Τον 7ο αι. μ.Χ., όταν στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν βασιλιάς ο Ηράκλειος, οι Πέρσες, που ήταν εχθροί των Βυζαντινών, πήραν στην κατοχή τους από τους Αγίους Τόπους τον Σταυρό του Κυρίου μας. Ο Ηράκλειος, τότε, οργάνωσε εκστρατεία εναντίον τους, προκειμένου ο Σταυρός να επανέλθει στο μέρος που ανήκε. Πήρε, λοιπόν, πολύ στρατό και αφήνοντας την πρωτεύουσα, την Κωνσταντινούπολη, προχώρησε προς τα νότια.
Όταν το πληροφορήθηκαν αυτό οι Άβαροι, ένας λαός που ζούσε στα βόρεια σύνορα της Αυτοκρατορίας, κατευθύνθηκαν προς την Πόλη και άρχισαν την πολιορκία της. Η Κωνσταντινούπολη, βέβαια, είχε ισχυρά τείχη και δεν ήταν καθόλου εύκολο για οποιονδήποτε εχθρό να την καταλάβει. Ωστόσο, οι Άβαροι την είχαν περικυκλώσει από ξηρά και θάλασσα και η θέση των λίγων υπερασπιστών της γινόταν κάθε μέρα και δυσκολότερη. Σ’ αυτές τις δύσκολες ώρες ο πατριάρχης Σέργιος περιερχόταν τα τείχη, κρατώντας στα χέρια του την εικόνα της Παναγίας των Βλαχερνών και προσευχόταν να γλυτώσει την Πόλη από τον φοβερό κίνδυνο που την απειλούσε. Ενώ, λοιπόν, τα πράγματα γίνονταν δύσκολα, καθώς οι εχθροί ετοιμάζονταν για την τελική επίθεση και ο Ηράκλειος έλειπε μακριά, μέσα στο κατακαλόκαιρο, τη νύχτα της 7ης Αυγούστου, σηκώθηκε μεγάλος ανεμοστρόβιλος. Τα πλοία των Αβάρων διαλύθηκαν, ενώ οι Βυζαντινοί περνούσαν στην αντεπίθεση. Ο εχθρικός στρατός και στόλος διασκορπίσθηκαν και η Πόλη σώθηκε.
Η κατάληξη αυτή αποδόθηκε από τον πιστό λαό της Πόλης στη βοήθεια της Παναγίας μας. Έτσι, πλήθος λαού συγκεντρώθηκε στον ναό της Παναγίας των Βλαχερνών και έψαλαν τον ύμνο προς την Παναγία, την Υπέρμαχο Στρατηγό, που τους έσωσε από τον κίνδυνο. Καθώς ο ύμνος αυτός, γνωστός από παλιότερα στους χριστιανούς, στην περίπτωση αυτή ψάλθηκε με όρθιους όλους τους πιστούς, προς τιμή της Θεοτόκου, ονομάστηκε Ακάθιστος Ύμνος.
Ο Ακάθιστος Ύμνος αποτελείται από 24 Οίκους (στροφές), ο καθένας από τους οποίους αρχίζει με ένα γράμμα της αλφαβήτου.
Επειδή ο κάθε Οίκος της πρώτης δωδεκάδας αρχίζει με τη λέξη Χαίρε, το σύνολο της εκκλησιαστικής αυτής ακολουθίας, που απευθύνεται στην Παναγία μας, ονομάζεται Χαιρετισμοί της Θεοτόκου.
Σήμερα η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου και Αποστόλου Θωμά τιμά μας. Ο Απόστολος Θωμάς απουσίαζε όταν ο Χριστός, μετά την Ανάστασή Του, επισκέφθηκε τους Μαθητές Του στο υπερώον όπου ήταν συναγμένοι.
Όταν πληροφορήθηκε την επίσκεψη του Χριστού, ζήτησε να Τον δει και να ψηλαφίσει τις πληγές του Σταυρού στα χέρια και την πλευρά Του.
