Α΄ Θεματικός κύκλος – Ζω καλύτερα – Ευ ζην- (Υποθεματική – Τομέας: Υγεία)

Τίτλος: “Τη διατροφή μου φροντίζω, δόντια γερά χτίζω”, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ -ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:  βασική επιδίωξη του προτεινόμενου προγράμματος είναι να ευαισθητοποιήσουμε τα νήπια σχετικά με το ζήτημα της στοματικής υγιεινής και τις συμπεριφορές που πρέπει να υιοθετήσουν για να έχουν υγιή δόντια.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΧΕΥΣΗΣ:Δεξιότητες μάθησης 21ου αιώνα (4cs) (Κριτική σκέψη, Επικοινωνία, Συνεργασία, Δημιουργικότητα). -Ψηφιακή μάθηση 21ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον) (Ψηφιακή επικοινωνία, Ψηφιακή συνεργασία, Ψηφιακή δημιουργικότητα, Ψηφιακή κριτική σκέψη, Συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας). -Δεξιότητες της κοινωνικής ζωής (Κοινωνικές δεξιότητες, Ενσυναίσθηση και ευαισθησία, Πολιτειότητα, Υπευθυνότητα).  -Δεξιότητες της τεχνολογίας (Δεξιότητες δημιουργίας και διαμοιρασμού ψηφιακών δημιουργημάτων, Δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα). -Πλάγια σκέψη (Δημιουργική, παραγωγική, ολιστική σκέψη), Κατασκευές, παιχνίδια, εφαρμογές. -Στρατηγική σκέψη( επίλυση προβλημάτων) -Ρουτίνες σκέψης και αναστοχασμός.

1ο εργαστήριο: “Ας γνωριστούμε με ένα χαμογελάκι”, παρέα με τη Ειρήνη και το παραμύθι της :“Ιππόλυτος Ιπποπόταμος”. Συνεχίζουμε με ερωτήσεις για να διερευνήσουμε τις πρότερες γνώσεις των παιδιών:- Τι κάνει αυτό το χαμόγελο όμορφο;- Σε τι μας χρησιμεύουν τα δόντια; Μόνο για ομορφιά;- Πώς θα περιγράφατε αυτά τα δόντια; ( εικόνες με υγιή και άρρωστα δόντια)- Πώς θα έχουμε υγιή δοντάκια;Κι έτσι δημιουργούμε τα ιστογράμματα με τις ιδέες των παιδιών. Φωτογραφίζουμε τα δικά μας χαμόγελα…

2ο εργαστήριο: “Τι κρύβεται μέσα στο στοματάκι μου;με “τον οδοντοβουρτσάκια εναντίον τρυποδόντη“, όπου τα παιδιά παρακολουθούν την ιστορία και μαθαίνουν τι κρύβεται μέσα στο στοματάκι τους…

3ο εργαστήριο: “Γνωρίζω τα δόντια”,1η Δραστηριότητα:“Σοκολάκης και Ζαχαρούλα Τρυποδόντη ” Ο/Η
εκπαιδευτικός με τους/τις μαθητές /τριες κάθονται κυκλικά, σε ολομέλεια και τους/τις διαβάζει το παραμύθι με τίτλο: «Σοκολάκης και Ζαχαρούλα Τρυποδόντη» με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών γύρω από το θέμα των δοντιών το οποίο και αναλύουν διεξοδικά. Γράφουμε ό,τι άρεσε ή δεν άρεσε στα παιδιά.
2η Δραστηριότητα:“Οι φίλοι μου τα δόντια” Ο/Η εκπαιδευτικός μέσα από τη δραστηριότητα “Οι φίλοι μου τα δόντια” που έχει ως στόχο την κατανόηση της σπουδαιότητας των δοντιών για την καλή υγεία παρουσιάζει τους πίνακες αναφοράς (επισυνάπτονται) για τα νεογιλά δόντια και τα δόντια των ενηλίκων , τα ονομάζουμε σύμφωνα με τη δουλειά που κάνουν, τα μετράμε και τα συγκρίνουμε με τα δόντια των μεγάλων.

