ailiadi's blog

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας από το Α.Π.Θ.) /Υπεύθυνη Σχολικής Βιβλιοθήκης 2ου ΕΠΑΛ Τρικάλων.
ailiadi@sch.gr
http://users.sch.gr/ailiadi
https://blogs.sch.gr/ailiadi
http://www.matia.gr

Μάθημα στη Σχολική Βιβλιοθήκη
Σκοπός της Σχολικής Βιβλιοθήκης, σύμφωνα με το θεσμικό και οργανωτικό πλαίσιο των Σ.Β. είναι να συμβάλλει ενεργά:
• Στην αποκωδικοποίηση των πληροφοριών, που σήμερα παρέχονται με καταιγιστικούς ρυθμούς. • Στην ενσωμάτωση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για την διεύρυνση των δυνατοτήτων των μαθητών. • Στην προσπάθεια του σχολείου να διαμορφώσει πολίτες για την σύγχρονη κοινωνία. • Στην προώθηση της αλλαγής του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος και της αναμόρφωσης των Προγραμμάτων Σπουδών.
Επιπλέον, σύμφωνα και με το Μανιφέστο της UNESCO, το οποίο έχει επικυρωθεί και από τη χώρα μας, η Σχολική Βιβλιοθήκη έχει ως στόχο τη διακήρυξη της αρχής ότι η ελευθερία έκφρασης και η πρόσβαση στην πληροφόρηση είναι ουσιαστική για τη δημιουργία αποτελεσματικών και υπεύθυνων πολιτών και για τη συμμετοχή τους σε μια δημοκρατική πολιτεία. Όλα όσα προαναφέρθηκαν, όμως, παραμένουν ακόμη σε μεγάλο βαθμό ευγενείς πόθοι, καθώς στην πράξη οι Σχολικές Βιβλιοθήκες καλούνται να ενταχθούν και να λειτουργήσουν σε ένα δασκαλοκεντρικό και αρτηριοσκληρωτικό εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο μαστίζεται από βαθειά κρίση, καθώς υπόκειται στην πίεση των συνεχών μεταρρυθμιστικών αλλαγών. Η μάθηση δεν είναι πια αγαθό, αλλά μέσο για επαγγελματική καταξίωση και κοινωνική αποκατάσταση με την είσοδο σε μια πανεπιστημιακή σχολή υψηλής ζήτησης. Η «τραπεζική» αυτή «αντίληψη» της εκπαίδευσης κατά τον Φρέυρε, όπου οι μαθητές «αποταμιεύουν τις καταθέσεις του δασκάλου», αδρανοποιεί τους μαθητές και τους στερεί τη χαρά της δημιουργικής μάθησης. (Freire, P., Η αγωγή του καταπιεζόμενου, εκδ. Ράππα, Αθήνα 1972).
Παράλληλα, η έκρηξη των πληροφοριών που διαδίδονται με το διαδίκτυο και το πλήθος των νέων μεθόδων και μέσων έρευνας, μας κάνουν να συνειδητοποιήσουμε ότι η αποτελεσματική και χρήσιμη γνώση στην οποία αποβλέπει η πολυπολιτισμική μας κοινωνία μπορεί να κατακτηθεί μόνο μέσα από μια διαθεματική προσέγγιση και διαχείρισή της στα πλαίσια της «δια βίου» εκπαίδευσης. Συνεπώς, η Σχολική Βιβλιοθήκη , με τη δημιουργική συνεργασία του υπευθύνου της με όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας μπορεί να παρέμβει ώστε:
1) Οι μαθητές: α. να ανακαλύψουν τη συνεργατική μάθηση και να μάθουν εύκολα και δημιουργικά, μετασχηματίζοντας τις πληροφορίες σε γνώση, μέσα από ένα διαθεματικό μάθημα στη βιβλιοθήκη, β. να καλλιεργήσουν τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα και να επικοινωνήσουν μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων που στηρίζονται από τη βιβλιοθήκη με συνομηλίκους τους γ. να μάθουν ευχάριστα και βιωματικά παρακολουθώντας στα πλαίσια ενός μαθήματος στη βιβλιοθήκη την προβολή ενός εκ/κου DVD .
