Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου,2 Απριλίου, δείτε μια παρουσίαση με τις αφίσες της Ι.Β.Β.Υ.(Διεθνή Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα), με μηνύματα και τη βιογραφία του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Το παιδικό βιβλίο αποτελεί το παράθυρο στη φαντασία αλλά και τη σκέψη του παιδιού. Γιατί το «φως» των βιβλίων δεν σβήνει ποτέ.
Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, την ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Την καθιέρωσε η Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα (Ιnternational Board on Books for Young People – ΙΒΒΥ) το 1966. Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της οργάνωσης αυτής ετοιμάζει ένα μήνυμα και μια αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο, με σκοπό να τονίσουν την αξία των βιβλίων και της ανάγνωσης.
Φέτος υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το Τμήμα των Η.Π.Α. Το μήνυμα γράφτηκε από την Αμερικανίδα ποιήτρια Margarita Engle και η αφίσα φιλοτεχνήθηκε από τον εικονογράφο και συγγραφέα Roger Mello. Ο Roger Mello, σχεδίασε στα ελληνικά κάποιες φράσεις ,που αποτελούν μέρος του εικαστικού. Η συγγραφέας Λότη Πέτροβιτς μετέφρασε όπως κάθε χρόνο το μήνυμα στα ελληνικά.
«Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ»
Όταν διαβάζουμε, το μυαλό μας βγάζει φτερά.
Όταν γράφουμε, τα δάχτυλά μας τραγουδούν.
Οι λέξεις είναι ήχοι από τύμπανα και φλάουτα στη σελίδα,
καλλίφωνα πουλιά που πετούν ψηλά, ελέφαντες που σαλπίζουν,
ποτάμια που κυλούν, καταρράκτες που ξεχύνονται,
πεταλούδες που στροβιλίζονται
ψηλά στον αέρα!
Οι λέξεις μας καλούν να χορέψουμε-ρυθμούς, στίχους,
χτυποκάρδια, παλιές ιστορίες και νέες,
φανταστικές και αληθινές.
Είτε είσαι στο σπίτι ασφαλής
ή τρέχεις να περάσεις τα σύνορα για μια άλλη χώρα
και μια ξένη γλώσσα, οι ιστορίες και τα μηνύματα
σου ανήκουν.
Όταν μοιραζόμαστε λέξεις, οι φωνές μας
γίνονται η μουσική του μέλλοντος,
ειρήνη, χαρά και φιλία,
μια μελωδία ελπίδας.
Ο αγώνας του 1821 ήταν τραχύς, συνεχής και άνισος. Χρειάστηκε να δοθούν σκληρές μάχες και να χυθεί πολύ αίμα για να φθάσουμε στη νίκη. Οχτώ περίπου χρόνια πάλευαν ασταμάτητα οι Έλληνες εναντίον του φοβερού τυράννου. Ήταν χρόνια γεμάτα από φρικτές θυσίες, ερημώσεις, στερήσεις, απερίγραπτα μαρτύρια, σφαγές. Αλλά και χρόνια γεμάτα από νίκες, ένδοξα τρόπαια και κατορθώματα, που προκάλεσαν το θαυμασμό ολόκληρου του κόσμου. Δείτε το α΄μέρος του χρονικού μας .
Ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας είναι απόσπασμα από το ποίημα «Ύμνος εις την Ελευθερίαν » του Διονύσιου Σολωμού. Το ποίημα «Ύμνος εις την Ελευθερίαν » γράφτηκε από τον Διονύσιο Σολωμό τον Μάιο του 1823 στη Ζάκυνθο και έναν χρόνο αργότερα τυπώθηκε στο Μεσολόγγι. Συνδυάζει στοιχεία από τον ρομαντισμό και τον κλασικισμό, οι στροφές που χρησιμοποιούνται είναι τετράστιχες, ενώ στους στίχους παρατηρείται εναλλαγή τροχαϊκών οκτασύλλαβων και επτασύλλαβων. Αποτελείται από 158 στροφές ή 632 στίχους.
Δεν καθιερώθηκε αμέσως ως εθνικός ύμνος, αλλά πέρασαν αρκετά χρόνια.