Τα δόντια μας είναι πολύτιμα: Μπορείτε να φανταστείτε τι θα γινόταν αν δεν είχαμε κανένα δόντι; Θα ήμασταν αστείοι και το χειρότερο δεν θα μπορούσαμε να μασήσουμε την τροφή μας για να την χωνέψουμε. Θα μπορούσαμε να πίνουμε μόνο υγρά, όπως κάνει ένα μωρό. Δε θα μπορούσαμε να μιλήσουμε και να διαβάσουμε σωστά. Θα φωνάζαμε και θα βγάζαμε μόνο ήχους, φωνήεντα λέγονται. Κι αν γελούσαμε χωρίς δόντια, όλοι θα γελούσαν με μας.

Σε τι μας χρειάζονται τα δόντια;
Τα δόντια είναι πολύ σημαντικά για τον άνθρωπο και την υγεία του.Τα χρησιμοποιούμε καθημερινά, για να φάμε. Τα δόντια μας είναι αυτά που μασάνε και διαλύουν το φαγητό μας κι έτσι διευκολύνουν στην πέψη. Ακόμη, χρησιμοποιώντας τα δόντια μας, μπορούμε να πούμε στους άλλους για όλα όσα έχουμε στο μυαλό μας και μας απασχολούν αλλά και για να έχουμε ωραίο χαμόγελο. Το μωρό, όταν γεννιέται, δεν χρειάζεται δόντια γιατί πίνει γάλα. Ύστερα όμως από λίγους μήνες βγάζει τα πρώτα του δόντια, τους “νεογιλούς”. Αυτά είναι μικρά δοντάκια για να ταιριάζουν στο μικρό στόμα του μωρού.

Όταν το μωρό μεγαλώσει και γίνει παιδάκι θα αποβάλλει αυτά τα δοντάκια και θα βγούνε τα μόνιμα.
Μάθαμε ότι μέσα στο στόμα μας έχουμε: Νεογιλά δόντια (έτσι λέγονται τα δοντάκια που έχουμε τώρα): 8 κοπτήρες (4 κάτω και 4 πάνω),
4 κυνόδοντες (2 κάτω και 2 πάνω) και 8 γομφίοι (4 κάτω και 4 πάνω) = 20 νεογιλά δόντια
Όταν βγάλουμε όλα τα καινούρια μόνιμα δοντάκια μας και μεγαλώσουμε αρκετά θα έχουμε:
Μόνιμα δόντια (έτσι λέγονται τα καινούρια δοντάκια μας): 8 κοπτήρες (4 κάτω και 4 πάνω), 4 κυνόδοντες (2 κάτω και 2 πάνω), 8 προγόμφιοι (4 κάτω και 4 πάνω) – 12 γομφίοι-τραπεζίτες (6 κάτω και 6 πάνω) = 32 μόνιμα δόντια
Όλα τα δόντια δεν κάνουν την ίδια εργασία: Τα δόντια μας είναι σχεδιασμένα ειδικά για την εργασία που κάνουν.Τα μπροστινά, οι κοπτήρες, είναι ιδανικά για να κόβουν, επειδή είναι σαν λεπτά ορθογώνια και στην άκρη τους είναι κοφτερά. Δίπλα από τους κοπτήρες είναι οι κυνόδοντες, που επειδή είναι μυτεροί, είναι εξαιρετικοί για το σχίσιμο τροφών. Στα πλάγια και στο πίσω μέρος του στόματος είναι οι προγόμφιοι και γομφίοι, αυτοί ονομάζονται και τραπεζίτες. Είναι πλατιά και χοντρά δόντια και είναι σχεδιασμένα για να αλέθουν το
φαγητό που τρώμε. (διδακτικό σενάριο από το φωτόδεντρο με τον παρακάτω τίτλο: « ΓΕΡΑ ΔΟΝΤΙΑ-ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ») & φύλλο εργασίας : Τα Νεογιλά δόντια
3η Δραστηριότητα : Βιωματικό μαθηματικό παιχνίδι για κατανόηση της έννοιας της αφαίρεσης με δοντάκια γερά και χαλασμένα . Ακολουθεί σχετικό φύλλο εργασίας για εμπέδωση.