2) Οι εκπαιδευτικοί: α. να απαλλαχθούν από το ρόλο του παντογνώστη αξιολογητή και να πλησιάσουν περισσότερο τους μαθητές τους, υιοθετώντας το ρόλο του καθοδηγητή που μαθαίνει τους μαθητές τους «πώς να μαθαίνουν» ακολουθώντας τα ενδιαφέροντά τους, β. να αυξήσουν τη βιωματικότητα του μαθήματός τους με τη χρήση των πολυμέσων, του εκ/κου λογισμικού και του οπτικοακουστικού υλικού που διαθέτει η βιβλιοθήκη.
3) Το εκπαιδευτικό σύστημα: να αναμορφώσει το αναλυτικό πρόγραμμα μαθημάτων, προωθώντας, με την δυναμική ένταξη της Σχολικής Βιβλιοθήκης στην εκ/κη πράξη, τη διαθεματική προσέγγιση της γνώσης, στην οποία στοχεύει και η νέα εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
4) Το σχολείο: να ασκήσει έναν πολύπλευρο πολιτιστικό και παιδευτικό ρόλο στην ευρύτερη κοινότητα.
Θέλοντας να περάσει από τη θεωρία στην πράξη η Σχολική Βιβλιοθήκη του 2ου ΕΠΑΛ Τρικάλων διοργάνωσε μια σειρά από δραστηριότητες. Ενδεικτικά παραθέτω μερικές απ’ αυτές που έγιναν στο χώρο της Σχολικής Βιβλιοθήκης απ’ την έναρξη του Σχολικού Έτους 2009- 2010:
α. Μαθήματα καθηγητών στη Σ.Β. με τη χρήση του υλικού και των εποπτικών μέσων της .β. Έκθεση βιβλίου και Φωτογραφίας στο χώρο της Σ.Β. για την επέτειο του ΟΧΙ. γ. Πραγματοποίηση συναντήσεων για προγράμματα πολιτιστικής και περιβαλλοντικής εκπ/σης στη Σ.Β. ομάδων μαθητών με τους Υπεύθυνους εκπαιδευτικούς και υποστήριξή τους με την αναζήτηση και το δανεισμό του σχετικού υλικού . Ειδικά τα Πολιτιστικά προγράμματα υποστηρίζονται ενεργά από τη σχολική βιβλιοθήκη δ. Δραστηριότητες εξοικείωσης με τη αναζήτηση/ανάκτηση υλικού μέσω Η/Υ ε. Προβολή Video στο αναγνωστήριο σε ομάδες μαθητών Λυκείου στα πλαίσια μαθημάτων στη Σ.Β. στ. Αναζήτηση /ανάκτηση κατάλληλου εκ/κου υλικού για την υποστήριξη δειγματικών διδασκαλιών καθηγητών ζ. Συγκέντρωση και δανεισμός ή αναπαραγωγή υλικού της Σ.Β. για εργασίες που έχουν ανατεθεί στους μαθητές και για προετοιμασία Σχ. Εορτών και εκδηλώσεων σε συνεργασία με τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς. Τελειώνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι η Σχολική Βιβλιοθήκη είναι μια πηγή δημιουργικής γνώσης, όπου με την αμέριστη συμπαράσταση του Διευθυντή του 2ου ΕΠΑΛ αλλά και με την εξαιρετικά προσοδοφόρα συνεργασία των εκ/κων με την υπεύθυνό της γίνεται προσπάθεια να εφαρμοστούν οι νέες συνεργατικές και μαθητοκεντρικές μέθοδοι έρευνας και διδασκαλίας.
Ενδεικτικά σενάρια μαθημάτων στη σχολική βιβλιοθήκη: Λογοτεχνικό Εργαστήρι: Μαθαίνουμε και Δημιουργούμε.
