ΔΙΑΦΑΝΗ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΑΝΗ ΣΩΜΑΤΑ
Ο ήλιος είναι τόσο μακριά στα παιδιά, αλλά και τόσο κοντά συγχρόνως. Τον απολαμβάνουν, τους καίει, παίζουν με τη σκιά τους όταν πέφτει επάνω τους το φως του, αλλά γνωρίζουν ελάχιστα πράγματα γι’ αυτόν.
Θα προσπαθήσουμε να σχεδιάσουμε κάποιες δραστηριότητες, με θεματική μας προσέγγιση τον ήλιο και θα τις συνδέσουμε με τις φυσικές επιστήμες αλλά και με άλλα πεδία γνώσης, που μπορεί να προκύψουν από την ενασχόλησή μας.
ΣΤΟΧΟΙ
- Να γνωρίσουν τον πολύτιμο αυτό φίλο, που μπορεί να γίνει ο χειρότερος εχθρός.
- Να κατανοήσουν τις ιδιότητες και τη χρησιμότητά του.
- Να κατανοήσουν τους κινδύνους, που μπορεί να προκαλέσει
- Να μάθουν να προστατεύονται από αυτόν.
Αυτό που κύρια χαρακτηρίζει τον ήλιο, είναι το έντονο φως του , το οποίο διαπερνά κάποια αντικείμενα και κάποια άλλα όχι. Έτσι βλέπουμε γύρω μας διαφανή και αδιαφανή αντικείμενα.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΕ ΔΙΑΦΑΝΗ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΑΝΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
ΣΤΟΧΟΙ
1. Να μάθουν να ξεχωρίζουν τα σώματα που επιτρέπουν να περάσει το φως και εκείνα που δεν επιτρέπουν το φως να τα διαπεράσει.
2. Να γνωρίσουν τους αντίστοιχους γλωσσικούς όρους και να τους χρησιμοποιούν σωστά.
3. Να επιλύουν καταστάσεις προβληματισμού που αφορούν διαφανή, ημιδιαφανή και αδιαφανή σώματα.
Αφόρμηση: « Η Μάρα η μάγισσα αγοράζει γυαλιά ηλίου»
( Η ιστορία μας μπορεί να παιχτεί στο κουκλοθέατρο, ή και στον κύκλο, έχοντας 2 γυναικείες φιγούρες και 3 ζευγάρια γυαλιά: το πρώτο στη θέση των κρυστάλλων δεν έχει τίποτε, το δεύτερο έχει ζελατίνα σε χρώμα κόκκινο και το τρίτο μαύρο χαρτόνι)
Η Μάρα η μάγισσα, όταν έρχεται η Άνοιξη και έχει πολύ ήλιο, υποφέρει, γιατί πονάνε τα ματάκια της. Φέτος λοιπόν αποφάσισε να αγοράσει γυαλιά ηλίου, για να μην υποφέρει πια.
Μπαίνει λοιπόν σε ένα κατάστημα οπτικών.
ΜΑΓΙΣΣΑ: Καλημέρα σας! Άκουσα ότι ο ήλιος κάνει πολύ κακό στα μάτια και θα ήθελα ένα ζευγάρι γυαλιά.
ΠΩΛΗΤΡΙΑ: Θέλετε να είναι πολύ προστατευτικά;
ΜΑΓΙΣΣΑ: Αχ, ναι. Πάρα πολύ προστατευτικά.
ΠΩΛΗΤΡΙΑ: Ωραία, θα σας δώσω τότε να δοκιμάσετε ( της δίνει τα σκέτα γυαλιά). Ορίστε, αυτά είναι πολύ ωραία και μοντέρνα γυαλιά, τα σχεδίασε η Μαντάμ Μαυρομάτα, διάσημη σχεδιάστρια.
(Η μάγισσα τα φοράει, κοιτάζεται στον καθρέφτη και θαυμάζει τον εαυτό της).
ΜΑΓΙΣΣΑ: Ω, ναι με κάνουν πού όμορφη. Για να βγω , τώρα και στον ήλιο. ( Βγαίνει έξω από το μαγαζί και κοιτάζει τον ήλιο). Ωχ! Με θάμπωσε ο ήλιος, πάνε κάηκαν τα ματάκια μου. Α πα, πα, πα, δε μου κάνουν αυτά καλύτερα να μου δείξετε κάποια άλλα, πολύ πολύ προστατευτικά.