4ο εργαστήριο: “Η διατροφική πυραμίδα-οι ομάδες τροφών και η υγεία των δοντιών”,η Νηπιαγωγός με
τους/τις μαθητές /τριες με τη δραστηριότητα: «Η διατροφική πυραμίδα» έχει ως στόχο να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες τον ρόλο που παίζει η σωστή διατροφή στην υγεία των δοντιών. Πίνακες αναφοράς, εργασίες (παλιότερες) και συζήτηση :υγιεινές και ανθυγιεινές τροφές, ποιες τροφές κάνουν τα δοντάκια χαρούμενα και ποιες λυπημένα, η Πυραμίδα της διατροφής και οι ομάδες των τροφών -Φ.Ε. : Χρωματίζω τις τροφές στην πυραμίδα της διατροφής.
– Ηλεκτρονικό Παραμύθι : «Η ιστορία του δοντιού Πίκι Πίκι» – Συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων για τη σημασία της υγιεινής διατροφής και κυρίως των φρούτων στη ζωή μας και ως υποστηρικτικό υλικό χρησιμοποιεί μέρη ή και ολόκληρο το σενάριο διδασκαλίας του ΑΙΣΩΠΟΥ με τίτλο: ΦΤΙΑΞΕ ΤΟ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΓΕΥΜΑΤΩΝ ΣΟΥ! Στόχος είναι οι μικροί μαθητές να ξεχωρίσουν τα
διάφορα τρόφιμα σε υγιεινές και λιγότερο υγιεινές τροφές , ναεξοικειωθούν περισσότερο με την υγιεινή διατροφή και τις σωστές
διατροφικές συνήθειες . Χρησιμοποιούνται για αυτό τα παρακάτω διαδικτυακά παιχνίδια του Φωτόδεντρου:
1- Φτιάξε το ημερήσιο πρόγραμμα των γευμάτων σου
2- Φτιάξε το μεσημεριανό σου μενού
2η Δραστηριότητα : «Τι τρώει το χαρούμενο και τι τρώει το λυπημένο δοντάκι;» έχει ως στόχο να ξεχωρίσουν οι μαθητές/τριες τα διάφορα
τρόφιμα ανάλογα με το αν είναι πολύ καλές ή λιγότερο καλές επιλογές.(ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ)
– Φ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ : Ζωγράφισε τι τρώει το χαρούμενο και τι τρώει τολυπημένο δοντάκι
– ΕΡΓΑΣΙΑ: Κόλλησε στο χαρούμενο και στο λυπημένο δοντάκι τις τροφές που πρέπει.(κατασκευή) .Η κατασκευή αυτή χρησιμοποιήθηκε από ταπαιδιά στο κουκλοθέατρο.
 3η Δραστηριότητα: «Παιχνίδι της διατροφικής πυραμίδας»:-Φτιάξε τη δική σου διατροφική πυραμίδα (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ) –
Η εκπαιδευτικός με τους/τις μαθητές /τριες με τη δραστηριότητα «Βιβλίο της διατροφής των δοντιών» έχει ως στόχο μέσω της στρατηγικής σκέψης τη δημιουργία και διάχυση ενός οράματος- Τρέφομαι σωστά, δόντια γερά- κατασκευάζοντας ένα δημιουργικό παιχνίδι-βιβλίο. Οι μαθητές/τριεςκατασκευάζουν ένα βιβλίο για τη διατροφή των δοντιών.