Ο Χριστός όταν επισκέφθηκε και πάλι τους Μαθητές Του μετά από οκτώ ημέρες, κάλεσε τον Απόστολο Θωμά να ψηλαφίσει τα σημάδια των πληγών στο Σώμα Του. Τότε ο Απόστολος Θωμάς Τον ανεγνώρισε και Τον ομολόγησε Κύριο και Θεό του.
Τον ανεγνώρισε από τις πληγές του Σταυρού, οι οποίες αποτελούν σημάδι της αγάπης Του, αλλά και της δυνάμεώς Του. Την ομολογία του Θωμά οι άγιοι Πατέρες την ονομάζουν σωτήριο. Και πραγματικά οδηγεί στην σωτηρία όλους εκείνους που την απευθύνουν στον Χριστό ζητώντας ταπεινά το έλεός Του.
Το γεγονός ότι ο Απόστολος Θωμάς αρχικά απουσίαζε κατά την εμφάνιση του Χριστού στους Μαθητές Του, φαίνεται ότι ήταν οικονομία Θεού, για να γίνει πιστευτό το θαύμα της Αναστάσεως και να διαλυθεί κάθε είδους αμφιβολία.
Ο Απόστολος Θωμάς, μετά την Πεντηκοστή, κήρυξε το Ευαγγέλιο στους Πάρθους, τους Πέρσες, τους Μήδους και τους Ινδούς και είχε μαρτυρικό τέλος.
Η λαμπάδα που ανάβει αμέσως αφού ακουστεί το «Δεύτε λάβετε φως» σαν σύνθημα από τον παπά το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου είναι ένα από τα παλιότερα έθιμα αυτής της γιορτής τα οποία παραμένουν «ζωντανά» μέχρι σήμερα.
Η πασχαλινή λαμπάδα συμβολίζει τον ήλιο της άνοιξης.
Το Άγιο φως, με το οποίο την ανάβουμε κατά την Ανάσταση συμβολίζει το φως της γνώσης και της αγάπης.
Πώς όμως προέκυψε το έθιμο της Πασχαλινής λαμπάδας, από πότε ακριβώς χρονολογείται και ποιο συμβολισμό κρύβει;
Το έθιμο της πασχαλινής λαμπάδας που ανάβουμε το βράδυ της Ανάστασης χρονολογείται από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Την εποχή που οι νεοφώτιστοι χριστιανοί βαφτίζονταν το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα.
Η λαμπάδα ουσιαστικά αποτελούσε σύμβολο του νέου φωτός του Χριστού, το οποίο επρόκειτο να φωτίσει την ψυχή του νεοφώτιστου.
Ένας άλλος συμβολισμός της Πασχαλινής λαμπάδας είναι ότι αναπαριστά το φως που έφερε στην ανθρωπότητα ο Χριστός, όταν «νίκησε» το θάνατο, και το σκοτάδι, μέσω της Ανάστασης Του.
Με το πέρασμα όμως των χρόνων, η χριστιανική Εκκλησία κράτησε μονάχα τον συμβολισμό της λαμπάδας που αφορά στην Ανάσταση του Χριστού, μιας και σταδιακά η σύνδεσή της με τη βάπτιση έπαψε να υφίσταται.
Ακόμη και το χρώμα της λαμπάδας έχει, με τη σειρά του, το δικό του ξεχωριστό συμβολισμό.
Καφέ λαμπάδες κρατάμε την Μεγάλη Παρασκευή στον Επιτάφιο, μιας και το χρώμα αυτό συμβολίζει το πένθος των πιστών για τα Πάθη και το θάνατο του Χριστού. Λευκές λαμπάδες είθισται να κρατάμε το Μεγάλο Σάββατο στην Ανάσταση, καθώς το χρώμα αυτό υποδηλώνει τον εορτασμό για τη χαρά της Ανάστασης του Χριστού.
ΤΟ ΤΣΟΥΓΚΡΙΣΜΑ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΑΥΓΩΝ
Τα αυγά βάφονται κόκκινα όπως το αίμα του Χριστού ενώ συμβολίζουν τον κλειστό τάφο του. Το καθιερωμένο τσούγκρισμα συμβολίζει την «αναγέννηση», τη ζωή που κρύβει μέσα το αυγό, την Ανάσταση.