ΠΩΛΗΤΡΙΑ: Εντάξει, θα σας δώσω τα πιο προστατευτικά, είναι η τελευταία ανακάλυψη του διάσημου οφθαλμίατρου Δόκτωρα Στραβέα. Είναι τα καλύτερα στο είδος τους.(Της δίνει τα γυαλιά με το μαύρο χαρτόνι. Η Μάγισσα τα φοράει και πάει να κοιταχτεί στον καθρέφτη, αλλά δεν βλέπει τίποτε)
ΜΑΓΙΣΣΑ: Ωχ! Στραβώθηκα, ωχ τα ματάκια μου, δεν βλέπω τίποτα, κάντε κάτι, σας παρακαλώ…να με πάτε στο νοσοκομείο, κάτι έπαθαν τα ματάκια μου.
ΠΩΛΗΤΡΙΑ: Μα μην κάνετε έτσι, αυτά είναι τα καλύτερα γυαλιά μας, ο Δόκτωρ Στραβέας είναι πολύ περήφανος για αυτήν την ανακάλυψη. Με αυτά τα γυαλιά τα ματάκια σας δεν κινδυνεύουν καθόλου. Είναι τα μοναδικά που δεν αφήνουν ούτε μια ακτίνα ήλιου να περάσει.
( Η μάγισσα διαμαρτύρεται και τελικά τα βγάζει)
ΜΑΓΙΣΣΑ: Επιτέλους, βλέπω!
ΠΩΛΗΤΡΙΑ: Καλά, θα σας δώσω ένα άλλο ζευγάρι να δοκιμάσετε, αλλά να ξέρετε ότι είναι από την περσινή κολεξιόν, δεν είναι και πολύ της μόδας. ( Της δίνει τα γυαλιά με την κόκκινη ζελατίνα)
ΜΑΓΙΣΣΑ: ( Φοράει τα γυαλιά) Α! Τι όμορφη που είστε, ξαφνικά κοκκινίσατε, ε….σας πάει πολύ το κόκκινο, να βάζετε περισσότερο ρουζ (λέει στην πωλήτρια) Όλα έγιναν κόκκινα. Και τώρα πως θα ξεχωρίζω τις ντομάτες από τις πιπεριές και τα λεμόνια; Μεγάλο μπέρδεμα. Και θα βλέπω και το γάτο μου το Μαρή, κόκκινο; Αχ λαχτάρα μου: Και τα μαγικά μου θα γίνουν κόκκινα; Τι να κάνω τώρα; Ποια να αγοράσω;
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
- Δίνουμε στα παιδιά να παρατηρήσουν και να δοκιμάσουν τα τρία διαφορετικά ζευγάρια γυαλιών και ρωτάμε: Ποια γυαλιά είναι καλύτερα να αγοράσει η μάγισσα και γιατί; Τα γυαλιά της μαντάμ Μαυρομάτας, του Δόκτορα Στραβέα ή τα κόκκινα γυαλιά για να τα βλέπει όλα κόκκινα; Μήπως έχετε κάποια άλλη ιδέα; Μπορείτε να φτιάξετε άλλα γυαλιά; Με κατάλληλες ερωτήσεις επιδιώκουμε να διατυπώσουν τα παιδιά την κύρια διαφορά ανάμεσα στα δύο είδη γυαλιών ( διαφανή και αδιαφανή)
- Παιχνίδι: Χωρίζουμε τα παιδιά σε ομάδες και τους δίνουμε αντίστοιχα από ένα λούτρινο ζωάκι. Η κάθε ομάδα δίνει το δικό της όνομα στο ζωάκι που έχει. Παράλληλα δίνεται σε κάθε ομάδα μια σειρά από υλικά όπως: κουτιά, σακούλες, βιβλία, χαρτιά, γυαλί, γυάλινο βάζο, πλεξιγκλάς, καθρέφτης, πλαστικό συσκευασίας με φουσκάλες κ.τ.λ. Δίνεται η έναρξη και η νηπιαγωγός μετράει μέχρι το 10 και κάθε ομάδα προσπαθεί να κρύψει το ζωάκι της με τη βοήθεια κάποιου ή κάποιων υλικών. Στο τέλος γίνεται έλεγχος, παίρνει από έναν πόντο κάθε ομάδα που κατάφερε να κρύψει επιτυχώς το ζωάκι της, βγαίνουν από το παιχνίδι τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν και συνεχίζουν για άλλη μια φορά. Κερδίζει η ομάδα που θα καταφέρει να κρύψει περισσότερες φορές το ζωάκι της. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνουν οικονομία στα αδιαφανή υλικά. Τα παιδιά εδώ μπορεί να αναπτύξουν λύσεις, οι οποίες εξαρτώνται από τα υλικά που τους δώσαμε. Π.χ. ίσως ανακαλύψουν ότι για να χρησιμοποιήσουν το βιβλίο για κρυψώνα να πρέπει να το ανοίξουν ή ότι αν τυλίξουν πολλές φορές το πλαστικό συσκευασίας με τις φουσκάλες, το ζωάκι δε θα φαίνεται. Τα παιδιά μπορεί να ανακαλύψουν και νέους κανόνες για το παιχνίδι.