5ο εργαστήριο: “Στον/στην οδοντίατρο”,  1η Δραστηριότητα : Παραμύθι «Η Δόνα Τερηδόνα», το παραμύθι του Ευγένιου
Τριβιζά έχει ως στόχο να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες την αξία της προληπτικής ιατρικής και της διατροφής στην υγιεινή των δοντιών.         2η Δραστηριότητα:Τα παιδιά ζωγραφίζουν το παραμύθι :”Η Δόνα Τερηδόνα”, όπου τα παιδιά με πλαστελίνες κατασκευάζουν τεχνητές οδοντοστοιχίες. 3η Δραστηριότητα:«Συνέντευξη με έναν οδοντίατρο» έχει ως στόχο οι μαθητές/τριες να προετοιμάσουν τις ερωτήσεις για την επίσκεψη του οδοντίατρου στο σχολείο. Επίσκεψη οδοντιάτρου. Σχολική δράση με επίσκεψη οδοντιάτρου για οδοντιατρικό έλεγχο  των παιδιών στη σχολική μονάδα.

6ο εργαστήριο: “Δεξιότητες για τη φροντίδα του στόματος”,1 η Δραστηριότητα:«Η οδοντόβουρτσα»: Η δραστηριότητα αυτή εστιάζει στην οδοντόβουρτσα , την οδοντόκρεμα και το οδοντικό νήμα και έχει ως στόχο οι μαθητές/τριες να αντιληφθούν την
αξία και τη συμβολή τους στην υγιεινή των δοντιών.
2η Δραστηριότητα:«ΤΟ ΒΟΥΡΤΣΙΣΜΑ»:Η δραστηριότητα αυτή εστιάζει στον σωστό τρόπο βουρτσίσματος των δοντιών από τους/τις μαθητές/τριες. Πίνακες αναφοράς και Βίντεο: α) ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ :Τα δόντια… σαν τα μάτια μας,όπου τα παιδιά μαθαίνουν για την τερηδόνα, τους παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της, αλλά και τις συνήθειες που συμβάλλουν στην πρόληψη και αντιμετώπισή της. Στόχος του εκπαιδευτικού βίντεο είναι η ενημέρωση σχετικά με την τερηδόνα. Απώτεροι στόχοι του βίντεο είναι η ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των μαθητών για τη στοματική υγεία.
β)Στοματική υγιεινή – Εκπαιδευτικό videoΤραγούδι: “Η οδοντοστοιχούλα”
3η Δραστηριότητα:Πώς βουρτσίζω τα δόντια μου ; Πώς χρησιμοποιώ το οδοντικό νήμα; σχετικό βίντεο:“Γιατί πλένουμε τα δόντια μας;”

Χρησιμοποιώντας τουβλάκια για δόντια και πλαστελίνη για φαγητό, καθαρίζουμε τα δόντια μας με οδοντόβουρτσα και οδοντικό νήμα.
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΒΟΥΡΤΣΙΣΜΑΤΟΣ:Τα παιδιά παίρνουν το ημερολόγιο στο σπίτι πλαστικοποιημένο κι αναλαμβάνουν να πλένουν τα δόντια τους πρωί και βράδυ σημειώνοντας στο ημερολόγιο κάθε φορά την αντίστοιχη μέρα. Τα παιδιά πουσυμπληρώνουν όλο το ημερολόγιο για 3 συνεχείς εβδομάδες κερδίζουν ένα δωράκι ή ένα δίπλωμα.

7ο εργαστήριο: “Ανακεφαλαίωση-Αξιολόγηση”, Παρακολουθούμε το βίντεο: “Γερά δόντια” ,Αφίσα διάχυσης:Ομαδική ζωγραφική για δημιουργία αφίσας με θέμα τη στοματική υγεία Τα παιδιά σκέφτονται και γράφουν στην αφίσα το μήνυμα « ΝΑ ΤΡΩΜΕ ΥΓΙΕΙΝΑ ΚΑΙ ΝΑ ΠΛΕΝΟΥΜΕ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΜΑΣ » . Αντίγραφα της αφίσας δωρίζονται στο  3ο Δημοτικό σχολείου , στο Κ.Υ. Ηγ/τσας και στην Οδοντίατρο που μας επισκέφθηκε , προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί η τοπική κοινωνία πάνω στο θέμα της υγιεινής των δοντιών.