Μια λαϊκή παράδοση λέει ότι όταν αναστήθηκε ο Χριστός κανείς δεν το πίστευε. Μια γυναίκα μάλιστα που κρατούσε ένα καλάθι με αυγά φώναξε: «Είναι αδύνατον. Όπως είναι αδύνατον τα αυγά από άσπρα να γίνουν κόκκινα.’ Και ξαφνικά τα αυγά έγιναν κόκκινα.
Ακολουθεί η άποψη του γέροντα Παΐσιου για τα κόκκινα αυγά:
-Γέροντα, κάποια παιδιά με ρώτησαν γιατί βάφουμε κόκκινα αυγά.
-Τα παιδιά να μην τα αφήνετε να σκαλώνουν σε κάτι τέτοια, γιατί τα ενδιαφέροντά τους θα στρέφονται συνέχεια εκεί και δε θα πηγαίνουν σε κάτι βαθύτερο.
Πέστε τους μόνο ότι το αυγό, όπως είναι στρογγυλό, συμβολίζει τη γη που βάφτηκε με το αίμα του Χριστού και λυτρώθηκε όλος ο κόσμος από την αμαρτία. (Λόγοι Γ. Παΐσιου, τόμος ΣΤ, σ.203)
Το Μεγάλο Σάββατο γίνεται η κάθοδος στον Άδη. Ο Ιησούς Χριστός κηρύττει τον Θείο Λόγο στους νεκρούς. Οι αρχιερείς βάζουν ρωμαϊκή φρουρά στον Τάφο. Προαναγγέλλεται η Ανάσταση στη Θεία Λειτουργία το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Στα Ιεροσόλυμα γίνεται η Τελετή του Αγίου Φωτός και το Άγιο Φως για άλλη μια φορά μοιράζεται στους Ορθόδοξους Χριστιανούς σε όλο τον κόσμο.
Το Μέγα Σάββατο είναι αυστηρή νηστεία. Τα μεσάνυχτα όλοι οι Χριστιανοί πηγαίνουν στην Εκκλησία για να πάρουν το Άγιο Φως, να πούνε “Χριστός Ανέστη”, “Αληθώς Ανέστη” και να δώσουν το φιλί της αγάπης.
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μέρα απόλυτου πένθους για όλη την Χριστιανοσύνη, απόλυτης αργίας και νηστείας, η μέρα που γίνεται η κορύφωση του Θείου Δράματος, όπου κορυφώνονται τα Πάθη του Χριστού.
Η Μεγάλη Παρασκευή αναπαριστά τη δίκη του Ιησού από τον Πόντιο Πιλάτο, τη μαρτυρική του πορεία προς τον Γολγοθά και τη Σταύρωση.Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η Σταύρωση. Ο Ρωμαίος Διοικητής Πόντιος Πιλάτος δικάζει τον Ιησού, το πλήθος αποφασίζει φωνάζοντας «άρον άρον σταύρωσον Αυτόν» την σταύρωσή Του, ενώ ο ίδιος ο Πιλάτος «νύπτει τας χείρας» του. Ο Χριστός περιπαίζεται, του φορούν αγκάθινο στεφάνι και πορφύρα. Παραδίδει το πνεύμα Του πάνω στον Σταυρό και ο Ιωσήφ ο Αριμαθαίας κάνει την Αποκαθήλωση και ενταφιάζει τον Θεάνθρωπο.
