Το επίπεδο της πολιτιστικής ανάπτυξης των Σλάβων που μεταφέρθηκαν στη Μ. Ασία, έπαιξε βασικό ρόλο στην αυτοκρατορική απόφαση να μεταφυτεύσει Σλαύους στη Μ.Ασία. Η τοποθέτησή τους στην καρδιά της αυτοκρατορίας, σήμαινε ένα πολυάριθμο σχετικά, όμως όχι ιδιαίτερα εχθρικό πληθυσμό. Αυτές οι μεταφορές ήταν άλλωστε αναγκαίες: Η Μ. Ασία, το κέντρο της αυτοκρατορίας και η πηγή της δύναμής της αντιμετώπιζε σοβαρό κίνδυνο λειψανδρίας και ερήμωσης απ’ τον προηγούμενο, ήδη αιώνα (6ος αι.). Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο καθώς συχνές αραβικές επιδρομές αύξαιναν της ερήμωση. Για να επιβιώσει η βυζαντινή αυτοκρατορία, το κέντρο της η Μ.Ασία, έπρεπε να εμπλουτιστεί με ανθρώπινο δυναμικό.
Η θεωρία η οποία θεωρεί τους Σλάβους ως τη βασική αιτία της ανανέωσης της αυτοκρατορίας, παραβλέπει το γεγονός ότι κι άλλοι λαοί εισέρχονταν και εγκαθίστανταν μόνιμα σ’ αυτή. Η σπουδαιότητα των Αρμενίων, Μαρδαιτών και Ελλήνων που κατέφευγαν απ’ τις χαμένες αραβικές πλέον, περιοχές, στη Μ.Ασία επισκιάζει, απ’ αυτή την άποψη, τους Σλάβους που μεταφέρθηκαν στη Μ.Ασία.
Το Μεσαιωνικό Βυζαντινό Κράτος, κατά τη διάρκεια των δύσκολων χρόνων του σχηματισμού του επωφελήθηκε σ’ αυτό του το έργο, από πολλές διαθέσιμες πηγές. Η επιβίωσή του τον 7ο αι. μαρτυρεί και πιστοποιεί, εκτός από άλλα, και την επιδεξιότητα με την οποία οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες τις χρησιμοποίησαν και ως ανθρώπινο δυναμικό και ως υλικά προς αξιοποίηση. Όπου τέτοιου είδους πηγές έλειπαν, προσπαθούσαν να τις αναπτύξουν. Καινούργιοι στρατοί, καινούργια όπλα κι ένα νέο διοικητικό-στρατιωτικό σύστημα αναπτύχθηκαν, λόγω των αναγκών αυτής της μεταβατικής εποχής. Έτσι, για να σταθεροποιηθούν και να ασφαλιστούν περισσότερο οι περιοχές που παρέμειναν στην αυτοκρατορία, ήταν ζωτική μια ευρεία και σταθερή πληθυσμιακή βάση. Αυτή η ανάγκη επιτεινόταν, στη συγκεκριμένη περιοχή της Μ.Ασίας, απ’ την παραμέληση πολλών χρόνων καθώς και απ’ τις συνεχιζόμενες πολεμικές επιχειρήσεις και επιδρομές. Στο να επιτευχθεί αυτός ο σσκοπός οι Σλάβοι της Μ.Ασίας συνέβαλαν, όχι βέβαια άμεσα προσφέροντας εξαρχής μεγάλες στρατιωτικές νίκες, αλλά περισσότερο σαν διαρκές και σταθερό πληθυσμιακό υπόβαθρο, πάνω στο οποίο η αυτοκρατορία μπορούσε να χτίσει. Το ότι οι Σλάβοι δεν ήταν ο μοναδικός λαός που συνεισέφερε στην πληθυσμιακή ανάπτυξη της βυζαντινής αυτοκρατορία, και κατά συνέπεια στην αύξηση της παραγωγής της, είναι πλέον προφανές. Το ότι ήταν ένα σημαντικό στοιχείο που βελτίωσε τη γενική δημογραφική κατάσταση της αυτοκρατορίας, και γι’ αυτό την οικονομική της δύναμη είναι, εξίσου, προφανές.
Οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου ήταν αρκετά επιδέξιοι και πεπειραμένοι, ώστε να μην βασίσουν τις προσπάθειές τους για την ανανέωση της αυτοκρατορίας σ’ ένα μόνο πληθυσμιακό παράγοντα. Γι’ αυτό προσπάθησαν ν’ αναπτύξουν μια σειρά στρατηγικών απ’ τις οποίες θα πετύχαιναν για την αυτοκρατορία μια ευνοική κατάσταση. Οι Σλαβικοί πληθυσμοί που μεταφέρθηκαν ήταν ένα απ’ τα αντικείμενα αυτών των σχεδίων. Βέβαια η χρησιμοποίηση των Σλάβων ως γεωργών ή ως στρατιωτών δεν έγινε χωρίς λάθη, ή χωρίς απώλειες για την αυτοκρατορία, όπως δείχνουν οι αυτομολήσεις των Σλάβων στρατιωτών στους Άραβες. Όμως στο τέλος η πολιτική των εποικισμών επέφερε θετικά αποτελέσματα τα οποία πιστοποιεί η πορεία του βυζαντινού κράτους στους αμέσως επόμενους αιώνες (8ος-9ος-10ος αι.).
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.