Πρώτη φορά μελοποιήθηκε το 1828 από τον Κερκυραίο Νικόλαο Μάντζαρο πάνω σε λαϊκά μοτίβα, για τετράφωνη ανδρική χορωδία. Από τότε ακουγόταν τακτικά σε εθνικές γιορτές, αλλά και στα σπίτια των Κερκυραίων αστών και αναγνωρίστηκε στη συνείδηση των Ιονίων ως άτυπος ύμνος της Επτανήσου. Μάλιστα, ακολούθησαν και άλλες μελοποιήσεις από τον Μάντζαρο, ο οποίος υπέβαλε το έργο του στο βασιλιά Όθωνα το Δεκέμβριο του 1844. Ο Μάντζαρος το 1861 επανεξέτασε για 5η φορά το έργο, αυτή τη φορά σε ρυθμό εμβατηρίου κατά παραγγελία του Υπουργού Στρατιωτικών.
Μόνο όταν ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ επισκέφθηκε την Κέρκυρα το 1865 μετά την ενσωμάτωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, άκουσε την εκδοχή για ορχήστρα πνευστών της αρχής της πρώτης μελοποίησης που έπαιζε η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κέρκυρας και του έκανε εντύπωση.Ακολούθησε Βασιλικό Διάταγμα του Υπουργείου Ναυτικών (Υπουργός Δ. Στ. Μπουντούρης) που το χαρακτήρισε « επίσημον εθνικόν άσμα » και διατάχθηκε η εκτέλεσή του «κατά πάσας τας ναυτικάς παρατάξεις του Βασιλικού Ναυτικού ». Επίσης ενημερώθηκαν οι ξένοι πρέσβεις, ώστε να ανακρούεται και από τα ξένα πλοία στις περιπτώσεις απόδοσης τιμών προς τον Βασιλιά της Ελλάδος ή την Ελληνική Σημαία. Από τότε θεωρείται ως εθνικός ύμνος της Ελλάδος. Από αυτές οι δυο πρώτες είναι εκείνες που ανακρούονται και συνοδεύουν πάντα την έπαρση και την υποστολή της σημαίας και ψάλλονται σε επίσημες στιγμές και τελετές. Κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης αποδίδονται τιμές χαιρετισμού.
Από τις 18 Νοεμβρίου 1966 καθιερώθηκε και ως εθνικός ύμνος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 8 Απριλίου 1798. Πατέρας του ο κόντες Νικόλαος Σολωμός με καταγωγή από οικογένεια Κρητικών προσφύγων, μητέρα του η υπηρέτρια του πατρός του, Αγγελική Νίκλη με ρίζες από τη Μάνη. Ο κόντες Νικόλαος Σολωμός χήρεψε το 1802 από την πρώτη σύζυγό του, με την οποία είχε αποκτήσει δύο παιδιά, τον Ρομπέρτο και την Έλενα. Παντρεύεται την Αγγελική Νίκλη , με την οποία απέκτησε εκτός από τον Διονύσιο και τον Δημήτριο, μετέπειτα πρόεδρο της Ιονίου Βουλής.
Υπό τον εποπτεία του δασκάλου του, αβά Σάντο Ρόσι, ο Σολωμός πέρασε μετά το θάνατο του πατέρα του υπό την κηδεμονία του κόντε Διονύσιου Μεσάλα, ο οποίος μετά από έναν χρόνο, τον έστειλε στην Ιταλία για σπουδές. Εκεί, αρχικά γράφτηκε στο Λύκειο της Αγίας Αικατερίνης στη Βενετία, όπου όμως αντιμετώπισε σημαντικές δυσκολίες, λόγω της αυστηρής πειθαρχίας που επιβαλλόταν στους μαθητές. Έτσι, ο Ρόσι, που είχε ταξιδέψει μαζί του, τον πήρε στην Κρεμόνα όπου και ολοκλήρωσε τις μαθητικές τους υποχρεώσεις. Στα τέλη του 1815 γράφτηκε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Παβίας, από όπου αποφοίτησε δύο χρόνια μετά. Επηρεασμένος από την ιταλική λογοτεχνία – και γνωρίζοντας άριστα την ιταλική γλώσσα, άρχισε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα στα ιταλικά. Γρήγορα το έργο του αναγνωρίστηκε, ενώ πλέον ο ίδιος είχε αρχίσει να γοητεύεται και από τον γαλλικό διαφωτισμό.