Σε όλες τις εκκλησίες μέχρι λίγο πριν τις 11:00 το πρωί τελείται η λειτουργία των Μεγάλων Ωρών, όπου οι γυναίκες μοιρολογούν και κλαίνε για τον Χριστό ενώ άλλοι προσκυνούν και αποτείνουν φόρο τιμής στον σταυρωθέντα Χριστό. Την ημέρα αυτή ομάδες παιδιών γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν το μοιρολόι «Σήμερα μαύρος ουρανός», γνωστό και ως «Μοιρολόι της Παναγίας». Σε πολλές περιοχές της χώρας τα κορίτσια της ομάδας κρατούν ένα στεφάνι, πλεγμένο με λουλούδια εποχής, το οποίο στη συνέχεια το εναποθέτουν είτε στον Επιτάφιο. Απ’ τα ξημερώματα τις ίδιας μέρας ετοιμάζεται ο επιτάφιος και τελείται ολονυχτία στις περισσότερες εκκλησίες της Ελλάδας. Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του λαδιού. Το βράδυ ψάλλεται ο Εσπερινός της Μεγάλης Παρασκευής και γίνεται η Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου. Ακολούθως, τοποθετείται στο Ιερό Κουβούκλιο ένα ύφασμα πάνω στο οποίο έχει κεντηθεί ή ζωγραφιστεί ο Χριστός, νεκρός. Το ύφασμα αυτό λέγεται Επιτάφιος. Ο Επιτάφιος στολίζεται με λουλούδια και περιφέρεται γύρω από την εκκλησία και τους δρόμους, ενώ οι πιστοί ακολουθούν από πίσω – περιφορά του Επιταφίου- ενώ οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα όλη την ημέρα. Η κατανυκτική μυσταγωγία της περιφοράς του Επιταφίου θέλει κάθε χρόνο την ετοιμασία της. Ο στολισμός του έχει ιδιαίτερο εθιμοτυπικό και δημιουργούσε πάντα μια ευγενή άμιλλα μεταξύ των ενοριών, για ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Στις εκκλησίες ψάλλονται μερικοί από τους ωραιότερους ύμνους, τα εγκώμια της Μ. Παρασκευής . Διαβάστε και ακούστε …
«Η ζωή εν τάφω…»
Η ζωή εν τάφω κατετέθης, Χριστέ, και Αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο, συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.
Η ζωή πώς θνήσκεις; πώς και τάφω οικείς; του θανάτου το βασίλειον λύεις δε και το Άδου τους νεκρούς εξανιστάς.
Μεγαλύνομέν σε, Ιησού Βασιλεύ, και τιμώμεν την ταφήν και τα πάθη σου, δι ών έσωσας ημάς εκ της φθοράς.
Μέτρα γης ο στήσας, εν σμικρώ κατοικείς, Ιησού παμβασιλεύ, τάφω σήμερον, εκ μνημάτων τους θανόντας ανιστών.
Ο Δεσπότης πάντων καθοράται νεκρός και εν μνήματι καινώ κατατίθεται, ο κενώσας τα μνημεία των νεκρών.
Δακρυρρόους θρήνους επί σε η Αγνή, μητρικώς, ω Ιησού, επιρραίνουσα, ανεβόα˙ Πώς κηδεύσω σε, Υιέ;
Προσκυνώ το Πάθος, ανυμνώ την Ταφήν, μεγαλύνω σου το κράτος φιλάνθρωπε, δι’ ων λέλυμαι παθών φθοροποιών.
Οίμοι φως του Κόσμου! Οίμοι φως το εμόν! Ιησού μου ποθεινότατε έκραζεν, η Παρθένος θρηνωδούσα γοερώς.
Ανυμνούμεν Λόγε, σε τον πάντων Θεόν, συν Πατρί και τω Αγίω σου Πνεύματι και δοξάζομεν την θείαν σου Ταφήν.
Μακαρίζομέν σε, Θεοτόκε αγνή, και τιμώμεν την ταφήν την τριήμερον του Υιού σου και Θεού ημών πιστώς.
Χριστέ, Συ, που είσαι η ζωή, τοποθετήθηκες στον τάφο (ως νεκρός), και οι στρατιές των αγγέλων αισθάνονταν κατάπληξη και δοξολογούσαν την άπειρη ταπείνωσή Σου.
Συ, Κύριε, που είσαι η ζωή, πώς πεθαίνεις; Και πώς κατοικείς στον τάφο; Αλλ’ όμως (με το θάνατό σου) καταργείς το βασίλειο του θανάτου, και επαναφέρεις στη ζωή τους νεκρούς, που κατείχε (ως αιχμαλώτους) ο άδης!
