ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΕΡΑΚΙΟΥ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΟΣ
Ιστορία του Σχολείου μας, 1731-1931
Η ιστορία του σχολείου μας ξεκινά από πολύ παλιά, ανάγεται στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, αφού, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, το 1731, υπήρχε δάσκαλος στο Γεράκι που ονομαζόταν Γρηγόριος Νομιτζής. Αλλά και μέσα στην Επανάσταση του 1821 λειτουργούσε σχολείο, με τη συνδρομή του Μητροπολίτη Έλους Κυρίλλου.
Με την ίδρυση του ελληνικού κράτους, ένα σχολείο μόνο για αγόρια (Δημοτικό Σχολείο Αρρένων), ιδρύθηκε στο χωριό. Η ακριβής χρονολογία ίδρυσής του δεν είναι γνωστή, ωστόσο, το 1850 υπήρχε. Μέχρι το 1931 οπότε, όπως θα δούμε, μεταφέρθηκε σε νέο κτίριο, ήταν διθέσιο και στεγαζόταν δίπλα από τον κεντρικό – καθεδρικό ναό Γερακίου (σημερινό Πνευματικό Κέντρο).
Τα κορίτσια του Γερακίου πρωτοπήγαν σε σχολείο το 1893. Τότε ιδρύθηκε το «Σχολείο Θηλέων Γερακίου», ή, όπως ονομαζόταν αλλιώς, «Παρθεναγωγείο». Λειτούργησε και αυτό μέχρι το 1931. Ήταν μονοθέσιο και στεγαζόταν στην οικία που δώρισε ο Γερακίτης Γεώργιος Ρέλλας. Έτσι, το κτίριο αυτό, από τη χρήση του και από το όνομα του δωρητή, φέρει ως τις μέρες μας την ονομασία «Ρέλλειο Παρθεναγωγείο». Σήμερα, στο ισόγειό του, στεγάζεται η Βιβλιοθήκη του Πολιτιστικού Συλλόγου Γερονθρών.
Το 1923 είναι χρονιά ορόσημο για το Δημοτικό Σχολείο Γερακίου. Λόγω της άσχημης οικονομικής κατάστασης, εξαιτίας των πολέμων που είχαν προηγηθεί, το χωριό αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα: οι δύο κεντρικές βρύσες του ήταν σε άθλια κατάσταση, οι δρόμοι του επίσης. Από τα δύο σχολεία, εκείνο των αρρένων, λειτουργούσε κάτω από πολύ κακές συνθήκες. Συγκεκριμένα, πολλοί μαθητές παρακολουθούσαν το μάθημα καθήμενοι οκλαδόν στο πάτωμα, ενώ ήταν τόσο πολλοί, που με δυσκολία χωρούσαν στο κτίριο. Έτυχε, ωστόσο, στις αρχές του 1923, κάποιοι ομογενείς– ξενιτεμένοι Γερακίτες στις ΗΠΑ, να πραγματοποιήσουν ταξίδι στον γενέθλιο τόπο τους, οι οποίοι μόλις είδαν τα μεγάλα προβλήματα, υποσχέθηκαν ότι γυρνώντας στη δεύτερη πατρίδα τους θα έκαναν το παν για τη θεραπεία τους. Έθεσαν επίσης μια προϋπόθεση: τη σύσταση ενός Συλλόγου στο Γεράκι που θα αναλάμβανε τα χρήματα που θα έστελναν και θα συντόνιζε κάθε εργασία. Η πρόταση έγινε αποδεκτή από όλους τους Γερακίτες και έτσι τον Ιούλιο του ίδιου έτους ιδρύθηκε η Ένωση των Απανταχού Γερακιτών (Σωματείο που λειτουργεί μέχρι τις μέρες μας).
