Αυτισμός ή αλλιώς Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή είναι μία ψυχική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από εκούσια διακοπή της ζωτικής επαφής του ατόμου με την πραγματικότητα και από περιορισμό και απομόνωσή του στον εσωτερικό του κόσμο. Η διαταραχή εμποδίζει τα άτομα να κατανοούν σωστά όσα βλέπουν, ακούν και γενικά αισθάνονται. Τα άτομα με αυτισμό αντιμετωπίζουν εξαιρετική δυσκολία στην εκμάθηση της γλώσσας, στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων καθώς και στις διαπροσωπικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Ο αυτισμός εμφανίζεται με συχνότητα 1,5:150 και είναι τέσσερις ως πέντε φορές συχνότερος στα αγόρια.
Πολλές φορές ακούμε και τον όρο «φάσμα του αυτισμού» ακριβώς επειδή ο αυτισμός δεν είναι μια μονοδιάστατη αναπτυξιακή διαταραχή, αλλά τα αυτιστικά άτομα παρουσιάζουν εντελώς διαφορετικά συμπτώματα μεταξύ τους, σε βαθμό που είναι δύσκολο να βρεθούν δύο άτομα με τα ίδια ακριβώς συμπτώματα. Πάντως, τα δύο βασικά χαρακτηριστικά της διαταραχής όμως είναι η προβληματική επικοινωνία του ατόμου με το περιβάλλον του (ιδιαίτερα η μη λεκτική) και η έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων.
Η αιτία του αυτισμού παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη. Τα περιθώρια αντιμετώπισής του είναι εξαιρετικά στενά και οι όποιες θεραπευτικές διαδικασίες επικεντρώνονται κυρίως στην εκμάθηση ικανοτήτων ώστε το άτομο και το περιβάλλον του να μάθουν να ζουν με την διαταραχή αυτή και τους περιορισμούς που θέτει.
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο αυτισμός δε συνδέεται απαραίτητα με τη νοητική υστέρηση, αν και συχνά συναντάμε αυτό το στερεότυπο. Για να καταρριφθεί αυτός ο μύθος, αρκεί να αναλογιστούμε την περίπτωση του συνδρόμου Άσπεργκερ , μια μορφή αυτισμού στην οποία το άτομο παρόλο που παρουσιάζει μειωμένες ικανότητες επικοινωνίας και κοινωνικής συναναστροφής, σε πολλές περιπτώσεις έχει όχι μόνο κανονικό, αλλά πολύ υψηλό δείκτη ευφυΐας.
Η έγκαιρη διάγνωση του αυτισμού στα παιδιά είναι πολύ σημαντική, ώστε να αντιμετωπιστούν οι ειδικές ανάγκες τους με συγκεκριμένες εκπαιδευτικές στρατηγικές και με κατάλληλους χειρισμούς από την πλευρά των γονιών, των εκπαιδευτικών και των θεραπευτών.
Το βίντεο που ακολουθεί μας εξηγεί πώς μπορούμε να ανιχνεύσουμε τα πρώιμα συμπτώματα του αυτισμού και μας προτρέπει να συζητήσουμε με τον παιδίατρο συμπεριφορές του παιδιού μας που μας προβληματίζουν.