Η Προσχολική αγωγή είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης και η φοίτηση των παιδιών από 4 – 6 ετών στο Νηπιαγωγείο είναι υποχρεωτική. Το Νηπιαγωγείο αποτελεί την πρώτη βαθμίδα εκπαίδευσης του παιδιού και ένα δυναμικό ξεκίνημα στην σχολική εκπαίδευση. Είναι επομένως σημαντικό να καταλάβουμε όλοι ότι το Νηπιαγωγείο δεν είναι χώρος φύλαξης των παιδιών.
Σκοπός του Νηπιαγωγείου είναι η ολόπλευρη (σωματική, κοινωνική, συναισθηματική και γνωστική) ανάπτυξη του παιδιού, η ευημερία του και η διαμόρφωση της ταυτότητας του δημοκρατικού πολίτη, μέσα σε ένα μαθησιακό περιβάλλον βασισμένο στα ενδιαφέροντα, τις ανάγκες και τα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά του κάθε παιδιού, σεβόμενοι πάντα το κάθε παιδί ξεχωριστά.
Σημαντικός επίσης είναι ο κοινωνικοπαιδαγωγικός ρόλος του για το κάθε παιδί. Στο Νηπιαγωγείο δίνεται έμφαση και προτεραιότητα στις αλληλεπιδράσεις και τις θετικές σχέσεις ανάμεσα στα παιδιά αλλά και με την Νηπιαγωγό, καθότι αποτελεί βασική προϋπόθεση για την συναισθηματική ευημερία των παιδιών και την προαγωγή θετικής στάσης απέναντι στην μάθηση.
Τα παιδιά βρίσκονται στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής τους και ο ρόλος του νηπιαγωγείου είναι σύνθετος. Αλληλοεπιδρούν με τους συμμαθητές τους και με τους μεγάλους, επικοινωνούν και ανταλλάσσουν ιδέες, αναπτύσσουν τη γλωσσική τους έκφραση, παίζουν, συνεργάζονται, αποκτούν αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, γίνονται υπεύθυνα και μαθαίνουν να αυτοεξυπηρετούνται.
Σχολείο και γονείς, μια κοινότητα μάθησης
Το Νηπιαγωγείο αποτελεί μια κοινότητα μάθησης, λειτουργεί ως ένας συνεργατικός χώρος μέσα από ένα κοινό όραμα, όπου όλοι εμπλέκονται στη μαθησιακή διαδικασία συνεργάζονται αρμονικά παρέχοντας υποστήριξη και ενίσχυση ο ένας στον άλλο για την επίτευξη κοινών στόχων.
Το σχολείο, η οικογένεια και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον είναι τα τρία κυρίαρχα πλαίσια που λειτουργούν αυτόνομα, αλλά και συμπληρωματικά στην εξέλιξη του παιδιού (Αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών). Τα νέα αναλυτικά προγράμματα έγιναν η αφορμή για τη συνεργασία σχολείου – οικογένειας σε άλλη βάση. Το παιδί είναι το κοινό μας σημείο, αυτό που μας δένει, αυτό που χρειάζεται στήριξη, αγάπη, σεβασμό.
Το Πρόγραμμα Διδασκαλίας του Νηπιαγωγείου
Πώς μπορεί όμως το νηπιαγωγείο να συμβάλλει στην πλήρη ανάπτυξη του παιδιού; Το νηπιαγωγείο, αν και είναι η αρχή της πρώτης βαθμίδας εκπαίδευσης, ξεφεύγει σήμερα από τον πατροπαράδοτο τρόπο διδασκαλίας και ακολουθεί απόλυτα επιστημονικό τρόπο προσέγγισης της γνώσης. Το παιδί δρα, μαθαίνει και συμμετέχει μέσω του παιχνιδιού και των οργανωμένων δραστηριοτήτων, όπως θα δούμε παρακάτω. Φυσικά πρόκειται για εξατομικευμένη διδασκαλία. Το πρόγραμμα διδασκαλίας σχεδιάζεται για όλα τα παιδιά, αλλά και για το καθένα ξεχωριστά. Το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό, μοναδικό με διαφορετικό γνωστικό υπόβαθρο και ερεθίσματα και βρίσκεται στο επίκεντρο της διδασκαλίας. Επομένως, το πρόγραμμα διδασκαλίας είναι μοναδικό κάθε φορά, και λαμβάνεται υπόψη η ατομικότητα, τα ενδιαφέροντα και οι ανάγκες του παιδιού, οι κοινωνικές αξίες και η πολιτισμική του ταυτότητα. Τα παιδιά αποκτούν πρόσβαση στη γνώση ενεργητικά, βιωματικά και συνεργατικά. Βασική επιδίωξη η ισότιμη και πολύπλευρη ανάπτυξη των παιδιών, με απαραίτητα εφόδια, τη γνώση, τις δεξιότητες, αξίες και στάσεις, ώστε να μπορέσουν να ζήσουν δημιουργικά και ευτυχισμένα στον κόσμο.
Επομένως, σκοπός του νηπιαγωγείου δεν είναι οι μαθητές της να γράφουν σωστά, όταν θα πάνε στην πρώτη δημοτικού. Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά πρέπει να μάθουν να συμπεριφέρονται σε μια ομάδα. Πρέπει να μάθουν να σέβονται το ένα το άλλο, να περιμένουν τη σειρά τους, να συνεργάζονται, να ακούνε παραμύθια, να ζωγραφίζουν ελεύθερα, να παίζουν, να τραγουδούν. Υπάρχουν κι άλλα πράγματα κάπως πιο πεζά, όπως π.χ. πώς να αυτοεξυπηρετούνται ή να είναι καθαρά στην τουαλέτα. Όλα αυτά χρειάζονται χρόνο. Μόνο πάνω σε μια σωστή κοινωνικοποίηση και μια καλή σχέση των παιδιών με το σχολείο θα έρθει μετά η μάθηση. Αν θεωρήσει κανείς ότι τα παιδιά είναι πιο ώριμα γνωστικά, επειδή πήγαν νωρίς στον παιδικό σταθμό, αυτό είναι μεγάλο λάθος. Το αντίθετο, η πρώιμη απομάκρυνση από το οικογενειακό περιβάλλον μπορεί να δυσκολεύει κάποια παιδιά στην κοινωνική τους προσαρμογή στο σχολείο, γιατί βιώνουν ανασφάλεια και άγχος.
Τέλος, Οι στόχοι, οι οποίοι πρέπει να έχουν κατακτηθεί από το παιδί κατά τη φοίτησή του στο νηπιαγωγείο, καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, απαραίτητο για την ολόπλευρη ανάπτυξή του. Οι νηπιαγωγοί διαμορφώνουν δραστηριότητες μέσω διαθεματικών προσεγγίσεων των θεμάτων, προκειμένου να καλύπτουν σε μια δραστηριότητα πολλαπλούς στόχους ανάπτυξης του παιδιού, αναλόγως των αναγκών και των ενδιαφερόντων του κάθε παιδιού ξεχωριστά. Βασικός άξονας για τη διαμόρφωση ενός προγράμματος διδασκαλίας είναι το παιδί καθώς και η σωματική, συναισθηματική, κοινωνική και νοητική ανάπτυξή του με απώτερο στόχο την ομαλή ένταξή του στον κόσμο.
Με εκτίμηση
Οι Νηπιαγωγοί