Σε δοξάζουμε με μεγάλη δόξα, ω Ιησού Βασιλιά, και τιμούμε την ταφή και τα Πάθη Σου, με τα οποία έσωσες εμάς από το θάνατο.
Συ, που καθόρισες τα μέτρα, σύμφωνα με τα οποία κατασκευάστηκε η γη, ω Ιησού, Βασιλιά των πάντων, κατοικείς σήμερα σ’ ένα μικρό τάφο! Αλλ’ όμως, ανασταίνεις από τα μνήματα τους νεκρούς.
Ο Κύριος των πάντων παρουσιάζεται νεκρός και σε καινούργιο μνήμα τοποθετείται Αυτός, που άδειασε τα μνήματα από τους νεκρούς (επειδή τους ανάστησε)!
Η αγνή Μητέρα Σου, ω Ιησού, θρηνώντας με άφθονα δάκρυα, Σε ράντιζε με αυτά και κραύγαζε: Με ποια αντοχή να Σε κηδέψω, ω Γιε μου;
Προσκυνώ το Πάθος Σου, φιλάνθρωπε Κύριε, υμνολογώ την ταφή Σου, και δοξάζω με μεγάλη δόξα τη δύναμή Σου˙ γιατί με όλα αυτά εγώ έχω λυτρωθεί από τα θανατηφόρα πάθη.
Αλίμονο σε μένα, ω φως του κόσμου! Αλίμονο σε μένα, ω δικό μου φως, Ιησού μου πολυαγαπημένε! Φώναζε η Παρθένος, βγάζοντας θρηνητικές κραυγές.
Υμνούμε, Λόγε, Εσένα, το Θεό των πάντων, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιό Σου Πνεύμα, και δοξάζουμε τη θεία Σου ταφή.
Σε μακαρίζουμε, αγνή Θεοτόκε, και με πίστη τιμούμε την τριήμερη ταφή του Υιού Σου και Θεού μας.
«Άξιον Εστί…»
Άξιόν εστί, μεγαλύνειν σε τον Ζωοδότην, τον εν τω Σταυρώ τας χείρας εκτείναντα και συντρίψαντα το κράτος του εχθρού.
Άξιόν εστί, μεγαλύνειν σε τον πάντων Κτίστην˙ τοις σοις γαρ παθήμασιν έχομεν, την απάθειαν ρυσθέντες της φθοράς.
Όμμα το γλυκύ και τα χείλη σου πώς μύσω Λόγε; πώς νεκροπρεπώς δε κηδεύσω σε; φρίττων ανεβόα Ιωσήφ.
Ήλιος φαιδρός, απαστράπτει μετά νύκτα, Λόγε˙ και συ δ’ αναστάς εξαστράψειας μετά θάνατον φαιδρώς ως εκ παστού.
Γη σε πλαστουργέ, υπό κόλπους δεξαμενή τρόμω, συσχεθείσα Σώτερ τινάσσεται, αφυπνώσασα νεκρούς τω τιναγμώ.
Μύροις σε, Χριστέ, ο Νικόδημος και ο ευσχήμων, νυν καινοπρεπώς περιστείλαντες, φρίξον, ανεβόων, πάσα γη.
Έκλαιε πικρώς, η πανάμωμος Μήτηρ σου, Λόγε, ότε εν τάφω εώρακε σε τον άφραστον και άναρχον Θεόν.
Ύμνοις σου, Χριστέ, νυν την σταύρωσιν και την ταφήν τε, άπαντες πιστοί εκθειάζομεν, οι θανάτου λυτρωθέντες ση ταφή.
Άναρχε Θεέ, συναϊδιε Λόγε και Πνεύμα, σκήπτρα των Ανάκτων κραταίωσον, κατά πολεμίων ως αγαθός.
Τέξασα ζωήν, Παναμώμητε αγνή Παρθένε, παύσον Εκκλησίας τα σκάνδαλα και βράβευσον ειρήνην ως αγαθή.