Επιστρέφοντας στη γενέτειρα του, εντάχθηκε πολύ γρήγορα στους λογοτεχνικούς κύκλους που αναπτύσσονταν ταχύτατα εκείνη την εποχή. Άρχισε να συλλέξει δημοτικά τραγούδια από όλα τα μέρη της Ελλάδας, προκειμένου να τα μελετήσει και να ανακαλύψει υλικό που θα εξέλισσε και τη δικό του έργο. Ωστόσο, σε αυτό το σημείο αντιμετώπισε σημαντικές δυσκολίες, καθώς όχι μόνο δεν μπορούσε να κάνει καλή χρήση της ελληνικής γλώσσας, αλλά και δεν έβρισκε ποιητικά έργα στη δημοτική γλώσσα, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει ως πρότυπο.
Ωστόσο η στιγμή που άλλαξε τη ροή του συγγραφικού του έργου, ήταν η συνάντησή του με τον Σπυρίδωνα Τρικούπη, το 1822. Προσκεκλημένος του λόρδου Γκίλφορντ στη Ζάκυνθο, ο Τρικούπης θέλησε να γνωρίσει τον Σολωμό. Στη δεύτερη συνάντησή τους ο Σολωμός τού διάβασε το ιταλικό «Ωδή για την πρώτη λειτουργία». Ο Τρικούπης παρέμεινε σιωπηλός και λίγο μετά του αποκρίθηκε: «Η ποιητική σας ιδιοφυΐα σάς επιφυλάσσει μια διαλεχτή θέση στον ιταλικό Παρνασσό. Αλλά οι πρώτες θέσεις εκεί είναι πιασμένες. Ο ελληνικός Παρνασσός δεν έχει ακόμη το Δάντη του». Μάλιστα ήταν εκείνος που βοήθησε τον Σολωμό στη μελέτη των ελληνικών ποιημάτων, προκειμένου να εξελίξει τη χρήση της ελληνικής γλώσσας.
Λένε, ότι ένας ποιητής πρέπει να γράψει πολλά έργα, ακόμη και συλλογές για να καταφέρει να κερδίσει την αναγνώριση. Δεν συνέβη το ίδιο με τον Σολωμό. Τον Μάιο του 1823, ολοκληρώνει τον « Ύμνο εις την Ελευθερίαν », εμπνευσμένος από την ελληνική επανάσταση του 1821. Το ποίημα δημοσιεύεται στην Ελλάδα το 1824 και ένα χρόνο μετά στην Ευρώπη. Η φήμη του Σολωμού εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα και στην αλλοδαπή.
Το 1828 ο Σολωμός μετακόμισε στην Κέρκυρα. Αρκετοί είναι ωστόσο εκείνοι που υποστηρίζουν, ότι ο Σολωμός σχεδίαζε να φύγει από τη Ζάκυνθο, αναζητώντας ένα πιο πνευματικό περιβάλλον, αλλά και την απαραίτητη απομόνωση για να συνεχίσει το έργο του. Εκεί, ξεκίνησε να μελετά τη γερμανική ρομαντική φιλοσοφία και ποίηση, διαβάζοντας τις ιταλικές μεταφράσεις των έργων σπουδαίων συγγραφέων.
Ολοκληρώνει τα ποιητικά έργα του, « Ο Κρητικός », « Ελεύθεροι Πολιορκημένοι », « Ο Πόρφυρας », τα οποία κατά πολλούς, είναι και τα καλύτερα έργα του. Το 1849, βραβεύθηκε με το μετάλλιο του Τάγματος του Σωτήρος
Το τέλος του Διονυσίου Σολωμού ήταν άδοξο. Το 1851 εμφάνισε σημαντικά προβλήματα υγείας, και μετά και την τρίτη εγκεφαλική συμφόρηση που έπαθε το 1856 δεν έβγαινε καν από το σπίτι. Απεβίωσε τον Φεβρουάριο του 1857. Η είδηση του θανάτου του μεταφέρθηκε αστραπιαία σε όλη τη χώρα, η οποία τον πένθησε με τιμές.
