e-εφημερίδα 5ου Γυμνασίου Γαλατσίου 

του μαθητή Γαβαλάκη Κων/νου (Γ1)

Πέμπτη 1η Νοεμβρίου 2012

Λίγα λόγια για το Μουσείο

Το Μουσείο Μπενάκη ιδρύθηκε το 1929 από τον Αντώνιο Εμμανουήλ Μπενάκη (Αλεξάνδρεια 1873- Αθήνα 31/05/1954) εις μνήμην του πατρός του Εμμανουήλ.

Το κτίριο ανεγέρθη το 1867-1868. Αγοράσθηκε από τον Εμμανουήλ Μπενάκη το 1910. Αποτέλεσε πατρική οικία του ιδρυτή του κατά τη μετακόμιση των Μπενάκηδων στην πρωτεύουσα.

1)  Η οικογένεια Μπενάκη

2)  Ο Αντώνιος Μπενάκης

Το μουσείο βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Κούμπαρη & Βασιλίσσης Σοφίας έναντι του Εθνικού Κήπου. Το Μπενάκη είναι ο παλαιότερος μουσειακός οργανισμός εν Ελλάδι. Λόγω της τεράστιας επιτυχίας του, έγιναν πλήθη δωρεών που επέτρεψαν την επέκταση του μουσείου (αρχικά του κτιρίου, έπειτα με αγορά νέων κτιρίων). Όσον αφορά στην έδρα του Μουσείου Μπενάκη (το πατρικό του ιδρυτή του) δέχθηκε επέκταση την περίοδο 1929-1931 όπου και πρωτολειτούργησε.

Μια δεύτερη επέκταση έγινε το 1997 από τους Αλέκο & Στέφανο Καλλιγά. Τα εγκαίνια της νέας πτέρυγας, έγιναν το 2000.

Λίγα λόγια για τον ιδρυτή του Μουσείου : Αντώνιου Ε. Μπενάκη

Ο Αντώνης Μπενάκης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1873. Γονείς του ήταν ο Εμμανουήλ Μπενάκης μεγαλέμπορος της εποχής και η Βιργινία Χωρέμη γόνος πολύ πλούσιας οικογένειας. Ήταν ο δεύτερος από τα πέντε υπόλοιπα αδέλφια του (Αλέξανδρος, Αλεξάνδρα, Πηνελόπη, Αργυρώ, Κωνσταντίνος- πέθανε σε βρεφική ηλικία-). Όπως μαρτυρεί και στο βιβλίο της η αδελφή του , « Τρελαντώνης»:

……..ήταν πολύ σκάνταλος και πολύ άτακτος, και κάθε λίγο έβρισκε τον μπελά του .

Ωστόσο, σκληραγωγήθηκε στα ξενόγλωσσα σχολεία της Αλεξάνδρειας, όπου οι καθηγητές του ήθελαν να τον προσηλυτίσουν στον Καθολικισμό, καθώς επίσης και στο Rossel School της Βρετανίας όπου ήταν οικότροφος. Επιστρέφοντας στη γενέτειρά του εργάστηκε στην εταιρεία εμπορίου βάμβακος «Χωρέμη- Μπενάκη». Θέλοντας όμως να προσφέρει στον ακόμα υπόδουλο Ελληνισμό πήρε μέρος στην Ελληνοτουρκική σύρραξη του 1897, ενίσχυσε τον Μακεδονικό αγώνα εξοπλίζοντας την ομάδα Γαρέφη, ενώ υπηρέτησε και σαν εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913. Ήδη από το 1911 διοικεί τον οίκο Χωρέμη – Μπενάκη, η θητεία του λήγει το 1926 όπου τα κατάφερε στη θέση αυτή με υπευθυνότητα. Με τη σύζυγό του Αλεξάνδρα οργανώνουν ορφανοτροφείο και φροντίζουν για το συσσίτιο απόρων. Για το φιλανθρωπικό του έργο εκλέχθηκε πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Αλεξάνδρειας για τον οποίο έδειξε υπερβάλλοντα ζήλο. Όντας φίλος του προσκοπισμού ίδρυσε τον Πανελλήνιο Σύλλογο Προσκόπων Αλεξάνδρειας, ενώ ασχολήθηκε και με τον ναυταθλητισμό. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, διετέλεσε υφυπουργός Οικονομικών επί Ελ. Βενιζέλου. Τέλος υπήρξε εμπνευστής πρωτεργάτης και ιδρυτής μαζί με άλλους επιφανείς Έλληνες του Ναυτικού Ομίλου Ελλάδος (Ν.Ο.Ε) την οποία ίδρυσαν την 1^η Νοεμβρίου του 1933 όπου προήδρευσε ο ίδιος έως το θάνατό του το 1954.

Όνειρό του ήταν η ίδρυση ενός μουσείου που θα έφερε το όνομα της οικογένειάς του. Αφού κατάφερε να πείσει τα υπόλοιπα αδέλφια του δώρισε το πατρικό τους στην Ελληνική Κυβέρνηση και το μετέτρεψε σε μουσείο. Δώρισε σε αυτό την προσωπική του συλλογή από Ισλαμικές και Βυζαντινές αρχαιότητες οι οποίες αποτελούν και τον πυρήνα έως σήμερα του μουσείου. Το πάθος του για το εν λόγω μουσείο ήταν τέτοιο που επιθυμία του ήταν να εντοιχιστεί σε αυτό η ίδια  του η καρδιά. Ο ίδιος έλεγε στους ξένους όταν τον ρωτούσαν «γιατί δώρισε ολόκληρο μουσείο στο κράτος» τα εξής:

«έχουμε παράδοση στον τόπο μας, όποιος μπορεί να χαρίζει το περίσσευμά του, γιατί ο τόπος μας, βλέπετε, είναι φτωχός».

Ο Αντώνης Μπενάκης υπήρξε, λοιπόν, ένας από τους μεγαλύτερους Εθνικούς Ευεργέτες όπως άλλωστε και όλη του η οικογένεια. Το όνομα Μπενάκης τη σήμερον ημέρα πια είναι συνώνυμο της ευεργεσίας και της προσφοράς