Άγχος και πίεση, ήδη από το Δημοτικό, χαρακτηρίζουν τη μαθητική εμπειρία, σύμφωνα με Πανελλήνια Έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2010 σε μαθητές από ομάδα επιστημόνων του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ).
Οι αυξημένες υποχρεώσεις των παιδιών, τα οδηγούν πολλές φορές στο στρες που συνδέεται με την εκδήλωση ψυχοσωματικών συμπτωμάτων.
Συγκεκριμένα, στην έρευνα των Κοκκέβη Α., Φωτίου Α., Σταύρου Μ. και Καναβού Ε., αναφέρεται ότι ένας στους τέσσερις 11χρονους και ένας στους δύο 13χρονους και 15χρονους αισθάνονται αρκετά ή πολύ πιεσμένοι από το σχολείο. Η πίεση αυτή συνδέεται με την εμφάνιση ψυχοσωματικών
συμπτωμάτων.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι έφηβοι κάνουν απογευματινά μαθήματα (ιδιαίτερα ή στο φροντιστήριο) κατά μέσο όρο 9 ώρες την εβδομάδα. Το 2010 αυξάνονται οι ώρες που οι έφηβοι αναφέρουν ότι κάνουν ιδιαίτερα ή φροντιστήριο για τα μαθήματα του σχολείου.
Τα αγόρια κάνουν απογευματινά μαθήματα κατά μέσο όρο μία ώρα περισσότερη (9,4 ώρες), συγκριτικά με τα κορίτσια (8,4 ώρες). Επιπλέον, ενώ στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο οι μαθητές κάνουν περισσότερες ώρες απογευματινά μαθήματα για την εκμάθηση ξένων γλωσσών και λιγότερες για τα μαθήματα του σχολείου, στο Λύκειο η κατάσταση αντιστρέφεται και οι μαθητές κάνουν περισσότερες ώρες μαθήματα για το σχολείο και λιγότερες ώρες ξένες γλώσσες.
Ανάμεσα στα άλλα, η έρευνα δείχνει ότι:
- Δύο στους 3 εφήβους απαντούν ότι τους αρέσει το σχολείο, υψηλότερο ποσοστό κοριτσιών από ό,τι αγοριών και μικρότερων μαθητών από ό,τι μεγαλύτερων. Από το 1998 και μετά, μειώνεται σημαντικά το ποσοστό των μαθητών που τους αρέσει το σχολείο.
- Λιγότεροι από τους μισούς μαθητές πιστεύουν ότι το σχολείο τους είναι ένα ωραίο μέρος για να βρίσκεται κανείς, ενώ ένας στους πέντε μαθητές δεν νιώθει ασφαλής στο σχολείο.
- Τρεις στους πέντε μαθητές νιώθουν ικανοποιημένοι από τη σχέση τους με τους συμμαθητές τους, με το ποσοστό αυτό, ωστόσο, να μειώνεται σημαντικά από το 2002 και μετά.
- Μόλις οι μισοί μαθητές νιώθουν ικανοποιημένοι από τις σχέσεις τους με τους καθηγητές τους, ενώ μόνο ένας στους τρεις 15χρονους αναφέρει κάτι τέτοιο.
- Ο βαθμός ικανοποίησης από το σχολείο συνδέεται θετικά με το ενδιαφέρον των γονιών για τα σχολικά ζητήματα και αρνητικά με το κάπνισμα, την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και τη χρήση κάνναβης.
- Εννιά στα 10 κορίτσια και 7 στα 10 αγόρια αναφέρουν ότι αμέσως μετά το σχολείο θα ήθελαν να σπουδάσουν. Από τους υπόλοιπους εφήβους, οι περισσότεροι, κυρίως αγόρια, απαντούν πως θα ήθελαν να εργαστούν ή να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια.
- Περισσότεροι από τους μισούς 15χρονους αναφέρουν ότι τον τελευταίο μήνα απουσίασαν αδικαιολόγητα από το σχολείο για τουλάχιστον μία ημέρα.
Τα ευρήματα της έρευνας του 2010, συγκριτικά με εκείνα των προηγούμενων ετών, δείχνουν ότι οι έφηβοι στην Ελλάδα αντλούν μικρότερη ικανοποίηση από το σχολείο σε σχέση με το παρελθόν. Δεν τους αρέσει ιδιαίτερα το κλίμα στην τάξη, ούτε είναι πολύ ικανοποιημένοι από τη σχέση με τους συμμαθητές και τους καθηγητές τους.
Ειδικότερα, μεγάλο ποσοστό των εφήβων αναφέρουν ότι οι συμμαθητές τους δεν είναι ευγενικοί ή πρόθυμοι να βοηθήσουν ο ένας τον άλλο και πως δεν είναι ικανοποιημένοι από τη σχέση τους με τους καθηγητές τους, με σχεδόν έναν στους 4 να δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται τους καθηγητές του.
Σύμφωνα με την έρευνα, τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν την ανάγκη ανάπτυξης παρεμβάσεων, ιδιαίτερα στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, οι οποίες θα εστιάζουν στη βελτίωση του κλίματος μέσα στην τάξη, ενισχύοντας την ποιότητα της επικοινωνίας μεταξύ των μαθητών καθώς και των μαθητών με τους καθηγητές τους.
Αναλυτικά η ερευνα στο δικτυακό τόπο του ΕΠΙΨΥ:
http://www.epipsi.gr/pdf/2011/05_HBSC_2010_EPIPSI_2011.pdf
Από το Εν Δυνάμει