Ο Ακάθιστος Ύμνος (Χαιρετισμοί), είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο ποίημα, γραμμένο τον 6ο αιώνα μ.Χ.
Ο Ακάθιστος ύμνος, γνωστός ως «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ» , ψάλλεται από τους χριστιανούς πιστούς σε όρθια , προς τιμήν της Θεοτόκου και της απευθύνει επαίνους, ευχαριστίες και προσευχές. Ψάλλεται στους ναούς τις πέντε πρώτες Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, τις πρώτες τέσσερις τμηματικά και την πέμπτη ολόκληρος. Είναι ένας ύμνος που αποτελείται από προοίμιο και 24 οίκους (στροφές) σε ελληνική αλφαβητική ακροστιχίδα, από το Α ως το Ω (κάθε «οίκος» ξεκινά με το αντίστοιχο κατά σειρά ελληνικό γράμμα).
Ποιητής των Χαιρετισμών είναι μάλλον ο Άγιος Ρωμανός ο Μελωδός, ένας από τους μεγαλύτερους ελληνόγλωσσους ποιητές όλων των εποχών. Το ποίημα είναι μελοποιημένο (έχει μουσική), και ανήκει στο είδος της κλασικής μουσικής του Βυζαντίου που λέγεται «κοντάκιο». Ο Ακάθιστος ύμνος θεωρείται ως ένα αριστούργημα της βυζαντινής υμνογραφίας. Είναι γραμμένος πάνω στους κανόνες της ομοτονίας, ισοσυλλαβίας και εν μέρει της ομοιοκαταληξίας. Η γλώσσα του είναι σοβαρή και ποιητική και πλουτίζεται από κοσμητικά επίθετα και πολλά σχήματα λόγου (αντιθέσεις, μεταφορές, κλπ). Το θέμα του είναι η εξύμνηση της ενανθρώπισης του Θεού μέσω της Θεοτόκου, πράγμα που γίνεται με πολλές εκφράσεις χαράς και αγαλλίασης, οι οποίες του προσδίδουν θριαμβευτικό τόνο.
Το 626 μ.Χ. ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος ήταν ο αρχηγός της εκστρατείας του βυζαντινού στρατού κατά των Περσών. Η Κωνσταντινούπολη πολιορκήθηκε αιφνιδιαστικά από τους Αβάρους. Γνωρίζοντας την απουσία του στρατού, οι Άβαροι απέρριψαν κάθε πρόταση εκεχειρίας και την 6η Αυγούστου κατέλαβαν την Παναγία των Βλαχερνών. Σε συνεργασία με τους Πέρσες, τη νύχτα της 7ης προς 8η Αυγούστου, ετοιμάζονταν για την τελική επίθεση, ενώ ο Πατριάρχης Σέργιος περιέτρεχε τα τείχη της Πόλης με την εικόνα της Παναγίας της Βλαχερνίτισσας και ενθάρρυνε το λαό στην αντίσταση. Τη νύχτα εκείνη, φοβερός ανεμοστρόβιλος, που αποδόθηκε σε θεϊκή αρωγή, δημιούργησε τρικυμία και κατέστρεψε τον εχθρικό στόλο, ενώ αντεπίθεση των αμυνόμενων προξένησε τεράστιες απώλειες στους Αβάρους και τους Πέρσες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να λύσουν την πολιορκία και να αποχωρήσουν άπρακτοι. Την 8η Αυγούστου, η Πόλη είχε σωθεί από τη μεγαλύτερη ως τότε απειλή της ιστορίας της. Ο λαός, θέλοντας να πανηγυρίσει τη σωτηρία του, την οποία απέδιδε σε συνδρομή της Θεοτόκου, συγκεντρώθηκε στο Ναό της Παναγίας των Βλαχερνών. Τότε, κατά την παράδοση, όρθιο το πλήθος έψαλε τον από τότε λεγόμενο «Ακάθιστο Ύμνο» στην Παναγία, αποδίδοντας τα «νικητήρια» και την ευγνωμοσύνη του « τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ ».