Είναι πρέπον να δοξάζουμε με μεγάλη δόξα Εσένα, που δίνεις τη ζωή, ο Οποίος άπλωσες τα χέρια Σου επάνω στο Σταυρό και (μ’ αυτόν τον τρόπο) συνέτριψες τη δύναμη του εχθρού (Διαβόλου).
Είναι πρέπον να δοξάζουμε με μεγάλη δόξα Εσένα, τον Δημιουργό των πάντων˙ διότι, με τα δικά Σου Παθήματα, παίρνουμε εμείς την απαλλαγή από τα πάθη, αφού λυτρωνόμαστε από τη φθορά.
Ο Ιωσήφ φώναζε συγκλονισμένος από ιερή συγκίνηση: Τα γλυκά Σου μάτια και τα χείλη Σου πώς να κλείσω, Λόγε του Θεού; Πώς να κηδέψω Εσένα (τον αθάνατο Θεό μου) με τρόπο που ταιριάζει στους νεκρούς;
Ο ήλιος ακτινοβολεί με λαμπρότητα (το πρωί) μετά από το σκοτάδι της νύχτας˙ και Συ, Λόγε του Θεού, μακάρι να ακτινοβολήσεις με λαμπρότητα μετά από το θάνατό Σου, αφού σηκωθείς (και βγεις από τον τάφο), σαν να βγαίνεις από νυφικό δωμάτιο.
Η γη, όταν δέχτηκε Εσένα, το Δημιουργό, μέσα στα στήθη της, κυριεύτηκε από τρόμο, Σωτήρα, και σείστηκε απότομα˙ με τον κλονισμό της δεν κάνει να ξυπνήσουν οι νεκροί.
Ο Νικόδημος και ο διακεκριμένος (λόγω της κοινωνικής του θέσης) Ιωσήφ, αφού Σε στόλισαν, Χριστέ, με μύρα με τρόπο πρωτοφανή (γιατί ποτέ άλλοτε δε νεκροστολίστηκε Θεάνθρωπος), φώναζαν: Φρίκη σε ολόκληρη τη γη.
Έκλαιγε πικρά η πάναγνη Μητέρα Σου, Λόγε, όταν είδε στον τάφο Εσένα, τον απερίγραπτο και χωρίς (χρονική) αρχή Θεό.
Όλοι οι πιστοί, που λυτρωθήκαμε με την ταφή Σου από το θάνατο, εγκωμιάζουμε τώρα, Χριστέ, με ύμνους τη σταύρωσή Σου και την ταφή Σου.
Άναρχε Θεέ, συνάναρχε Λόγε και Άγιο Πνεύμα, την εξουσία των αρχόντων ενίσχυσε εναντίον των εχθρών, ως αγαθός που είσαι.
Καθαρότατη αγνή Παρθένε, Συ που γέννησες τη ζωή (δηλαδή το Χριστό), σταμάτησε τα σκάνδαλα της Εκκλησίας και ειρήνευσέ την, ως αγαθή που είσαι.
«Αι γενεαί αι πάσαι…»
Αι γενεαί πάσαι, ύμνον τη Ταφή σου, προσφέρουσι Χριστέ μου.
Καθελών του ξύλου, ο Αριμαθείας, εν τάφω σε κηδεύει.
Έρραναν τον τάφον αι Μυροφόροι μύρα, λίαν πρωί ελθούσαι.
Ω Τριάς Θεέ μου, Πατήρ Υιός και Πνεύμα, ελέησον τον κόσμον.
Ιδείν την του Υιού σου, Ανάστασιν, Παρθένε, αξίωσον σους δούλους.
Όλες οι γενιές (των ανθρώπων) προσφέρουν, Χριστέ μου, ύμνο στην ταφή Σου.
Ο Ιωσήφ, που καταγόταν από την Αριμαθαία, αφού Σε κατέβασε από το ξύλο του Σταυρού, Σε τοποθετεί στον τάφο.
Γυναίκες μυροφόρες ήρθαν (στον τάφο Σου), Χριστέ μου, φέρνοντας με πολλή προθυμία μύρα για να Σε αλείψουν.
Ελάτε, όλα τα δημιουργήματα, να προσφέρουμε επικήδειους ύμνους στο Δημιουργό.