- Αξιολογούν και ταξινομούν διαφανή, ημιδιαφανή και αδιαφανή υλικά. Ενδιαφέρον θα έχει να πραγματοποιηθεί η δραστηριότητα σε σχετικά σκοτεινό χώρο αφού βέβαια προμηθεύσουμε τα παιδιά με φακούς.
- Δίνουμε στα παιδιά διάφορα υλικά όπως: χαρτόνια, σύρματα πίπας, ζελατίνες σε διάφορα χρώματα, σακούλες πλαστικές, υφάσματα διαφανή και μη κ.τ.λ. Προτείνουμε στα παιδιά να φτιάξουν τα δικά τους μαγικά γυαλιά και στη συνέχεια τα παρουσιάζουμε σε ομάδες: σαν της μαντάμ Μαυρομάτας, σαν του δόκτορα Στραβέα ή διαφανή γυαλιά.
- Έχουμε δύο καρτέλες που γράφουν αντίστοιχα: διαφανή και αδιαφανή υλικά, ένα σακουλάκι με φακές και ένα καλάθι με αντικείμενα διαφανή και αδιαφανή. Τα παιδιά σε ομάδες είτε ατομικά, σημαδεύουν την καρτέλα που θέλουν με το σακουλάκι και διαλέγουν από το καλάθι ένα αντικείμενο σχετικό. Στο τέλος γίνεται καταμέτρηση των αντικειμένων και κερδίζει η ομάδα ή ο παίχτης που συγκέντρωσε τα περισσότερα αντικείμενα. Επέκταση: 1. Να έχουμε πολλές καρτέλες με το όνομα ή και να τις αλλάζουμε θέση, για να μη τις βρίσκουν από τη θέση τους. 2. Βάζουμε στο πάτωμα τα αντικείμενα και όποιο πετυχαίνουν το ταξινομούν στη σωστή του θέση αιτιολογώντας το.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
- Ζητάμε από τα παιδιά να αιτιολογούν τις επιλογές τους , είτε είναι λύσεις που δίνουν, είτε διορθώνουν άλλα παιδιά ή τον εαυτό τους. Έτσι κινητοποιούνται μεταγνωστικοί μηχανισμοί
- Ας μη βιαζόμαστε να απαντήσουμε στις ερωτήσεις των παιδιών. Ο προβληματισμός ιδιαίτερα όταν είναι έντονος και οι διαφωνίες είναι πηγή γνώσης, για τα παιδιά.
- Ας ψάξουμε για τα υλικά που θα προκαλέσουν προβληματισμό και διαφωνία.
- Διατυπώνουμε εναλλακτικές ερωτήσεις, όταν οι απαντήσεις των παιδιών δεν είναι επαρκείς.
- Αφήνουμε όλα τα παιδιά να μιλήσουν χωρίς να εκδηλώσουμε την άποψή μας από τις πρώτες απαντήσεις – λύσεις, ώστε να εκφραστούν όλα τα παιδιά.
- ( Υλικό που χρησιμοποιήθηκε στα ΠΕΚ Μυτιλήνης κατά τη διάρκεια της Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Νεοδιόριστων Νηπιαγωγών, με επιμορφώτρια τη νηπιαγωγό Καραθανάση Άννα)
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.