Θρησκευτικά από την Κω

Ο εγκλεισμός, λόγω του καινούργιου ιού, με βρήκε να διαβάζω τον Κόμη Μόντε Κρίστο, του Αλέξανδρου Δουμά, σε μία πλήρη δίτομη έκδοση.

Στο μυαλό μου έγινε αυτόματα ένας παραλληλισμός: του άδικα φυλακισμένου Νταντές, στο σκληρό φρούριο του Ιφ όπου τον έστειλε η αδικία των συνανθρώπων του, με όλους εμάς που είμαστε «φυλακισμένοι» με πολλούς και διάφορους τρόπους.

Ισχύει, άραγε, αυτός ο παραλληλισμός;

Κι εκείνος κι εμείς είμαστε περιορισμένοι χωρίς να το έχουμε επιδιώξει, χωρίς να μάς αξίζει, δεν γνωρίζουμε καλά-καλά την αιτία του περιορισμού μας, αισθανόμαστε αδικημένοι, να απειλούμαστε. Είμαστε μακριά από τις εργασίες μας, δεν μπορούμε να συναντήσουμε φιλικά και συγγενικά πρόσωπα, δεν μπορούμε να κυκλοφορήσουμε όπως είχαμε συνηθίσει, δεν μπορούμε να πάμε ούτε καν στην Εκκλησία. Γύρω μας υπάρχει ερημιά, αβεβαιότητα για το μέλλον και διάχυτη στενοχώρια!

Νιώθω ότι ζούμε μία ανάλογη περίοδο με αυτή που πέρασε ο Νταντές τα πρώτα χρόνια της φυλάκισής του, όταν τη διαμαρτυρία και την οργή την ακολούθησε η απόγνωση και η παραίτηση, κι έφτασε στο σημείο να μη θέλει πια τη ζωή του.

Αυτό που άλλαξε τη στάση του θρυλικού φυλακισμένου ήταν η συνάντηση με τον άλλο, που τον βρήκε στο πρόσωπο του αββά Φαρία, του σοφού, επίσης αδικημένου, κληρικού. Αυτός ήταν η αφορμή για ελπίδα, προσπάθεια και αγώνα. Μαζί του αγωνίστηκε για να ξανακερδίσει την ελευθερία του, όχι μόνο με τα σχέδια απόδρασης, αλλά κυρίως με τη σχέση που καλλιέργησε μ᾿ αυτόν. Να υπογραμμίσουμε ότι τα προβλήματά του δεν λύθηκαν αυτόματα μόλις γνώρισε τον αββά Φαρία, αλλά πέρασαν χρόνια πολλά μέχρι να αποκτήσει την ελευθερία του, να βρει τον θησαυρό και να πραγματοποιήσει τις επιδιώξεις του.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο καλούμαστε όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά να βρούμε όχι απλά έναν παραλληλισμό για να έχουμε θέμα συζήτησης, αλλά έναυσμα και αφορμή για μια συνάντηση που θα αλλάξει τα πάντα. Καλούμαστε λοιπόν, ως ορθόδοξοι πιστοί, όπως υποστηρίζουμε ότι είμαστε, να συναντήσουμε το πρόσωπο του Χριστού και των συνανθρώπων μας.

Μα πώς, εύλογα θα αναρωτηθεί κάποιος, θα γίνει αυτό εφ᾿ όσον είμαστε έγκλειστοι και δεν μπορούμε να πάμε πουθενά;

Η απάντηση είναι απλή και έρχεται μέσα από την ίδια την παράδοσή μας, από τον ίδιο τον εαυτό μας, αν τον αφήσουμε να δει τα πράγματα ελεύθερα, με μια ελευθερία που μας έδωσε ο ίδιος ο Θεός από τη στιγμή που μας δημιούργησε.

Ο Θεός κατά τη δημιουργία προίκισε μόνο τον άνθρωπο με την εικόνα Του, το αυτεξούσιο όπως το λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας. Την απόλυτη δηλαδή ελευθερία που ο άνθρωπος μπορεί να τη διαχειριστεί είτε για να έρθει κοντά στον Θεό και στους ανθρώπους είτε να κλειστεί στον εαυτό του και να χαθεί από μοναξιά και απελπισία.

Τώρα λοιπόν που, όσο και αν μας πονά αυτό, ακόμα και οι ναοί μας είναι κλειστοί δε θα ήταν περίεργο ο νους μας να πάει στον διάλογο του Χριστού με τη Σαμαρείτισσα, η οποία όταν τον ρωτά πού πρέπει να λατρεύουμε τον Θεό παίρνει την απάντηση «Πνεῦμα ὁ Θεός, καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν», και θα πάρουμε θάρρος και την απάντηση που ζητάμε.

Η Σαμαρείτισσα λοιπόν κάνει τολμηρές ερωτήσεις και παίρνει μια τολμηρή απάντηση που δίνει λύση και στο τωρινό πρόβλημα: η λατρεία του Θεού δεν δεσμεύεται από τον τόπο, αρκεί να τελείται με πίστη.