Αυτοί, τους οποίους (με το πρόσωπο των προγόνων τους) έθρεψε (στην έρημο) το μάννα (που με θαύμα έβρεξε ο Θεός), σήκωσαν τη φτέρνα κατά του Ευεργέτη τους (για να Τον κλωτσήσουν).
Ο Ιωσήφ μαζί με το Νικόδημο κηδεύει το Δημιουργό, όπως αρμόζει σε νεκρό.
Ω γλυκιά μου άνοιξη, γλυκύτατό μου παιδί, πού βυθίστηκε και χάθηκε η ωραιότητά Σου;
Υιέ του Θεού, Βασιλιά των πάντων, Θεέ μου, Δημιουργέ μου, πώς καταδέχτηκες να υποστείς Παθήματα;
Οι μυροφόρες, Σωτήρα, αφού ήρθαν πολύ πολύ πρωί, ράντισαν με αρώματα τον τάφο Σου.
Ω Αγία Τριάδα, Θεέ μου, Πατέρα, Υιέ και Άγιο Πνεύμα ελέησε τον κόσμο.
Αξίωσε, Παρθένε, εμάς τους δούλους Σου να δούμε (και να γιορτάσουμε) την Ανάσταση του Υιού Σου.
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (Ηράκλειο Κρήτης 1 Οκτωβρίου 1541 – Τολέδο, 7 Απριλίου 1614), γνωστός επίσης με τo ισπανικό προσωνύμιο El Greco, δηλαδή “Ο ΄Ελληνας” Ήταν κρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής Αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την Ελλάδα, δημιουργώντας τα περισσότερα έργα του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στο Ηράκλειο και αργότερα ταξίδεψε στην Βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από μία ιδιαίτερη εκφραστική δύναμη. Οι επιμήκεις φιγούρες τους και τα έντονα χρώματα σε αποχρώσεις του μπλε, του κόκκινου και του κίτρινου, αποπνέουν μια εσωτερική κίνηση και ανάταση προς τον ίδιο το Θεό. Θεωρείται ο πρόδρομος της μοντέρνας τέχνης και ότι ήταν τριακόσια χρόνια μπροστά από την εποχή του. Ο Πικάσο τον αποκαλούσε πνευματικό “πατέρα”.
Τα πάθη του Χριστού, όπως μας τα αποτυπώνει με τα χρώματά του και με τα πινέλα του τόσο παραστατικά στον καμβά, ο διάσημος Έλληνας ζωγράφος.
Τη Μεγάλη Πέμπτη κορυφώνεται το δράμα του Θεανθρώπου με τη σταύρωσή Του από τους Ρωμαίους. Το πρωί γίνεται η λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και οι πιστοί, σύμφωνα με την παράδοση, λαμβάνουν θεία κοινωνία. Επίσης η ημέρα είναι αφιερωμένη στην ανάμνηση τεσσάρων γεγονότων, τα οποία περιγράφονται στα Ευαγγέλια και συνέβησαν, σύμφωνα με τις ευαγγελικές αναφορές, λίγο πριν από τη Σταύρωση:
Ο Μυστικός Δείπνος, δηλαδή το δείπνο του Ιησού Χριστού με τους 12 Αποστόλους.
Ο Ιερός Νιπτήρας, δηλαδή το πλύσιμο των ποδιών των 12 Αποστόλων από τον Ιησού Χριστό.
Ο ΙΕΡΟΣ ΝΙΠΤΗΡΑΣ
Η Υπερφυής Προσευχή, δηλαδή η προσευχή του Ιησού προς τον Πατέρα του, στο όρος των Ελαιών, μετά τον Μυστικό Δείπνο και λίγο πριν τη σύλληψή του.
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΟ ΟΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ
Η προδοσία του Ιούδα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη του Ιησού.
Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ
Το βράδυ,που είναι αφιερωμένο στο Μυστικό Δείπνο, οι πιστοί ακούνε με κατάνυξη στις εκκλησίες τα Δώδεκα Ευαγγέλια και γίνεται η τελετή σταύρωσης του Ιησού. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης συνηθίζεται να αγρυπνούν οι γυναίκες στους ναούς και να μοιρολογούν το Χριστό.