Πολύ όμορφοι Χαιρετισμοί έχουν γραφεί και για πολλούς άλλους Αγίους, αλλά οι Χαιρετισμοί της Παναγίας είναι η βασική έμπνευση για όλους τους άλλους που έχουν γραφεί κατόπιν. Τους Χαιρετισμούς τους απαγγέλλει ο ιερέας. Πριν, οι ψάλτες έχουν ψάλει ένα άλλο περίφημο μουσικό και ποιητικό έργο, που λέγεται «κανόνας των Χαιρετισμών» (οι κανόνες είναι ένα άλλο είδος βυζαντινής κλασικής μουσικής), δημιουργός του οποίου είναι ένας ακόμη κορυφαίος ποιητής και μουσικός του Βυζαντίου, ο Άγιος Ιωσήφ ο Υμνογράφος.
Η επέτειος των 200 χρόνων από την αρχή της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 πλησιάζει.
Το 2021 συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, η οποία αποτέλεσε την ιδρυτική πράξη του ελληνικού κράτους και μεγαλύτερο γεγονός της νεότερης ελληνικής ιστορίας.
Μέσα από δυο εξαιρετικές ιστοσελίδες ας γνωρίσουμε καλύτερα αυτή την ηρωική περίοδο της ελληνικής ιστορίας .
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821
Μια ιστοσελίδα για όλους , τους μικρούς και τους μεγάλους που θέλουν να γνωρίσουν τους ήρωες και τις ηρωίδες της Επανάστασης του 1821 .
ΠΑΤΗΣΤΕ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ
2. ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων , δεν θα μπορούσε να μείνει αμέτοχη στο πνεύμα της εθνεγερσίας. Δημιούργησε ένα σημείο όπου συγκεντρώνει πηγές γύρω από το 1821, μιας και είναι θεματοφύλακας ποικίλων τεκμηρίων, σπάνιων, πολύτιμων και σημαντικών, που αφορούν το 1821.
Την Καθαρή Δευτέρα οι άνθρωποι ξεχύνονται στην ύπαιθρο, πετάνε χαρταετούς, τρώνε νηστίσιμα – όπως τα θαλασσινά, τις ελιές, τον ταραμά, το χαλβά και φυσικά λαγάνα. Η λαγάνα είναι ένα ψωμί, το οποίο έχει φτιαχτεί βιαστικά από τις νοικοκυρές για να το πάρουν μαζί τους στην εξοχή. Είναι πλατύ, γιατί δεν έχουν χρησιμοποιήσει ούτε προζύμι ούτε μαγιά, κι έτσι δεν μπόρεσε να φουσκώσει.Τη λέμε Καθαρή Δευτέρα, γιατί σε πιο παλιές εποχές τη μέρα αυτή οι νοικοκυρές καθάριζαν τα μαγειρικά τους σκεύη από τα λίπη. Λόγω της νηστείας δεν θα ξαναμαγείρευαν κρέας μέχρι την Κυριακή του Πάσχα. Ακόμη λέμε ότι αυτή τη μέρα γιορτάζουμε τα Κούλουμα. Κατά μια εξήγηση Κούλουμα σημαίνει αφθονία από σαρακοστιανούς μεζέδες.Το πέταγμα του χαρταετού συμβολίζει την ανάταση της ψυχής κατά την Σαρακοστή. Γι αυτό συνηθίζεται να πετούν τα παιδιά τον χαρταετό.
ΠΑΤΗΣΤΕ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ
Η Μεγάλη Σαρακοστή ξεκινά από την Καθαρή Δευτέρα και τελειώνει το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου.