Μήπως έχουμε ξεχάσει αυτό το μεγάλο όπλο που λέγεται προσευχή;

Μήπως βολευτήκαμε με την καλοπέραση τόσων χρόνων και είπαμε : «δεν βαριέσαι ποιος ασχολείται τώρα;»

Μήπως όμως είναι η ώρα να τη θυμηθούμε και να πάψουμε τις γκρίνιες για τους κλειστούς ναούς γιατί όπως είπε ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης Βαρθολομαίος «δεν κινδυνεύει η πίστη αλλά οι πιστοί»;

Έτσι λοιπόν, ως άνθρωποι που θέλουμε να είμαστε αυτεξούσια πρόσωπα και όχι τυχαίες μονάδες ενός συστήματος ας αξιοποιήσουμε τις δυνατότητές που μας δίνει ο εγκλεισμός. Ναι, ο εγκλεισμός! Ας προσευχηθούμε θερμά για όλους τους ανθρώπους του κόσμου που υποφέρουν, που έχασαν τους δικούς τους, που ταλαιπωρούνται ως ασθενείς, τα μωράκια που γεννιούνται αυτό το διάστημα, όπως και για τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας, στα φαρμακεία και στα καταστήματα τροφίμων. Έτσι ουσιαστικά θα αρχίσουμε να νοιαζόμαστε για τους άλλους και να «βγαίνουμε» από το «κελί» του εγωισμού μας, να γινόμαστε ζωντανά και απολύτως ενεργά μέλη της Εκκλησίας.

Καθώς έχει περάσει παραπάνω από μια εβδομάδα που είμαστε περιορισμένοι και τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά σε όλον τον κόσμο, πρέπει ίσως να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και να πράττουμε όπως ο Εντμόν Νταντές αφού συνάντησε τον αββά Φαρία. Γιατί τότε αυτός βγήκε από το τέλμα που τον είχε βυθίσει η απόγνωση και άρχισε να ελπίζει. Ο αββάς για να τον αφυπνήσει του πρότεινε να τον βοηθήσει σκάβοντας προς την ελευθερία, και αυτός θα του μετέδιδε τις γνώσεις που κατείχε. Έτσι, ο απελπισμένος Νταντές, ανακάλυψε μέσα στη φυλακή και το σκοτάδι τη δύναμη και το φως της γνώσης.

Άραγε σκεφτήκαμε να αξιοποιήσουμε τον εγκλεισμό μας προκειμένου να μάθουμε καινούρια πράγματα; Να διαβάσουμε τα ξεχασμένα βιβλία της βιβλιοθήκης μας; Να διαβάσουμε και να μάθουμε πράγματα που θέλαμε πάντοτε και δεν είχαμε χρόνο λόγω των αυξημένων καθημερινών υποχρεώσεών μας;

Δεν είναι ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε το διαδίκτυο, όχι μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά για να γνωρίσουμε άλλες χρήσεις του και να καταφέρουμε να διδαχθούμε αλλά και να διδάξουμε (όσοι είμαστε δάσκαλοι) και να επικοινωνήσουμε έτσι με τους συνανθρώπους μας διαφορετικά;

Δεν είναι ώρα να πάψουμε να γκρινιάζουμε για το όποιο κράτος και σύστημα και να δείξουμε την υπευθυνότητα που ταιριάζει σε ώριμους και ελεύθερους ανθρώπους;

Δεν είναι ευκαιρία να κάνουμε τις οικογενειακές μας σχέσεις πιο στενές και πιο ουσιαστικές; Δεν είναι ευκαιρία να ζητήσουμε συγνώμη για τα λάθη μας; Δεν είναι μεγάλη ευκαιρία να ασχοληθούμε πιο πολύ με τους συζύγους και τα παιδιά μας; Να παίξουμε, να μαγειρέψουμε, να αστειευτούμε, να διαβάσουμε μαζί τους;

Βέβαια εδώ πρέπει να υπογραμμίσουμε μια μεγάλη διαφορά, που επιβάλλεται να έχουμε εμείς, ως έγκλειστοι, από τον φυλακισμένο του φρουρίου του Ιφ.

Αυτή η διαφορά είναι ο απώτερος σκοπός για τον οποίο εργαζόταν ο Εντμόν Νταντές και ο δικός μας σκοπός. Εκείνος εργαζόταν πυρετωδώς μέσα στη φυλακή, ασκούνταν στα όπλα και μάθαινε ξένες γλώσσες, μαθηματικά μέχρι και φιλοσοφία καταστρώνοντας ένα σχέδιο εκδίκησης. Ο δικός μας σκοπός δεν θα είναι η εκδίκηση αλλά η ετοιμότητα και η όσο το δυνατόν επάρκεια και όχι μόνο γνωστικά, αλλά κυρίως καρδιακά. Ώστε όταν βγούμε από αυτή τη μεγάλη δυσκολία και τον προσωρινό εγκλεισμό να έχουμε αποκτήσει τον… πραγματικό «θησαυρό του νησιού Μόντε Κρίστο» που θα είναι η αγάπη προς τον πλησίον, η έγνοιά μας να προστατεύσουμε τον διπλανό μας, η φροντίδα μας να μη δυσκολέψουμε το έργο του γιατρού του Νοσοκομείου της πόλης μας, να ξεκουράσουμε με την ευγένειά μας τον υπάλληλο του σουπερμάρκετ που ψωνίζουμε…

Κι τότε ας είμαστε σίγουροι ότι αυτός ο θησαυρός δεν θα μας κάνει πιο πλούσιους στην τσέπη, αλλά στην καρδιά και στα εφόδια που θα αποκομίσουμε όλον αυτόν τον καιρό και έτσι θα είμαστε έτοιμοι να λειτουργήσουμε ξανά ως κοινωνία προσώπων, με αγάπη, ελπίδα, υπομονή, επιμονή και γνώση.

Ετικέτες:εγκλεισμός, ελευθερία, κορωνοϊός, Λατρεία, Μόντε Κρίστο, Φρούριο Ιφ, Χριστός