Τη Μ. Πέμπτη ξεκινούν ουσιαστικά τα έθιμα του Πάσχα. Από το πρωί οι γυναίκες καταγίνονται με το ζύμωμα. Ζυμώνουν τις κουλούρες της Λαμπρής με διάφορα μυρωδικά και τις στολίζουν με ξηρούς καρπούς και με στολίδια από ζυμάρι. Παλαιότερα, ανάλογα με το σχήμα που τους έδιναν, τις ονόμαζαν “κοφίνια”, “καλαθάκια”, “δοξάρια”, “αυγούλες”, “κουτσούνες”, “κουζουνάκια”. Οι νοικοκυρές ασχολούνται την ημέρα αυτή και με το βάψιμο των αυγών. Γι’ αυτό και η Μεγάλη Πέμπτη λέγεται Κόκκινη Πέφτη ή Κοκκινοπέφτη. Ενώ παλαιότερα για τη βαφή των αυγών χρησιμοποιούνταν φυτικές ουσίες, σήμερα υπάρχουν στο εμπόριο ειδικές βαφές κόκκινου χρώματος. Πολλές νοικοκυρές συνηθίζουν να τοποθετούν το πρώτο αυγό στο εικονοστάσι, για να ξορκίζουν το κακό και να σταυρώνουν τα παιδιά. Δείτε ένα βίντεο ΕΔΩ https://safeYouTube.net/w/Ojq6
Μεγάλη Τετάρτη, δύο μέρες πριν τη Σταύρωση, η αμαρτωλή γυναίκα ζήτησε συγχώρεση απ’ τον Ιησού Χριστό για τις αμαρτίες της και του έπλυνε τα πόδια με μύρο.
Το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης , γίνεται το Μυστήριο του Αγίου Ευχελαίου. Ο παπάς διαβάζει εφτά ευαγγέλια και εφτά ευχές για να ευλογήσει λάδι, που το χρησιμοποιούμε για τη θεραπεία ψυχικών και σωματικών ασθενειών. Στο τέλος του Ιερού Μυστηρίου όλοι οι πιστοί γονατίζουν και ο ιερέας διαβάζει την συγχωρητική ευχή, με την οποίαν συγχωρούνται τα αμαρτήματα των πιστών που έχουν ήδη εξομολογηθεί. Ο ιερέας κατόπιν μυρώνει τους πιστούς στα διάφορα μέλη του σώματος.
Στο μέτωπο για τον αγιασμό των σκέψεων μας.
Στο σαγόνι για τον αγιασμό των λόγων μας.
Στα χέρια για να είναι άγια τα εξωτερικά και εσωτερικά έργα μας.
Το Ευχέλαιο θεωρείται ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, οι γυναίκες πηγαίνουν στο Μεγάλο Ευχέλαιο, έχοντας μαζί τους μια σουπιέρα με αλεύρι. Σε αυτό στερεώνουν τρία κεριά, τα οποία καίνε κατά την τέλεση του Μυστηρίου. Το αλεύρι αυτό, το χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τα πασχαλινά κουλούρια την επόμενη ημέρα.
Επίσης, το βράδυ της Μ.Τετάρτης οι πιστοί ζουν, στην εκκλησία , τον Μυστικό Δείπνο που παρέθεσε κρυφά ο Ιησούς στους μαθητές Του για το Πάσχα. Είναι το δείπνο πριν από την προδοσία του Ιούδα, όπου ο Χριστός, παράδειγμα ταπεινοφροσύνης, πλένει τα πόδια των μαθητών Του. Στη συνέχεια τους αποκαλύπτει ποιος θα τον παραδώσει στους διώκτες Του. Κατόπιν οι ψαλμοί μας μεταφέρουν στον κήπο της Γεσθημανή όπου βιώνουμε την προσευχή του Ιησού στον Ουράνιο Πατέρα Του και τελικά τη σύλληψή Του.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια,