ΑΦΟΡΜΗ: Κείμενο της Ν.Ε. Λογοτεχνίας ή γλωσσική διδασκαλία της Ν.Ε. Γλώσσας. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ: Παραγωγή λογοτεχνικού-ποιητικού ή πεζού- κειμένου. ΣΤΟΧΟΙ:
1. Να αποκτήσουν οι μαθητές/τριες ουσιαστική επαφή με τη Λογοτεχνία κατά τρόπο ελκυστικό και άμεσο.
2. Να έλθουν σε επαφή με άλλες μορφές τέχνης π.χ. Μουσική, (μέσω μελοποιημένων έργων ποιητών), Εικαστικές Τέχνες, Κινηματογράφο, κλπ .
3. Να μάθουν ενεργητικά και δημιουργικά και να εμπεδώσουν τις γνώσεις της Ν.Ε. Λογοτεχνίας και της Ν.Ε. Γλώσσας μέσω της βιωματική μάθησης.
4. Να αναπτύξουν γνωστικές δεξιότητες (σύγκρισης, αντιπαράθεσης, περιγραφής, ερμηνείας, ανάλυσης, επιχειρηματολογίας, αξιολόγησης, δημιουργικότητας) που μέσω των κατάλληλων δραστηριοτήτων θα μετουσιωθούν σε ικανότητα παραγωγής λογοτεχνικού λόγου.
5. Να διερευνηθούν και στη συνέχεια να καλλιεργηθούν και να αναδειχθούν ενδεχόμενες λογοτεχνικές κλίσεις των μαθητών/τριών.
ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ : ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ ΑΦΟΡΜΗ: ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:  ΒΛΕΠΩ D.V.D. του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ για τη ζωή και το έργο του ποιητή.  ΑΚΟΥΩ ΜΕΛΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ- ΚΑΤΑΓΡΑΦΩ: Α. Το έργο, Β. Το συνθέτη, Γ. Παρατηρήσεις, Κρίσεις-Εντυπώσεις-Σχόλια-Σκέψεις-Συναισθήματα από την ακρόαση. ΑΚΟΥΩ τον ποιητή να απαγγέλει αποσπάσματα από το έργο του. ΚΑΤΑΓΡΑΦΩ : 1.Τις εικόνες, 2.Τις υπερρεαλιστικές εικόνες. ΕΠΙΛΕΓΩ αυτή που με συγκίνησε περισσότερο (συναισθηματική εμπλοκή) και εξηγώ γιατί. ΕΠΙΛΕΓΩ αυτή που μου άρεσε περισσότερο (αισθητική προσέγγιση) και εξηγώ γιατί.  ΠΡΟΣΠΑΘΩ σε μια στροφή σε ελεύθερο στίχο με ανάλογο θέμα ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΤΩ ΚΑΙ ΕΓΩ ΠΟΙΗΤΙΚΑ.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ: ΘΕΜΑ: Λέξεις: Εργαλεία έκφρασης. Μελετώ το πλαίσιο: Λέξεις από κύρια ονόματα.  Επιλέγω (6) λέξεις και συνθέτω: α) σε πεζό λόγο μια ιστορία με ύφος π.χ. σοβαρό, κωμικό, κ.ά. , β) σε ποιητικό λόγο μια σάτιρα. ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΟΜΑΔΕΣ: σύγκριση κειμένων –εξαγωγή συμπερασμάτων.
ΤΡΙΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ: ΘΕΜΑ: Περιγραφή τόπου κατοικίας. Εργασία ύλης της Ν.Ε. Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου: Εν. 1η : Τρόποι οργάνωσης παραγράφων, Εν. 4η : Συνοχή ευρύτερου κειμένου, Εν. 5η : Οργάνωση και συνοχή της περιγραφής και της αφήγησης. Δίνονται στους μαθητές/τριες αποσπάσματα με περιγραφές τόπων και τοπίων τους από διάφορα βιβλία . ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΟΜΑΔΕΣ: Να περιγράψετε, βασισμένοι σε αυτές τις περιγραφές, με ανάλογο τρόπο το «τοπίο» της γειτονιάς σας.