Η Σαρακοστή είναι μια μεγάλη περίοδος νηστεία της Χριστιανικής Εκκλησίας. Μας προετοιμάζει να δεχτούμε με καθαρή καρδιά τα Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού. Οι άνθρωποι νηστεύουν όχι μόνο από το κρέας αλλά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά. Τρώμε ρύζι, όσπρια, χόρτα κτλ. Παλιότερα οι άνθρωποι σταματούσαν να τρώνε κρέας, γιατί στο τέλος του χειμώνα τα αρνάκια ήταν ακόμη μικρά και έπρεπε να τους δώσουν την ευκαιρία να μεγαλώσουν. Ακόμη, για λόγους θρησκευτικούς, έπρεπε να στερηθούν κάποια πράγματα που τους ευχαριστούσαν ιδιαίτερα, για να μπορούν να φάνε το κρέας με περισσότερη ευχαρίστηση το Πάσχα. Αυτή τη στέρηση τη λέμε εγκράτεια.
Το έθιμο της κυρά Σαρακοστής
Τον καιρό που δεν υπήρχαν ημερολόγια, οι άνθρωποι είχαν βρει έναν άλλο τρόπο για να μετρούν τις 49 μέρες πριν από το Πάσχα, που διαρκούσε η Μεγάλη Σαρακοστή. Έπαιρναν μια κόλλα χαρτί και σχεδίαζαν μια γυναίκα σαν καλόγρια αλλά με επτά πόδια. Έχει επτά πόδια, όσα και οι εβδομάδες της Σαρακοστής και κάθε Σάββατο κόβεται και ένα πόδι.Το τελευταίο πόδι το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο, το έβαζαν σ’ ένα ξερό σύκο ή καρύδι κι όποιος το έβρισκε του ‘φερνε γούρι. Επίσης η Κυρά Σαρακοστή αναπαρίσταται με τα χέρια σταυρωμένα (λόγω ότι η Σαρακοστή είναι περίοδος προσευχής) και χωρίς στόμα (λόγω της νηστείας).
Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, η κυρά Σαρακοστή δεν ήταν φτιαγμένη από χαρτί αλλά από ζυμάρι. Το ζυμάρι φτιαχνόταν από αλεύρι, αλάτι και νερό.
3. Μια τρίτη παραλλαγή θέλει την κυρά Σαρακοστή φτιαγμένη από πανί και γεμισμένη µε πούπουλα.
4. Στον Πόντο, κρέμαγαν από το ταβάνι μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που πάνω του είχε καρφωμένα εφτά φτερά κότας, το ημερολόγιο αυτό το ονόμαζαν «κουκουρά». Κάθε εβδομάδα αφαιρούσαν ένα φτερό κι έτσι μέτραγαν το χρόνο μέχρι την Ανάσταση.
Παραδοσιακό τραγούδι για το έθιμο της «Κυράς Σαρακοστής»
Την Κυρά Σαρακοστή που είναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν με αλεύρι και νερό.
Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι της σταυρό
και το στόμα της ξεχνούσαν γιατί νήστευε καιρό.
Και μετρούσαν τις ημέρες με τα πόδια της τα εφτά
κόβαν ένα τη βδομάδα, μέχρι νά ‘ρθει η Πασχαλιά.
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΚΥΡΑ -ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ
Το έθιμο της “Λάμκας”
Το έθιμο της “Λάμκας” ανάγεται σε πολύ παλαιά χρόνια και επιβιώνει έως τις μέρες μας. Την Κυριακή της Τυροφάγου (τελευταία Κυριακή της Αποκριάς) όλη η οικογένεια συγκεντρώνονταν στο σπίτι του παππού ή του προπάππου, του “Πατριάρχη” δηλαδή. Η συγκέντρωση αυτή ήταν μία συμβολική οικογενειακή εκδήλωση, όπου να νεώτερα μέλη της, έδειχναν τον σεβασμό τους προς τον πρεσβύτερο. Αντάλλασσαν ευχές ενόψει της Σαρακοστής και ζητούσαν συγχώρεση για τα μικρά ή μεγάλα τους λάθη. Στην συνέχεια ο παππούς έδενε σ’ ένα καλάμι ή στον πλάστη, μία κλωστή από την οποία κρεμούσε ένα βρασμένο αυγό και το κουνούσε. Τα μικρά παιδιά της οικογένειας προσπαθούσαν να πιάσουν με το στόμα το αυγό. Το παιδί που το κατόρθωνε κέρδιζε το χειροκρότημα όλων και ο παππούς του έδινε ένα συμβολικό δώρο σαν επιβράβευση. Έτσι μ’ αυτή την συμβολική εκδήλωση η οικογένεια ετοιμάζονταν να μπει στην Σαρακοστή “καθαρή” από μικρές ή μεγάλες “αμαρτίες” και να προετοιμαστεί για τη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας το Πάσχα. Λέγεται ότι συμβολικά το στόμα σφραγίζει με το αυγό και ανοίγει με το αυγό το Πάσχα (κόκκινα αυγά).
