας και τις σχετικές διατάξεις περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων των μαθητών και των εκπαιδευτικών (νόμοι 2472/1997 (ΦΕΚ 50/τ.Α’/1997) και 3471/2006 (ΦΕΚ 133/τ. Α’/2006). 4. Επισημαίνεται ότι θα πρέπει να αποφεύγεται η ανάρτηση φωτογραφιών και βίντεο με μαθητές στους δικτυακούς τόπους των σχολικών μονάδων. Οι φωτογραφίες αποτελούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 2 στοιχ. α΄ του ν.2472/1997, στο μέτρο που από αυτές δύνανται να προσδιοριστούν, άμεσα ή έμμεσα, τα υποκείμενα των δεδομένων. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ίδιου νόμου, η επεξεργασία και κατά συνέπεια η ανάρτηση, η αποθήκευση σε ψηφιακά μέσα (πχ αναμνηστικού τύπου φωτογραφίες, βίντεο και δραστηριότητες της σχολικής ζωής) δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται μόνον όταν το υποκείμενο των δεδομένων (οι κηδεμόνες των μαθητριών-μαθητών) έχει δώσει τη συγκατάθεσή του.
Πρότυπο έντυπο γονικής συναίνεσης όσον αφορά στη γονική συγκατάθεση πριν από την αποθήκευση σε ψηφιακά μέσα και την ανάρτηση, εικόνων και βίντεο με μαθητές στις ιστοσελίδες και ιστολόγια του σχολείου, καθώς και άλλο χρήσιμο υλικό που αφορά στην ασφάλεια των μαθητών στο διαδίκτυο και στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των μαθητών μπορείτε να βρείτε στον ενημερωτικό κόμβο του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου «Ασφάλεια στο Διαδίκτυο»: http://internet-safety.sch.gr/).
5. Δεν επιτρέπεται η χρήση – λειτουργία καμερών ασφαλείας στους σχολικούς χώρους κατά τη διάρκεια λειτουργίας του σχολείου, σύμφωνα και με την υπ’ αρ. Γ/ΕΞ/2274/31.3.2011 (ΦΕΚ 548/τ. Β΄/7-4-2011) οδηγία της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και ειδικότερα το άρθρο 18, παρ. 2, που ορίζει επιπλέον ότι οι ώρες λειτουργίας του συστήματος θα πρέπει να αναγράφονται με σαφήνεια σε σχετικές ενημερωτικές πινακίδες έτσι ώστε να γνωρίζουν όλοι οι μαθητές και φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας ότι κατά τη διάρκεια της παρουσίας τους στο σχολείο δεν παρακολουθούνται.