Όταν οι μετανάστες που προαναφέραμε επέστρεψαν, έκαναν γνωστή σε όλους τους Γερακίτες στις Ηνωμένες Πολιτείες την κατάσταση που είχαν δει. Πολύ σύντομα προέκυψε η ιδέα, για καλύτερο συντονισμό, η ίδρυση και εκεί ενός Συλλόγου Γερακιτών. Έτσι, ιδρύθηκε άλλη μια Ένωση Γερακιτών, με έδρα το Σικάγο. Η ανέγερση ενός «σωστού» σχολικού κτιρίου στο Γεράκι τέθηκε ως πρώτος στόχος των μελών της.
Είναι αλήθεια ότι η Ένωση του Σικάγο υπήρξε πολύ δραστήρια. Διοργανώνοντας εράνους και χοροεσπερίδες, κατάφερε μέσα σε μια τριετία να συγκεντρώσει, για τον παραπάνω σκοπό, 1.600.000 δραχμές, ποσό πολύ μεγάλο για την εποχή του.
Τα χρήματα αυτά έφτασαν στο Γεράκι το 1926. Τότε, ένας ενθουσιασμός διαπέρασε όλους τους κατοίκους! Μάλιστα, οι άντρες έδωσαν την υπόσχεση ότι θα συνέβαλλαν, προσφέροντας ο καθένας εθελοντικά την εργασία του. Στη συνέχεια, το Συμβούλιο της Ένωσης που έδρευε στο Γεράκι, κάλεσε Μακεδόνες μαστόρους, αναθέτοντάς τους στο κάτω – νότιο μέρος του χωριού, στην θέση «Αγία Κυριακή», να κτίσουν ένα σχολικό κτίριο που θα έχει 7 αίθουσες και δύο γραφεία.
Οι εργασίες ανέγερσης του κτιρίου διήρκεσαν συνολικά 5 χρόνια (1926 -1931). Οι Μακεδόνες τεχνίτες μαζί με τους άντρες του Γερακίου έκτισαν ένα όμορφο οικοδόμημα με ντόπια κυρίως οικοδομικά υλικά, όπως χώμα από την «Κάτω Βρύση», ξύλα από τους «Σορμπάνους», μάρμαρα από τη «Λουρίδιζα», καλάμια από το κοντινό χωριό Έλος… Το κτίριο ήταν καθόλα έτοιμο στις αρχές Οκτωβρίου του 1931. Όλοι το ονόμασαν «Μέγαρο» ή «Καλλιμάρμαρο Σχολείο». Τον ίδιο μήνα, οι δάσκαλοι και οι μαθητές των δυο σχολείων που λειτουργούσαν, όπως προαναφέρθηκε, ξεχωριστά στο πάνω μέρος του χωριού και ήταν συνολικά 202 στον αριθμό, κλήθηκαν να προσέλθουν στο καινούριο κτίριο και να κάνουν μάθημα στις 3 αίθουσές του, αγόρια και κορίτσια –για πρώτη φορά – μαζί. Οι άλλες 3 αίθουσες δόθηκαν στο Γυμνάσιο του χωριού, το οποίο μέχρι τότε στεγαζόταν σε διάφορα ενοικιασμένα κτίρια.
Τα εγκαίνια του κτιρίου έγιναν στις 25 Οκτωβρίου 1931 μέσα σε ενθουσιώδες και λαμπρό κλίμα, όπως βλέπουμε σε φωτογραφίες και διαβάζουμε σε εφημερίδες εκείνης της εποχής. Μάλιστα την ημέρα των εγκαινίων ο διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου, Ευθύμιος Γριμπάς, εκφωνώντας πανηγυρική ομιλία, εξήρε την αρετή της Συνεργασίας των Γερακιτών.
Στο ίδιο κτίριο βρισκόμαστε και εμείς σήμερα και το καμαρώνουμε! Σήμερα βέβαια είναι 6θέσιο, χωρίς το Γυμνάσιο, γιατί και εκείνο χάριν της ευεργεσίας απέκτησε δικό του κτίριο, στα μέσα της δεκαετίας του 1970.