Ο χαρταετός είναι μια ελαφριά κατασκευή η οποία πετάει με τη βοήθεια του αέρα. Ο χαρταετός κρατιέται απ’ αυτόν που τον πετάει μέσω της καλούμπας. Η συνήθεια του πετάγματος χαρταετού προέρχεται από την Κίνα πιθανότατα. Είναι δημοφιλής σήμερα στην Κίνα, στην Ιαπωνία, στην Ινδία, στην Ταϊλάνδη και στο Αφγανιστάν. Στην Ελλάδα το πέταγμα του χαρταετού είναι μέρος των εθίμων της Καθαράς Δευτέρας και συγκεκριμένα του εορτασμού της -τα κούλουμα. Ο σκελετός των χαρταετών κατασκευάζεται είτε από ελαφρύ ξύλο είτε από πλαστικό, ενώ το μέρος που φέρνει αντίσταση στον αέρα από πλαστικό φύλλο ή χαρτί. Ο πρώτος χαρταετός πιστεύετε πως κατασκευάστηκε στην Κίνα το 1000 π.Χ. αν και η πρώτη γραπτή μαρτυρία είναι για τον 4ο αιώνα π.Χ. Στην συνέχεια οι Κινέζοι πέρασαν σε πρακτικές εφαρμογές των χαρταετών. Συγκεκριμένα είχε βάλει έναν διαγωνισμό για τον πρώτο που θα κατάφερνε να πετάξει με έναν χαρταετό (αν και όχι φτιαγμένος από χαρτί), όπου ο νικητής θα κέρδιζε την ελευθερία του.
Σε νεότερα χρόνια, οι χαρταετοί χρησιμοποιούνταν και για κατασκοπευτικούς σκοπούς σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις των αντιπάλων. Ταυτόχρονα, τοπογραφικές πτήσεις εκτελούνταν από Κινέζους για να υπολογίσουν την ακριβή τοποθεσία του παλατιού το οποίο ήταν απόρρητο στην Κίνα της εποχής εκείνης. Και στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν δείγματα χαρταετών. Ο Αρχύτας έκανε μελέτες πάνω στις πτήσεις χαρταετών, τις οποίες αργότερα συμβουλεύθηκε ο Γαλιλαίος. Επίσης, αγγειογραφίες της εποχής εκείνης (4ος π.Χ. αιώνας) δείχνουν νεαρά να πετάει χαρταετό. Στην Ευρώπη υπάρχουν πολλές αναφορές στους χαρταετούς, αλλά όλες μετά το 1400 μ.Χ. Πιο συγκεκριμένα, πιστεύετε ότι στην Ευρώπη ήρθε ο χαρταετός από την Ασία, έπειτα από την επίσκεψη Χριστιανών μοναχών.
Οι ονομασίες του χαρταετού στις διάφορες χώρες:
Στην Αγγλία, ονομάζεται kite, το οποίο είναι το όνομα ενός υπέροχου πουλιού
Στην Ιαπωνία, τακο που σημαίνει χταπόδι και έχει να κάνει με τους πολλούς σπάγγους που κρέμονται από αυτόν.
Στο Μεξικό τον ονομάζουν papalote που σημαίνει πεταλούδα
Στη Γερμανία, Drachen που σημαίνει δράκος
Στην χώρα μας, πέρα από την κλασσική ονομασία χαρταετός, στη Θράκη τον λένε και πετάκι, ενώ στα Επτάνησα και φυσούνα.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή